Zemsta cykl lekcji

opracowanie: Kinga Brzezina

A. Fredro

cykl lekcji

Zemsta

11. Zemsta w kulturze

12. BONUS

4. Bohaterowie

10. Zemsta jako dramat

9. Uniwersalizm

6. Papkin

8. Wątki

5. Jeden ogień drugi woda - Cześnik i Rejent

7. Komizm

2. Świat przedstawiony

3. Wydarzenia

1. Geneza

Spis

Geneza utworu

Skąd pomysł na napisanie "Zemsty"?

Fredro, przeglądał kiedyś dokumenty majątku, który w posagu wniosła jego żona (w dawnych czasach kobiety po ślubie dostawały od rodziców posag, czyli rzeczy materialne, np. działki, dom ,pieniądze itp.), natknął się wtedy na dokumenty procesowe dotyczące zamku.

Świat przedstawiony

Rejent bez zgody Cześnika chciał naprawić mur, następnie próbuje pokrzyżować jego plany matrymonialne.

Papkin

Rejent, Wacław, mularze

Cześnik, Klara, Podstolina, Dyndalski

miłość Wacława i Klary, plany matrymonialne Cześnika i Podstoliny, historia Papkina

spór między Cześnikiem a Rejentem

koniec XVIII w

Zamek

koniec XVIII w

Świat przedstawiony

Wydarzenia

Najpierw sprawdź swoją wiedzę o utworze

AKT IV

AKT II

Kliknij na strzałkę i przepisz plan wydarzeń we właściwej kolejności.

AKT III

AKT I

Plan wydarzeń

Kliknij na strzałkę i ułóż wydarzenia we właściwej kolejności

Bohaterowie komedii

Niech się dzieje wola nieba! Z nią się zawsze zgadzać trzeba!

Mocium Panie!

vs

Cześnik

Rejent

Jeden ogień drugi woda - Cześnik i Rejent

Porównaj postacie

Porównaj postacie

Papkin - postać komiczna

Dlaczegopapkin nas bawi?

Jest to postać, która spaja wydarzenia. Krąży pomiędzy Cześniekiem a Rejentem. Smali cholewki do Klary, bierze "w niewolę" Wacława, wciela się w rolę swata.

Papkin ma niewiele dóbr, które mógłby po sobie zostawić. Angielska gitarę i będącą w zastawie kolekcję motyli przekazuje Klarze, a Artemizę (szablę) przeznacza dla najdzielniejszego rycerza w Europie (a i to w zamian za pomnik). Pod koniec utworu, gdy jednak okazuje się, że bohater nie jest umierający, drze swój testament. Unieważnia więc i niweczy wszystkie jego zapisy.Spisuje go ponieważ sądzi, ze został otruty.

Wygadany i obyty w towarzystwie.

Tchórzliwy oszust. Podczas walki o mur chowa się.

Za pieniądze jest w stanie zrobić wszystko i służyć każdemu. Kiedy Wacław ma dla niego propozycję niezgodną z zamiarami Cześnika, Papkin już przelicza, ile może zarobić na taki układzie. Cechuje go więc pazerność i chciwość.

Tworzy swoją historię na kłamstwie. Jest samochwałą. Ma skłonność do przesady: „Jestem Papkin, lew Północy”, „Mądry w radzie, dzielny w boju, Dusza wojny, wróg pokoju”.

Posługuje się kwiecistą mową, gra na swoim instrumencie - angielskiej gitarze.

Stracił majątek, ma liczne długi. Jest gościem Cześnika.

Jest szczupły, niewysoki, wiotki. Dziwnie się ubiera: z francuska, z peruką, paraduje bez kontusza, w krótkich spodniach, kapeluszu, ze szpadą Artemizą przy boku i dwoma pistoletami pod pachą.

Dlaczegopapkin nas bawi?

Rodzaje komizmu

Co jeszcze bawi nas w "Zemście"?

polega na śmiesznym zestawieniu rozmów, odpowiednio dobranych słów, barwnym języku i dwuznacznościach*.

słowny

Komizm postaci, czyli komizm charakterów Uwidacznia się głównie przez kontrast charakterów. Te różnice powodują wiele zabawnych sytuacji. Wyolbrzymione cechy usposobienia powodują także przesadne potęgowanie problemów.

postaci

komizm polegający na zabawnym, nieoczekiwanym spiętrzeniu niefortunnych albo niezwykłych przypadków i zachowań bohatera komicznego

sytuacyjny

Komizm

Wacława i Klary

Cześnika i Podstoliny

Miłość

małżeństwo

Wątki

papkin

podstolina

spór cześnika i rejenta

wątek główny

Dlaczego "Zemsta" bawi do dziś? - uniwersalizm utworu

Historia skłóconych sąsiadów, ich zawiści i zatwardziałości z powodzeniem pasuje i do naszych czasów. Wątek skrywanej miłości, pogmatwanych historii z romansem sprzed lat – jakże to aktualne i dzisiaj! Śmianie się z wad i ułomności społeczeństwa także przystoi współczesnemu odbiorcy. Z pewnością jest bowiem łatwiejsze niż śmianie się z samych siebie… Dlaczego nas śmieszy? Dlatego, że słabości i defekty natury ludzkiej pozostają takie same. Kłótnie z sąsiadami zdarzają się nadal – i to nawet nieraz w kwestiach związanych z granicami posesji! Kombinowanie, intrygi – czyż to i nie cechy współczesnych ludzi? Wyręczanie się innymi, podstępy niemające względu na uczucia innych – nie znamy tego? Aktualność utworu oraz geniusz pióra Fredry przyczyniają się do tego, że Zemsta nadal śmieszy. Śledzenie językowych zabiegów autora (komizm językowy, charakterystyczne wypowiedzi danych bohaterów) to także i dla współczesnego odbiorcy źródło radości i śmiechu. Zaskakujące sytuacje i zwroty akcji również i dziś są dla czytelnika/widza atrakcyjne. Zwłaszcza że współczesne media często raczą nas płaskimi, prymitywnymi obrazami czy scenami. Wydaje się więc, że Zemsta jeszcze długie lata będzie nas śmieszyć i bawić, przy okazji prowokując do pewnej refleksji. Refleksji nad kondycją społeczeństwa, wagą kłótni (głównie sąsiedzkich) i znaczeniem pojednania.za equrs.pl

Budowa i cechy gatunku.

"zemsta" jako dramat

Tekst główny - podział na role

Dialogi i monologi postaci.

Tekst poboczny - didaskalia (możesz zapamiętać, ze to takie wskazówki reżyserskie)

Podział na akty i sceny

Budowa

kompozycja

Gatunek - Komedia

Czym różni się "Zemsta" od dramatów które do tej pory poznaliśmy?

ZEMSTA JAKO KOMEDIA- żywa akcja, - kontrastowe postacie (Rejent- Cześnik) - pogodna, lekka tematyka (spór o mur), - przeciętność bohaterów,-szcęśliwe akończenie, - trzy rodzaje komizmu.

Wybierz plakat i zinterpretuj go w kontekście poznanego utworu.

"Zemsta" w kulturze

BONUS

podsumowanie

FILM

Zadana cke

Daj znać

opracowanie: Kinga Brzezina

Dziękuję!