Cnoty - boskie i kardynalne

CNOTY BOSKIE I KARDYNALNE

Człowiek w ciągu całego swojego życia nabiera różnych sprawności i z upływem czasu je doskonali. Tak jest np. z umiejętnością jazdy samochodem, gry w tenisa czy żonglowania. Rzadko można się nauczyć jakiejś sprawności od razu, w ciągu chwili. Najczęściej wymaga to intensywnej nauki i szlifowania przez powtarzanie tych samych czynności. Dlatego mówi się, że "trening czyni mistrza". A jak to jest z naszym charakterem? Każdy, kto próbował wykształcić w sobie jakieś cechy, wie, że nie jest to takie proste, konieczny jest wysiłek przezwyciężania w sobie starych przyzwyczajeń i wad. Takie dobre cechy, a raczej sprawności moralne, nazywamy cnotami. Innymi słowy, cnota jest to wewnętrzna postawa, pozytywne przyzwyczajenie, trwała dyspozycja do czynienia dobra. Cnoty są zalążkami dobrych czynów, postaw moralnych, czyli uzdalniają człowieka do praktycznego realizowania dobra w codziennym życiu.

W trakcie procesu beatyfikacyjnego Kościół orzeka heroiczność cnót kandydata na ołtarze - czyli jego stałość i konsekwencję w zachowywaniu przykazań, wbrew wszelkim przeciwnościom. Jak wyraził się papież Pius XI, chodzi tu o dokonywanie zwyczajnych rzeczy w niezwykły sposób.

Por. KKK 1812, 1813

Cnoty dzieli się na ludzkie (naturalne, przyrodzone) i boskie (teologalne, nadprzyrodzone). Cnoty ludzkie to trwałe postawy i przymioty umysłu i woli, które porządkują nasze czyny, słowa, uczucia, kierują naszym postępowaniem zgodnie z rozumem i wiarą. Osiąga się je wysiłkiem człowieka. Najważniejsze cnoty ludzkie to roztropność, sprawiedliwość, męstwo i umiarkowanie. Nazywa się je kardynalnymi, gdyż na nich, jak na zawiasach (łac. cardo - zawias), opierają się wszystkie inne moralne sprawności.Cnoty teologalne (wiara, nadzieja, miłość) odnoszą się bezpośrednio do Boga, który wszczepia je w ludzkie dusze, uzdalniając wierzących do życia w jedności z Trójcą Świętą. W cnotach boskich zakorzenione są cnoty ludzkie.

„To, w co wierzymy, jest ważne, ale jeszcze ważniejsze jest, komu wierzymy”. Benedykt XVI

„Nie wierzyłbym, gdyby nie uznał, że rozsądnie jest wierzyć”. św. Tomasz z Akwinu

„Wiara oznacza: przez całe życie znosić niepojmowalność Boga”. Karl Rahner

0.

O wierze...

„Wierzyć w Boga oznacza widzieć, że nie mamy do czynienia tylko z tym światem. Wierzyć w Boga oznacza widzieć, że życie ma sens”. Ludwig Wittgenstein

Cnoty kardynalne

Jakie cnoty opisują poniższe zdania?

1. Nie zadaję się z ludźmi, którzy krzywdzą słabszych.
2. Jestem dyskretny, nigdy nie zdradzam powierzonych mi tajemnic.
3. Staram się sumiennie wypełniać obowiązki szkolne i rodzinne.
4. Nie kieruję się stereotypami o innych ludziach.
5. Jestem gotów do wielu wyrzeczeń w obronie moich przekonań.
6. Za bardzo lubię gry komputerowe, dlatego wiem, że muszę je ograniczać.
7. Zanim podejmę ważną decyzję, modlę się do Ducha Świętego o mądre rozeznanie.

Odwrotnością cnoty jest wada moralna, czyli stałe usposobienie do wykonywania czynów moralnie złych. Najsilniejsza skłonność do popełniania jakiegoś grzechu określona jest mianem wady głównej, która może zawładnąć człowiekiem i osłabić jego wolę. Tak jak roztropność jest cnotą wiodącą, "woźnicą cnót", tak wada główna może być zarzewiem wielu grzechów.