Want to make creations as awesome as this one?

Welkom op het infopunt ‘geïntegreerd welzijnsbeleid’. Dit infopunt maakt je wegwijs in de wondere wereld van een geïntegreerd welzijnsbeleid.

Transcript

GEÏNTEGREERD WELZIJNSBELEID

INFOPUNT

Met de steun van de Koning Boudewijnstichting

WAT IS HET INFOPUNT?

WAT IS EEN GEÏNTEGREERD WELZIJNSBELEID?

Welkom op het infopunt ‘geïntegreerd welzijnsbeleid’. Dit infopunt maakt je wegwijs in de wondere wereld van een geïntegreerd welzijnsbeleid. Klik op de iconen en vind een antwoord op al jouw vragen.

WAAROM IS HET BELANGRIJK?

NAAR DE 4 COMPONENTEN

NL

FR

We ontwikkelden dit infopunt samen met een reflectiegroep, bestaande uit belangrijke actoren actief op het Vlaams en regionaal niveau. We hanteerden hiervoor de principes van ‘Design thinking’: we werkten samen met vertegenwoordigers van de doelgroep aan de ontwikkeling van een tool, die het best aansluit bij de noden en verwachtingen van organisaties. Contact: marie-claire.lambrechts@vad.be Daan Aeyels, VOKA Health Community An Bogaerts en Lieven Put, Dienst Veiligheid-Gezondheid-Milieu, KU Leuven Femke De Meester, Vlaams Instituut Gezond Leven Miet Lambert, HIVA, KU Leuven Roeland Motmans Geert Ramaekers, Constructiv Ils Stevens, Alimento Teske Van Belle, Sociaal Fonds Transport en Logistiek Hilde Vandenkieboom, IDEWE Lotte Verplancke, Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen Katleen Peleman, Vlaams expertisecentrum Alcohol en andere Drugs Bart Curvers, preventiedienst KBC Bank en Verzekering

Een geïntegreerd welzijnsbeleid combineert maatregelen, programma’s en activiteiten om werkgerelateerde veiligheids- en gezondheidsrisico’s te voorkomen, en om het welzijn en de gezondheid van de werknemer in al zijn aspecten te verbeteren.

Bedrijven hebben baat bij een geïntegreerd welzijnsbeleid. Zorgzame organisaties worden gekenmerkt door een proactief en geïntegreerd welzijnsbeleid. In deze organisaties stellen werknemers vaker en sneller het gewenste gedrag, werken ze veiliger en zijn ze minder arbeidsongeschikt. Een geïntegreerde aanpak bespaart niet alleen kosten, maar verbetert ook de globale gezondheid, het welbevinden en de veerkracht van de werknemers zelf. Een multidisciplinaire aanpak draagt bij tot een betere implementatie van een geïntegreerd welzijnsbeleid en betere resultaten, en tot een verbeterd werkklimaat. Een geïntegreerd welzijnsbeleid in een bepaalde context. Werkgevers krijgen te maken met een aantal uitdagingen en trends. Een geïntegreerd welzijnsbeleid helpt om met deze uitdagingen om te gaan.

  • Meer aandacht voor de welzijnsbeleving van werknemers: Mede als gevolg van de coronacrisis wordt welzijn op het werk een topprioriteit van werkgevers. Sollicitanten en (toekomstige) werknemers verwachten ook aandacht voor welzijn en gezondheid.
  • Diversiteit en inclusie: Diversiteit en inclusie staat ook hoger op de agenda. Het wordt een onderdeel van 'employer branding'
  • Duurzaam ondernemen: Tal van organisaties bouwen aan een duurzaamheidsstrategie. Ze beheren hiermee de impact van hun activiteiten op de mens binnen en buiten de organisatie (people) en op het milieu (planet), en proberen diensten of producten te creëren die een meerwaarde zijn voor de maatschappij (profit).
  • Digitalisering: Organisaties zijn op zoek naar meer automatisering, een betere toewijzing van middelen, verbeteringen in processen en beleid en minder verspilling en inefficiëntie. Digitalisering brengt heel wat veranderprocessen met zich mee.
  • Hybride werken: Organisaties worden geconfronteerd met de evenwichtsoefening tussen fysiek en virtueel werken en leidinggeven op afstand.
  • Retentie: Omwille van de ‘war on talent’ proberen werkgevers werknemers vast te houden met een retentiebeleid. Een retentiebeleid moet werknemers motiveren en aan de organisatie binden.
  • War on talent: De krapte op de arbeidsmarkt maakt het steeds moeilijker voor organisaties om talent te vinden.

FYSIEKE GEZONDHEID

VEILIGHEID

MENTALE GEZONDHEID

DUURZAAM ONDERNEMEN

DE VIER COMPONENTEN VAN GEÏNTEGREERD WELZIJN

NAAR ALGEMENE ONDERSTEUNING

NL

FR

Wat bedoelen we met ‘fysieke gezondheid’? Fysieke gezondheid wordt gedefinieerd als een conditie van het lichaam waarbij allerlei factoren meewegen, van afwezigheid van ziekte tot fitheidsniveau.

Wat bedoelen we met ‘veiligheid’? Het domein arbeidsveiligheid wil werknemers zo goed mogelijk beschermen tegen arbeidsongevallen op de werkvloer en tijdens de uitvoering van hun taken. Preventie van ongevallen is niet alleen essentieel binnen het bedrijf zelf, maar ook onderweg en op verplaatsing.

Wat bedoelen we met ‘mentale gezondheid’? Mentale gezondheid is een toestand van welzijn waarbinnen iemand zijn of haar eigen capaciteiten realiseert, de normale spanningen van het leven aankan, productief en vruchtbaar kan werken en in staat is om een bijdrage te leveren aan de gemeenschap.

Wat bedoelen we met ‘duurzaam ondernemen’? Duurzaam ondernemen betekent de sociale (People), ecologische (Planet) en economische (Profit) effecten van de activiteiten van een organisatie op een verantwoorde wijze en in overeenstemming met de verwachtingen van het publiek beheren.

ALGEMENE ONDERSTEUNING

KENMERKEN

MODELLEN EN TOOLS

WIE KAN ONDERSTEUNEN?

FINANCIERING

DASHBOARD

BIJ UITWERKING GEÏNTEGREERD WELZIJNSBELEID

NL

FR

NAAR THEMATISCHE ONDERSTEUNING

Kenmerken van een geïntegreerd welzijnsbeleid

  • Sluit aan bij de visie en strategische doelstellingen of waarden van de organisatie
  • Heeft voldoende draagvlak bij alle stakeholders (medewerkers/leidinggevenden en management). Daarom is co-creatie met de belangrijke stakeholders bij het ontwerp, de planning en de uitvoering van de maatregelen aangewezen.
  • Stelt duidelijke prioriteiten en haalbare doelstellingen
  • Zorgt voor transparante en consistente communicatie naar alle stakeholders
  • Heeft een planmatige en wetenschappelijk onderbouwde aanpak
  • Gebruikt data om aandachtspunten in kaart te brengen en de impact van een beleid te meten (personeels- en klantentevredenheid, ongevallencijfers, absenteïsme cijfers, …)
  • Voorziet voldoende capaciteit (leiderschap, tijd en middelen)
  • Is op maat van het type en de grootte van de organisatie
  • Zorgt voor samenwerking met externen om noodzakelijke kennis en competenties binnen te halen, als deze expertise niet aanwezig is.

Modellen en tools Er bestaan verschillende raamwerken of modellen die een overzicht bieden van aandachtspunten en succesfactoren van een geïntegreerd beleid. Voorbeelden zijn het Healthy Workplace model van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), het Total Workers Health kader (TWH) van het Nationaal Preventie-Instituut voor Veiligheid en Gezondheid op het Werk (NIOSH), het Huis van Werkvermogen van J. Ilmarinen of het model rond de Sustainable Development Goals (SDGs) van de Verenigde Naties. Naast de meer theoretische kaders bestaan er ook praktische tools die organisaties ondersteunen in de ontwikkeling en de evaluatie van een geïntegreerd beleid. Voorbeelden hiervan zijn risicoanalyses (psychosociale, ergonomie, arbeidsveiligheid), online welzijnsscans of vragenlijsten. Dergelijke tools brengen de arbeidsrisico’s, sterktes en/of aandachtspunten van een organisatie in kaart, als basis voor een gericht beleid. Meer informatie over praktische tools vind je via volgende linken.

  • www.beswic.be/nl/tools
  • www.beswic.be/nl/tools/risicoanalyse-tools
  • www.werkbaarwerk.be/werkbaarwerk
  • wellfie.be/nl
  • www.gezondwerken.be
  • checkjezelf.be/
  • www.flanderswellweb.be/
  • www.voka.be/vcdo

Wie kan ondersteunen? Voor ondersteuning bij het uitwerken bij een geïntegreerd welzijnsbeleid kan je terecht bij de preventieadviseurs van je eigen bedrijf of bij de externe dienst voor preventie en bescherming op het werk (EDPW) waarbij je organisatie is aangesloten. Co-Prev overkoepelt de 10 externe preventiediensten in België (co-prev.be/nl/). Daarnaast kan je terecht bij de sectorfondsen en de thematische experts en organisaties.

Dashboard De inzet van data is cruciaal in de beleidsvorming van een organisatie. Met data kunnen organisaties gerichte acties ondernemen voor een geïntegreerd welzijnsbeleid en die acties ook evalueren. Via volgende linken kan je alvast heel wat data over het welzijn van werknemers terugvinden. Het Dashboard is work in progress!

  • www.beswic.be/nl/search/site/cijfers
  • www.ima-aim.be/-Onze-databanken-
  • www.werkbaarwerk.be/werkbaarwerk/cijfers-werknemers

Financiering Je kan beroep doen op de werkbaarheidscheques (WBC) van de Vlaamse overheid. De subsidie is bedoeld om de werkbaarheid in organisaties in kaart te brengen en te verbeteren, en dit met betrekking tot de werkpost (werkomgeving en werkplek) en de arbeidsorganisatie (onder meer beleid en procedures, manier van (samen)werken). Meer informatie over de werkbaarheidscheques vind je hier: www.vlaanderen.be/werkbaarheidscheques Ook kan je terecht bij je sectorfonds voor vorming en tewerkstellingsactiviteiten.

THEMASPECIFIEKE ONDERSTEUNING

ALCOHOL & DRUGS

BEWEGING EN SEDENTAIR GEDRAG

BIJ UITWERKING GEÏNTEGREERD WELZIJNSBELEID

CONNECTIE ENDECONNECTIE

COVID SAFE

Diversiteit

Ergonomie

Gezonde voeding

Mentaal welbevinden

Mobiliteit

Het nieuwe werken/hybride werken

Preventie van stress en burn-out

Tabak en nicotine

Veiligheid op het werk

Well-building

Werkhervatting

Werkbaar werk

NL

FR

Het nieuwe werken/hybride werken Het nieuwe werken of het hybride werken verwijst naar een combinatie van thuiswerk, kantoorwerk en werken op locatie. De werkplek en de samenstelling van een team wordt gekozen op basis van de taak. Hybride werken betekent ook dat je vanuit verschillende werklocaties werkt met anderen en verbonden blijft door middel van technologie en fysieke samenkomsten.

  • www.beswic.be/nl/themas/telewerk/telewerk-en-nwow
  • www.werkbaarwerk.be/werkbaarwerk/telewerken
  • www.werkbaarwerk.be/werkbaarwerk/tools-en-voorbeelden

Werkbaar werk Werkbaar werk heeft te maken met de kwaliteit van werk. Werkbaar werk is werk dat boeit en je laat groeien. Het is werk dat in balans is met je privéleven. Je krijgt er niet teveel stress van en je wordt er niet ziek van. Kortom: een werkbare job, dat is een fijne job die je lang kan volhouden.

  • www.werkbaarwerk.be/werkbaarwerk
  • www.waardevolwerk.be
  • www.wellfie.be/nl
  • www.langerwerkenmetgoesting.be (Alimento)
  • www.hrwijs.be (verso)

Mobiliteit Door ons verplaatsingsgedrag aan te passen en gemotoriseerde individuele verplaatsingen te vervangen door actieve verplaatsingen of collectieve verplaatsingen met het openbaar vervoer, kunnen we onze gezondheid bevorderen én de mobiliteit voor iedereen verbeteren.

  • www.vvsg.be/kennisitem/vvsg/e-mobiliteit
  • www.vvsg.be/kennisitem/vvsg/e-mobiliteit

Mentaal welbevinden Mentaal welbevinden is de mate waarin je je goed in je vel voelt, de mate waarin je je gelukkig voelt. Het is een uitkomstmaat van positieve geestelijke gezondheid.

  • wellfie.be/nl
  • www.checkjezelf.be
  • www.flanderswellweb.be/
  • www.gezondleven.be/themas/mentaal-welbevinden
  • www.ikvoelmegoedophetwerk.be/nl/voor-je-medewerkers
  • www.thehumanlink.be/
Informatie over grensoverschrijdend gedrag
  • www.beswic.be/nl/publicaties/geweld-pesterijen-en-ongewenst-seksueel-gedrag-op-het-werk-publicaties
  • www.sensoa.be/seksueel-grensoverschrijdend-gedrag-bij-jongeren-en-volwassenen-feiten-en-cijfers

Preventie van stress en burn-out Stress is het gevolg van de interactie tussen een persoon en zijn omgeving. Je voelt spanning en druk, en je hebt het gevoel dat je niet aan de eisen kan voldoen die aan jou gesteld worden. Gezonde stress is nodig om goed te kunnen functioneren, maar het moet niet te heftig zijn of te lang aanhouden. Wanneer er sprake is van een zeer langdurige (soms wel jarenlange) blootstelling aan te hoge (werk)stressoren kan dit leiden tot een burn-out. Burn-outs hebben gevolgen voor de gezondheid, het ziekteverzuim en de inzetbaarheid van de werknemer.

  • www.beswic.be/nl/themas/psychosociale-risicos-psr
  • www.ikvoelmegoedophetwerk.be/nl/voor-je-medewerkers

Tabakspreventie Tabakspreventie is een van de drie klemtonen van elk tabaksbeleid. Preventie betekent ervoor zorgen dat iemand niet met roken begint: voorkomen dat je begint, of, indien al begonnen (maar nog in een prille fase), ermee doorgaat. De andere twee zijn 'niet meeroken of passief roken' en 'stoppen met roken'. Zo kunnen bedrijven rookstopcursussen aanbieden of de bedrijfsterreinen rookvrij maken.

  • rookstop.vrgt.be/geregistreerde-tabakologen
  • www.gezondleven.be/themas/tabak

Well-building Well-building verwijst naar de 10 concepten die voor een gezond gebouw zorgen: lucht, water, voeding, licht, beweging, thermisch comfort, akoestiek (bv. meten van achtergrondlawaai), materialen (bv. procedures rond gevaarlijk afval, werken met schoonmaakproducten), geest en gemeenschap.

Werkhervatting Met werkhervatting bedoelen we de terugkeer naar het werk na arbeidsongeschiktheid omwille van medische redenen. Hoe langer iemand afwezig is, hoe kleiner de kans dat het werk succesvol hervat wordt bij dezelfde werkgever. Hoe langer een werknemer afwezig is, hoe minder ook het initiële medische gezondheidsprobleem bepalend is voor de werkhervatting. Psychosociale factoren, de werkomgeving en de arbeidsomstandigheden spelen gaandeweg een grotere rol. Een beleid gericht op de werkhervatting speelt in op deze belemmerende factoren en creëert mogelijkheden om sneller weer aan het werk te gaan.

  • www.inami.fgov.be/nl/themas/arbeidsongeschiktheid/Paginas/default.aspx
  • www.unizo.be/advies/trefwoord/arbeidsongeschiktheid
  • werkgevers.vdab.be/werkgevers/gezondheidsprobleem

Alcohol & drugs Drugs beïnvloeden gevoelens, zintuigen en het bewustzijn. Met alcohol en andere drugs bedoelen we alcohol, tabak, psychoactieve medicatie (bv. slaap- en kalmeermiddelen en antidepressiva) en illegale drugs (bv. cannabis en cocaïne). Ook bij gokken en gamen kan er een afhankelijkheid ontstaan vergelijkbaar met alcohol en drugs.

  • www.qado.be
  • www.druglijn.be

Beweging en sedentair gedrag Sedentair gedrag of lang stilzitten is alles wat je doet terwijl je ligt of zit en waarbij je heel weinig energie verbruikt. Slapen hoort daar niet bij. Enkele voorbeelden: aan je bureau zitten op het werk, in de auto zitten, werken voor een beeldscherm. Lang stilzitten is niet hetzelfde als te weinig bewegen. Zo kan je dagelijks voldoende licht intensief bewegen (bv. door 30 minuten te fietsen) maar toch te veel stilzitten op het werk.

  • www.gezondleven.be/themas/beweging-sedentair-gedrag

Connectie/deconnectie Connecteren en de verbondenheid met je team en collega’s is essentieel, nu hybride werken de norm is in vele organisaties. Het doorlopend gebruik van technologie houdt het risico in dat we altijd en overal prikkels blijven krijgen. Een goede mentale gezondheid vraagt echter voldoende rustmomenten. Daarom is een juiste balans tussen connectie en deconnectie (beschikbaarheid, bereikbaarheid en beroepsactiviteit versus afstand, ongestoord en rust) van cruciaal belang.

  • www.serv.be/stichting/publicatie/werkbaar-werk-en-nieuwe-werken-0
  • www.serv.be/stichting/publicatie/snel-nog-even-antwoorden

COVID SAFE COVID-SAFE verwijst naar veilig en gezond werken tijdens de coronapandemie.

  • werk.belgie.be/nl/nieuws/nieuwe-generieke-gids-veilig-werken-tijdens-een-epidemie-een-pandemie

Diversiteit Met diversiteit op het werk doelen we op een eerlijke afspiegeling van de samenleving in het personeelsbestand. Een werkgever heeft medewerkers in dienst met uiteenlopende eigenschappen op gebied van geslacht, cultuur, leeftijd, kennis. Diversiteit beperkt zich niet tot het domein van aanwervingen, maar ook binnen de samenstelling van je management-teams of directie.

  • serv.be/serv/thema/diversiteit
  • www.unizo.be/advies/trefwoord/diversiteit
  • verso-net.be/themas/hrwijs/diversiteit
  • www.werkbaarwerk.be/werkbaarwerk/tools-en-voorbeelden/toolbox-jongeren

Gezonde voeding Een gezonde voeding is niet alleen goed voor jezelf, maar ook voor de planeet. Ook op het werk kan je aan de slag met de richtlijnen van de voedingsdriehoek. Dat betekent dat de nadruk ligt op een gevarieerd aanbod van voedingsmiddelen die de gezondheid bevorderen, en op aangepaste portiegroottes. Daarnaast houden deze richtlijnen ook rekening met de milieu-impact en voedselveiligheid die belangrijk zijn als je maaltijden bereidt of serveert.

  • www.gezondleven.be/themas/voeding

Ergonomie Binnen het domein van de ergonomie zorgt men dat de werkomgeving (bv. product, ruimte of werkplek) is aangepast aan de mens om zo de veiligheid en de gezondheid van werknemers te verzekeren.

  • www.beswic.be/nl/themas/ergonomie
  • www.ergonomiesite.be/

Veiligheid op het werk Elke medewerker moet zijn/haar werk in veilige omstandigheden kunnen verrichten.

  • www.beswic.be/nl
  • www.veiligheidsinstituut.be

politique de bien-être intégrée

le point d’info

Avec le soutien de la Fondation Roi Baudoin

Qu’est-ce que le point d’information ?

Qu’est-ce qu’une politique de bien-être intégrée ?

Bienvenue dans le point d’information « politique de bien-être intégrée ». Ce point d’information vous servira de guide dans le monde merveilleux d’une politique de bien-être intégrée. Cliquez sur les icônes et trouvez une réponse à toutes vos questions.

Pourquoi est-ce important ?

LES 4 COMPOSANTES

NL

FR

Nous avons développé ce point d’information avec un groupe de réflexion composé d’acteurs importants, actifs au niveau flamand et régional. Nous avons appliqué à cet égard les principes du Design thinking : avec les représentants du groupe cible, nous avons élaboré un outil qui vise à répondre au mieux aux besoins et aux attentes des organisations. marie-claire.lambrechts@vad.be Daan Aeyels, VOKA Health Community An Bogaerts en Lieven Put, Dienst Veiligheid-Gezondheid-Milieu, KU Leuven Femke De Meester, Vlaams Instituut Gezond Leven Miet Lambert, HIVA, KU Leuven Roeland Motmans Geert Ramaekers, Constructiv Ils Stevens, Alimento Teske Van Belle, Sociaal Fonds Transport en Logistiek Hilde Vandenkieboom, IDEWE Lotte Verplancke, Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen Katleen Peleman, Vlaams expertisecentrum Alcohol en andere Drugs Bart Curvers, preventiedienst KBC Bank en Verzekering

Une politique de bien-être intégrée est une combinaison de mesures, de programmes et d’activités visant à prévenir les risques liés à la sécurité et à la santé au travail et à améliorer tous les aspects du bien-être et de la santé du travailleur.

Les entreprises ont tout à gagner d’une politique de bien-être intégrée. Les organisations bienveillantes se caractérisent par l’adoption d’une politique de bien-être proactive et intégrée. Dans ces organisations, les travailleurs ont plus souvent et plus rapidement le comportement souhaité, sont davantage attentifs à la sécurité au travail et sont moins susceptibles d’être en incapacité de travail. Une approche intégrée permet non seulement de réduire les coûts, mais améliore également la santé globale, le bien-être et la résilience des travailleurs. Une approche multidisciplinaire contribue à une meilleure mise en œuvre de la politique de bien-être intégrée et à de meilleurs résultats, ainsi qu’à une amélioration du climat de travail. Une politique de bien-être intégrée se situe dans un certain contexte Les employeurs sont confrontés à une série de défis et de tendances. Une politique de bien-être intégrée aide à y faire face.

  • Une plus grande attention à la perception du bien-être des travailleurs : En raison de la crise du coronavirus, entre autres, le bien-être au travail est devenu une priorité absolue des employeurs. Les candidats et les (futurs) travailleurs s’attendent également à ce qu’une attention particulière soit accordée au bien-être et à la santé.
  • Diversité et inclusion : La diversité et l'inclusion figurent également parmi les priorités. Ces aspects font désormais partie de la marque employeur.
  • Entrepreneuriat durable : De nombreuses entreprises sont en train d’élaborer une stratégie de développement durable leur permettant de gérer l’impact de leurs activités sur l’homme au sein et en dehors de l’organisation (people) et sur l’environnement (planet). Elles tentent également de créer des services ou des produits qui apportent une valeur ajoutée à la société (profit).
  • Numérisation : Les organisations sont à la recherche d’une plus grande automatisation, d’une meilleure répartition des ressources, d’améliorations dans les processus et la politique, et d’une diminution du gaspillage et de l’inefficacité. La numérisation implique de nombreux processus de changement.
  • Travail hybride : Les organisations doivent trouver un équilibre entre le travail physique et virtuel et le rôle du supérieur hiérarchique à distance.
  • Rétention : En raison de la « guerre des talents », les employeurs tentent de conserver leurs travailleurs avec une politique de rétention. Celle-ci doit motiver les travailleurs et les lier à l’organisation.
  • Guerre des talents : Le marché du travail étant en pénurie, les organisations ont de plus en plus de difficultés à trouver des talents.

santé PHYSIQUE

séCURITÉ

sANTé MENTALE

entrepreneuriat durable

Les 4 composantesde bien-être intégrée

soutien général

NL

FR

Qu’entendons-nous par « santé physique »? La santé physique est définie comme un état de l’organisme dans lequel divers facteurs sont pris en compte, allant de l’absence de maladie au niveau de condition physique.

Qu’entendons-nous par « sécurité »? Le domaine de la sécurité au travail vise à protéger au mieux les travailleurs contre les accidents du travail et lors de l’exécution de leurs tâches. La prévention des accidents est essentielle non seulement au sein de l’entreprise elle-même, mais aussi sur le chemin du travail et en déplacement.

Qu’entendons-nous par « santé mentale »? La santé mentale est un état de bien-être dans lequel une personne a conscience de ses propres capacités, peut surmonter les stress normaux de la vie, peut travailler de manière productive et fructueuse et est capable d’apporter sa contribution à la communauté.

Qu’entendons-nous par « entrepreneuriat durable »? L’entrepreneuriat durable consiste à gérer les effets sociaux (people), écologiques (planet) et économiques (profit) des activités d’une organisation de manière responsable et conformément aux attentes du public.

soutien général

Caractéristiques

Modèles et outils

Qui peut apporter son soutien?

Financement

TABLEAU DE BORD

à l’élaboration d’une politique de bien-être intégrée

NL

FR

soutien thématique

Caractéristiques d’une politique de bien-être intégrée Une politique de bien-être intégrée bien conçue:

  • est conforme à la vision et aux objectifs stratégiques ou aux valeurs de l’organisation
  • est adaptée au type et à la taille de l’organisation
  • bénéficie d’une adhésion suffisante auprès de toutes les parties prenantes (collaborateurs/supérieurs hiérarchiques et direction)
  • fixe des priorités claires et des objectifs réalisables
  • s’engage dans la cocréation avec les principales parties prenantes lors de la conception, la planification et la mise en œuvre des mesures
  • assure une communication transparente et cohérente avec toutes les parties prenantes
  • adopte une approche systématique et scientifique
  • utilise les données pour identifier les points d’attention et mesurer l’impact d’une politique (satisfaction du personnel et des clients, chiffres relatifs aux accidents, à l’absentéisme, etc.)
  • prévoit une capacité suffisante (en termes de leadership, de temps et de ressources)
  • assure la coopération avec les parties externes afin d’apporter les connaissances et les compétences nécessaires si cette expertise n’est pas présente.

Modèles et outils

  • Modèles (lien vers quelques exemples)
  • Outils (analyse de risques, plans par étapes, questionnaires, scans)
  • Détermination du rôle
Il existe plusieurs cadres ou modèles qui fournissent un aperçu des points d’attention et des facteurs de réussite d’une politique intégrée. Quelques exemples : le modèle Healthy Workplace de l'Organisation mondiale de la santé (OMS), le cadre Total Workers Health (TWH) de l’Institut national pour la sécurité et la santé au travail (NIOSH), la maison de la capacité de travail de J. Ilmarinen ou le modèle des Objectifs de développement durable (ODD) des Nations Unies. Outre les cadres plus théoriques, il existe également des outils pratiques qui soutiennent les organisations dans l’élaboration et l’évaluation d’une politique intégrée. À cet égard, il s'agit par exemple d’analyses des risques (relatifs aux aspects psychosociaux, à l’ergonomie, à la sécurité au travail), de scans ou de questionnaires de bien-être en ligne. Ces outils permettent à une organisation d’identifier les risques, les forces et/ou les points d’attention liés au travail, qui serviront de base à l’élaboration d’une politique ciblée.
  • www.beswic.be/fr/outils/analyse-des-risques-outils
  • www.beswic.be/fr/outils

Qui peut apporter son soutien? Pour obtenir du soutien dans la mise en place d’une politique intégrée en matière de bien-être, vous pouvez vous adresser aux conseillers en prévention internes à votre entreprise ou à ceux du service externe pour la prévention et la protection au travail (SEPPT) auquel votre organisation est affiliée. La Co-Prev rassemble les 10 services de prévention externes en Belgique(co-prev.be/fr/). Vous pouvez également vous tourner vers les fonds sectoriels ainsi que vers les experts et organisations thématiques.

Tableau de bord L’utilisation des données est cruciale dans l’élaboration de la politique d’une organisation. Grâce aux données, les organisations peuvent prendre des mesures ciblées pour une politique de bien-être intégrée et évaluer ces mesures. Le Tableau de bord est work in progress! www.beswic.be/fr/search/site/chiffres www.ima-aim.be/-Nos-banques-de-donnees-?lang=fr

Financement Par exemple: Flandre: chèques employabilité, consultants sectoriels

soutien thématique

Alcool et drogues

Activité physique et comportement sédentaire

dans l’élaboration d’une politique de bien-être intégrée

Connexion/déconnexion

COVID SAFE

Diversité

Ergonomie

Alimentation saine

Bien-être mental

Mobilité

La nouvelle manière de travailler / le travail hybride

Prévention du stress et du burn-out

Prévention du tabagisme

Sécurité au travail

Well-building

Reprise du travail

Travail « faisable »

NL

FR

La nouvelle manière de travailler / le travail hybride La nouvelle manière de travailler ou le travail hybride font référence à une combinaison de travail à domicile, de travail au bureau et de travail à d’autres endroits. Le lieu de travail et la composition d’une équipe sont choisis en fonction de la tâche à effectuer. Le travail hybride implique également de travailler avec d’autres personnes sur différents lieux de travail et de rester connecté grâce à la technologie et aux réunions en présentiel.

  • https://www.beswic.be/fr/themes/teletravail
  • https://www.werkbaarwerk.be/werkbaarwerk/tools-en-voorbeelden

Travail faisable Le travail réalisable concerne la qualité du travail. Un travail réalisable est un travail qui vous fascine et vous permet de vous épanouir. C'est un travail qui est en équilibre avec votre vie privée. Il ne vous stresse pas trop et ne vous rend pas malade. En résumé, un emploi acceptable est un emploi agréable auquel vous pouvez vous accrocher pendant longtemps.

  • https://wellfie.be/fr

Mobilité En adaptant nos comportements de déplacement et en remplaçant les déplacements individuels motorisés par des déplacements actifs ou collectifs en transports en commun, nous pouvons améliorer notre santé et la mobilité de chacun.

  • https://www.vvsg.be/kennisitem/vvsg/e-mobiliteit

Bien-être mental Le bien-être mental correspond à la mesure dans laquelle vous vous sentez bien dans votre peau, heureux. Il s’agit d’un indicateur de santé mentale positive.

  • https://wellfie.be/fr
  • https://www.jemesensbienautravail.be/fr/pour-vos-collaborateurs
Information sur harcèlement-sexuel-au-travail
  • https://www.beswic.be/fr/publications/violence-harcelement-moral-harcelement-sexuel-au-travail-publications

Prévention du stress et du burn-out Le stress est la conséquence de l’interaction entre une personne et son environnement. Vous ressentez de la tension et de la pression, vous avez le sentiment de ne pas pouvoir satisfaire aux exigences qui vous sont imposées. L'équilibre entre votre capacité et votre charge de travail est perturbé. Le stress sain est nécessaire pour pouvoir fonctionner correctement, mais il ne doit pas être trop intense ou durer trop longtemps. Une exposition très longue (de plusieurs années, parfois) à des facteurs de stress trop importants (liés au travail ou non) peut entraîner un burn-out. Le burn-out affecte la santé, l’absentéisme et l’employabilité du travailleur. Elle peut également entraîner divers problèmes de santé, qui à leur tour entraînent une absence plus longue et un risque accru d’incapacité de travail.

  • https://www.beswic.be/fr/themes/risques-psychosociaux-rps
  • https://www.jemesensbienautravail.be/fr/pour-vos-collaborateurs

Prévention du tabagisme La prévention constitue l’un des trois axes de toute politique en matière de tabagisme. Les deux autres sont « le tabagisme passif » et « l’arrêt du tabac ». La prévention consiste à faire en sorte qu’une personne ne commence pas à fumer en l’empêchant de commencer à fumer ou, si elle a déjà commencé (mais en est encore au premier stade), de continuer à fumer. La prévention s’adresse donc à un groupe cible spécifique, à savoir les personnes qui n’ont pas encore commencé à fumer et celles qui expérimentent mais ne sont pas encore des fumeurs réguliers.

  • https://www.fares.be/tabagisme
  • https://www.tabacstop.be/

Well-building Le Well-building fait référence aux 10 concepts qui définissent un bâtiment sain: l’air, l’eau, l’alimentation, la lumière, l’activité physique, le confort thermique, l’acoustique (en mesurant le bruit de fond, par exemple), les matériaux (procédures relatives aux déchets dangereux, au travail avec des produits de nettoyage, par exemple), l’esprit et la communauté.

Reprise du travail Par reprise du travail, nous entendons le retour au travail après une incapacité de travail pour raisons médicales. Plus longtemps un travailleur est absent, plus faible est la probabilité qu’il reprenne avec succès le travail auprès du même employeur. Plus longtemps un travailleur est absent, moins le problème de santé initial est déterminant pour sa reprise du travail. Les facteurs psychosociaux, l’environnement de travail et les conditions de vie au travail jouent un rôle de plus en plus important. Une politique axée sur la reprise du travail joue un rôle important sur ces obstacles et crée des possibilités de retour plus rapide au travail.

  • https://www.inami.fgov.be/fr/themes/incapacite-travail/Pages/default.aspx

Alcool et drogues Les drogues affectent les sentiments, les sens et la conscience. Par « alcool et autres drogues », nous entendons l’alcool, le tabac, les médicaments psychoactifs (par exemple, les somnifères, les calmants et les antidépresseurs) et les drogues illégales (par exemple, le cannabis et la cocaïne). De même, une dépendance peut se développer avec les jeux de hasard et les jeux électroniques, comme pour l’alcool et les drogues.

  • http://www.infordrogues.be
  • https://lepelican-asbl.be/formations-en-entreprise/

Le comportement sédentaire Le comportement sédentaire ou la position assise prolongée englobent tout ce que vous faites lorsque vous êtes allongé ou assis et que vous consommez très peu d’énergie. Le sommeil n’appartient pas à ce thème. Quelques exemples : être assis à votre bureau au travail, être assis dans votre voiture, travailler sur écran. Garder une position assise prolongée ne signifie pas la même chose qu’avoir une activité physique insuffisante. C’est ainsi que même si vous avez une activité physique d’intensité modérée suffisante chaque jour (par exemple, en roulant à vélo pendant 30 minutes), vous pouvez tout de même être trop assis au travail.

  • https://www.gezondleven.be/themas/beweging-sedentair-gedrag

Connexion/déconnexion La connexion et le sentiment d’appartenance envers votre équipe et vos collègues sont essentiels maintenant que le travail hybride constitue la norme dans de nombreuses organisations. L’utilisation prolongée de la technologie comporte le risque que nous soyons stimulés tout le temps et partout. Une bonne santé mentale requiert néanmoins des moments de repos suffisants. Il est dès lors crucial de trouver un juste équilibre entre connexion et déconnexion (disponibilité, accessibilité et activité professionnelle vs distance, tranquillité et repos).

  • https://www.serv.be/stichting/publicatie/werkbaar-werk-en-nieuwe-werken-0
  • https://www.serv.be/stichting/publicatie/snel-nog-even-antwoorden

COVID SAFE COVID-SAFE fait référence au fait de travailler en bonne santé et en toute sécurité pendant la pandémie du coronavirus.

  • https://emploi.belgique.be/fr/actualites/nouveau-guide-generique-travailler-en-toute-securite-pendant-une-epidemie-ou-une

Diversité Grâce à la diversité au travail, nous cherchons à ce que l’effectif du personnel soit le reflet fidèle de la société. C’est ainsi qu’un employeur occupe des travailleurs ayant des caractéristiques différentes en termes de genre, de culture, d’âge et de connaissances. La diversité ne se limite pas au domaine du recrutement, mais porte aussi sur la composition de vos équipes de management ou de votre direction.

  • https://serv.be/serv/thema/diversiteit
  • https://www.unizo.be/advies/trefwoord/diversiteit
  • https://verso-net.be/themas/hrwijs/diversiteit
  • https://www.toolboxjongeren.be

Alimentation saine Une alimentation saine est non seulement bonne pour vous, mais également pour la planète. Au travail, vous pouvez mettre en pratique les recommandations du triangle alimentaire. En d’autres termes, mettre l’accent sur une offre alimentaire variée et saine, ainsi que sur des portions adaptées. Ces recommandations tiennent également compte de l’impact environnemental et de la sécurité alimentaire qui jouent aussi un rôle lorsque vous préparez ou servez des repas.

Ergonomie Dans le domaine de l’ergonomie, l’environnement de travail (produit, espace ou lieu de travail, par exemple) est étudié pour être adapté à l’homme afin de garantir la sécurité et la santé des travailleurs.

  • https://www.beswic.be/fr/themes/ergonomie
  • https://www.ergonomiesite.be/

Sécurité au travail Tout travailleur doit être en mesure d’effectuer son travail dans des conditions de sécurité.

  • https://www.beswic.be/fr