Literatura dla dzieci i młodzieży

Literatura dla dzieci i młodzieży

literatura tworzona z myślą o dzieciach i młodzieży; od tej dla dorosłych różni się tym, że zawiera w sobie wartości edukacyjne i wychowawcze

Czym jest literatura dziecięca i młodieżowa?

• Początki literatury dziecięcej sięgają XVIII wieku;
• Wcześniej taka literatura nie istniała, a młodzi czytali teksty przeznaczone dla dorosłych lub słuchali opowieści przez nich przekazywanych;
• Pierwszą książką, która wyjątkowo spodobała się młodym czytelnikom, choć nie była stworzona typowo dla nich był "Don Kichot" Miguela Cervantesa

Historia

Francuskie baśnie

• Bajki Jeana de La Fountaine'a, wzorowane na Ezopie cieszyły się dużą popularnością pod koniec XVII wieku
• Pisane z myślą o dorosłym czytelniku, znalazły odbiorców wśród dzieci. Również w Polsce od wydania w 1699 roku stały się bardzo popularne
• w 1697 roku ukazał się zbiorek Charles’a Perraulta zatytułowany Historie i baśnie dawnych czasów z pouczeniami moralnymi, od ilustracji na stronie tytułowej znany później jako Opowieści Babci Gąski; były one stworzone już typowo dla dzieci i stały się popularne w całej Europie

Utwory dla dzieci

Na początku XVIII w. ukazało się francuskie tłumaczenie Księgi tysiąca i jednej nocy (wyd. 1704–1717) od razu zyskując popularność wśród najmłodszych czytelników dzięki takim opowiadaniom jak: Cudowna lampa Aladyna, Alibaba i 40 rozbójników, Sindbad Żeglarz, Szeherezada. Na język polski wybrane fragmenty dzieła zostały przetłumaczone w 12 tomach w latach 1767–1768.

Dwie powieści były szczególnie poczytne - "Przypadki Robinsona Crusoe" Daniela Dafoe oraz "Podróże Guliwera" Jonathana Smitha

Powieści przygodowe

Wśród tych najpoczytniejszych znajdowały się baśnie Hansa Christiana Andersena, proza Charlesa Dickensa

Stulecie to przyniosło wiele wspaniałych dzieł literatury dziecięcej, która rozwijała się już bardzo prężnie

XIX wiek

Henryk Sienkiewicz

Z polskich pisarzy warto wymienić oczywiście Sienkiewicza, który dzięki swojej powieści "Quo Vadis", wydanej w 1896 roku zyskał międzynarodową sławę, i to właśnie tę książkę w wielu krajach zalicza do kanonu literatury młodzieżowej

Po II wojnie światowej bardzo poczytne stały się opowieści o Muminkach Tove Jansson, twórczość Astrid Lindgren, opowieści o Mikołajku, a początek lat 2000 to ogromny suckes serii o Harrym Potterze autorstwa JK Rowling

Dwudziesty wiek to popularność m.in. "Czrnoksiężnika z Krainy Oz" Lymana Franka Bauma, "Małej Księżniczki" i "Tajemniczego Ogrodu" Frances Hogdson Burnett, "Ani z Zielonego Wzgórza" Lucy Montgomery czy "Chłopców z Placu Broni" Ferenca Molnara

XX i XXI wiek

"Bo jeśli raz przywykliśmy do tego, aby radość i pociechę czerpać z książek, to już się bez nich nie potrafimy obejść

Astrid Lindgren