FAKE NEWS

01

Τι είναι οι ψευδείς ειδήσεις

Οι ψευδείς ειδήσεις (fake news) είναι ιστορίες οι οποίες παρουσιάζονται κυρίως ως δημοσιογραφικές, είναι όμως κατασκευασμένες εσκεμμένα για να εξυπηρετήσουν κάποιο σκοπό.

Ο σκοπός μπορεί να είναι είτε εμπορικός όπως η προώθηση ενός προϊόντος ή η δημιουργία κίνησης (traffic) προς μια ιστοσελίδα (clickbait), είτε πολιτικός (παραπληροφόρηση-διαμόρφωση κοινής γνώμης).

Οι ψευδείς ειδήσεις μπορούν να περιέχονται σε ψηφιακό ή έντυπο περιεχόμενο.

Επίσης, μπορεί να λάβουν τη μορφή ολόκληρων ιστοσελίδων που έχουν σχεδιαστεί με τέτοιο τρόπο ώστε να μοιάζουν με αξιόπιστα ειδησεογραφικά sites.

04

Η αντιμετώπιση ψευδών ειδήσεων

Εάν συναντήσουμε περιεχόμενο στο διαδίκτυο για το οποίο δεν είμαστε σίγουροι ότι είναι αληθινό σε καμία περίπτωση δεν το αναδημοσιεύουμε χωρίς πρώτα να το ερευνήσουμε. Αναζητούμε την είδηση μέσω μιας μηχανής αναζήτησης έτσι ώστε να διαπιστώσουμε εάν έχει δημοσιευθεί και αλλού.

Πολλές φορές κάποιος ο οποίος έχει προχωρήσει στην αναδημοσίευση μιας ψεύτικης είδησης μπορεί καν να μην το γνώριζε οπότε είναι σημαντικό να το επισημαίνουμε γράφοντας κάποιο σχετικό πολύ ευγενικό σχόλιο κάτω από την αναδημοσίευση.

Πρέπει να γίνει συνείδηση ότι όπως ο εκφοβισμός δεν είναι αποδεκτός έτσι δεν είναι αποδεκτή και η παραπληροφόρηση.

02

03

Πώς να ξεχωρίσεις τις ψευδείς ειδήσεις από τις αληθινές

ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΜΗ ΑΞΙΟΠΙΣΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΟΣ

• Υπερβολικοί τίτλοι ή τίτλοι που δεν έχουν σχέση με το κείμενο της ανάρτησης
• Ορθογραφικά - συντακτικά λάθη ή κείμενο-προϊόν αυτόματης μετάφρασης
• Απουσία ημερομηνίας
• Ανυπόγραφο δημοσίευμα
  
• Αλλοιωμένες εικόνες ή βίντεο
• Παραπομπή σε μη ενεργά link
• Απουσία του συντάκτη
• Σημαντικά, αδικαιολόγητα λάθη
• Προτροπή για αναπαραγωγή

Η διασπορά των ψευδών ειδήσεων

Η διασπορά ψευδών ειδήσεων ήταν και συνεχίζει να είναι ένα συχνό φαινόμενο στο διαδίκτυο, αλλά η εμφάνιση και η υψηλή δημοφιλία των υπηρεσιών κοινωνικής δικτύωσης μετέτρεψε τη διασπορά αυτή σε πραγματική επιδημία.

Ψευδείς ειδήσεις μεταδίδονται πλέον με ταχύτητα αστραπής στον διαδίκτυο μέσω των social media με αποτέλεσμα δυστυχώς να αποκτούν υπόσταση και να γίνονται τελικά πιστευτές από μεγάλη μερίδα κοινού.

Σύμφωνα με έρευνες, 6 στους 10 χρήστες του Ίντερνετ αναδημοσιεύουν μία είδηση διαβάζοντας μόνο τον τίτλο και όχι το περιεχόμενό της . Είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι το 80% των μαθητών και φοιτητών που συμμετείχαν σε έρευνα του πανεπιστημίου Stanford σχετικά με την αξιολόγηση της πληροφορίας δεν κατάφεραν να ξεχωρίσουν ένα πραγματικό άρθρο από ένα ψεύτικο, ούτε ένα δημοσιογραφικό άρθρο από ένα διαφημιστικό. Επίσης, ενδιαφέρον έχει το γεγονός ότι κριτήριο εγκυρότητας για τους νέους αποτελεί το μέγεθος της φωτογραφίας σε ένα άρθρο και όχι η αναφορά της πηγής του.

ΑΛΗΘΕΙΑ Η ΨΕΜΑ;

Παράδειγμα Fake news

Ξεκάθαρα ο συντάκτης προτρέπει τον αναγνώστη να κοινοποιήσει το δημοσίευμα με απώτερο σκοπό να αυξήσει την επισκεψιμότητα της ιστοσελίδας του.

ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΜΕΝΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ

Ένας τρόπος εντοπισμού της επεξεργασμένης φωτογραφίας είναι η εξέταση αλληλεπίδρασης τους φωτός με τα αντικείμενα της φωτογραφίας. Πολλές φορές οι σκιές φαίνεται να παραβιάζουν τους νόμους της φυσικής, ειδικά όταν ένα θέμα έχει αφαιρεθεί ή προστεθεί στη φωτογραφία. Ένα αντικείμενο που δε ρίχνει σκιά είναι ένα συνηθισμένο λάθος. Στη προκειμένη περίπτωση λείπει η σκιά του βράχου.