uczeń zdolny

literatura:Justyna Kapuścińska-Kozakiewicz,, ORE Praca zuczniem ZdolnymUczeń zdolny - radość czy utrapienie? oc.22 pogaduchy Belfrów 11 min.

jak pracować z Uczniem

zdolnym?

— Ayn Rand, książka Atlas zbuntowany

„Nie zamierzam przepraszać za swój talent, za swój sukces..."

Jednym z zadań szkoły jest zwracanie uwagi na wszechstronny rozwój uczniów i zapewnienie im takich warunków, które przyczynią się do rozwijania aktywności własnej. Chodzi o dostarczenie odpowiednich bodźców i modelowanie sytuacji dydaktyczno--wychowawczych wspierających kreatywność dzieci.

Warto zwrócić uwagę na fakt, że nauczyciele, w trakcie nauczania, dużo więcej uwagi poświęcają tym uczniom, którzy przejawiają jakiekolwiek trudności czy deficyty. Skupiają się oni wówczas na wyrównywaniu braków i łagodzeniu zaburzeń rozwojowych. Natomiast dziecko, które nie ma problemu z opanowaniem materiału, często zostaje pozostawione samo sobie.Okazuje się, że uczeń zdolny w szkole to wyzwanie dla rodziców i nauczycieli, chociaż powszechnie uważa się, że to wielki „skarb”.

W psychologii jednak te pojęcia się rozróżnia (rys. 2):

• zdolności ogólne są to właściwości intelektualne człowieka, czyli myślenie, analizowanie, wyciąganie wniosków czy umiejętność rozwiązywania problemów;
• zdolności kierunkowe to wszystkie te umiejętności, które dotyczą specjalistycznych dziedzin wiedzy (np. uzdolnienia muzyczne czy matematyczne);
• zdolności twórcze występują u ludzi mających umiejętność tworzenia zupełnie nowych, innowacyjnych rzeczy, znajdowania ciekawych i niesztampowych rozwiązań problemów.

zdolność

niezwykle często stawia się na równi z takim pojęciami jak talent czy uzdolnienia.

O talencie mówimy zaś wówczas, kiedy stopień tych uzdolnień wejdzie na najwyższy poziom. Jak w związku z tym można poznać, że mamy do czynienia z uczniem zdolnym (rys. 3)? Jest to nie lada wyzwanie dla nauczycieli, ponieważ ciężko uciec od ogólnie przyjętych stereotypów, które mówią o tym, że z takim dzieckiem bardzo trudno się pracuje.

Dziecko zdolne wyróżnia się wśród rówieśników zdecydowanie większą sprawnością językową oraz światną pamięcią, dzięki której w każdej chwili jest w stanie odpowiedzieć na zadane przez nauczyciela pytania. Potrafi również szybko wyciagać poprawne wnioski oraz zadaje wnikliwe pytania i wysuwa ciekawe sugestie. Jestw stanie znaleźć rozwiązanie dla kazdego problemu, który się pojawia.

Na tle grupy rówieśniczej wyróżnia się w zasadzie we wszystkich obszarach , aco równie istotne, wykazuje przy tym niesamowite pokłady wiary w siebie i woje możliwości. Potrafi świetnie obserwować otoczenie i wyciągać prawidłowe wnioski, chętnie podejmuje się wykonywania prac, w których knieczna jest wyobraźnia lub fantazja.

Kiedy więc okazuje się, że mamydo czynienia z uczniem zdolnym, w pierwszym odruchu proponujemy mu szereg konkursów i olimpiad. Należy mieć jednak świadomość, że nie każde dziecko będzie zainteresowane taką forma sprawdzania swojej wiedzy.

0%

100%

Bardzo często konkursy maja na celu sprawdzenie wiedzy szkolnej, a nie skupiaja się na tym, co moze zainteresowac dziecko. Co więcej, dziecko może mieć również przeświadczenie, ze sukces jest nieodłącznym elementem jego zycia. Problemem staną się natomiast te wszystkie sytuacje, w których młody człowiek będzie musiał się zmierzyć z porażką. Nie będzie bowiem na to przygotowany.

75%

Na tym etapie rozwoju, gdzie rówieśnicy sa dla dziecka najważniejszą grupa odniesienia, nie będzie ono chciało ich zawieść, dlatego poświęci swój czas na przygotowanie tematu i omówienie go na lekcji.

Najlepszym rozwiązaniem staje się ustalenie w grupie jedneo dnia, w trakcie którego, na zajęciach, dziecko przedstawi klasie dodatkowy temat (związany z jakimś ciekawym zagadnieniem).

Ważnym pytaniem staje się natomiast, co zrobić, żeby uczeń zdolny chciał rozwijać pewne umiejętności.

Nie da się ukryć, że obecność zdolnego dziecka w grupie pociąga za sobą nie tylko pozytywne konsekwencje. Taki uczeń jest bowiem niezwykle absorbujący. Cechują go różnego rodzaju nadpobudliwości (rys. 4):* intelektualna, * wyobrażeniowa,* sensoryczna,* psychomotoryczna,* emocjonalna.

Ważne jest , żeby dać dziecku wolną rękę w szukaniu odpowiedzi. Będzie ono czuło dumę i radość z rozwiązania, co wpłynie na dalszą chęć poszukiwania. Rozwój dziecka nie jest liniowy, nie da się przewidzieć wszystkich elementów, zdarzeń czy bodźców, które pojawią się na jego drodze.

Jakie działania warto w związku z tym podejmować, aby móc właściwie wspierać rozwój dziecka zdolnego?

Metody

ZDOBYWANIA I PORZĄDKOWANIA INFORMACJI POCHODZACYCH Z RÓŻNYCH ŹRÓDEŁ

ICH CELEM NADRZĘDNYM JEST ROZWIJANIE ZAINTERESOWAŃ UCZNIÓW

MAJĄCE NA CELU PREZENTOWANIE WŁASNYCH POGLĄDÓW

SKŁANIAJĄCE DO SAMOOCENY

DOSKONALĄCE UMIEJĘTNOŚCI KOMUNIKACYJNE

AKTYWIZUJĄCE

PROBLEMOWE

SKOJARZENIA

FLIPPED CLASSROOM

ODGRYWANIE RÓL

KREATYWNE PISANIE/MÓWIENIE

KULA ŚNIEGOWA

DYWANIK POMYSŁÓW

MAPA MYŚLI

PROJEKTÓW EDUKACYJNYCH

POPULARNE METODY

Niestety, bycie uczniem zdolnym nie jest łatwe i pociąga za sobą wiele negatywnych konsekwencji. Dotyczą one zwłaszcza życia społecznego i budowania relacji z innymi.

FOBIA I LĘKI PRZY PRÓBIE BUDOWANIA RELACJI W GRUPIE

POKAZANIE, ŻE SĄ INNI TACY JAK ON

STEREOTYPY"PRYMUS""ZDOLNY LEŃ"

SAMOOCENA

OKRES DOJRZEWANIA (HORMONY I HUŚTAWKA EMOCJONALNA)

BRAK AKCEPTACJI PRZEZ GRUPĘ RÓWIEŚNICZĄ

Nauczyciel powinien być tą osobą, która swoją postawą i zachowaniem przyczyni sie do tego, aby życie szkolne stało się bardziej atrakcyjne. Jego zadaniem jest organizowanie atrakcyjnego procesu dydaktycznego oraz zwracanie uwagi na budowanie pozytywnych i trwałych relacji w klasie. Należy wykształcić w dziecku zdolnym poczucie tego, że nie może postrzegać siebie jako kogoś lepszego od innych. Każdedziałanie przez niego podejmowane powinno być oparte na zrozumieniu i życzliwości.

— Marie von Ebner-Eschenbach pisarka austriacka 1830–1916

„Geniusz wskazuje drogę, którą kroczy talent.”

THANKSYOU!