Już nie zapomnisz mnie. Kultura przedwojennej Polski.

KULTURA PRZEDWOJENNEJ POLSKI

„JUŻ NIE ZAPOMNISZ MNIE...”

dyplomatycznych spotkań, ale też w galeriach, teatrzykach rewiowychi literackich kawiarniach.Dlatego pragniemy cofnąć się w czasie i przypomnieć sobie słynnych poetów, aktorów filmowychi kabaretowych, malarzy.Jednym słowem: crème de la crème polskiej kultury międzywojennej, która rozwijała się w latach 20. i 30. XX wieku.Zapraszamy na podróżw przeszłość!

Szanowne Panie! Szanowni Panowie!

Witamy bardzo serdeczniei zapraszamy do wspólnego, nietypowego świętowania kolejnej rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości!Te sceny znają wszyscy Polacy: przyjazd Piłsudskiego z Magdeburga, obecność Paderewskiego w Poznaniu, rozbrajanie niemieckich żołnierzy. Jednak w 1918 roku ważne rzeczy działy się nie tylko na wiecach, demonstracjach, ulicach i w kuluarach

Poezja kobieca

Awangarda Krakowska

Futuryści

Skamander

Poezja

„Mi­łość ci wszyst­ko wy­ba­czy,Smu­tek za­mie­ni ci w śmiech.Mi­łość tak pięk­nie tłu­ma­czyZdra­dę i kłam­stwo, i grzech”

Julian Tuwim

Pisarz, autor wodewili,skeczy, librett operetkowychi tekstów piosenek.Jeden z najpopularniejszych poetów dwudziestolecia międzywojennego. Współzałożyciel kabaretu literackiego „Pod Picadorem”i grupy poetyckiej „Skamander”.

„Miasto wyśrubowało się w ziemiępięściami walczącego marzeniaCzłowiekodziany w walce upałuzamieszkał w swojej własnej dłoni”

Tadeusz Peiper

Poeta, krytyk literacki, teoretyk poezji, eseista, autor powieści, dzienników, poematu, dramatu i programu poetyckiego Awangardy Krakowskiej.

„Zmęczył mnie język jak twardy zlepek.Jestem jak człowiek, co lampy przerosł.Na skrzyżowaniu dwóch wrogich epokstoję, cynicznie gryząc papieros”

Bruno Jasieński

Poeta, prozaik i dramaturg,zaliczany do grona poetów wyklętych, współtwórca polskiego futuryzmu.Autor manifestów futurystycznych, przedstawiciel polskiej awangardy międzywojennej.

„Nie widziałam cię już od miesiąca.I nic. Jestem może bledsza,trochę śpiąca, trochę bardziej milcząca,lecz widać można żyć bez powietrza!”

Maria Pawlikowska--Jasnorzewska

Poetka i dramatopisarka dwudziestolecia międzywojennego. Luźno związana ze Skamandrem.Córka malarza Wojciecha Kossaka. Jej starszy brat, Jerzy Kossak, był malarzem, a młodsza siostra, Magdalena, znana pod literackim pseudonimem Magdalena Samozwaniec, pisała utwory satyryczne.

Kino międzywojenne

Szanowni Państwo!

Ulubione przez publiczność kin były te filmy, które miały jedyną, niepowtarzalną piosenkę, stanowiącą swoistego rodzaju perełkę. Taki kinowy hit żył swoim życiem pozafilmowym, śpiewany w kabaretach, kawiarniach i na ulicach miast.

To tego typu filmy wypromowały aktorki i aktorów, którzy byli niegasnącymi gwiazdami polskich kin.Kto z nas nie słyszał o Jadwidze Smosarskiej, Elżbiecie Barszczewskiej, Mieczysławie Ćwiklińskiej czy Eugeniuszu Bodo, Adolfie Dymszy, Aleksandrze Żabczyńskim?

Przedwojenna kinematografia polska intensywnie się rozwijała. W Polsce produkowano wiele filmów o tematyce historyczno-patriotycznej, ale nie tylko. Ogromną popularnością cieszyły się romanse i komedie.

Eugeniusz Bodo

Eugeniusz Bodo, właśc. Bohdan Eugène Junod.Polski aktor filmowy, rewiowy i teatralny. Reżyser, scenarzysta, tancerz, piosenkarz i producent filmowy.Jeden z najwybitniejszych i najpopularniejszych aktorów międzywojennego polskiego kina i teatru.Pseudonim sceniczny – „Bodo” – pochodzi od pierwszych sylab imion: jego pierwszego imienia (Bohdan) i matki (Jadwiga Anna Dorota).

„Już taki jestem zimny drań”

Adolf Dymsza

Adolf Dymsza, właściwie AdolfBagiński, w filmie znany jako Dodek.Polski aktor kabaretowyi filmowy.Uważany za najwybitniejszego komika polskiego kina XX wieku. Przedwojenny „król polskiej komedii”.Jak głosi anegdota, pseudonim „Dymsza” został wymyślony przez siostrę aktora. On sam chciał nazywać się „Scipio del Scampio”. Zapisał ten pseudonim na kartce, jednak kiedy zadzwoniono z teatruz prośbą o podanie pseudonimu na afisz, siostrze zgubiła się kartkai wymyśliła na poczekaniu „Dymszę”.

„Każdemu wolno kochać”

Jadwiga Smosarska

Jadwiga Filipina Smosarska.Polska aktorka teatralna i filmowa. Największa gwiazda polskiego kinaw okresiedwudziestolecia międzywojennego.

„Skłamałam”

Mieczysława Ćwiklińska

Mieczysława Ćwiklińska, właśc. Mieczysława Trapszo.Polska aktorka teatralna i filmowa, śpiewaczka (sopran).Jedna z najwybitniejszychpolskich aktorek teatralnych i filmowychw historii.

„Czy Lucyna to dziewczyna?”

Ach, śpij kochanie!

czarny kot

qui pro quo

Zielony balonik

Kabaret w Polsce międzywojennej

Po odzyskaniu niepodległości w Warszawie działały trzy liczące się scenki kabaretowe: Miraż, Sfinks i Czarny Kot. Warto w tym miejscu wspomnieć, że właścicielem tego ostatniego był Stanisław Cichocki, znany jako Szpicbródka – jeden z najsłynniejszych przestępców przedwojennej Polski.

Szanowne Panie! Szanowni Panowie!

Kultura teatralna okresu międzywojennego to dwa potężne nurty. Jeden to teatr dramatyczny, którego inscenizacje odbywają się na deskach dużych scen. Drugi nurt to ten rewiowy, reprezentowany przez teatr rozrywkowy i kabaretowy, dający publiczności wytchnienie, zapomnienie na jakiś czas o trudnościach życia codziennego.Przedwojenne kabarety – tak jak kino – cieszyły się popularnością wśród widzów. Szczególnie bogato scena kabaretowa rozwijała się w Warszawie, która była stolicą teatrzyków rewiowych, kabaretów i wodewili.

Prawdziwą rewolucją dla sceny rewiowej było powołanie do życia najsłynniejszego kabaretu warszawskiego, czyli Qui Pro Quo.Aż do wybuchu II wojny światowej ta scena stanie się wzorem dla wszystkich działających w Polsce teatrzyków kabaretowych. Ten najsłynniejszy warszawski kabaret słynął z występów takich gwiazd jak: Hanka Ordonówna, Mira Zimińska, Zula Pogorzelska, Adolf Dymsza, Eugeniusz Bodo.Teksty skeczy, piosenek pisali Julian Tuwim, Marian Hemar, Kazimierz Wierzyński, Jan Lechoń czy Antoni Słonimski, co świadczyło o wysokiej klasie tego teatrzyku kabaretowego.

„Uliczkę znam w Barcelonie...”

Hanka Ordonówna, właśc. Marianna Tyszkiewicz, z domu Pietruszyńska.Polska piosenkarka, autorka wierszyi tekstów piosenek, tancerka i aktorka.Jedna z najsłynniejszych artystek kabaretowych w przedwojennej Polsce. Zmarła w Bejrucie.

Hanka Ordonówna

Mira Zimińska-Sygietyńska,właśc. Marianna Zimińska--Sygietyńska.Polska aktorka, reżyseri pedagog, współzałożycielka i w latach 1957-1997 dyrektor Państwowego Zespołu Pieśni i Tańca „Mazowsze”.Dama Orderu Orła Białego.

Mira Zimińska--Sygietyńska

Zula Pogorzelska, właśc. Zofia Pogorzelska.Polska śpiewaczka, aktorka filmowa, teatralna i tancerka kabaretowa.

Zula Pogorzelska

Przedwojenne malarstwo

Szanowne Panie! Szanowni Panowie!

Malarstwo w przedwojennej Polsce obfitowało w malarzy reprezentujących różnorodne kręgi artystyczne. Wielu jednak było indywidualistami, którzy nie wpisywali w żaden kierunek, malowali, bo chcieli. Cechą malarstwa była wszechobecna awangarda, bunt wobec świata i jego zasad oraz chęć stworzenia nowej sztuki oderwanej od realizmu międzywojennej Polski.Do twórców dążących do pokazania nowej formy malarstwa możemy zaliczyć takie postacie jak: Tytus Czyżewski, bracia Pronaszkowie, Stanisław Ignacy Witkiewicz, Stanisław Przybyszewski, Władysław Strzemiński, Zofia Stryjeńska, Józef Czapski czy Jan Cybis. Niewątpliwie ogromną oryginalnością charakteryzowała się twórczość jednej z najsłynniejszych artystek przedwojennej Polski, Tamary Łempickiej. Jej obrazy nosiły znamiona kubizmu z bardzo nasyconymi barwami. Jednak stylem, któremu została wierna do końca, było art déco.

Jedna z najsłynniejszych malarek polskich.Jej życie obfitowało w wiele niespodzianych zwrotów akcjii spotkań z ciekawymi ludźmi.Malarka nie potrafiła pogodzić się z narastającą w Europie falą nazizmu i wyjechała do Stanów Zjednoczonych, gdzie w latach 40. była ulubioną portrecistką gwiazd Hollywood. Zmarła w Meksykuw roku 1980. Dzisiaj jej obrazy osiągają zawrotne ceny na aukcjach sztuki.

Tamara Łempicka

A zatem, szanowni Państwo, do kina na film z Eugeniuszem Bodo czy na wieczorek poetycki do „Picadora”?Przyzwyczailiśmy się patrzeć na rok 1918 przez pryzmat dziejów polityczno-militarnych. Udowodniliśmy jednak, że Polska odzyskiwała niepodległość wszędzie tam, gdzie kwitło życie kulturalne II Rzeczpospolitej.Mamy nadzieję, że to, co pokazaliśmy, pozostanie z Państwem na długo jak niezapomniana melodia.

Autorzy

Dziękujemy serdecznie za uwagę.Jednocześnie informujemy, że wszelkie materiały, które posłużyły do stworzenia tej prezentacji, zostały zaczerpnięte ze stron internetowych wyłącznie w celach edukacyjnych i wychowawczych.