Muzyka XX wieku

Joanna Gardecka, kl. 7c

Muzyka XX wieku

Co to sonoryzm?

Co to Aleatoryzm?

Sonoryzm to zarówno technika kompozytorska jak i kierunek w muzyce XX wieku. Cechowały go intensywne poszukiwania nowych brzmień, często uznawanych przez wcześniejsze pokolenia za niemuzyczne jak również swoiste obdarcie dźwięku z jego znaczeń i konotacji pozamuzycznych. Dla kompozytorów sonorystycznych barwa była najważniejszym elementem muzycznym.

Aleatoryzm to metoda komponowania zakładająca przypadkowe działanie zarówno w procesie komponowania jak i wykonywania utworów. Najczęściej polega na nieprecyzyjnym określeniu obrazu dźwiękowego kompozycji w partyturze. Taki zapis pozwala uzyskać efekty brzmieniowe, trudne do osiągnięcia przy tradycyjnym, ścisłym zapisie partytury.

Achille-Claude Debussy

Francuski kompozytor uważany często za twórcę impresjonizmu muzycznego, dokonał rewolucyjnego przełomu w dziejach muzyki. Zburzył zastany tzw. system tonalny, czyli – upraszczając – utrwalany przez cztery wieki i już zakrzepły splot gam, pasaży, komponowania w C-dur, g-moll, itp. Wadł na pomysł, by gamy i pasaże biegły po innych dźwiękach, a określanie tonacji przy utworach było zbyteczne. Nowość szokowała, lecz muzyka okazała się miła uszom i powabna. Początkowe sprzeciwy przerodziły się w końcu w uznanie.

Claude Debussy - "La Mer"

Karol Szymanowski

Jeden z najwybitniejszych kompozytorów polskich i światowych XX wieku. Urodzony 3 października 1882 roku w Tymoszówce, zmarł 29 marca 1937 roku w Lozannie. Kompozytor, pianista, pedagog i pisarz. Wraz z Grzegorzem Fitelbergiem, Ludomirem Różyckim i Apolinarym Szelutą należał do grupy kompozytorów Młodej Polski. Obok Fryderyka Chopina uznawany za jednego z najwybitniejszych polskich kompozytorów.

Karol SZYMANOWSKI - Balet "Harnasie"

Witold Lutosławski

Czołowa postać muzyki polskiej drugiej połowy XX w., kompozytor, pianista i dyrygent. Urodził się w Warszawie 25 stycznia 1913, zmarł tamże 7 lutego 1994 r. Bezpośrednio po wojnie podjął pracę w Polskim Radiu, a także włączył się w odbudowę życia muzycznego. Od 1945 działał we władzach Związku Kompozytorów Polskich do 1948, nie akceptując coraz większych wpływów socrealizmu.

Witold Lutosławski - "Mała suita"

Wojciech Kilar

Polski kompozytor muzyki poważnej oraz filmowej, pianista, urodzony 17 lipca 1932 roku we Lwowie. Zmarł 29 grudnia 2013 roku w Katowicach. Zadebiutował w końcu lat 50. na pierwszych edycjach festiwalu Warszawska Jesień. Początkowo jego twórczość pozostawała pod wpływem polskiego i europejskiego neoklasycyzmu. Od początku lat sześćdziesiątych wraz z m.in. Krzysztofem Pendereckim i Henrykiem Góreckim współtworzył nową polską szkołę awangardową oraz nowy kierunek we współczesnej muzyce zwany sonoryzmem.

Wojciech Kilar – "Orawa"

Henryk Mikołaj Górecki

Polski kompozytor współczesnej muzyki poważnej i religijnej. Profesor i rektor Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Katowicach, wychowawca i pedagog muzyczny. Urodzony 6 grudnia 1933 w Czernicy, zmarł 12 listopada 2010 w Katowicach. Jego twórczość należy do najoryginalniejszych zjawisk w muzyce współczesnej. Utwory Góreckiego wielokrotnie uzyskiwały nagrody na krajowych i międzynarodowych konkursach kompozytorskich.

HENRYK MIKOŁAJ GÓRECK - "Three Pieces in Old Style"

Krzysztof Penderecki

Polski kompozytor, dyrygent i pedagog muzyczny. Przedstawiciel polskiej szkoły kompozytorskiej lat sześćdziesiątych XX wieku. Profesor i rektor Akademii Muzycznej w Krakowie. Skomponował cztery opery, osiem symfonii i szereg innych utworów orkiestrowych, koncertów instrumentalnych, oprawę chóralną głównie tekstów religijnych, a także utwory kameralne i instrumentalne. Wśród jego najbardziej rozpoznawalnych utworów są Ofiarom Hiroszimy – Tren, Pasja według św. Łukasza, Polskie Requiem oraz III Symfonia.

Krzysztof Penderecki - "Agnus Dei"

Osobiście muzykę XX wieku uważam za wielce interesującą oraz różnorodną. Bardzo spodobał mi się utwór Henryka Góreckiego "Three Pieces in Old Style" i utwór Claude'a Debussy - "La Mer". Uważam, że odejście od starych zasad muzycznych było czymś potrzebnym i pozytwnie zaskakującym.

Dziękuję za uwagę :)

https://pl.wikipedia.org/wiki/Krzysztof_Penderecki

https://www.youtube.com/watch?v=QPcbNBkR6LY

https://www.youtube.com/watch?v=Wb73v05adG4

https://pwm.com.pl/pl/kompozytorzy_i_autorzy/4920/henryk-mikolaj-gorecki/index.html

https://pl.wikipedia.org/wiki/Karol_Szymanowski

https://pl.wikipedia.org/wiki/Henryk_Miko%C5%82aj_G%C3%B3recki

https://www.youtube.com/watch?v=VkgH8BFgLf8

https://www.youtube.com/watch?v=joRPrzFlcVQ

https://pl.wikipedia.org/wiki/Wojciech_Kilar

https://www.youtube.com/watch?v=Dv99ucn3x-M

https://teatrwielki.pl/ludzie/sezon2018claude-debussy/

https://www.youtube.com/watch?v=f8CzR4Tdjzg

https://culture.pl/pl/tworca/karol-szymanowski

https://epodreczniki.pl/a/aleatoryzm---nowe-szalenstwo-w-muzyce/DoBw3fjvV

https://pwm.com.pl/pl/kompozytorzy_i_autorzy/5056/witold-lutoslawski/index.html

https://www.historiamuzyki.pl/czym-jest-sonoryzm/

Źródła