K. K. Baczyński

Krzysztof Kamil Baczyński - poeta czasu kurz

Krzysztof Kamil Baczyński

W 2021 roku mija 100. rocznica urodzin Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, poety, prozaika, żołnierza Armii Krajowej. Należał do pokolenia Kolumbów, dla którego okres wchodzenia w dorosłość przypadł na lata II wojny światowej. Wojna była przeżyciem, które ukształtowało jego twórczość w największym stopniu. Miał świadomość zagłady własnej i jego pokolenia, jednocześnie nie dramatyzował nad tym losem. Obok wierszy dotyczących przeżyć okupacyjnych, pisał także te oddzielone od tych wydarzeń, pełne nadziei i piękna. Jego wiersze pomimo silnego związku z czasem wojny, ukazują uniwersalny wymiar.

Poeta w swojej twórczości przedstawia obraz pokolenia Kolumbów, które zostało zmuszone do tego, by szybciej dorosnąć, by najlepsze lata młodości poświęcić na rzecz ojczyzny, widząc świat pełen zniszczeń i przemocy, pełen krwi i śmierci. Świat, który w swoim okrucieństwie przerósł młode pokolenie.Poeta musiał dokonać wyboru pomiędzy poezją, a ideą walki wpajaną przez ojca. Połączył obie drogi i tym samym wpisał się do historii własnymi słowami jako „ja żołnierz, poeta, czasu kurz[…]”.

Dziedzictwo 23-letniego pisarza

Młody poeta pozostawił po sobie bogatą spuściznę składającą się z ponad 500 wierszy, kilkunastu poematów i ok. 20 opowiadań. Uczniowie poznają wybrane utwory Krzysztofa Kamila Baczyńskiego na lekcjach języka polskiego w szkole podstawowej i ponadpodstawowej. Poeta jest patronem wielu szkół i placówek oświatowych w całym kraju.

Najbardziej znane utwory Krzysztofa Kamila Baczyńskiego:

• Elegia o... [chłopcu polskim]
• Mazowsze
• Historia
• Spojrzenie
• Pragnienia
• Ten czas
• Pokolenie
• Biała magia
• Gdy broń dymiącą z dłoni wyjmę...
• Polacy

Elegia o... [chłopcu polskim]

"Ele­gia o... [chłop­cu pol­skim]" jest naj­słyn­niej­szym wier­szem Krzysz­to­fa Ka­mi­la Ba­czyń­skie­go, pol­skie­go po­ety two­rzą­ce­go w trak­cie II woj­ny świa­to­wej. Utwór po­wstał 20 mar­ca 1944 roku, nie­ca­łe sześć mie­się­cy przed śmier­cią au­to­ra, któ­ry zgi­nął w wal­ce czte­ry dni po wy­bu­chu po­wsta­nia war­szaw­skie­go. "Elegia o... [chłopcu polskim]" opowiada o doświadczeniach wojennych pokolenia Kolumbów, a także prezentuje metaforyczny obraz matki (interpretowanej zarówno jako zwykła matka, jak i matka-ojczyzna) rozpaczającej nad utratą dziecka i wyrażającej sprzeciw wobec okrucieństw wojny.

Wiersz Krzysztofa Kamila Baczyńskiego „Mazowsze” pochodzi z 1943 roku. Początkowo autor uderza w tony wręcz sielankowe –Mazowsze. Piasek, Wisła i las./Mazowsze moje. Płasko, daleko. Widzimy więc rodzinną ziemię poety, piękną i swojską. Wkrótce jednak w nastrój ukojenia wdziera się groźny ton, „salwa”. Jednak ów moment niebezpieczeństwa trwa tylko chwilę – wkrótce w leśnej ziemi spoczywają kaski wysokie, kości i konie. Orientujemy się szybko, że Baczyński odnosi się do powstań narodowych – listopadowego i styczniowego. Wspomina żołnierzy, którzy toczyli w tych spokojnych pozornie stronach srogie boje, ofiarowywali swoje życie w próbie wskrzeszenia Ojczyzny.

„Mazowsze”

OPRACOWAŁAAURELIA ŻYTKA