Full screen

Share

Show pages

|| Rezeczpospolita Polska
Want to make interactive content? It’s easy in Genially!

Over 30 million people build interactive content in Genially.

Check out what others have designed:

Transcript

|| Rezeczpospolita Polska

Bierny opór – sprzeciw bez używania siły fizycznej lub bez większej aktywności.

Dzieci, korzystając z rad rodziców zastosowały bierny opór, odmawiając odpowiedzi w języku niemieckim na lekcjach religii, za co spadły na nie kary cielesne. Aby przełamać niepokorność dzieci, zaczęto stosować najrozmaitsze kary i przemoc fizyczną.

proces przymusowego przyjmowania języka i kultury niemieckiej nałożony przez państwo niemieckie na kraje okupacyjne, m.in. na Polskę.

To zaplanowana przez carat akcja mająca na celu narzucenie Polakom rosyjskiej kultury i języka oraz osłabienie, a ostatecznie zniszczenie tożsamości narodowej. Objęła właściwie wszystkie dziedziny życia publicznego: szkoły, administrację, urzędy, prasę itd.

Germanizacja i rusyfikacja miały doprowadzić do wynarodowienia ludności polskiej, żyjącej na ziemiach, które w wyniku rozbiorów znalazły się w rękach państw zaborczych.

germanizajcja i rusyfikacja

Germanizacja

Rusyfikacja

Skutki powstania listopadowego

  1. Wielka Emigracja - 9 tys. Polaków wyemigrowało na Zachód;
  2. umocnienie nastrojów narodowych wśród Polaków; 1833 - doszło do podpisania układu między zaborczymi państwami, który miał być porozumieniem co do wzajemnej pomocy na wypadek kolejnych wybuchów powstańczych.
  3. Rozpoczęła się a następnie nasiliła rusyfikacja
  4. niepodległość odzyskała Belgia.
  5. w Europie (głównie we Francji) szerzyły się nastroje pro polskie.
  6. w sztuce i literaturze coraz częściej pojawiały się myśli narodowowyzwoleńcze;

Przebieg walk: – 29/30 XI 1830 „Noc Listopadowa” nieudana próba aresztowania wielkiego księcia Konstantego. – radykalizacja nastrojów w sejmie Królestwa Polskiego. – uchwała o detronizacji cara jako króla polskiego. – od stycznia 1831 r. regularna wojna między armią polską i rosyjską. Rosja zaatakowała w odpowiedzi na uchwałę sejmu o detronizacji cara. – najkrwawsza bitwa – Olszynka Grochowska II 1831: udana obrona Warszawy przed rosyjskim szturmem.– walki toczyły się też na ziemiach wcielonych do Rosji.– główni dowódcy: Józef Chłopicki, Jan Skrzynecki. – początkowe sukcesy armii polskiej (Wawer, Dębe Wielkie, Iganie) zaprzepaszczone przez nieudolność polityków i niewiarę generałów w zwycięstwo. – przełom – V 1831 klęska wojsk polskich pod Ostrołęką, IX 1831 rosyjski szturm Woli i zajęcie Warszawy Walki wygasły w X 1831; resztki armii polskiej wycofały się do Prus.

Przyczyny powstania listopadowego- łamanie konstytucji Królestwa Polskiego przez cara (cenzura, zakaz manifestacji) – brutalne metody dowodzenia armią Królestwa przez wielkiego księcia Konstantego – plotka o możliwości użycia armii Królestwa do tłumienia rewolucji w innych państwach

to narodowe powstanie przeciw Rosji. Rozpoczęło się 29 XI 1830 a zakończyło w X 1831

powsatnie listopadowe

  • aresztowano powstaoców i zsyłano na Sybir.
  • konfiskowano majątki uczestnikom powstania.
  • przekazywano skonfiskowaną ziemię w ręce urzędników carskic
  • nałożono na Królestwo kontrybucję podatek wojenny w wysokości 5%.
  • wprowadzono stan wojenny na 50 lat
  • na Litwie, Białorusi i Ukrainie deportowano 7 tysięcy rodzin polskich w głąb Rosji.
  • wprowadzono przymus wyprzedaży ziemi Rosjanom i wystąpiono przeciwko Kościołowi katolickiemu

Skutki powstania styczniowego

Powstanie Styczniowe, które zakończyło się wiosną 1864 roku okazało się wielką klęską dla narodu polskiego. Odzyskanie niepodległości stało się czymś niemożliwym i nawet nie myślano wtedy o kolejnych zrywach.

W związku z wybuchem powstania Rosja i Prusy podpisały tzw. konwencję Alvenslebena, zgodnie z którą król pruski zobowiązał się pomóc carowi w stłumieniu powstania. Pierwszym dyktatorem powstania został Ludwik Mierosławski, który wkrótce opuścił kraj. Drugim dyktatorem był Marian Langiewicz, którego oddział odniósł kilka sukcesów na początku powstania. Niestety wkrótce został on zmuszony do przekroczenia granicy austriackiej. Na jesieni 1863 r. powołano kolejnego dyktatora Romuald Traugutt, który wydał dekret o reorganizacji sił zbrojnych i utworzył regularną armię powstaoczą. Wyznaczył jednocześnie komisarzy pełnomocnych, których zadaniem było dbanie o realizowanie dekretów uwłaszczeniowych. Te działania uratowały powstanie przed upadkiem. Niestety został on w kwietniu 1864 r. aresztowany, a w sierpniu stracony. Powstanie chyliło się ku upadkowi. Ostatnim oddziałem powstaoczym był oddział księdza Brzóski. Powstaocy walczyli w oddziałach zwanych partiami. Powstało również paostwo powstaocze, z własnym rządem, sądem, pocztą i dyplomacją.

Przebieg powstania styczniowego

22 stycznia 1863 r. Komitet Centralny Narodowy przekształcił się Tymczasowy Rząd Narodowy i wydał Manifest, w którym: wezwał obywateli pod broo, ogłosił dwa dekrety uwłaszczeniowe. Ziemie mieli otrzymad na własnośd wszyscy chłopi ją dzierżawiący, a chłopi bezrolni mogli otrzymad ziemię w zamian za udział w powstaniu. Odszkodowanie dla właścicieli ziemskich miało zostad wypłacone przez skarb paostwa. Chciano wyzwolid Płock, w którym ujawnid miał się Tymczasowy Rząd Narodowy. Powstaocy zaatakowali 16 garnizonów rosyjskich lecz nie udało im się osiągnąd zamierzonych celów. Powstanie miało charakter wojny partyzanckiej.

wybuch został poprzedzony wieloma manifestacjami patriotycznymi na terenie Warszawy, które były tłumione przez Imperium Rosyjskie i jego wojsko. W tym czasie uformowały się dwa przeciwstawne obozy: czerwonych – dążących do wybuchu powstania. białych – przeciwników jakichkolwiek zrywów zbrojnych.

Powstanie Styczniowe 1863 – 1864 to zbrojne wystąpienie przeciwko Rosji, największe polskie powstanie narodowe. Za jego początek przyjmuje się datę 22 stycznia 1863 roku.

Powstanie styczniowe

3 czerwca 1918 roku - została ogłoszona tzw. deklaracja wersalska, w której uznano, iż przywrócenie do życia państwa polskiego jest jednym w warunków zapanowania pokoju.

Akt z 5 listopada 1916, wydany przez dwóch cesarzy, austriackiego Franciszka Józefa I i niemieckiego Wilhelma II, zakładał utworzenie państwa polskiego z ziem zabranych drogą zbrojną Rosji. Głównym celem wydania tego dokumentu, była chęć uzyskania polskiego rekruta, a nie odbudowa państwa, którego granicy miały zostać dokładnie określone po zakończeniu działań zbrojnych

Lata 1914 do 1918 przyniosły gospodarce na ziemiach polskich dotkliwe straty. Zarówno rolnictwo, jak i przemysł, komunikacja oraz inne dziedziny życia kraju doznały znaczącego uszczerbku, nie tylko w rezultacie bezpośrednich szkód spowodowanych działaniami wojennymi, lecz przede wszystkim na skutek rabunkowej i niszczycielskiej działalności okupantów, którzy zmierzali do przestawienia całej gospodarki na produkcję wojenną i ściągnięcia wszelkich surowców i materiałów przydatnych do celów wojennych, nawet kosztem niszczenia maszyn i urządzeń produkcyjnych. Dotkliwe szkody przyniosło także masowe wywożenie ludności na roboty przymusowe, mobilizacja do wojska oraz straty demograficzne spowodowane przez wojnę. W wyniku tych wszystkich okoliczności obniżeniu uległa produkcja większości dziedzin gospodarki, a co jeszcze ważniejsze - spadła zdolność produkcyjna przemysłu i rolnictwa.

Wybuch I wojny światowej 28 lipca 1914 roku zrodził Polakom szansę na odzyskanie niepodległości.

| wojna światowa

przyczyną wybuchu I wojny światowej był zamach na austriackiego następcę tronu arcyksięcia Franciszka Ferdynanda przez Gawrila Principa. W ciągu zaledwie kilku dni lokalny konflikt austriacko-serbski przekształcił się w wojnę o zasięgu europejskim. Zadziałał bowiem system sojuszy.

Dmowski głosił program inkorporacyjny. A dokładniej to według projektu, który powstał w obozie narodowym, czyli endeckim, Polska na wschodzie powinna sięgać do granic drugiego rozbioru z 1793 r. Roman Dmowski autor tego planu przewidywał, że największym wrogiem niepodległości Polski będą Niemcy, popierający dążenia niepodległościowe narodów zamieszkujących obszary między Rosją a Rzeczpospolitą. Zakładał on więc wcielenie do Polski jedynie tych obszarów wschodnich, które w większości zajmował żywioł polski, co powinno jednocześnie zapewnić lepsze układy z Rosją.

Narodowa Demokracja oparła swój program terytorialny na zasadzie narodowej, uważając, że w granicach państwa polskiego Polacy powinni stanowić co najmniej 60 % ogółu ludności. Dzięki temu Rzeczypospolita miała zachować charakter państwa narodowego,

To pojęcie prawa międzynarodowego, zbliżone do pojęcia zjednoczenia. Oznacza wchłonięcie jakiegoś terytorium przez inne państwo. Jeżeli wchłanianym terytorium jest inne państwo, to jednocześnie traci ono swoją podmiotowość prawno-międzynarodową. Państwo wchłaniające zachowuje dotychczasową podmiotowość przy jednoczesnym rozszerzeniu swojego terytorium. Za przykład inkorporacji podaje się "Zjednoczenie Niemiec", które faktycznie oznaczało wchłonięcie Niemieckiej Republiki Demokratycznej przez Republikę Federalną Niemiec. Przykładem inkorporacji może być także przyłączenie Pomorza Gdańskiego do Polski przez Bolesława Krzywoustego w 1116 roku.

inkorporacja

Program inkorporacyjny

co to inkorporacja?

Program federacyjny

Druga koncepcja zwana federacyjną autorstwa Józefa Piłsudskiego uznawała za najbardziej niebezpiecznego wroga Polski Rosję. Dlatego też II Rzeczpospolita powinna pomóc Ukraińcom i Litwinom w budowie ich państwowości. Piłsudski zakładał utworzenie federacji suwerennych państw: litewsko-białoruskiego, ukraińskiego i polskiego, która byłaby w stanie pod wodzą Polski przeciwstawić się spodziewanej agresji rosyjskiej.

Obóz związany z Piłsudskim wysuwał koncepcję opartą na historycznych tradycjach państwowości polskiej i chciał przywrócenia unii Polski z byłym Wielkim Księstwem Litewskim w granicach z 1569, tj. z Białorusią i Litwą. Nowa unia miał przybrać postać konfederacji (program federacyjny), przy czym Litwa i Białoruś pełniłyby funkcję pasa ochronnego przed Rosją Radziecką, miały stanowić kordon oddzielający Polskę i Europę od Rosji Radzieckiej. W odniesieniu do Ukrainy Piłsudski popierał wówczas dążenia Ukraińców do niepodległości, licząc, że powstanie suwerennego państwa ukraińskiego osłabi Rosję Radziecką. Próby realizacji każdej z tych koncepcji prowadziły do konfliktów z sąsiadami- Rosją, Niemcami, Litwą i Czechosłowacją.

co to federacja

To państwo składające się z mniejszych, obdarzonych autonomią państw związkowych (np. stanów, krajów, prowincji), ale posiadających wspólny rząd. Państwa związkowe posiadają zwykle szeroką autonomię wewnętrzną oraz tworzą w niektórych kwestiach własne prawa, wspólna pozostaje najczęściej polityka zagraniczna i obronna. Kraje federacyjne posiadają wspólną walutę. Federacja ma swoje cechy.

federacja

konstytucje okresu międzywojennego opierały się na monteskiuszowskim podziale władzy: na ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą. Konstytucja marcowa przyznawała dominującą rolę Parlamentowi, zaś kwietniowa prezydentowi, było to wynikiem istniejącej sytuacji politycznej. Po zamachu majowym władzę przejął obóz sanacyjny skupiony wokół Józefa Piłsudskiego, dążący do zmiany systemu rządzenia, zaprowadzenia rządów autorytarnych. Konstytucja kwietniowa zakończyła więc powolny proces przebudowy Rzeczpospolitej.

Ustrój Polski charakteryzował się wyraźną przewagą władzy ustawodawczej (w postaci parlamentu dwuizbowego) nad wykonawczą. Obie izby razem tworzyły Zgromadzenie Narodowe, które dokonywało zmian w konstytucji zwykłą większością głosów,. Zarówno Sejm, jak i Senat były wybierane w pięcioprzymiotnikowych wyborach; czynne prawo wyborcze w wyborach do sejmu przysługiwało wszystkim obywatelom, którzy ukończyli 21 lat, bierne - od 25. W wyborach do Senatu pułap wiekowy wynosił odpowiednio 30 i 40 lat Inicjatywa ustawodawcza przysługiwała sejmowi i Rządowi senat miał prawo weta zawieszającego (wstrzymania projektu ustawy na 60 dni). Władzę wykonawczą sprawowali premier, rząd i prezydent. Prezydent był wybierany przez Zgromadzenie Narodowe na 7 -letnia kadencję. Prezydent był zwierzchnikiem sił zbrojnych i pełnił funkcje reprezentacyjne na arenie międzynarodowej. Akty prawne wydane prze prezydenta wymagały kontrasygnaty odpowiedniego ministra.

26 stycznia 1919 roku został wybrany Sejm Ustawodawczy, który uchwalił podstawy ustrojowe II Rzeczypospolitej. Zastąpił obowiązującą od lutego 1919 roku małą konstytucję, nową ustawą zasadnicza, uchwaloną 17 marca 1921 roku. Zyskała ona od miesiąca w którym była ratyfikowana miano marcowej. Wprowadzała ona ustrój republiki demokratycznej z parlamentarno – gabinetowym systemem rządów. Władza zwierzchnia należała do narodu, czyli wszystkich obywateli państwa, który sprawuje władzę za pośrednictwem specjalnie do tego powołanych organów.

ustrój || rzeczypospolitej

dziękujezauwagę!

Next page

genially options