Copy - Gleby w Polsce

Gleby w Polsce

• wymień przykłady gleb w Polsce
• opowiedz, jakie czynniki biorą udział w powstawaniu gleby
• wymień najważniejsze cechy gleby brunatnej, bielicowej, czarnoziemu, mady i rędziny
• wskaż miejsce ich występowania na mapie Polski
• oceń ich przydatność rolniczą na podstawie profilów glebowych

Powstawanie gleby

profil glebowy

warstwa próchniczna

warstwa wymywania

warstwa wmywania

skała macierzysta

• przekrój pionowyprzez warstwy gleby

• głębokość ok 1,5m

• pokazuje układ warstw i budowę gleby

Podpisz warstwy gleby na obrazku przesuwając napisy w odpowiednie miejsca

czynniki glebotwórcze

ukształtowanie terenu

To, czy teren jest równinny, czy może górzysty, ma wielki wpływ na powstawanie warstwy gleby

rodzaj skały macierzystej

Od rodzaju skały zależy, jaka gleba powstanie. Inne gleby tworzą się na skałach wapiennych, a inne na piaskach lub żwirach

klimat

Zmiany temperatury, ilość i intensywność opadów, pory roku, wiejące wiatry mają ogromny wpływ na powstawanie gleby. Czynniki atmosferyczne przyczyniają się do EROZJI (kruszenia) skały macierzystej i powstawania gleby. Na samą glebę również działają, często DEGRADUJĄCO.

dostępność wody

Woda jest ważnym składnikiem gleby, a także uczestniczy w jej powstawaniu. W dolinach rzek namuły (osady rzeczne) dają początek żyznym glebom -madom.

organizmy

Krusząc i rozdrabniając cząstki skalne przyczyniają się do powstawania gleby i przewietrzania jej. Szczątki organizmów oraz ich odchody użyźniają glebę. Bujna roślinność zabezpiecza glebę przed wymywaniem.

gospodarka człowieka(kliknij i zastanów się)

Podaj przykłady wpływu gospodarki człowieka na glebę: POZYTYWNANEGATYWNA

Wybrane rodzaje gleb w Polsce

Dobierz odpowiednio skałę macierzystą i rodzaj tworzącej się na niej gleby

rędzina

czarnoziem

gleba brunatna

mada

gleba bielicowa

gleba górska

GLEBA

SKAŁA MACIERZYSTA

less

namuły rzeczne

gliny

wapienie

granity

piaski

bielicowe

brunatne

górskie

rędziny

mady

czarnoziemy

Występowanie gleb w Polsce

Umieść nazwy gleb na mapie w przykładowych miejscach ich występowania w Polsce.