khkj

TỔ 3

-Nguyễn Tuân-

Phân tích nhân vật Viên Cai Ngục

CHỮ NGƯỜI TỬ TÙ

chào mừng cô giáo và các bạn đến với buổi thuyết trình của chúng em

-Khánh Chi-Huyền Thương -Lê Nhi -Phương Hà -Việt Hà -Ánh Ngọc

-Khánh An-Phương An -Bảo Uyên -Cát Bình -Uyển Ny -Bảo Ngân -Hà My

GIỚI THIỆU THÀNH VIÊN

3. Viên quản ngục là thanh âm trong trẻo.

2. Sự khát khao và trân trọng cái đẹp của viên quản ngục.

1. Tấm lòng biệt nhỡn liên tài của viên quản ngục.

MỤC LỤC

Biệt nhỡn: là cái nhìn trân trọng đặc biệt, liên tài là biết quý cái tài. Biệt nhỡn liên tài là cái nhìn quý trọng đặc biệt với tài hoa.

+ Được Nguyễn Tuân miêu tả là một người có “tính cách dịu dàng”. + Quản ngục là người có tấm lòng biệt nhỡn liên tài, biết quý trọng cái đẹp.

TÍNH CÁCH

+ Là một người trung niên “đầu đã điểm hoa râm, râu đã ngả màu”. + Khuôn mặt điềm đạm, bình tĩnh, phúc hậu với “mặt nước ao xuân, bằng lặng, kín đáo và êm nhẹ”

NGOẠI HÌNH

1. Tấm lòng biệt nhỡn liên tài của viên quản ngục

+ Lúc nhận tù, quản ngục nhìn Huấn Cao với ánh mắt kiêng nể. + Khi Huấn Cao vào ngục, ngục quan đã biệt đãi Huấn Cao một cách chu đáo. + Quản ngục nhún nhường "Xin lĩnh ý" khi Huấn Cao đuổi ra khỏi phòng giam. + Chưa xin được chữ Huấn Cao, nên tâm trạng của ngục quan đầy bi kịch. Quản ngục khổ tâm vì có một ông Huấn Cao trong tay mình, dưới quyền mình mà không biết làm thế nào để xin được chữ. Chỉ lo mai mốt ông Huấn Cao bị hành hình mà không xin được chữ thì ân hận suốt đời.

- Quản ngục vẫn biết trân trọng tài năng của Huấn Cao, vẫn hướng về cái đẹp ở ngoài đời để biết được Huấn Cao là người viết chữ đẹp nổi tiếng.

LĐ1: - Cảnh xin chữ trong "Chữ người tử tù" thật cảm động. Hình ảnh quản ngục là một trong những thành công của Nguyễn Tuân trong nghệ thuật miêu tả và xây dựng nhân vật ở phương diện tài hoa độc đáo của nghệ sĩ bậc thầy. Yêu cái đẹp với tấm lòng biệt nhỡn liên tài là tâm hồn tính cách của ngục quan. Từ ngoại hình, ngôn ngữ, tâm tư tình cảm đến cử chỉ, hành động của ngục quan đã được Nguyễn Tuân miêu tả với tất cả sự chắt lọc của một ngòi bút tài hoa, đã làm hiện lên một con người có cốt cách rất đẹp: "Nhất sinh đê thủ bái mai hoa". -Ngoài việc kính trọng đối với tài năng, tấm lòng biệt nhỡn liên tài còn mang ý nghĩa của sự quý trọng và biết ơn đối với những đóng góp và thành tựu đáng kính của người tài. Nó thể hiện sự công nhận và tôn trọng đối với tài năng của người đó và khuyến khích sự phát triển và phát huy tài năng đó.

Liên Hệ Mở Rộng

Ví dụ như: Trong tác phẩm "Con cháu tôi" của Nguyễn Huy Thiệp, nhân vật Giáo viên Vũ được cho là có "tấm lòng biệt nhỡn liên tài" khi anh không chỉ dạy học cho học sinh mình mà còn góp phần giúp đỡ và chia sẻ những khó khăn với những học sinh nghèo.

3. Viên quản ngục là thanh âm trong trẻo.

2. Sự khát khao và trân trọng cái đẹp của viên quản ngục.

1. Tấm lòng biệt nhỡn liên tài của viên quản ngục.

MỤC LỤC

-> Lo lắng nếu như không xin được chữ ông Huấn trước khi bị hành hình thì “ân hận suốt đời mất”.

- Khát khao cái đẹp: mong ước của ông là “được treo ở nhà riêng một đôi câu đối” do chính tay Huấn Cao viết. - Sự khát khao và niềm trân trọng cái đẹp trong quản ngục mãnh liệt, ông có thể bất chấp cả tính mạng và địa vị, mong sao có được mấy chữ của ông Huấn. - Biết tính ông Huấn “vốn khoảnh, trừ chỗ tri kỉ, ông ít chịu cho chữ”

-> Ông ta yêu cái đẹp đến say mê.

- Quản ngục trước kia là người đèn sách bồi đắp “thiên lương” nảy nở tốt đẹp.

2. Sự khát khao và trân trọng cái đẹp của viên quản ngục

=> Sở nguyện cao quý cho thấy quản ngục là con người có tâm hồn thuần khiết, biết quý trọng, nâng niu cái đẹp.

-> Chỉ có một người trân trọng cái đẹp đến tột cùng mới có những lo sợ khi không xin được chữ Huấn Cao như vậy thôi.

- Cả tư thế và tâm thế khi nhận chữ và lắng nghe lời khuyên của Huấn Cao đều rất thành kính trước cái đẹp, cái thiên lương, cái khí phách cao cả. - Sự khúm núm và cái cúi đầu không thực sự yếu đuối, ủy mị, hèn kém mà nó lại giống như những điểm nhấn càng làm sáng lên vẻ đẹp nhân cách của một tâm hồn thánh thiện.

LĐ2: - Quan niệm nghệ thuật của nhà văn: “Trong mỗi con người, đều có một người nghệ sĩ,đều ẩn chứa tâm hồn yêu cái đẹp,cái tài. Không phải ai cũng xấu hết, bên cạnh phần ác quỷ vẫn có thiên lương”.-“.....Ông là một thanh âm trong trẻo chen vào giữa một bản đàn mà nhạc luật đều hỗn loạn và xô bồ”.

Liên hệ mở rộng

3. Viên quản ngục là thanh âm trong trẻo.

2. Sự khát khao và trân trọng cái đẹp của viên quản ngục.

1. Tấm lòng biệt nhỡn liên tài của viên quản ngục.

MỤC LỤC

-> Đó là tình cảm cao thượng bền bỉ, có ngay từ khi ông "đọc vỡ nghĩa sách thánh hiền", cho đến bây giờ đã là một trung niên "tóc hoa râm, râu ngã màu" mà ông vẫn còn đeo đuổi. Như vậy, qua mấy lời của Nguyễn Tuân, ta thấy Quản ngục quả thật là một con người có nhân cách.

+ Ông là người biết yêu quý cái đẹp, yêu quí chữ viết đẹp của Huấn Cao mà ông xem là báu vật. Ông có sở nguyện cao quý : được treo trong nhà một bức chữ của Huấn Cao.

- Có người từng nói rằng: “ Nguyễn Tuân là con người sống để tìm cái đẹp. Vậy nên với Nguyễn Tuân: "Quản ngục là một thanh âm trong trẻo" bởi nhà văn đã nhìn thấy cả chiều sâu tính cách, tâm hồn viên quản ngục:

3. Viên quản ngục là ''một thanh âm trong trẻo''.

-> Đó là một việc làm không đúng bổn phận của nhà chức trách, có thể nguy hại đến tính mạng bản thân và gia đình nhưng ông vẫn làm. Điều đó chứng tỏ ông rất trọng nể Huấn Cao bất chấp cả luật pháp.

+ Ông "biệt nhỡn liên tài" đối với Huấn Cao “hằng ngày vẫn cho thầy thơ lại mang rượu thịt vào khoản đãi ông Huấn… càng ngày càng hậu hĩnh”. + Ông đã "biệt đãi" Huấn Cao − một người tử tù.

- Do yêu quý cái đẹp, ông yêu quý, kính trọng người tạo ra cái đẹp: Huấn Cao. Điều đó đã được bộc lộ qua hành vi, suy nghĩ của ông:

-> Sự nhịn nhục của con người này không đồng nghĩa với sự hạ mình. Đó chỉ là cái nghiêng mình kính cẩn trước một tấm lòng, một nhân cách của kẻ biết yêu cái đẹp, biết trọng cái tài. Đây không phải là cảnh hạ mình chịu nhục để đạt được ý nguyện xin chữ mà là một hành động cho thấy Quản ngục là người biết điều, biết mình. Đó cũng là một cách ứng xử đẹp.

- Ngay cả lúc bị Huấn Cao xua đuổi “Ngươi hỏi ta muốn gì ? Ta chỉ muốn ngươi đừng đặt chân vào đây nữa”. Ông nhún nhường trước người tử tù, bị xua đuổi, không tức giận mà lại còn lễ phép lui ra với câu nói "Xin lĩnh ý".

-> Đó là lúc uy quyền của chốn tù ngục bỗng chốc sụp đổ. Ngục tù biến mất. Bạo tàn nhường chỗ cho những tâm hồn đẹp đến với nhau.

-> Qua biệt tài đi tìm cái đẹp của Nguyễn Tuân từ cái đẹp nội dung đã đưa hai con người ở hai phía đối lập xích lại gần nhau trong tình tri kỷ. Cái đẹp chiến thắng cái xấu xa, tàn bạo. Ánh sáng chiến thắng bóng tối.

-> Có lẽ chính vì sở nguyện cao quý và tính cách của quản ngục mà khi Huấn Cao nghe tin mình phải vào kinh chịu án tử hình và biết được sở nguyện cao quý của quản ngục. Ông đã “lặng nghĩ và mỉm cười… suýt chút nữa ta đã phụ mất một tấm lòng trong thiên hạ”.

- Ông mong Huấn Cao dịu lại tính nết để ông trình bày sở nguyện xin chữ của Huấn Cao. Mong mỏi hằng ngày, hằng giờ và có lúc sợ hãi bởi lỡ một mai Huấn Cao phải vào kinh chịu án tử hình thì lỡ mất cả đời mơ ước.

Nguyễn Tuân đã tạo nên một đối tượng tương xứng với nhân vật chính Huấn Cao, từ đó gửi gắm những triết lí, thông điệp sâu xa: “Một kẻ biết kính mến khí phách, một kẻ chỉ biết tiếc, biệt trọng người có tài, hẳn không phải là một kẻ xấu hay vô tình”. Thậm chí, với những con người như quản ngục và thơ lại, họ càng đáng quý, đáng trân trọng hơn bởi họ như loài hoa sen “gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn”.

Liên hệ mở rộng

=> NT thành công trong việc xây dựng một nhân vật thứ chính nổi bật với những đức tính tốt đẹp. Đặc biệt, nhân vật này cũng yêu cái đẹp, tôn sùng cái đẹp như chính cái cách mà Nguyễn Tuân quan niệm về đời sống, văn chương và xã hội.

- Xây dựng tình huống truyện độc đáo và tinh tế- Thủ pháp tương phản đối lập. - Nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật tinh tế. - Đặt nhân vật vào tình huống giàu kịch tính. - Ngôn từ mĩ miều và cách thức để nhân vật tự bộc lộ tính cách qua lời nói và hành động.

* Đặc sắc nghệ thuật

=> Sự đối lập giữa vị thế và cách ứng xử của nhân vật đã khẳng định cai ngục là người hết mực trân trọng cái tài, cái đẹp. Không phải ai cũng có những hiểu biết về Huấn Cao nổi tiếng viết chữ đẹp.

Nhận xét chung về viên quản ngục: +Làm nghề coi ngục. +Đại diện cho giai cấp thống trị. +Biểu tượng của cái ác, của sự hà khắc trong giai cấp phong kiến +Nhưng lại có tình yêu cháy bỏng cho cái đẹp. - Dưới góc độ nghề nghiệp, vị thế của quản ngục khác hoàn toàn so với Huấn Cao. Nhưng NT đã chú trọng miêu tả cái tâm, một nhân cách đẹp đẽ tỏa sáng nơi ngục tù tăm tối. - Dù đầu bị Huấn Cao khinh bỉ đuổi đi, nhưng người quản ngục vẫn đều đặn tỏ lòng kính trọng, vẫn dâng rượu thịt, thậm chí còn hậu hĩnh hơn trước. Lạ kì thay, kẻ tử tù thì ra oai, khinh bạt, kẻ coi tù lại nhịn nhục, hạ thấp mình.

- Vẻ đẹp nhân cách được thể hiện ở việc nhân vật này luôn lấy cái tài hoa, khí phách và nhân cách để làm thước đo giá trị con người. Đối với thầy thơ lại, viên quản ngục nghĩ rằng “hắn cũng như mình, cũng chọn nhầm nghề mất rồi”. Một kẻ kính mến khí phách, con mắt nhìn người sâu sắc, lấy tiêu chí từ vẻ đẹp tài hoa chứ không xuất phát từ xuất thân hay vẻ ngoài. Vẻ đẹp tâm hồn còn được thể hiện qua khát vọng xin chữ, “sở nguyện” của cả đời người.

- Nguyễn Tuân từng khẳng định: “Ông trời nhiều khi chơi ác, đem đày ải những cái thuần khiết vào giữa một đống cặn bã”. Phải chăng, giữa đống cặn bã của ngục tù, hình ảnh viên quản ngục chính là viên ngọc trong trẻo, sáng rỡ.

- Qua ngòi bút Nguyễn Tuân, quản ngục là người có vẻ đẹp “Thiên lương trong sáng”, một bản chất lương thiện trời phú.