Wieże widokowe Dolnego Śląska

START

WIEŻE WIDOKOWE DOLNEGO ŚLĄSKA

TROCHĘ HISTORII

Jednym z pierwszych obiektów zagospodarowania turystycznego, często wcześniejszym nawet niż schroniska i znakowane szlaki, były właśnie wieże widokowe. Moda na nie narodziła się w górskich rejonach Europy Środkowej, na terenie późniejszych Niemiec i ówczesnej c.k. monarchii. Szybko też zawitała w Sudety.

Kotliny, niziny, góry, bory, lasy… Widoki są urozmaicone, piękne i nierzadko zapierają dech w piersiach. Najlepiej podziwiać je z wież i tarasów widokowych, których na Dolnym Śląsku jest blisko 70. Budowane na przełomie wieków XIX i XX są fenomenem na skalę europejską.

Wieża widokowa w Parku Sobieskiego w Wałbrzychu

Pierwsze wzmianki o drewnianych wieżach lub platformach widokowych na ziemi kłodzkiej zachowały się z końca XVIII w., ale były to na ogół obiekty nietrwałe i po kilkunastu latach przestawały istnieć.Wieże od początku stały się dominantami krajobrazowymi i to wyraźnie zamierzonymi. Skoro miały stanowić punkty, z których roztaczały się rozległe widoki, to same musiały być widoczne również z daleka. Stąd starano się nadać im modną i atrakcyjną formę, najczęściej nawiązującą do architektury romantycznej, najchętniej wzorowaną na gotyckich lub romańskich basztach.

Dalej

WSTECZ

Współcześnie konstrukcje wież widokowych w Sudetach są najczęściej budowane z metalu, drewna i betonu.

czytaj cały artykuł

Ruiny wieży widokowej na Grodziszczu

Jednak sporo z nich utraciło swoje walory widokowe z przyczyn naturalnych. Wieże budowano uwzględniając stan otoczenia w momencie ich powstania. Tymczasem po kilkudziesięciu latach funkcjonowania wyrosły wokół drzewa, które przesłoniły panoramy.

Wieże w Sudetach i na ich Przedgórzu w większości przetrwały II wojnę światową. Nieliczne tylko zostały zniszczone, uszkodzone ogniem artyleryjskim lub wysadzone.

Pierwszą murowaną wieżę na Grodziszczu wzniesiono jako prywatną fundację w 1801 r. Podobne obiekty, późniejsze o kilka-, kilkadziesiąt lat, powstawały w obrębie rezydencji i założeń parkowych w innych miejscach Sudetów, np. bardzo niegdyś popularna wieża ks. Henryka na Grodnej (1806) w Staniszowie w Kotlinie Jeleniogórskiej czy w Pobiednej (1804) – ta druga wzniesiona zresztą jako prywatne obserwatorium astronomiczne.

Informacje do krzyżowki w artykułach na następnym slajdzie

Wstecz

dalej

Wieża Wilhelma (na zdjęciu) - w latach 50-tych budowla wciąż miała dach, wciąż istniały ramy okien. W roku 1957 została tylko wieża, bo według relacji prasowych opiekunowie uzdrowiska rozebrali budynek, żeby postawić oborę. A okoliczni mieszkańcy, widząc, że się wyburza, zabrali, co im się mogło przydać. Na szczyt wieży nie można było już wejść, bo zabrakło schodów (Dasio1974, polska-org.pl). I tak przestała kolejne kilka dekad, rozpadła się jej korona, w ścianach ziały coraz większe dziury. W 1978 roku przeznaczono ją do rozbiórki. Wyburzono ją ostatecznie w kwietniu 2002 roku. Na jej miejsce wybudowano nową w 2022 roku.

• SKY WALK Świeradów-Zdrój to najwyższa wieża widokowa w Polsce

• Wieże widokowe na Dolnym Śląsku – 35 propozycji na udaną wycieczkę [MAPY]

• Geneza wieży z 1899

• Szczawno-Zdrój: co to za ruina na Wzgórzu Gedymina?

• Wieża widokowa na Górze św. Anny

ARTYKUŁY

• Wieża widokowa na Wzgórzu Krzywoustego w Jeleniej Górze

• Trójgarb – szczyt, wieża widokowa i szlaki w Górach Wałbrzyskich

• Młynica - wieża widokowa [Góry Izerskie]

• Góry Izerskie: widokowa wieża na Młynicy, Świeradów Zdrój

• Wieża widokowa na Dzikowcu Wielkim w Górach Kamiennych

• Wieża widokowa na Śnieżniku

• Wieża widokowa w Parku Sobieskiego: Znamy termin otwarcia tej nowej atrakcji turystycznej - zdjęcia

ARTYKUŁY

DOLNOŚLĄSKI KATALOG WIEŻ WIDOKOWYCH

WIEŻE WIDOKOWE NA DOLNYM ŚLĄSKU Z LOTU PTAKA(2023)

DALEJ

WSTECZ

Wykorzystano zdjęcia z portalu Polska.org i Wikipedii.

DOLNOŚLĄSKA BIBLIOTEKA PEDAGOGICZNA WE WROCŁAWIUOprac. Edyta Kilian

Zapraszamy na kolejne zagadki