Dumni z Rodaków

Narodowe Święto Niepodległości

może być dla nas okazją do poznania wybitnych Polaków. Wybraliśmy kilka ważnych postaci, z których dokonań możemy być dumni.Czy potraficie spośród 4 podanych informacji wybrać tę, która nie jest prawdziwa? Sprawdźcie, ile wiecie o zasłużonych Rodakach.

Start

Narodowe Święto Niepodległości

Za swoje osiągnięcia była wielokrotnie nagradzana m.in. siedmiokrotnie medalem Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, a także pakistańskim orderem Sitara-e Imtiaz i belgijskim Medalem Zasługi Króla Alberta I.

Zdobyła 13 z 14 ośmiotysięczników. Poza jej zasięgiem pozostało jedynie K-2

Zginęła podczas wyprawy na Kanczendzongę. Jej ciała nigdy nie odnaleziono.

16 października 1978 r., o godz. 13.45, jako pierwsza Polka i Europejka, stanęła na szczycie Mount Everestu – najwyższego szczytu świata.

Wanda Rutkiewicz

Zdobyła 8 spośród 14 ośmiotysięczników. W tym jako pierwsza kobieta stanęła na szczycie K 2.

Narodowe Święto Niepodległości

Był tak zajęty pracą naukową, że nigdy nie założył rodziny, chociaż kilku profesorów z Uniwersytetu Lwowskiego sugerowało mu małżeństwa z ich córkami.

Był też alpinistą i taternikiem. Razem z bratem odnotowali 16 nowych wejść na szczyty i turnie oraz 24 nowe drogi, wszystkie bez przewodników.

Decyzją Międzynarodowej Unii Astronomicznej w 1970 r. jednemu z kraterów na Księżycu nadano nazwę Smoluchowski.

Był pionierem fizyki statystycznej, prowadził badania nad wyjaśnieniem ruchów Browna. Z uzyskanych przez niego wyników j Albert Einstein.

Marian Smoluchowski

Poślubił Zofię Baraniecką, z którą miał dzieci – córkę Aldonę i syna Romana, także fizyka, profesora uniwersytetów w Princeton i Austin.

Narodowe Święto Niepodległości

sławomir petelicki

Był honorowym członkiem 5th i 10th Special Forces Groups (US Army Special Forces) „zielonych beretów” Armii Stanów Zjednoczonych,

Pracował jako dyplomata, szpieg, wojskowy i doradca najróżniejszych instytucji, prowadził też własną firmę.

Zginął, biorąc udział w tajnej operacji wojskowej w Iraku

Był pomysłodawcą i twórcą Jednostki Wojskowej GROM

Ciało gen. Petelickiego znaleziono w podziemnym garażu w Warszawie. Zmarł od rany postrzałowej. Okoliczności śmierci nie udało się wyjaśnić.

Narodowe Święto Niepodległości

Edmund Strzelecki

W Ameryce Południowej badał tamtejsze wulkany i złoża surowców mineralnych

Najważniejsze odkrycia to odkrycie eksploatowanego do dziś złoża rud miedzi w Kanadzie (nad jeziorem Ontario).

W podróżach badawczych odwiedził wszystkie kontynenty.

Podróżnik, geolog, geograf, badacz i odkrywca. Jako pierwszy Polak indywidualnie okrążył świat w celach naukowych.

Nie udało mu się dotrzeć do Antarktydy.

Narodowe Święto Niepodległości

Joachim Lelewel

Jego rodzina pochodziła z Włoch.

Był założycielem, "Tygodnika Wileńskiego" – czasopisma na łamach którego debiutował m.in. Adam Mickiewicz.

Jest prawdopodobnie autorem hasła: "Za wolność naszą i waszą", które widniało na sztandarach powstania listopadowego.

Był pomysłodawcą odznaczenia w randze orderu „Gwiazda Wytrwałości”.

Rodzina Lelewela pochodziła z Austrii, gdzie nosiła nazwisko von Loelhöffel.

Narodowe Święto Niepodległości

Ignacy Domeyko

Jako uczestnik Powstania Listopadowego Polak musiał uciekać z kraju. Wyjechał do Francji, gdzie ukończył studia górnicze, następnie otrzymał propozycję wykładania na uniwersytecie w Coquimbo, w Chile.

Mierzące 600 kilometrów pasmo górskie w Chile zostało nazwane na cześć polskiego geologa. Do tego w Chile znajdziemy miasto nazwane na jego cześć.

Mimo otrzymywanych propozycji nigdy nie zdecydował się na pełnienie jakichś istotnych funkcji, bo uważał, że przeszkadzałyby mu w pracy badawczej.

W Chile prowadził badania i pomógł krajowi rozwinąć przemysł górniczy, dzięki czemu państwo się wzbogaciło.

Domejko został powołany na katedrę chemii, mineralogii i fizyki Uniwersytetu w Santiago, od 1876 roku pełnił tam rolę rektora. Rząd chilijski powierzył mu też organizację szkolnictwa w całym kraju.

Narodowe Święto Niepodległości

Ugruntował ostatecznie podstawy analizy funkcjonalnej. Podał jej fundamentalne twierdzenia, wprowadził jej terminologię, którą zaakceptowali matematycy na całym świecie.

Był leworęczny i miał wadę wzroku przez co nie wcielono go do armii i nie brał udziału w I wojnie światowej.

W obliczu zbliżającej się II wojny światowej i zagrażającego terroru wyemigował w sierpniu 1939 r. do USA.

Wraz z innymi matematykami lwowskimi stworzyli Księgę Szkocką, w której zapisywali zagadki matematyczne i proponowaną nagrodę za ich rozwiązanie. Za rozwiązanie zadania nr 135 oferowano... gęś!

Stefan banach

Banach nigdy nie opuścił Polski. W 1937 r. do Lwowa przyjechał John von Neumann - węgierski matematyk pracujący w USA, który był jednym z głównych twórców teorii gier oraz bomby atomowej - by sprowadzić do Stanów Stefana Banacha. Wręczył Banachowi czek. Na tym była wpisana tylko cyfra 1. Banach zapytał, ile zer może dopisać. Neumann odpowiedział, że tyle, ile jest potrzebne, by go przekonać do przyjęcia oferty. Lwowski matematyk odparł, że nie zna takiej liczby zer, która zrekompensuje mu opuszczenie Polski i Lwowa.

Narodowe Święto Niepodległości

Jej ukochanym zwierzęciem był ogromny perski kot.

Był nazywana "szarą malarką", Cechą łączącą większość jej obrazów, a zwłaszcza portretów jest wąska gama barw z przewagą – pozornie pozbawionej wyrazu – szarości.

W swych obrazach artystka skupiła się na twarzy modela oddając stan jego psychiki, nastrój chwili i cechy charakterologiczne zarazem; szczególną wagę przywiązywała też do kształtu dłoni

Najwybitniejsza polska malarka okresu Młodej Polski, działająca w Monachium i Paryżu.

Olga Boznańska

Od zawsze kochała zwierzęta. Znakiem rozpoznawczym jej paryskiej pracowni obecnosć stadka udomowionych myszek. Posiadała dwa pieski: Boby’ego i Cui-Cui, kanarka Maciusia, papugę Jacquot oraz świnki morskie. Ze względu na myszki nie mogła przygarnąć kota.

Narodowe Święto Niepodległości

11.10 to w USA Dzień Pamięci Generała Pułaskiego dla uczczenia tego bohatera i pamięci wszystkich tych, którzy bronią wolności. (General Pulaski Memorial Day); święto to przypada w rocznicę śmierci generała.

Amerykański Kongres przyznał mu honorowe obywatelstwo USA, jego imieniem nazwano m.in. m.in. wieś Pulaski w stanie Wisconsin, Pulaski Bridge – most w Nowym Jorku, Pulaski Road - jedną z głównych ulic Chicago.

Był jednym z dowódców marynarki wojennej USA.

Bohater walk o wolność dwóch narodów, polskiego i amerykańskiego. Zmuszony do emigracji trafił do USA, gdzie walczył wspólnie z Jerzym Waszyngtonem.

Kazimierz Pułaski

Walczył w kawalerii, wykazał się takimi umiejętnościami na polu walki, że został nazwany „ojcem amerykańskiej kawalerii”.

Narodowe Święto Niepodległości

Przez całe twórcze życie źrodłem istotnej inspiracji pozostała dla niego polska muzyka ludowa. Za najściślej związane z narodowym nurtem jego twórczości uważane są Polonezy.

Posiadał nie tylko talent muzyczny, ale także aktorski, literacki i malarski. Podczas szkolnej lekcji, jego nauczycielka przyłapała go na rysowaniu portretu. Zamiast nagany, chłopak otrzymał pochwałę.

Zmarł w Paryżu, pochowano go na cmentarzu Père-Lachaise. Zgodnie z ostatnią wolą kompozytora jego serce zostało przewiezione do Warszawy.

Był synem Francuza i Polki, większość życia spędził jednak we Francji i współcześni uznawali, że jest Francuzem, czemu sprzyjało nazwisko.

fryderyk chopin

Fryderyk sam siebie uważał za Polaka i tak był postrzegany przez sobie współczesnych

Narodowe Święto Niepodległości

Jest kapłanem Kościoła katolickiego, w swoich pracach łączy wiarę z nauką.

Chociaż jest fizykiem i dobrze zna matematykę, uważa, że tak naprawdę nauka dąży do wykluczenia konieczności zastosowania teorii matematycznych.

W 2008 r. jako jedyny jak dotąd Polak został uhonorowany nagrodą Fundacji Templetona

Uczony, kosmolog, filozof i teolog, który w matematycznych równaniach teorii naukowych potrafi dostrzec dzieła sztuki, a wielkich fizyków uważa za genialnych artystów.

Michał Haller

Szczególną rolę w myśli profesora Hellera odgrywa matematyka. W jego opinii, obiekty matematyczne są elementami teorii fizycznych, w nich formułowane są prawa fizyki. Matematyka leży zatem u podstaw wszystkich zjawisk.

Narodowe Święto Niepodległości

Wniósł także swój wkład w ufortyfikowanie miasta Callao i jego czynną obronę podczas bitwy z hiszpańską flotą, dzięki czemu przyczynił się do zwycięstwa Peru. Został uznany bohaterem narodowym Peru,

W 1852 r. wyjechał do Ameryki Południowejtrafił do Peru, w którym zaprojektował i nadzorował budowę Centralnej Kolei Transandyjskiej - to najwyżej położona linia kolejowa świata.

Jego projekt budowy kolei przez Andy anglicy uznali za niemożliwy do wykonania. Mimo tego rząd peruwiański zdecydował się podjąć inwestycję.

Na emigrację udał się po Powstaniu Styczniowym. Zdobył wykształcenie we Francji i przez długie lata budował drogi i koleje w różnych prowincjach tego kraju.

Ernest Malinowski

Z Polski musiał wyjechać po upadku Powstania Listopadowego.

Narodowe Święto Niepodległości

Miał bardzo poważną wadę wzroku i bez okularów był niemal ślepy.

Najbardziej dumny był ze swojej powieści "Ziemia obiecana". Po latach zekranizował ją Andrzej Wajda, otrzymując nominację do Oskara.

Był robotnikiem na kolei, zarabiał jako medium pośredniczące w kontaktach z duchami.

Żywo interesował się kinematografią, o czym świadczy jego zaangażowanie w tworzenie pierwszej polskiej spółdzielni kinematograficznej.

władysław reymont

Reymont za największe dzieło swojego życia Władysław Stanisław Reymont uważał "Chłopów" - obraz życia mieszkańców wsi Lipce, obejmujący dziesięć miesięcy.

Narodowe Święto Niepodległości

Sprzęt wyprodukowany przez Kudelskiego himalaiści zabierali na Mount Everest, a szwajcarski oceanograf Jacques Piccard używał go do rejestrowania dźwięków w najgłębszym miejscu na Ziemi: w Rowie Mariańskim.

Jest pierwszym Polakiem, który otrzymał dwie statuetki Oskara (1978 oraz 1990 r.).

Twórca serii profesjonalnych magnetofonów Nagra (nazwa pochodzi od czasownika nagrać), które zrewolucjonizowały kino.

Urodził się w Warszawie, ale od 1940 r. ale mieszkał i pracował w Stanach Zjednoczonych, tam został uznanym za jednego z 100 geniuszów Ameryki.

stefan kudelski

W 1998 roku znalazł się na liście 100 największych geniuszy Szwajcarii.

Narodowe Święto Niepodległości

W wieku 13 lat zakradł się na Wawel i rozkołysał Dzwon Zygmunta.

Oprócz malowania zajmował się pisaniem – poezji i dramatów – reżyserią, scenografią, tworzeniem witraży i elewacji, architekturą budowlaną i wnętrz oraz projektowaniem mebli.

Jego ulubioną techniką był olej na płótnie. Często używał też pasteli. Czasem łączył obie techniki.

Już w gimnazjum został uczniem nadzwyczajnym Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, jednym z jego nauczycieli był Matejko.

stanisław wyspiański

W swojej twórczości nie stosował farb olejnych bo był uczulony m.in. na biel cynkową.

Narodowe Święto Niepodległości

Współpracował z Josephem H. Taylorem Jr, który w 1993 otrzymał Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki.

Największe sukcesy naukowe odnosił, współpracując Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych.

Dzięki jego badaniom udało się zweryfikować tezę o istnieniu egzoplanet, światów poza naszym Układem Słonecznym.

Już w wieku 6–7 lat poznał podstawy astronomii; ze strychu rodzinnego domu obserwował galileuszowe księżyce Jowisza z użyciem lunetki, samodzielnie zbudowanej z soczewek okularowych.

Aleksander Wolszczan

Największe sukcesy odnosił po wyjeździe z Polski. Podjął pracę na Cornell University dysponującym największym wówczas na świecie radioteleskopem, znajdującym się w pobliżu Arecibo

Narodowe Święto Niepodległości

Została dwukrotną laureatką Nobla z fizyki - raz samodzielnie, a raz z mężem Piotrem.

W podróż poślubną Maria i Pierre Curie pojechali na rowerach To stanowiło niemały skandal. Maria i Piotr pożyczyli rowery od przyjaciół i pojechali zwiedzać malownicze zakątki Francji.

Mając 38 lat objęła katedrę fizyki i stała się pierwszą kobietą profesorem na Sorbonie. Przyjaźniła się i często rozmawiała z Einsteinem.

Jedną z jej pasji był teatr. Podczas studiów na Sorbonie występowała w amatorskim teatrze.

Maria Skłodowska-Curie

Nagrodę Nobla rzeczywiście dostała dwukrotnie, ale z dwóch różnych dziedzin: w 1903 r. z fizyki, (wspólnie z mężem Piotrem Curie i Henri Becquerelem), a w 1911 r. z chemii.

Narodowe Święto Niepodległości

Nieodłącznym elementem codzienności Stanisława Leszczyńskiego była fajka, którą nazywał chibouque.

W Europie był niemal nieznany, a jego panowanie było marginalizowane.

Był pisarzem i filozofem, niestrudzenie dbał o intelektualny i duchowy rozwój swojego księstwa. W Nancy założył między innymi : Bibliotekę Publiczną, Królewskie Towarzystwo Nauk i Literatury, Królewskie Kolegium Medyczne.

Francuzi nazywają go królem dobrodziejem, królem Polski był... dwukrotnie.

stanisław leszczyński

Był znany w całej Europie – został teściem króla Francji, a jego prace stanowią podstawę filozofii oświecenia, nazywano go nawet: le sage de l’Europe – mędrzec Europy,

Narodowe Święto Niepodległości

Książki Zbigniewa Herbert były tłumaczone na 38 języków

Był jednym z największych przyjaciół Czesława Miłosza, to dzięki Herbertowi przyznano mu Literacką Nagrodę Nobla.

Ponieważ nie chciał pisać pod dyktando władzy, nie mógł zarabiać pisaniem, więc dorabiał jako kalkulator-chronometrażysta, karmiciel wszy i pucybut.

Podczas okupacji działał w Armii Krajowej. W czasie stanu wojennego publikował w drugim obiegu, działając na rzecz opozycji.

zbigniew herbert

Był w sporze z Miłoszem, pokłócili się. Korespondował natomiast z Wisławą Szymborską.

Narodowe Święto Niepodległości

Początkowo nikt nie chciał kupować wynalezionych przez Łukasiewicza lamp naftowych.

Propagował zakładanie sądów, budowę dróg i mostów, szkół, szpitali itd., finansując wiele inicjatyw z własnej kieszeni, walczył z biedą i alkoholizmem w regionie, tworzył kasy zapomogowe i fundusze emerytalne.

Został farmaceutą, bo zmusiła go do tego trudna sytuacja finansowa, w jakiej znalazła się jego rodzina po śmierci ojca.

Założyciel pierwszej na świecie kopalni ropy naftowej, pierwszy też wykorzystał na skalę przemysłową korzyści, jakie daje ropa naftowa.

Ignacy Łukasiewicz

Wynalazek ten stał się niezwykle popularny, gdy chirurg Zaorski zoperował Władysława Choleckiego przy świetle lamp, ratując mu przy tym życie. Dzięki temu zdarzeniu wykupiono od Łukasiewicza sporą część lamp wraz z naftą.

Narodowe Święto Niepodległości

Ma polskie korzenie: jego dziadek został zesłany na Syberię po udziale w powstaniu styczniowym i tam już pozostał.

Ciągle walczył z cenzurą, nie mógł się rozwijać tak, jak by chciał, dostosowywał się do narzucanych mu przez władzę wytycznych.

Uznawany za jednego z najwybitniejszych symfoników XX wieku.

Został zwycięzcą I Międzynarodowego Konkursu Chopinowskiego (1927 r.), co otworzyło mu drzwi europejskich salonów i wytwórni płytowych.

Dmitrij Szostakowicz

Po udziale w I Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym im. F. Chopina w Warszawie w 1927 r., na którym nie zdobył żadnej nagrody (choć uzyskał dyplom honorowy i nagrodę pieniężną), zrezygnował z myśli o solowej karierze pianistycznej, zajmując się głównie kameralistyką.

Narodowe Święto Niepodległości

Był zarówno pedagogiem, jak i profesorem nauk medycznych o specjalności chirurgia.

Współtwórca metodyki zuchowej, czyli pionu zrzeszającego najmłodsze dzieci w Związku Harcerstwa Polskiego.

Otrzymał tytuł Sprawiedliwego Wśród Narodów Świata, za pomoc udzieloną w czasie okupacji członkom organizacji harcerzy żydowskich i żydowskiego ruchu oporu.

Był instruktorem harcerskim w stopni harcmistrza, czyli najwyższego stopnia instruktorskiego.

Aleksander Kamiński

Był profesorem nauk humanistycznych, autorem wielu książek.

Dziękujemy za udział! Ta zabawa mogłaby trwać jeszcze długo, bo jest naprawdę wielu naszych rodaków, z których możemy być dumni. Wierzymy, że i Ty możesz dołączyć do ich grona.

Muzyka: F. Chopin: Preludium e-moll (Chuck Leavel)

Dobrego świętowania!