Copy - Copy - Interactive image

Mapa mazowsza-wybrane Obszary Natura 2000

est. 2019

Puszcza Kozienicka – ostoja obejmuje jeden z większych kompleksów leśnych w środkowej Polsce położony na granicy Małopolski i Mazowsza. Lasy zajmują połowę powierzchni ostoi. Dominują tu siedliska borowe. W miejscach bardziej żyznych lub podmokłych występują lasy mieszane, olsy, łęgi i grady. Rezerwaty chronią najcenniejsze pozostałości zbiorowisk lasów naturalnych: wielogatunkowe bory mieszane z jodłą, lasy grądowe, łęgi olszowo-jesionowe, wilgotne jedliny, lasy dębowo-sosnowe z udziałem modrzewia oraz bory sosnowe z torfowiskami. We florze jest wiele rzadkich gatunków w skali kraju: zimoziół północny, lilia złotogłów, czosnek niedźwiedzi. W Puszczy stwierdzono występowanie co najmniej 29 gatunków ptaków wymienionych w Załączniku I Dyrektywy Ptasiej. Na terenie puszczy jest ponad 50 gatunków ssaków, w tym: łasica, gronostaj, bóbr, wydra.

Baranie Góry - ostoja położona jest w północno - zachodniej części Niziny Mazowieckiej, obszar charakteryzuje się urozmaiconą rzeźbą terenu i wielogatunkowymi drzewostanami. Głównym zbiorowiskiem roślinnym, zajmującym ponad połowę terenu ostoi, jest świetlista dąbrowa. Jest to priorytetowy dla Europy rodzaj siedliska przyrodniczego. Spośród cennych z europejskiego punktu widzenia gatunków bezkręgowców występuje tu motyl - czerwończyk nieparek.

Kantor Stary- obszar położony w obrębie Węgrów, leśnictwo Ruchna, pokrywa się przestrzennie z istniejącym rezerwatem leśnym o tej samej nazwie. Na terenie obszaru dobrze zachowane są lasy grądowe i łęgowe oraz liczne drzewa pomnikowe. Kompleks leśny otaczają pola uprawne. Obejmuje wielogatunkowe lasy liściaste z licznymi drzewami pomnikowymi. Lasy należą do trzech typów siedliskowych: las świeży, las wilgotny i las mieszany świeży.

Las im. Jana III Sobieskiego - drugi co do wielkości kompleks leśny położony w granicach Warszawy o wysokich walorach przyrodniczych - cechują go zachowane w bardzo dobrym i dobrym stanie grądy subkontynentalne. Cechą charakterystyczną występujących tu zbiorowisk leśnych jest obecność ponad 150 letnich dębów szypułkowych oraz oryginalnie wyglądające, rosnące w tzw. wiankach, około 100 letnie lipy drobnolistne. Fauna ptaków jest bardzo liczna, występuje tu bardzo wysokie zagęszczenie dzięciołów, wysokie zagęszczenie kosa oraz drozda śpiewaka. Spośród 40 występujących tu gatunków ptaków warto jeszcze wymienić lęgowego bociana czarnego. Z pozostałej fauny kręgowców warto wymienić występowanie na omawianym terenie kuny leśnej.

Bagno Całowanie- ostoja, będąca jednym z największych torfowisk niskich Mazowsza, położona jest na najwyższej terasie nadzalewowej doliny Wisły, przy jej krawędzi i jest obficie zasilana wodami podziemnymi. Ponad połowę ostoi stanowią otwarte tereny łąkowe, lasy porastają ok. 36% ostoi, zaś pozostałą część stanowią głównie siedliska rolnicze. W jej dolinie zachowała się duża różnorodność siedlisk, z łąkami zmiennowilgotnymi i szuwarami turzycowymi. W centralnej część ostoi znajduje się łańcuch wydmowy ze zróżnicowaną szatą roślinną. Łącznie ok. 60% obszaru pokrywają siedliska (11 rodzajów) znajdujące się w załączniku I Dyrektywy Siedliskowej. Stwierdzono tu również 6 gatunków zwierząt wymienianych w załączniku II powyższej dyrektywy.

Dąbrowa Radziejowska - obszar znajdujący się na terenie gminy Radziejowice, w obrębie kompleksu Lasów Radziejowskich. Celem ochrony jest zachowanie fragmentów zbiorowiska świetlistej dąbrowy, oraz stanowisk lilii złotogłów i konwalii majowej.

Gołobórz – znajduje się w obrębie Niecki Mazowieckiej wypełnionej osadami trzeciorzędu, na których zalegają utwory czwartorzędowe. Prawie 80% obszaru porastają zbiorowiska leśne. Pod względem powierzchni dominują bory mieszane i bory sosnowe reprezentujące pełną skalę wilgotnościową siedlisk, od skrajnie suchych po bagienne. Ponadto występują tu olsy oraz grądy tworzące mozaikę z płatami dąbrów świetlistych. Osobliwością przyrodniczą tego terenu są malownicze zarośla jałowca pospolitego. Jest to jedyne znane miejsce występowania tego siedliska przyrodniczego w makroregionie. Spośród wielu gatunków chronionych na tym terenie warto wymienić buławnika czerwonego oraz pluskwię europejską, lilię złotogłów i miodownika melisowatego. Z gatunków zwierząt występujących w obrębie obszaru na uwagę zasługuje liczna populacja jaszczurki zwinki.

Sikórz - ostoja obejmuje 12 kilometrowy odcinek, silnie meandrującej i głęboko wciętej doliny rzeki Skrwy. Charakteryzuje się urozmaiconą rzeźbą terenu, w której dominują pagórki porozdzielane rynnowatymi obniżeniami. Brzegi rzeki porastają zarośla wierzbowe i lasy łęgowe, a nieco wyżej występują siedliska grądów środkowoeuropejskich. Obszar jest szczególnie ważny dla zachowania dobrze wykształconych i zachowanych siedlisk łęgowych. W lasach ostoi spotyka się liczne stare i pomnikowe okazy drzew, które wraz z urozmaiconą rzeźbą terenu stanowią o wysokich walorach krajobrazowych obszaru.

Pakosław – obszar położony w powiecie radomskim w gminie Wierzbica oraz częściowo w gminie Iłża, obejmujący torfowiska przejściowe i niskie. Część terenu stanowią doły potorfowe, będące efektem po eksploatacji torfu, znajdują się one w różnych fazach sukcesji wtórnej, częściowo już zarośniętymi przez drzewa i krzewy. Ostoja ta swe szczególne znaczenia zawdzięcza występowaniu języczki syberyjskiej (jest to największe w Polsce jej stanowisko) oraz lipiennika loesela, oraz trzech innych gatunków wymienionych w załaczniku II do dyrektywy siedliskowej (wydra, traszka grzebieniasta, oraz kumak nizinny).

Bagna orońskie - obszar położony jest na styku Niziny Środkowomazowieckiej i Niziny Południowopodlaskiej; ostoja jest jednym z największych i najlepiej zachowanych w prawostronnej pradolinie Wisły na terenie Mazowsza przestrzennym kompleksem lasów związanych z siedliskami wilgotnymi. Prawie połowę obszaru ostoi zajmują siedliska wymienione w załączniku I Dyrektywy Siedliskowej. Występują tu: łęgi olszowo-jesionowe , olsy – porzeczkowe i torfowcowe i grądy. W północno-wschodniej części omawianego obszaru znajduje się torfowisko niskie. Do osobliwości florystycznych, wyróżniających obszar na tle regionu i kraju należy obecność: widłaka wrońca oraz 8 gatunków storczykowatych, w tym lipiennika Loesela i kukułki krwistej żółtawej. Na terenie ostoi gniazduje wiele rzadkich gatunków ptaków m.in.: orlik krzykliwy, bocian czarny, żuraw, derkacz, samotnik, słonka oraz 5 gatunków dzięciołów. Z występujących tu ssaków warto wymienić: rzęsorka rzeczka, badylarkę, bobra, wydrę.

Dąbrowy Seroczyńskie – ostoja znajduje się na Nizinie Południowopodlaskiej, w południowej części Wysoczyzny Siedleckiej i obejmuje prawie cały teren Lasów Seroczyńskich. Na terenie ostoi dominują lasy liściaste i mieszane. Występują tu cenne przyrodniczo z europejskiego punktu widzenia siedliska, takie jak dąbrowy świetliste oraz grądy środkowoeuropejskie. W dąbrowach drzewostan tworzy głównie dąb bezszypułkowy z domieszką grabu, sosny, dębu szypułkowego, brzozy i osiki. Siedlisko to charakteryzuje się bardzo bogatym składem gatunkowym runa, a na terenie ostoi występuje wiele gatunków chronionych w Polsce.

Dolina Zwoleńki –teren stanowi bogatą mozaikę wzajemnie przenikających biotopów. Jako cenne siedliskowo występują tu głównie niżowe i górskie łąki używane ekstensywnie, starorzecza i inne naturalne zbiorniki wodne. Na obszarze Doliny dominują podmokłe łąki. Miejscami występują na nich kępy zarośli wierzbowych i łozowych oraz niewielkie, olchowe laski. Prawie połowę obszaru stanowią tereny cenne ze względu na kryterium siedliskowe. Stwierdzono tu występowanie 7 gatunków siedliskowych, w tym: bóbr, żółw błotny oraz 79 gatunków ptaków lęgowych, cennych z europejskiego punktu widzenia, są to m.in.: błotniak stawowy, derkacz, rybitwa czarna, zimorodek. Dodatkowo ważne przyrodniczo na tym obszarze są zwierzęta prawnie chronione w Polsce m.in. łasica, kuna domowa, nornik, wiewiórka, ryjówka aksamitna, a z gadów ropucha i traszka.

Łęgi Czarnej Strugi - ostoja usytuowana jest w Kotlinie Warszawskiej, na zachodnim skraju lasów Drewnickich. Ochroną objęto tu, zajmujące znaczącą część ostoi lasy łęgowe, które są priorytetowym siedliskiem przyrodniczym w ochronie bioróżnorodności Europy. Około 80 - letnie drzewostany składają się głównie z olchy czarnej oraz wiązu szypułkowego i jesionu. Na terenie ostoi bytują trzy gatunki zwierząt ważne dla europejskiej przyrody: bóbr europejski, kumak nizinny i traszka grzebieniasta.

Ostoja Nadbużańska - ostoja obejmuje ok. 260 km odcinek doliny Bugu od ujścia Krzny do Jeziora Zegrzyńskiego. Większość doliny pokrywają suche, ekstensywnie użytkowane pastwiska. Obszary bagienne są usytuowane głównie przy ujściach rzek, dopływów Bugu oraz wokół pozostałych fragmentów dawnych koryt rzecznych. Koryto Bugu obejmuje piaszczyste wyspy- nagie lub porośnięte wierzbowymi lub topolowymi łęgami nadrzecznymi, z dobrze rozwiniętymi zaroślami wierzbowymi. Szczególnie cenny jest kompleks nadrzecznych lasów o zachowanym naturalnym charakterze oraz szereg zbiorowisk łąkowych i związanych z siedliskami wilgotnymi. Jest to jeden z najważniejszych obszarów dla ochrony ichtiofauny w Polsce.

Wydmy Lucynowsko-Mostowieckie – obszar położony w powiecie wyszkowskim , obejmuje kompleks wydm porośniętych murawami psammofilnymi, wrzosowiskami oraz różnymi zbiorowiskami borowymi. Występuje tu mącznica lekarska, której stanowisko jest zaliczane do największych znanych stanowisk tego gatunku w Polsce. Flora liczy 348 gatunków roślin naczyniowych. Na uwagę zasługuje bogate stanowisko kukułki plamistej. Siedliska piaszczyste zajmują 13% obszaru, wrzosowiska - 25 %, siedliska łąkowe i zaroślowe zajmują 4%, a siedliska borów - 43%.

Dolina Dolnej Pilicy – obszar obejmuje 80 km odcinek doliny Pilicy, powyżej ujścia do Wisły oraz dolinę Drzewiczki. Występują tu licznie wysepki, łachy i ławice piasku oraz starorzecza. Ostoja charakteryzuje się bogatą florą - stwierdzono tu występowanie 575 gatunków roślin naczyniowych, w tym rzadkie, zagrożone i prawnie chronione. Pilica jest jedną z ważniejszych rzek w Polscez ochroną ryb. Występują tu również bobry i wydry. Ostoja w znacznej części pokrywa się z ostoją ptasią o randze krajowej. Stwierdzono tu występowanie co najmniej 32 gatunków ptaków z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej oraz 6 gatunków z Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt.

Forty Modlińskie - obszar położony ok. 35 km na NW od centrum Warszawy, u ujścia Narwi do Wisly. W zespole fortyfikacji, który jest unikatowy w skali europejskiej jako przykład architektury obronnej, znajduje się jedno z największych zimowisk mopka w Polsce (500 osobników). Ponadto stwierdzono tu zimowanie 2 innych gatunków nietoperzy: nocka dużego i łydkowłosego.

Bagna Celestynowskie - obszar znajduje się na terenie Niziny Środkowomazowieckiej. Jest to, obok Kampinoskiego Parku Narodowego, największe i najlepiej zachowane skupisko wydm i torfowisk w centralnej Polsce. Dominuje tu roślinność torfowisk mszysto-turzycowych i mszarów. Do najczęstszych należą zbiorowiska: turzycy dzióbkowatej i wełnianki wąskolistnej. Dużą wartość przyrodniczą tego terenu podkreśla masowe występowanie: żurawiny błotnej i modrzewnicy zwyczajnej. Na terenie obszaru występuje liczna i stabilna populacja łosia oraz żmija zygzakowata .

Ostoja Nadliwiecka - jest to najcenniejszy pod względem przyrodniczym, obok doliny Bugu, obszar we wschodniej części województwa mazowieckiego. Dolina Liwca to cenny krajobrazowo i przyrodniczo kompleks przestrzenny różnych środowisk reprezentujących pełną skalę wilgotnościową siedlisk występujących w dolinie rzecznej i warunkujący ściśle określone zespoły roślin i zwierząt. Charakterystycznym elementem tutejszego krajobrazu są lasy łęgowe. Dolina Liwca jest ważną ostoją dla fauny. Szczególne znaczenie ma dla ptaków i ichtiofauny. W głównym korycie systemu rzeki Liwiec lokalnie szczególnie licznie występują różanka i koza. Obszar to jedno z centrów występowania w województwie wydry i bobra. Po dolinie Bugu jest to najważniejsza w województwie ostoja staroduba błotnego. Dolina Liwca to jedna z najważniejszych ostoi dla populacji: poczwarówek - zwężonej i jajowatej oraz skójki gruboskorupowej. Obszar ten ma szczególne znaczenie dla ochrony i zachowania brzozy niskiej.

Podebłocie - obszar położony jest na styku Niziny Środkowomazowieckiej i Niziny Południowopodlaskiej; jedno z największych i najlepiej zachowanych w pradolinie Wisły, na terenie Mazowsza, mokradeł. Szczególnie cennym pod względem przyrodniczym jest zwarty kompleks dobrze zachowanych lasów związanych z siedliskami wilgotnymi i bagiennymi. Wiek niektórych drzew szacowany jest na 100 i więcej lat. Jednym z najważniejszych i największych pod względem zajmowanej powierzchni w elementów szaty roślinnej są zbiorowiska trawiaste. Do osobliwości obszaru należy przede wszystkim obecność żółwia błotnego oraz liczne populacje poczwarówek - zwężonej i jajowatej.

Dolina Środkowego Świdra – rzeka Świder, będąca prawym dopływem Wisły, przepływa przez Niziny - Środkowomazowiecką i Południowopodlaską. Obszar cechuje urozmaicony i niezwykle malowniczy krajobraz, jaki tworzą wyłącznie naturalne, swobodnie meandrujące rzeki. Dolina Świdra stanowi na terenie wschodniego Mazowsza jeden z najważniejszych, po Bugu i Liwcu, korytarz migracyjny oraz miejsce występowania bobra i wydry. Dolina Świdra ważna jest również jako istotne w regionie miejsce występowania płazów, których stwierdzono tu 12 gatunków, w tym kumaka nizinnego. Ponadto stwierdzono tu znacząca populację poczwarówki zwężonej.

Torfowiska Czernik - obszar obejmuje dwie bezodpływowe niecki otoczone wysokimi wałami zwydmień, z których największa nosi nazwę Góra Wizna. Rozciąga się tu duży kompleks leśny zwany Czernikiem, w którym dominują bory sosnowe. Jedne z najlepiej zachowanych, na terenie wschodniego Mazowsza, torfowisk mszysto-turzycowych i mszarów, z płatami reprezentującymi stadia przejściowe do torfowisk wysokich z torfowcem magellańskim. Swoistą mozaikę tworzą tu zbiorowiska: turzycy dzióbkowatej, wełnianki wąskolistnej i turzycy nitkowatej. Do osobliwości należą niewielkie powierzchniowo płaty mszaru dolinkowego z turzycą bagienną.

Stawy w Żabieńcu – obszar położony w dolinie rzeki Czarnej, w ponad połowie zajmują go wody stawów, pozostałą część porastają lasy iglaste, rzadziej mieszane. Obszar jest jednym z najważniejszych miejsc występowania na centralnym Mazowszu i w tzw. "Zielonym Pierścieniu Warszawy" dwóch gatunków płazów - traszki grzebieniastej i kumaka nizinnego. W granicach obszaru występuje też wydra i bóbr. Ponadto występują tu ptaki lęgowe: perkoz rdzawoszyi oraz bączek, natomiast okresowo przebywają tu takie gatunki jak bocian czarny, bąk, bielik, rybołów.

Strzebla Błotna w Zielonce - 95% obszaru pokrywają lasy mieszane, 5% lasy iglaste. Obszar jest stanowiskiem priorytetowego gatunku ryby karpiowatej - strzebli błotnej, znalezionym w 2006 roku w ramach realizacji wieloletniego projektu ochrony populacji tego gatunku na obszarze Mazowsza, stanowisko to jest śródleśnym, izolowanym, małym i płytkim zbiornikiem wodnym, powstałym w latach 70-tych ubiegłego stulecia jako zbiornikprzeciwpożarowy.

Las Bielański - zlokalizowany jest w granicach miasta stołecznego Warszawa w dzielnicy Bielany i stanowi pozostałość po dawnej Puszczy Mazowieckiej. Zajmuje fragment czterech terasów lewobrzeżnej skarpy wiślanej. W skład jego szaty roślinnej wchodzą zróżnicowane zbiorowiska leśne: od grądów po łęgi. Ze względu na wyjątkowe walory przyrodnicze objęty jest ochroną rezerwatową. Las Bielański należy do najcenniejszych składników dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego Warszawy, stanowiąc historyczne ogniwo łączące wyjściowy krajobraz puszczański ze współczesnym - wielkomiejskim.

Las Natoliński - obszar zlokalizowany jest w południowej części miasta stołecznego Warszawa na terenie dzielnicy Mokotów. Jest to izolowany fragment starodrzewu, w którym dominują zbiorowiska leśne w typie grądów. Grądy rezerwatu cechują się wysoką bioróżnorodnością gatunków typowych dla naturalnych lasów. Dzięcioł średni ma tu populację o prawdopodobnie największym zagęszczeniu na Mazowszu. Na tym obrzarze skupionych jest ponad 1000 drzew o charakterze pomnikowym. Występuje tu także liczna populacja pachnicy dębowej.

Bory bagienne i torfowiska Karaska - obszar położony na równinie Kurpiowskiej, główną częścią ostoi jest torfowisko wysokie typu kontynentalnego, które wykształciło się w bezodpływowym zagłębieniu, powstałym po wytopieniu warstwy wiecznej zmarzliny powstałej w klimacie peryglacjalnym. W skład ostoi wchodzi jedno z największych torfowisk wysokich w Polsce. Towarzyszą mu bory bagienne o różnym stopniu wykształcenia.

Myszynieckie Bory Sasankowe - obszar położony na równinie Kurpiowskiej, prawie w całości pokrywają go lasy iglaste, w śladowej ilości siedliska rolnicze i lasy liściaste; obszar podlega typowej gospodarce leśnej, ze zrębami zupełnymi. Dominują tu bory świeże, wiek drzewostanu, prawie całkowicie zdominowanego przez sosnę, jest zróżnicowany i obejmuje wszystkie klasy wiekowe.Ostoja utworzona dla ochrony silnej populacji sasanki otwartej. Dodatkowo w obrębie ostoi jest zlokalizowane małe zagłębienie ze zbiorowiskami torfowiska wyskiego i boru bagiennego.

Łąki Ostrówieckie - położone w dolinie Wisły na wyższym tarasie zalewowym, obejmują mozaikę gruntów o różnym pochodzeniu i pokrytych różnymi typami gleby; na tym podłożu występuje kompleks ekstensywnie użytkowanych łąk o charakterze świeżym, zmiennowilgotnym i bagiennym. Głównym celem istnienia ostoi jest ochrona kompleksu łąk świeżych i zmiennowilgotnych. Ponadto ważnym walorem ostoi jest występowanie trwałych populacji licznych bezkręgowców wymienionych w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG. Starorzecza są miejscem gniazdowania m.in. kropiatki i rybitwy czarnej, tracza nurogęsi. Na użytkowanych fragmentach łąk wciąż gniazdują czajki, kszyki, kuliki wielkie, rycyki i krwawodzioby.

Dolina Skrwy Lewej – obszar niemal w całości położony jest w Gostynińsko-Włocławskim Parku Krajobrazowym; siedliska przyrodnicze oraz gatunki będące przedmiotem ochrony na tym obszarze to: starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion, Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe, ziołorośla górskie i ziołorośla nadrzeczne, grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny, łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe, bóbr europejski, wydra europejska, obuwik pospolity.

Zachodniokurpiowskie bory sasankowe -ponad 95% obszaru zajmują lasy iglaste, pozostałą część: lasy mieszane, liściaste i siedliska rolnicze.Obszar jest położony na równinie Kurpiowskiej. Obszar podlega typowej gospodarce leśnej, ze zrębami zupełnymi. Dominują bory świeże, wiek drzewostanu, prawie całkowicie zdominowanego przez sosnę, jest zróżnicowany i obejmuje wszystkie klasy wiekowe. Ostoja utworzona dla ochrony silnej populacji sasanki otwartej.

Aleja Pachnicowa –obszar położonyw granicach administracyjnych gminy Płońsk. Obejmuje 730 m drogi powiatowej nr 741 (Szpandowo - Strachowo - Poczernin) z poboczami między miejscowościami Szpandowo a Dalanówek. Wzdłuż poboczy drogi stanowiącej oś obszaru rosną 94 wierzby, z których w aż 36 znaleziono ślady obecności pachnicy dębowej, co sprawia, że w obrębie województwa mazowieckiego jest to najbogatsze z dotychczas znanych stanowisk tego chrząszcza.

Łąki Soleckie -obszar położony jest na Równinie Warszawskiej i obejmuje zatorfioną dolinę rzeki Małej. Pierwotnie obszar ten miał charakter mokradła stałego a obecnie ma charakter mokradła okresowego zalewanego jedynie podczas wiosennych roztopów. Obszar jest jednym z najważniejszych miejsc występowania czerwończyka nieparka i dwóch gatunków modraszków na Mazowszu.