BŁĘDY JĘZYKOWE

PRESENTATION

NORMA JĘZYKOWA I BŁĄD JĘZYKOWY

temat:

uczymy się na błędach

Spróbuj wyjaśnić, na czym polegają błędy w poniższych zdaniach: • Mickiewicz spotykał różnych ludzi, od których zawsze coś wynosił. • Krasicki opisał w bajkach charaktery ludzkie. Są to zwierzęta. • Soplica chwycił szablę i wypalił. • Mężny Roland, leżąc na polu walki, widział swój koniec. • Jan Kochanowski pisał pod lipą, gdzie mieszkał. • „Bogurodzica” śpiewana była często na rozpoczęcie bitwy pod Grunwaldem. • Stolnik po śmierci zdołał jeszcze palcem wskazać zabójcę. • Krasicki zawsze wesoły i uśmiechnięty zmarł w roku 1801. • Myślałam, że to babcia spadła z drabiny, która zbierała wiśnie. • Alcybiades był wyrozumiałym nauczycielem, nie stosował kar cielęcych wobec uczniów.

na rozgrzewkę

NORMA JĘZYKOWA - zbiór wyrazów, ich form, sposobów łączenia z innymi wyrazami, reguł tworzenia, pisania i wymawiania, który został uznany przez większość użytkowników danego języka za poprawny. Istnieją dwa poziomy normy językowej:

+ info

+ info

NORMA WZORCOWA

(staranna) – to te elementy językowe, które są akceptowane przez większość wykształconych użytkowników języka, uzasadnione jego historią, tradycją i regułami gramatycznymi, Ta norma obowiązuje w sytuacjach oficja

NORMA UŻYTKOWA

(potoczna) – należą do niej te wyrazy, formy i połączenia, które mogą być używane tylko w kontaktach swobodnych, nieoficjalnych,

NORMA JĘZYKOWA

Wszystkie wypowiedzi powinny być zgodne z normą językową. Nieprzestrzeganie normy językowej może prowadzić do tego, że wypowiedź zostanie niewłaściwie zrozumiana, a autor – negatywnie odebrany przez osoby znające normę.

ZADANIE

ZADANIE

ZADANIE

zadanie

ćwiczenia

to nieświadome i nieuzasadnione odstępstwo od obowiązującej w danym momencie normy językowej. Błędy językowe dzielą się na wewnętrznojęzykowe – ściśle związane z językiem (gramatyczne, leksykalne, fonetyczne i stylistyczne) i zewnętrznojęzykowe – dotyczące zapisu (ortograficzne i interpunkcyjne).

BŁĄD JĘZYKOWY

FLEKSYJNE

– niepoprawna odmiana wyrazu, np. kotowi zamiast kotu,-odmienianie wyrazów nieodmiennych, np. kakao w Ms. lp. – kakale zamiast kakao;

SKŁADNIOWE

niewłaściwe łączenie wyrazów w związki wyrazowe, np. używać lampę zamiast używać lampy, na stole stoi sól i pieprz zamiast na stole stoją sól i pieprz, błędny szyk wyrazów, np. świetlna sygnalizacja zamiast sygnalizacja świetlna, nieodpowiednie stosowanie przyimków, np. na sklepie zamiast w sklepie, przed i po świętach zamiast przed świętami i po świętach

BŁĘDY gramatyczne

ĆWICZENIE

ĆWICZENIE

błędy słowotwórcze – najczęściej wynikają z niewłaściwego użycia formantu, np. zaginienie zamiast zaginięcie

błędy frazeologiczne – szczególny typ błędów leksykalnych, który polega na zmianie formy frazeologizmu lub jego użyciu w niewłaściwym kontekście, np. po najmniejszej linii oporu zamiast po linii najmniejszego oporu;

Do błędów leksykalnych zalicza się:

błędy słownikowe (wyrazowe) – polegające na użyciu niewłaściwego wyrazu (zbędnego lub mającego inne znaczenie), np. bynajmniej w znaczeniu przynajmniej;

Błąd stylistyczny polega na niedostosowaniu środków językowych do sytuacji komunikacyjnej, np. chciałbym dokonać zakupu dwóch bułek zamiast chciałbym kupić dwie bułki w wypowiedzi klienta piekarni.

BŁĘDY JĘZYKOWE

Błędy fonetyczne polegają na niepoprawnej wymowie słowa lub połączenia słów, a także niewłaściwym akcentowaniu, np. patrzeć – [paczeć] zamiast [patszeć] lub [paczszeć], [czekajo] zamiast [czekają]

ĆWICZENIE

ĆWICZENIE

DZIĘKUJĘ!