Moeten pro-anasites verboden worden?

'het was mijn enige sociale leven'

'het beheerste mijn leven'

'het bezoeken van de sites zou me kapot maken'

'ik raakte nog meer verstrikt in mijn eetstoornis'

'ik was bijna verslaafd aan de sites'

'ik kreeg tips over hoe ik mijn eetstoornis het best kon verbergen'

'een plek van veiligheid en herkenning'

'misselijkmakende sites'

'door de sites wist ik wat ik moest doen om af te vallen'

'ik kon urenlang op de sites kijken en mezelf daarna haten omdat ik "te dik" was'

'ik las wat het uiteindelijke doel moest zijn'

'het was een obsessie'

Zouden pro-anasites verboden moeten zijn?

Een onderzoek uitgevoerd door Maud Ruiter en Carlijn Pierens

Anorexia in Nederland

Een Nederlandse huisartsenpraktijk heeft gemiddeld

5600

Nederlanders hebben anorexia

95%

Van de Nederlandse anorexiapatiënten is vrouwelijk

Het aantal patiënten in het Amsterdamse UMC

Stijging anorexiapatiënten sinds de coronapandemie

Bron: NOS

Bron: Novarum

Bron: Zaans medisch centrum

Bronnen: Kenniscentrum kjp GGZ Standaarden

Leeftijd van de patiënten

Ongeveer

Bron: Gabrielle van Son (2006)

Dit betreft

Procent van alle Nederlandse vrouwen

Bron: Gabrielle van Son (2006)

Bron: Novarum

Bron: Gabrielle van Son (2006)

anorexiapatiënten

45 procent van hen herstelt volledig

Wat zijn pro-anasites?

Vijf tot tien procent overlijdt aan de gevolgen van de eetstoornis

Bron: Novarum

Bron: Wikipedia

Media en jongeren

+ info

Platforms zoals pro-anasites zijn ook plaatsen waar jongeren elkaar vinden. De anonieme Sofie - op het moment van schrijven 22 jaar - vertelt op haar blog Sofie Struggles over de saamhorigheid die zij vond op pro-anasites, waar ze op haar zestiende op belandde. Zij schrijft: Bron: Sofie Struggles Pardoen ziet twee kanten aan het gebruik van media als ontmoetingsplek. ‘Online komen jongeren vaak in een bubbel terecht met mensen die op dezelfde manier denken. Dit heeft zowel een positieve als een negatieve werking. Zo is bewezen dat het in contact brengen van kinderen die een kankerbehandeling ondergaan positieve effecten heeft op de behandeling. Er zijn ook negatieve gevolgen. Zo weten we uit de praktijk - hier schrijven de media weinig over om jongeren niet op ideeën te brengen - dat de politie eens in de zoveel tijd mensen opzoekt die in een online community afspreken om zelfmoord te plegen.’ Het is echter lastig voor hulpverleners om de jongeren die online beïnvloed zijn te helpen, vertelt Pardoen. ‘Ze moeten begrijpen wat voor druk er online kan ontstaan en zorgen dat kinderen uit hun schulp kruipen om hierover te praten.' Een verbod op pro-anasites zag Pardoen eerst niet per se zitten. ‘Je kan jongeren ook bereiken via de sites, dus ik was van mening dat het goed was om te leren hoe we intelligenter om kunnen gaan met de platforms. Vanaf het ontstaan van het politieke debat na het Franse verbod in 2015 ben ik hier echter meer over na gaan denken. Nu zie ik hoe groot de online pro-anawereld is geworden en dat er een grote generatie ‘lockdownjongeren’ is die niet goed in hun vel zit en veel tijd online doorbrengt. Uit de verhalen die ik hoor, weet ik dat het aantal suïcidepogingen onderen jongeren toeneemt en er meer jongeren met anorexia in het ziekenhuis terechtkomen. Daarom overweeg ik nu wel een verbod op pro-anasites, mits er goed wordt nagedacht over de gevolgen en handhaving van het verbod. Want als de sites verboden worden, gaan jongeren ondergronds en zullen ze de pro-anacontent verspreiden op plekken waar het voor hulpverleners nog minder zichtbaar is.’

Justine Pardoen, werkzaam bij Bureau Jeugd en Media: 'Vooral op jongeren die zich willen ontladen van spanning hebben pro-anasites een besmettelijke werking.'

'Dat jongeren online elkaar ontmoeten en daar community's creëren, heeft zowel negatieve als positieve gevolgen.'

Bureau Jeugd en Media

is een organisatie die zich bezighoudt met mediaopvoeding en mediawijsheid onder jongeren.

Wat is de impact van pro-anasites op jongeren?

Wat doet een pro-anasite eigenlijk met iemand van 18-24? Om deze vraag te beantwoorden, kijken we naar een globaal vraagstuk: wat is het effect van media op jongeren van 18-24? Om dit te onderzoeken, bedacht de Amerikaanse journaliste Lisa Guernsey het model van de drie C’s: child, content en context. Dit houdt in dat er rekening wordt gehouden met deze drie factoren wanneer er wordt gekeken naar de impact van media. Oftewel: niet alleen de schermtijd is van belang. ChildContentContextWat is de persoonlijkheid van het individu? Alle kinderen zijn immers anders.Wat is er te zien op het scherm?Onder welke omstandigheden verkeert het kind op het moment van consumeren? Zijn er anderen bij? Bron: Reading Rockets via YouTube Justine Pardoen, werkzaam bij het Nederlandse Bureau Jeugd en Media, benadrukt dat dit schema van belang is in het kader van pro-anasites, omdat ook daarbij de impact per persoon, content en context verschilt. Pardoen: ‘Vooral op jongeren die op zoek zijn naar een manier om hiërarchie te krijgen of zich van spanning te ontladen, hebben pro-anasites een besmettelijke werking. Er zijn ook jongeren die een thrill-seeking karakter hebben en daarom dingen die op de sites staan willen proberen. Zij willen gewoon meemaken wat er gebeurt.’

Greta Noordenbos

Assistent-professor en onderzoeker Klinische Psychologie op de Universiteit Leiden

‘Zo’n site in de lucht houden omdat je anders een veilige omgeving wegneemt? Dat is valse sympathie, en juist daarom zo verraderlijk.’

Dr. Greta Noordenbos heeft jarenlang gewerkt bij de afdeling Klinische Psychologie bij de Universiteit van Leiden en is gespecialiseerd in eetstoornissen. Ze heeft een sterke mening over het onderwerp: ‘Pro-anasites moeten zo snel mogelijk verboden worden’ 'Pro-anasites hebben een enorme invloed op mensen met anorexia. Dat denk ik niet alleen, dat weet ik zeker. In mijn carrière ben ik regelmatig meiden of moeders tegengekomen die me vertelden hoe sterk het effect van zo’n site is. Vaak komen mensen onopzettelijk op een pro-anasite terecht doordat ze op Google zoeken naar ‘afvallen’ of ‘minder eten’. Daar zien ze dan foto’s van meiden die veel magerder zijn dan zijzelf. Meestal zijn de mensen die zoeken naar afvaltips al heel gericht op hoe ze eruit zien. Als zij dan geconfronteerd worden met een afbeelding waar iemand ongelooflijk veel magerder is dan zijzelf dan geeft dat hen het gevoel dat ze nog magerder kunnen en moeten worden. Pro-anasites hebben vier verraderlijke componenten. De eerste zijn de beelden die ze daar zien. Beeld heeft een enorme impact. Het blijft letterlijk op hun netvlies staan. Het verraderlijke is dat die foto’s niet altijd echt zijn. Sommige zijn gefotoshopt. Alleen al die invloed van beeld is heel sterk, maar daarnaast wordt er ook vaak schadelijke informatie in tekst gegeven. De eerste keer dat ik zelf op zo’n site keek, kon ik mijn ogen niet geloven. Er stonden teksten als: ‘je moet nog magerder worden’ en ‘je wordt moddervet’. Het afvallen werd als een soort wedstrijd gezien en het verliezen van gewicht leverde complimenten op. Het derde verraderlijke punt van een pro-anasites was dat als iemand wèl iets gegeten had, daar heel bestraffend op gereageerd werd. ‘Stom van je, nu word je harstikke dik.’ Daarnaast worden er op zo’n sites ook tips gegeven. Dat is het vierde kwalijke punt. Bijvoorbeeld tips over hoe je nog minder kunt eten of tips hoe je je anorexia kunt verbergen voor je ouders. Iemand die in die anorexiamood zit, gaat daar gretig mee aan de slag. Soms wordt er op pro-anasites zelfs aangeraden om niet naar de huisarts te gaan. De sites zijn ontzettend gericht op iemand ziek maken, en nog belangrijker, iemand ziek houden. Stel: we zouden een site maken waarin het drinken van veel alcohol werd aangemoedigd. Zou dat mogen denk je? Zou die bestaansrecht krijgen? Natuurlijk niet. Waarom mag dit dan wel? Dat heb ik nooit begrepen. Pro-ana is niet onschuldig. Het is iets waar mensen heel langzaam in verzeild raken. Mensen die anorexia krijgen, hebben vaak onderliggende psychische problemen zoals bijvoorbeeld een negatieve lichaamsbeleving. Als ze minder eten, krijgen ze een gevoel van trots. Een gevoel dat ze iets kunnen. Een gevoel van controle. Het onderdrukt de negatieve emoties. Voor hen is het een oplossing. Maar het is een oplossing die tot heel veel negatieve gevolgen leidt. Mijn laatste onderzoek ging over meisjes die het uiteindelijk niet gehaald hebben. Meisjes die aan hun eetstoornis overleden zijn. Zo heftig kunnen de gevolgen zijn.' Niet zo eenvoudig Tegenstanders van het verbod geven vaak aan dat een verbod niet zo makkelijk is als dat het lijkt. Er zijn drie argumenten die vaak terugkomen. Het eerste is dat een verbod moeilijk te controleren zou zijn omdat de oprichters en runners van een pro-anasite vaak zelf heel ziek zijn en een eetstoornis hebben. Dat maakt het handhaven lastig. Het tweede argument is dat leden van pro-anasites bij een gebrek aan sites op zoek gaan naar andere mediavormen wat zorgt voor een verplaatsing in plaats van een afschaffing. Het laatste argument is dat pro-anasites voor haar leden vaak de enige plek is waar zij zich veilig en gehoord voelen. Het verbieden van deze sites kan leiden tot een sociaal isolement. Greta Noordenbos gelooft niet dat deze argumenten een verbod hoeven tegen te houden. ‘Ik ben ervan overtuigd dat een verbod gerealiseerd kan worden. Het doel is de site uit de lucht halen. Ik ben niet voor het straffen. Straffen zelf geeft sowieso niet altijd het gewenste resultaat. Je moet aan makers en beheerders van die sites duidelijk maken welke sites acceptabel zijn en welke niet. De beste straf die je kunt geven is de site uit de lucht te halen. Want waarom zou je met veel moeite een site maken als hij daarna uit de lucht gehaald wordt? Het argument dat mensen toch wel andere mediavormen zoeken is een bekende. Je kunt het nooit voorkomen, maar het is geen reden om de site in de lucht te houden. Stel, de community verplaatst zich naar Instagram of Facebook dan kun je hen dezelfde boodschap geven en zeggen dat dit soort praktijken verboden zijn in Nederland. Er gaat een verschuiving plaatsvinden, maar dat is geen argument om de sites te laten bestaan. Tegenstanders die zeggen dat je de pro-anasites niet kunt verbieden omdat je op die manier het sociale contact van iemand wegneemt, klinken heel sympathiek. In mijn ogen is het valse sympathie. Maak eens de vergelijking met bingedrinkers. Hoe fijn zou dat zijn als zij elkaar allemaal kennen. Dan kunnen ze samen bingedrinken want anders ontneem je hun ook hun sociale leven, maar ondertussen zuipen ze zich allemaal het ziekenhuis in. Hoe graag willen we dat? Het klinkt sympathiek want je gunt de pro-analeden een netwerk en je gunt ze het contact. Maar ik gun ze niet de contacten die ze vinden op een pro-anasite. Er zijn ook goede netwerken en contacten. Bijvoorbeeld op sites die gericht zijn op herstel, zoals proud2bme. Waarom zou je een site in de lucht willen houden die ervoor zorgt dat mensen nog langer in hun anorexia gevangen zitten? Het klinkt sympathiek, en juist daarom is het zo verraderlijk.’

Om erachter te komen wat er allemaal gebeurt in de wereld van pro-anasites, gingen wij undercover om zo te proberen een pro-anasite binnen te komen. Ja, je leest het goed, proberen. Als je je aanmeldt, ben je vaak niet verzekerd van een plekje op de site. Je moet eerst goedgekeurd worden door een aantal beheerders. Let wel; iedere site is anders, dus wat in dit filmpje te zien is, hoeft niet bij iedere site zo te zijn.De aanmeldprocedure is streng. Benieuwd naar hoe die eruit ziet? Klik dan hier.

De wereld van pro-anasites

Ben je benieuwd naar de afbeeldingen en teksten die je kunt tegenkomen op een pro-anasite? Wij hebben rondgekeken op verschillende sites en beelden verzameld. Klik om de fotoreportage te bekijken. Let op: de content kan triggerend zijn. Als je niet comfortabel bent met het onderwerp raden we aan de foto's niet te bekijken.

hier

hier.

Patiënten(organisatie) over pro-anasites

89,1%

heeft welleens een pro-ana site bezocht

87,3%

Respondenten

92,7

procent van hen is vrouwelijk

heeft de afgelopen tien jaar de diagnose eetstoornis gekregen

Leeftijd

WEET-medewerksterKarlijn Hoyer: 'Het is en blijft een ethische discussie.'

Hoevaak dan?

Bij meer dan de helft van de respondenten speelden de sites een grote rol in het leven. Beluister hun persoonlijke verhalen

hier.

Dit zijn de leeftijden van de 55 respondenten die via patiëntenvereniging WEET bij de enquête kwamen. Onder hen zijn ervaringsdeskundigen, patiënten en naasten van patiënten.

Wat doet WEET als patiëntenorganisatie? ‘We doen drie dingen. Ten eerste zorgen we voor belangenbehartiging, dus de stem van de patiënt inbrengen bij partijen zoals het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport of zorgverzekeraars. Dat is onze belangrijkste taak. Daarnaast dienen we als informatievoorziening en belangenbehartiging, bijvoorbeeld door middel van hulplijnen.’ Wat is de mening van WEET over pro-anasites? ‘We merken dat onze achterban er een heel dubbel gevoel over heeft en ook in het bestuur is niet iedereen het met elkaar eens. Waar iedereen het wel over eens is, is dat pro-ana heel beschadigend kan zijn voor mensen met een eetstoornis. Dat staat absoluut niet ter discussie. Je hoort veel dat mensen er in de loopbaan van hun eetstoornis op terecht komen.’ Hoe kijkt WEET aan tegen een verbod op pro-anasites? ‘Eerlijk gezegd hebben we niet een hele sterke voor of tegen. We zijn er nog niet over uit, vooral omdat er nog wel wat haken en ogen aan een verbod zitten. Mensen die voor een verbod zijn zeggen dat je alle websites uit de lucht moet halen om blootstelling tegen te gaan. Het tegenargument is dat oprichters en beheerders van pro-anasites vaak zelf ziek zijn. Zij hebben zelf een eetstoornis. Dat maakt het verbieden en het handhaven lastig. Je hebt te maken met allemaal mensen die ziek zijn en vaak niet moedwillig mensen schaden met hun websites. Het is ook lastig in te schatten wat wel en wat niet pro-ana is. Je hebt sommige sites die meteen waarschuwen dat ze een pro-anasite zijn, maar die grens is niet altijd duidelijk. De content is sowieso schadelijk. Het liefst zouden we willen dat mensen niet op de sites terecht komen, maar bij verbieden hoort ook handhaven. Dan ga je mensen straffen die heel ziek zijn en vanuit hun 'ziek zijn' een pro-anasite runnen. Dat is en blijft een ethische discussie.’

'Na het zien van foto's van uitgemergelde meiden wist ik dat de sites niet deugden'

* De echte namen zijn bekend bij de redactie

'De sites helpen heel wat levens naar de knoppen, ook van naasten'

'Ik deed alles om af te vallen, nu zie ik hoe gevaarlijk dat is'

'Als ik kinderen zou hebben, zou ik de site voor ze blokkeren'

Nura*, 54 jaar

Roos*, 24 jaar

Norah*, 28 jaar

Babette*, wier dochter op haar zestiende anorexia kreeg

'Door pro-anasites wordt je eetstoornis van kwaad tot erger'

Silvia, 28 jaar

Jaëla, 22 jaar

Ervaringsdeskundigen aan het woord

'De content is ziekelijk en gevaarlijk'

'Ik zag de sites als een plek waar ik mijn verhaal kwijt kon'

Sophie, 29 jaar

'Ik kende de gevaren, maar bezocht de sites toch'

Kristina*, 25 jaar

**Alle audiofragmenten zijn ingesproken door stemacteurs

‘Ik heb zelf geen anorexia gehad, mijn dochter wel. Ze was 16 toen haar anorexia voor het eerst zichtbaar werd en ik me zorgen begon te maken. Pro-anasites hebben een grote rol gespeeld in haar ziekte. Ze gaf dit zelf ook aan. Op de sites vond ze allerlei informatie hoe ze nog sneller kon afvallen. Zelf heb ik tijdens mijn dochters actieve eetstoornis ook wel eens op zo’n site gekeken, maar de interesse was gauw voorbij toen ik de teksten en voorbeelden op de sites zag. De methodes om af te vallen die ze op een pro-anasite promoten zijn zeker niet de makkelijkste, maar voor iemand met anorexia zijn ze soms de enige uitweg. De sites staan vol met dingen die het herstel niet bevorderen en zo werd mijn dochter heel vindingrijk in het niet eten. Een ding is voor mij zeker. Deze sites moeten verboden worden. Ze helpen heel wat levens naar de knoppen. Zowel van degene die ze bezoeken, als van naasten.’

Wat vindt de politiek?

Tijdlijn 2015-2019

2015

In de nacht van 1 op 2 april verbiedt de Franse regering pro-anasites

De nacht van 1 op 2 april 2015 werd in Frankrijk een pro-anasiteverbod ingevoerd. Dit verbod betreft een aangenomen amendement dat het aanzetten tot extreem vermageren strafbaar stelt. Mensen die dit toch doen, krijgen een celstraf van een jaar of een boete van 10.000 euro. De leden van het parlement richten zich hierbij expliciet op pro-anasites en zeggen dat een nieuwe wet noodzakelijk is omdat de huidige bepalingen van het wetboek van strafrecht het niet mogelijk maken om de sites aan te pakken. De invoerder van het wetsvoorstel is Olivier Véran, de Franse minister van Sociale Zaken en Gezondheid. Hij benadrukte dat het wetsvoorstel de vrijheid van meningsuiting niet in de weg zit.

2015

17 juni reageren PvdA-lid Martin van Rijn en VVD-lid Ard van der Steur op de vragen van Gesthuizen en Leijten.

De reactie van Van der Steur en Van Rijn op de kamervragen van Gesthuizen en Leijten is dat het Franse amendement aanleiding is geweest om te overwegen of dit onderwerp ook onderdeel moet worden van de Nederlandse wetgeving. In deze overweging worden de volgende conclusies getrokken:

Iemand aanzetten tot zelfdoding is strafbaar, mits dit duidelijk kan worden aangetoond. Bij anorexia is dit lastig te bewijzen.
Het verbieden van pro-anasites bevordert niet dat patiënten hulp zoeken voor hun eetstoornis.
De content van pro-anasites verspreidt zich naar andere platformen zodra de sites verboden worden.
Er zijn maatregelen genomen op de sites zelf, namelijk door het tonen van pop-upschermen. Volgens het RIVM en de Universiteit van Maastricht werken deze pop-ups. Zij toonden in 2009 aan dat 1/3e van de bezoekers niet doorklikt na de waarschuwing. De helft van de bezoekers van hulpsite Human Concern is afkomstig van een doorverwijzing na een pop-upscherm.
Er komt dus geen verbod. Wel wordt er een zorgstandaard ontwikkeld voor eetstoornissen, die eind 2016 gereed zou moeten zijn. Deze bevat elementen als: het betrekken van de hele keten inclusief cliënten en steunsystemen; verbinding van evidence en practice based aanpak; ketenregie (samenwerking tussen somatische zorg en tussen GGZ en 1e lijn en specialist) en vroegsignalering door het verkleinen van de tijd tussen ontstaan en constatering van de ziekte.

2019

Op 5 juli stellen GroenLinks-kamerleden Lisa Westerveld en Kathalijne Buitenweg nieuwe kamervragen over een verbod op pro-anasites

De aanleiding voor de nieuwe kamervragen was het toenemende aantal anorexia-coaches dat zich inmengt in pro-anasites en uit is op seks met (minderjarige) meiden. Daarom gingen de vragen met name daarover, maar ook besteedden Westerveld en Buitenweg een klein deel aan een eventueel verbod op pro-anasites. Zo vroegen zij:

Heeft u enig idee hoe omvangrijk pro-anorexiasites zijn in Nederland? En hoe groot de online gemeenschap is van jongeren die elkaar via websites en sociale media aanmoedigen om een ernstige eetstoornis te ontwikkelen? Heeft u in het vizier om welke websites, fora en sociale mediakanalen het gaat? Zo nee, bent u het met ons eens dat dit onderzocht moet worden?

Is uw standpunt zoals verwoord in de brief van 12 april 2018, dat een verbod op pro-ana websites om verscheidene redenen niet effectief zal zijn, nog steeds actueel? Heeft u ideeën over de meest effectieve aanpak om kwetsbare jongeren die deel uit maken van dergelijke gemeenschappen het beste te beschermen? Zo nee, wilt u daar over in gesprek gaan met experts?

Ziet u mogelijkheden om jongeren betere voorlichting te geven over het gevaar van eetstoornissen en het gevaar van dit soort online gemeenschappen?

2015

Op 7 april stellen SP-kamerleden Sharon Gesthuizen en Renske Leijten kamervragen over een eventueel Nederlands verbod op pro-anasites. De aanleiding is het Franse verbod.

Na de bekendmaking van het Franse amendement hebben SP-kamerleden Sharon Gesthuizen en Renske Leijten op 7 april 2015 kamervragen ingediend. De vragen luidden:

Wat is uw reactie op het bericht dat in Frankrijk wetgeving van kracht wordt die het aanmoedigen van anorexia strafbaar stelt?

Is het in Nederland eveneens mogelijk dit soort websites actief op te sporen en te vervolgen als daarop wordt aangemoedigd tot extreem vermageren en deze niet meteen verwijderen? Tot in hoeverre is het volgens Nederlandse wetgeving mogelijk dergelijke informatie te laten verwijderen en zelfs tot strafrechtelijke vervolging over te gaan als dit niet gebeurt?

Tot in hoeverre is anderen aanzetten tot extreem vermageren een misdrijf volgens vingerende Nederlandse wetgeving? Als dit in het huidige strafrecht het geval is, wordt hierop gehandhaafd?

Heeft u plannen om de wetgeving in ons land op dit punt aan te passen? Zo ja, hoe zou vernieuwde wetgeving eruit moeten komen te zien?

Deelt u de mening dat met alleen het strafbaar stellen en/of vervolgen van de makers en/of hostingproviders van dergelijke sites, de problematiek volstrekt onvoldoende wordt aangepakt en dat hulpverlening vrijwel altijd voorop zou dienen te staan? Deelt u de mening dat er tegelijkertijd wel een waarschuwende werking kan uitgaan van duidelijke strafbaarstelling van het niet verwijderen van oproepen welke aanzetten tot streng vermageren?

Is bij u bekend of hulpverleners van anorexiapatiënten veelal voor- of tegenstander zijn van een verbod op uitingen die extreem vermageren aanmoedigen? Zo nee, bent u bereid u hiervan op de hoogte te stellen?

Tot in hoeverre zijn bij u de effecten bekend van de Nederlandse aanpak, waarbij de bezoeker van een zogenaamde «pro-anasite» een waarschuwing te zien krijgt? Kunt u de Kamer over deze effecten informeren?

Wat heeft het kabinet in de afgelopen jaren ondernomen om meer inzicht te krijgen in de effectiviteit van de huidige aanpak van anorexia? Heeft u onderzoek gedaan naar mogelijkheden en de wenselijkheid van een eventueel verbod naar Frans voorbeeld (hetgeen al sinds zeker 2008 in voorbereiding was) van websites bij duidelijke aanwijzingen van het aanzetten tot en aanmoedigen van extreem vermageren?

2018

12 april stuurt staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Paul Blokhuis, een kamerbrief waarin hij vertelt waarom pro-anasites niet verboden worden in Nederland.

Blokhuis schrijft waarom er geen Nederland verbod komt. De belangrijkste redenen die hij hierbij noemt zijn:

pro-anasites zijn geen oorzaak van anorexia
internet is niet gebonden aan landsgrenzen
veel pro-anacontent heeft zich verspreid naar sociale media
het verbieden kan averechts werken, omdat de sites een factor kunnen zijn in het herstelproces doordat het contact dat jongeren kunnen leggen een sociaal isolement doorbreekt

Ook benoemt hij de komst van tegenhangende sites, zoals proud2bme.nl en ikookvanmij.nl, sites waarop jongeren juist hulp krijgen voor hun eetstoornis en tijdens het herstel.

2019

30 september beantwoordt Hugo de Jonge, minister van Volksgezondheid, Hugo de Jonge, de vragen van Westerveld en Buitenweg.

Dit antwoord houdt in:

Er is niet in kaart gebracht hoe omvangrijk pro-anasites in Nederland zijn. Er is dus geen beeld van hoe groot de online gemeenschap van jongeren die elkaar online aanmoedigingen om af te vallen is.
Mensen met anorexia leven vaak ik een sociaal isolement. Een verbod op pro-anasites zou het stigma rondom anorexia en ondergewicht juist bevestigen en de zoektocht naar hulp kunnen belemmeren.
Een aantal experts geeft aan dat een verbod op pro-anasites averechts kan werken.

Klik op de tekst voor meer informatie over de gebeurtenis.

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit, sed diam nonummy nibh euismod tincidunt ut laoreet dolore magna aliquam erat volutpat. Ut wisi enim ad minim veniam.

Kán een site wel verboden worden?

Het verbieden van sites ligt gevoelig in Nederland. Dit komt door artikel zeven van de grondwet:

vrijheid van meningsuiting

Wat houdt deze wet in? 1. Niemand heeft voorafgaand verlof nodig om door de drukpers gedachten of gevoelens te openbaren, behoudens ieders verantwoordelijkheid volgens de wet. 2. De wet stelt regels omtrent radio en televisie. Er is geen voorafgaand toezicht op de inhoud van een radio- of televisieuitzending. 3. Voor het openbaren van gedachten of gevoelens door andere dan in de voorgaande leden genoemde middelen heeft niemand voorafgaand verlof nodig wegens de inhoud daarvan, behoudens ieders verantwoordelijkheid volgens de wet. De wet kan het geven van vertoningen toegankelijk voor personen jonger dan zestien jaar regelen ter bescherming van de goede zeden. 4. De voorgaande leden zijn niet van toepassing op het maken van handelsreclame. Bron: De Nederlandse Grondwet

Die wet zegt dat de overheid in principe niet aan censuur mag doen.is de Europeese wetgeving hiervoor. Daarin worden wel drie uitzonderingen genoemd:

1. Er moet sprake zijn van een wettelijke grondslag.2. Het moet een legitiem doel dienen, zoals de volksgezondheid3. Het moet noodzakelijk zijn in een democratische samenleving. Hierbij moet sprake zijn van zowel

proportionaliteit

Proportionaliteit houdt in dit geval in dat het verbod dat er komt in verhouding staat tot de ernst van dat wat verboden wordt, nu dus pro-anasites.

als

subsidiariteit

Subsidiariteit houdt in dat het doel dat bereikt wordt met een verbod niet op een andere manier te bereiken is

Artikel tien van het EVRM

Het EVRM is het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Het tiende artikel daarvan is: 1. Een ieder heeft recht op vrijheid van meningsuiting. Dit recht omvat de vrijheid een mening te koesteren en de vrijheid om inlichtingen of denkbeelden te ontvangen of te verstrekken, zonder inmenging van enig openbaar gezag en ongeacht grenzen. Dit artikel belet Staten niet radio- omroep-, en bioscoop- of televisieondernemingen te onderwerpen aan een systeem van vergunningen. 2. Daar de uitoefening van deze vrijheden plichten en verantwoordelijkheden met zich brengt, kan zij worden onderworpen aan bepaalde formaliteiten, voorwaarden, beperkingen of sancties, die bij de wet zijn voorzien en die in een democratische samenleving noodzakelijk (proportioneel en subsidiair) zijn in het belang van de nationale veiligheid, territoriale integriteit of openbare veiligheid, het voorkomen van wanordelijkheden en strafbare feiten, de bescherming van de gezondheid of de goede zeden, de bescherming van de goede naam of de rechten van anderen, om de verspreiding van vertrouwelijke mededelingen te voorkomen of om het gezag en de onpartijdigheid van de rechterlijke macht te waarborgen. Bron: European Court of Human Rights

Dus...

Het is de vraag of deze uitzonderingen gelden in het geval van pro-anasites. Omdat er op dit moment geen wetgeving voor pro-anasites is in Nederland, zou er per site gekeken moeten worden of deze voldoet aan de uitzonderingen van de bestaande wetten. Dan moet er een afweging worden gemaakt tussen de schade die de sites veroorzaken en het beperken van de bestaande wetten.We laten iedereen vrij om na het lezen van dit onderzoek voor of tegen een verbod te zijn.De politiek is tot nu toe in ieder geval tegen. Zij geven als reden dat een verbod het stigma vergroot. Volgens eetstoornis-deskundige Greta Noordenbos is dit valse sympathie. Zij is er dan ook van overtuigd dat pro-anasites zo snel mogelijk verboden moeten worden. Veel ervaringsdeskundigen scharen zich achter haar. Patiëntenorganisatie WEET laat zich in het midden. Zij zien de positieve effecten, maar zien tevens veel haken en ogen aan het verbod.

Is dit van toepassing op pro-anasites?

Disclaimer

Dit onderzoek is uitgevoerd door twee studenten van de Wij zijn nog geen professionele journalisten. Ons doel van dit onderzoek is dus niet alleen het informeren van onze lezers, maar ook zelf leren hoe een journalistiek onderzoek uitgevoerd dient te worden.Let op! Het onderwerp van het onderzoek, pro-anasites, kan heftig en in bepaalde gevallen ook triggerend zijn. Als jij je zorgen maakt om je eigen eetgedrag, raden wij je aan om contact op te nemen met je eigen huisarts en/of hulporganisaties zoals Wil je chatten met ervaringsdeskundigen of meer van hun verhalen lezen? Dit kan op de hulpsite Mochten er vragen en/of klachten over dit onderzoek zijn, neem dan op met ons.

Fontys Hogeschool voor Journalistiek.

contact

Het is mogelijk om contact met ons op te nemen via onze school: journalistiek@fontys.nl

Human Concern

Proud2bme.

of de

hulplijn

van Weet.

Terug naar...

Anorexia in Nederland

media en jongeren

Greta Noordenbos

pro-anasites

enquête

Ervaringsdeskundingen

tijdlijn

Disclaimer

Home

is een verbod mogelijk

Verschillende stromingen

In de pro-anacommunity heb je meerdere stromingen. Van mild tot hardcore. Dit is een voorbeeldje van een mildere pro-anacommunity.

Ben je benieuwd hoe zo'n dieet eruit ziet? Klik dan snel door naar de volgende pagina.

Op deze pagina vind je enkele diëten die op sommige pro-anasites worden aangeboden. Let op: deze diëten zijn niet verantwoord.

DE 10 GEBODEN

Dit zijn de 10 geboden van Ana. In de pro-anacommunity, vooral in de strengere stromingen, zijn deze geboden erg belangrijk. Hieronder nogmaals het rijtje: 1. Als je niet dun bent, ben je niet aantrekkelijk. 2. Dun zijn is belangrijker dan gezond zijn. 3. Je zult pas gelukkig zijn als je 's avonds hongerig in bed ligt. 4. Je zult niet eten zonder jezelf schuldig te voelen. 5. Je zult geen dikmakend voedsel eten zonder jezelf daarvoor te straffen. 6. Je zult calorieën tellen en calorieopname beperken. 7. Wat de weegschaal zegt, is het belangrijkst. 8. Gewicht verliezen is goed, aankomen is slecht. 9. Je zult nooit té dun zijn. 10. Dun zijn en niet eten zijn tekens van succes. ... Vergeet niet, Ana is je vriendin en zal je nooit verlaten. Volg haar regels en je zult dun zijn.

THINSPO

Thinspo is een wel bekend begrip in de pro-anacommunity. Het zijn foto's, blogposts en inspirerende berichten gewijd aan het nastreven van slankheid.

Dit zijn teksten die je op vooral de strengere stromingen van pro-ana veel voorbij ziet komen. Voor de leden is dit inspiratie om nog meer af te vallen.

Dit is een voorbeeld van berichten op een meer hardcore pro-anasite.

HERSTEL

Herstel?

Terug naar het onderzoek

Return

Op sommige pro-anasites is ook ruimte voor mensen die willen herstellen. Een voorbeeldje hiervan zie je op de foto hier beneden. Het komt vaak voor dat er op de pro-anasite positief wordt gereageerd op iemand die wil herstellen.

Moeten pro-anasites verboden worden?

More creations to inspire you

DEMOCRATIC CANDIDATES NOV DEBATE

STEVE JOBS

ONE MINUTE ON THE INTERNET

SITTING BULL

10 SIGNS A CHILD IS BEING BULLIED

BEYONCÉ

ALEX MORGAN

Transcript