Yeni Arkadaşım Çölyak

ARKADAŞIM ÇÖLYAK PROJE EKİBİ GURURLA SUNAR

Alarkam Aljrah-Northern Almazar, Ürdün Samad Primary School for boys

ÖNSÖZ

YASEMİN ÖZODUNCU-Gürsu TOKİ Ortaokulu/BURSA

Denizdeki dalgalar gider Bir yukarı bir aşağı, Bir yukarı bir aşağı, Bir yukarı bir aşağı. Denizdeki dalgalar gider Bir yukarı bir aşağı, Bütün gün boyunca. Denizdeki köpek balıkları yüzer Şap,şap,şap... Denizdeki balıklar yüzer Fışş,fışş,fışş... Denizdeki botlar ilerler Boob boob boob Biz de gidelim Denizin masalına Hoop hoop hoop

Gülnur VELİOGLU-Şehit Emre Karaaslan mtal-Bursa

Evvel zaman içinde çok uzak ülkelerden birinde şirin mi şirin bir sahil kasabası varmış.Kıyısı olduğu denizin masmavi sularının arasında,güneş ışınlarının üzerinde dans ettiği dalgaları seyretmeyi herkes çok severmiş.En çok da,ismini bu mavi sulardan alan Deniz… Deniz her okul çıkışı hemen sahile koşar ve kendini bir denizci olarak hayal etmeye başlarmış.Kocaman yelkenleri olan gemisiyle dalgalar arasında,omzunda renkli tüyleri olan papağanıyla korsanları kovalarmış düşlerinde….

Annesi onu kasabanın iyi kalpli doktoru Güneş hanıma götürmüş.Doktor Güneş hanım Deniz’i muayene etmiş önce,sonra da tahlillerini yapmış.Tahlil sonuçları çıktığında,Deniz odadaki kapının aralığından Dr. Güneş hanımın annesiyle olan konuşmalarını duymuş.

ÖZLEM GÜNDÜZ-KESTEL ANAOKULU/BURSA

Yine hayale daldığı anlardan birinde şiddetli bir karın ağrısıyla yarım kalmış Deniz’in düşleri.Karnında müthiş bir ağrı ve şişkinlikle evine zor ulaşmış.Annesi Deniz’in bu halini gördüğünde çok endişelenmiş.Hastalığına bir anlam verememiş.Günler geçmiş,ama Deniz’in durumu gittikçe kötüleşmiş.Sürekli kilo kaybetmeye,hergün daha da yorgun ve bitkin düşmeye başlamış.

Sürekli olarak “Çölyak” diye birşeyden bahsettiklerini duyuyor,ama konuşulanların ne anlama geldiğini bir türlü kavrayamıyormuş.”Yoksa artık çölde mi yaşayacağım,bunu mu demek istiyorlar,beni sevdiğim mavi sularımdan uzağa mı götürecekler” diye korkuya kapılmış.Heyecanla hemen çıkmış odadan ve annesi ile dr Güneş hanımın yanına gitmiş.

Sürekli olarak “Çölyak” diye birşeyden bahsettiklerini duyuyor,ama konuşulanların ne anlama geldiğini bir türlü kavrayamıyormuş.”Yoksa artık çölde mi yaşayacağım,bunu mu demek istiyorlar,beni sevdiğim mavi sularımdan uzağa mı götürecekler” diye korkuya kapılmış.Heyecanla hemen çıkmış odadan ve annesi ile dr Güneş hanımın yanına gitmiş.“- Anneciğim sürekli çöl gibi bir şeyden bahsettiğinizi duydum,lütfen beni çöle götürmeyin, ben çölde yaşamak,mavi sularımdan uzak kalmak istemiyorum”diye başlamış ağlamaya.

REFİKA ERDOGAN-EMİNE SAİT UYAR İLKOKULU/BURSA

Senin ince bağırsakların bu maddeyi vücudunda istemiyor.Sen ne zaman içinde gluten olan yiyecekler yersen,ince bağırsakların zarar görür ve bağışıklık sistemin zayıflar.Önce karnında şişkinlik ve ağrı olur,sonra da ishal başlar.Bu yüzden bundan sonra yediklerine çok dikkat etmelisin” demiş.

Doktor teyzesi gülümseyerek Deniz’in başını okşamış ; “-Deniz’ciğim seni çöllere götüreceğimizi de nerden çıkardın.Annenle hastalığın hakkında konuşuyorduk.Hastalığının adı ÇÖLYAK.Ekmek,makarna,börek gibi buğday,arpa,yulaf ve çavdardan elde edilen tüm yiyeceklerin içinde “gluten” diye bir madde var.

Tuba Özer Duyar-CENNET ANA ANAOKULU/MERSİN

Doktor teyzesi,Deniz ve annesine bundan sonra neler yiyebileceğini anlatmaya başlamış.Glutensiz undan yapılmış her tür yiyecek,sebze ve meyveler,et ve türevleri,süt ve süt ürünleri diyerek sıralamaya başlamış.Deniz,doktor teyzesini dikkatli bir şekilde dinlemiş ve yapması gerekenleri iyice anlamış. Annesi ile birlikte hastaneden ayrılmışlar. Yolda giderken salçalı ekmek, kıymalı makarna, şehriye çorbası,bulgur pilavı, peynirli börek ,susamlı bisküvi ve çikolata gibi en sevdiği yiyecekler gelmiş aklına;artık bunları yiyemeyeceği için çok üzülmüş.Üzülmesine üzülmüş fakat doktor teyzesinin dediklerini de hemen hatırlamış.Glutensiz beslenirse tekrar eski sağlığına kavuşup hayatına sağlıklı bir şekilde devam edebilirmiş.

FERİDE İZZET-GÜRSU ATATÜRK İLKOKULU/BURSA

10

Beslenmesine daha da dikkat etmesi gerekiyormuş artık.Bu yüzden Deniz ve annesi evlerinin yakınında bulunan büyük markete alışveriş yapmaya gitmişler.Marketten içeri girdiklerinde glutensiz ürün aramışlar her yerde.Aramışlar aramışlar ama raflardaki glutensiz yiyecekler hem çok azmış hem de çok pahalı.Deniz’in annesi kara kara düşünmeye başlamış. “- Ömür boyu sürecek bir diyet için;glutensiz ürünlerin bu kadar pahalı ve seçeneğinin az olması ne kadar üzücü.”

CRİSTİNA BADEA-Câmpina, Romanya Scoala cu clasele I-VIII nr.8 " Al.I.Cuza"

13

Günler günleri kovalamış,Deniz glutensiz beslenme diyetine doktor teyzesinin dediği şekilde aynen uymuş.Okul çıkışında yine çok sevdiği mavi sularını ziyaret ediyor,hayallerinde omzundaki renkli papağanı ile korsanları yakalamaya çalışıyormuş.Hafta sonu geldiğinde heyecanla denizin parıltılarını görmek için tekrar evden çıkmaya hazırlanırken annesi virüs gibi bir şeyden bahsetmiş.

NURAY YILDIZ-CENNET ANA ANAOKULU/MERSİN

11

Annesi ertesi gün okulda yiyebilmesi için Deniz’in çantasına haşlanmış patates ve elma koymuş.Yemek saati geldiğinde okul mutfağunda o gün herkes pizza yiyiyormuş,Deniz ise çaresizce en sevdiği yiyeceklerden biri olan pizzayı arkadaşlarının gözünün önünde yemelerini seyrediyormuş.Arkadaşları Deniz’in önündeki haşlanmış patates ve elmayı görünce dalga geçmişler önce.Buna bir anlam verememişler.

ADİLE ÖZTÜRK-ŞEHİT EMRE KARAASLAN MTAL/BURSA

12

Öğretmenleri Doğa hanım Deniz’in hastalığından bahsetmiş;onun özel bir durumu olduğunu ve zamanla herkesin bir çölyak hastası olabileceğini,arkadaşlarına karşı yaptıkları davranışın ne kadar çirkin olduğunu anlatmış.Hemen özür dilemişler Deniz’den,hepsi utanmış söyledikleri tüm sözler için…

HEBA ABU ASFAR-Amman, Ürdün Alkarameh Mixed Primary School

14

Deniz şaşırmış.Tüm dünyada ortaya çıkan ve bulaştığı kişileri hastalandıran kötü bir virüs yüzünden herkesin evde kalması istenmiş.Hayat herkes için daha zormuş artık.Özellikle Deniz’in yiyebileceği glutensiz ürünler marketlerde gittikçe azalmış,fiyatları da artmış.

ALARKAM ALJRAH-Northern Almazar, Ürdün Samad Primary School for boys

15

Arkadaşları,komşuları bu süreçte herkes destek olmuş Deniz ve ailesine.Dünya iyi kalpli insanlarla daha da güzel,hayat daha da renkli diye düşünmüş her seferinde.Veeeeeee annesi onu mutfağa çağırdığında glutensiz undan yapılmış kocaman bir pasta karşılamış Deniz’i.Deniz,gözlerine inanamamış,diyete başladığı günden beri pastanın tadını bile unutmuş halbuki.

MELİHA OKCU-ERTUGRUL GAZİ İLKOKULU/MUS

16

Meğer 9 Mayıs Dünya Çölyak Farkındalık Günü için öğretmeni ve arkadaşları sürpriz yapıp,Deniz’in evine pasta göndermişler.Deniz’in gözleri dalgaların arasında dans eden güneş ışınları gibi parlamış birden.Annesine tek bir cümle söyleyebilmiş sadece;”-Hayat birbirini seven,anlayan iyi kalpli insanlarla gerçekten de çok güzel ve papağanımın tüyleri gibi renkli…”

SEVGİ BARTAL-GÜRSU TOKİ ORTAOKULU/BURSA

17

TEŞEKKÜRLER