Post w religiach i kulturach

Post w religiach i kulturach Swiata

ZESPÓŁ SZKÓŁ W MODLIBORZYCACH

'

Post w kosciele katolickim

'

W chrześcijaństwie post ma odnesienie do Chrytusa, który pościł po chrzcie w Jordanie, aby przygotować się do podjęcia misji, pełnienia woli Boga. Przez post chrześciajnie łączą się z Jezusem, pokazując że on jest prawdziwym pokarmem.Post ma też wymiar pokutny i nawiązuje do Męki Pańskiej

• post jakościowy – zaniechanie jedzenia mięsa (nie wyklucza ryb)
• post ilościowy – zakłada, że można zjeść jeden posiłek do syta dziennie, nie wyklucza się jednak przyjęcia jeszcze dwóch małych posiłków
• post ścisły– stanowi połączenie obu powyższych typów postów, czyli nie należy spożywać mięsa oraz zachować minimalizm w ilości posiłków; post ścisły obowiązuje w Środę Popielcową oraz w Wielki Piątek;​
• post eucharystyczny – zabrania przyjmowania pokarmów oraz napojów (z wyjątkiem wody i leków) na godzinę przed przyjęciem komunii świętej

Rodzaje postów w kościele katolickim

Środa Popielcowa rozpoczyna okres czterdziestodniowego przygotowania do największej chrześcijańskiej uroczystości - Świąt Paschalnych. Wielki Post trwa do początku liturgii Mszy Wieczerzy Pańskiej w Wielki Czwartek.Wielki Post jest czasem pokuty i nawrócenia, Kościół, przypominając słowa Jezusa, proponuje trzy drogi przybliżania się do Boga: post, jałmużnę i modlitwę. Liturgia tego okresu jest wyciszona. Dominującym kolorem szat liturgicznych jest fiolet. Z obrzędów Mszy świętej znika uroczysty hymn "Chwała na wysokości Bogu" oraz radosna aklamacja "Alleluja" . Zakazane jest przyozdabianie ołtarza kwiatami. Wyjątkiem jest IV Niedziela Wielkiego Postu, zwana Niedzielą Laetare (łac. "Wesel się"). W okresie Wielkiego Postu zabroniony jest udział w zabawach. Organizuje się także zwykle kilkudniowe rekolekcje, które mają pomóc w dobrym przeżyciu tego czasu. Pdprawiane są specjalne nabożeństwa: Droga Krzyżowa, Gorzkie Żale. Katolicy stawiają przed sobą postanowienia, które są próbą w pokonywaniu własnych słabości. Organzowane są akcje charytatywne.

WIELKI POST w kościele katolickim

Symbole Wielkiego Postu

Wielki Post trwa 40 dni. Jest to liczba symboliczna.

• Mojżesz przez 40 dni i nocy przebywał na górze Synaj poszcząc, by otrzymać tablice 10 przykazań.
• Eliasz szedł przez 40 dni i 40 nocy aż do Bożej góry Horeb, by doświadczyć spotkania z Bogiem w postaci cichego poszumu wiatru.
• Pogańscy Niniwici, dzięki pracy Jonasza, potrafili przez 40 dni pościć, by przebłagać Boga i przekonać Go do ocalenia ich miasta od zagłady.
• Jezus, idąc za przykładem tego symbolicznego znaku, udał się na pustynię, by przez 40 dni przygotować się do swojej misji zbawczej.

Każdy z nas w okresie Wielkiego Postu otrzymuje swoje 40 dni na przygotowanie do spotkania z Bogiem w tajemnicy zbawienia.

W symbolice biblijnej pustynia to etap drogi ku Bogu. Wszyscy wezwani do wiary muszą ten etap przejść:

• Abraham szedł przez pustynię by szukać Ziemi Obiecanej.
• historia Mojżesza rozpoczyna się na pustyni, kiedy Bóg ukazuje mu się w płonącym krzewie i w ciszy pustyni powołuje go do szczególnej misji wyzwolenia narodu wybranego
• Eliasz udaje się na pustynię i łagodnym powiewie wiatru doświadcza obecności Boga
• Jezus po chrzcie w Jodanie udaje się na pustynię by przygotować się do swojej misji

Bóg wyprowadza człowieka na pustynię z miłości, byśmy w ciszy, bez gwaru i zgiełku mogli Go usłyszeć. Dlatego cisza, brak dzwonów, radosnych śpiewów, zabaw dominuje w Wielkim Poście. Ta cisza jest naszą pustynią.

Gest posypania głowy popiołem w tradycji Izraela ma znaczenie smutku, bólu i żałoby, jest uznaniem swojej pozycji i miejsca w obliczu Boskiego majestatu - człowiek jest prochem ze swoją pychą („Z prochu powstałeś i w proch się obrócisz”), dlatego potrzebuje nawrócenia, co przypominają słowa kapłana podczas posypania popiołem w Środę Popielcową: „Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię”.

Post, modlitwa i jałmużna to trzy podstawowe biblijne działania człowieka jako swoiste znaki jego nawrócenia i pokory. Jezus na pustyni pościł i modlił się, by w swoim czasie oddać swoje życie na krzyżu. Przez post, modlitwę i jałmużnę uczymy wsłuchiwać się w wolę Boga, uczymy się wrażliwości na potrzeby drugiego człowieka.

Wielkopostną atmosferę oddaje kolor krwi (czerwony) zmieszany z niebiańskim (niebieski), czyli: fiolet, znak żałoby i smutku, mozolnej pracy i udręki. Jest to też znak przelania krwi Syna Bożego, który obniżył nam wyżyny błękitnego nieba.

Nabożeństwa Wielkopostne wpisują się w filar Wielkiego Postu - modlitwę i przypominają o miłości Bożej względem człowieka; miłości, która oddała się na krzyżu za nasze grzechy

Post w kosciele prawosławnym

'

W kościele prawosławnym, podobnie jak w innych kościołach chrześcijańskich, Post zwany Wielkim i cała jego liturgia jest przygotowaniem do najważniejszego w całym roku święta Zmartwychwstania Chrystusa. W Prawosławiu poprzedza go czterotygodniowy okres zwany przedpościem, mający wdrożyć wiernych do pełnego uczestnictwa i godnego przeżywania zarówno Postu Wielkiego, jak i samego święta Zmartwychwstania.W 2021 roku obchody Wielkiego Postu Prawosławnego przypadają na okres od 15 marca (poniedziałek) do 1 maja (sobota). Wielki Post w Kościele prawosławnym zaczyna się w poniedziałek po Niedzieli Przebaczenia Win (Niedzieli Seropustnej) i trwa prawie 7 tygodni do Wielkiej Soboty.

Wierni kościoła prawosławnego przygotowują się do Wielkiego Postu już 4 tygodnie przed jego rozpoczęciem, a w ostatnie dwie niedziele eliminują ze swojej diety poszczególne składniki. Pierwsza niedziela przedpościa poświęcona jest historii celnika i Faryzeusza, druga zaś opowiada o Synu Marnotrawnym. W niedzielę trzeciego tygodnia tego okresu przypomina się o mającym nadejść Sądzie Ostatecznym. Dzień ten nazywany jest Niedzielą mięsopustną, gdyż jest ostatnim dniem przed Wielkanocą, w którym można spożywać mięso. Ostatnia niedziela przed Wielkim Postem nazywana jest Niedzielą seropustną lub Niedzielą Przebaczenia. W tym czasie Kościół napomina wiernych, że warunkiem pełnego przygotowania się do przeżywania postu i świąt Wielkiejnocy jest darowanie sobie nawzajem przewinień, podkreślone obrzędem wybaczenia, który następuje po wieczornym nabożeństwie.​

Przedpoście w parwosławiu

Pierwszym dniem prawosławnego Wielkiego Postu jest zawsze poniedziałek, ale ​już w niedzielę podczas wieczornych nabożeństw, po raz pierwszy odbywają się też wielkopostne modlitwy. Nie ma obrzędu posypania głów popiołem. Cerkiew udekorowana jest na czarno, w inny sposób uderza się w dzwony (według greckiego stylu dzwoni się sercem dzwonu, kielich dzwonu jest nieruchomy), w śpiewie przeważają minorowe melodie podczas nabożeństw, więcej recytuje się niż śpiewa, nie je się nic, co pochodzi od zwierząt (nawet ryb i nabiału). Ryby można jeść tylko w Zwiastowanie i w Palmową Niedzielę. Przez pierwsze cztery dni wieczorem w ramach Powieczeria czyta się Kanon Pokutny św. Andrzeja z Krety ze śpiewem - "Pomiłuj mia, Boże, pomiłuj mia" - któremu towarzyszy pokłon czołem do posadzki świątyni.

Wielki Post w prawosławiu

• W tygodniu między Niedzielą o Celniku i Faryzeuszu a Niedzielą o Synu Marnotrawnym stosuje się ogólną dyspensę od jakiegokolwiek postu. Mięso i inne produkty pochodzenia zwierzęcego wolno jeść nawet w środę i piątek​.
• W następnym tygodniu, nazywanym często „Tygodniem Karnawału”, zwyczajowo przestrzega się postu w środę i piątek. Poza tym nie obowiązuje żadna szczególna wstrzemięźliwość​
• W tygodniu poprzedzającym Wielki Post zakazuje się spożywania mięsa, ale jajka, ser i inny nabiał można jeść we wszystkie dni, ze środą i piątkiem włącznie​
• W zwykłe dni tygodnia (od poniedziałku do piątku włącznie) przez siedem tygodni Wielkiego Postu ogranicza się zarówno ilość posiłków spożywanych w ciągu dnia, jak i dozwolone rodzaje pokarmów. Jednak nie ma wyznaczonego limitu wczasie posiłku.​

Zasady postu w prawosławiu

Post w kosciele luteranskim

'

'

Środa Popielcowa rozpoczyna w Kościele Luterańskim Czas Pasyjny, będący 40-dniowym okresem przygotowującym do Pamiątki Śmierci Jezusa Chrystusa oraz Świąt Zmartwychwstania Pańskiego. Czas pasyjny jest okresem wewnętrznego wyciszenia, duchowej refleksji, odsunięcia od siebie absorbujących spraw zewnętrznych. To czas refleksji nad życiem, jego wartościami i sensem cierpienia, ale przede wszystkim nad znaczeniem ofiary Chrystusa na krzyżu poniesionej za każdego człowieka, niezależnie od tego kim jest.​ ​To Czas pokuty, rozumianej jako opamiętanie, powrót do Boga i Jego Słowa, do społeczności Kościoła - poprzez spowiedź i sakrament Komunii Świętej. Podczas czasu pasyjnego nie organizuje się radosnych uroczystości, chrztów bądź ślubów. Wierni uczestniczą w nabożeństwach pasyjnych organizowanych w trakcie tygodnia.​

Czas Pasyjny

Post w kościele ewangelicko-augsburskim ma przede wszystkim postać etycznej postawy wobec drugiego człowieka. Poprzez skupienie, modlitwę i koncentrację na Słowie Bożym, umożliwia wierzącym weryfikację postaw, naprawę wyrządzonych innym szkód, wejrzenie w siebie, podjęcie zobowiązań.Praktykuje się post jako wstrzemięźliwość od napoju i jedzenia. Upowszechnia się zwyczaj rezygnowania z używek (kawy, herbaty) i przyjemności (oglądania telewizji, jedzenia słodyczy etc.) Zaoszczędzone w wyniku wszelkich wyrzeczeń pieniądze przeznaczane są na cele chrytatywne, np. w ramach akcji "7 tygodni bez..." Należy jednak pamiętać, że post w sensie ograniczenia jedzenia nie jest obligatoryjny i konieczny.​

Post w luteranizmie

Post w judaizmie

Post w judaizmie można podzielić na posty dotyczące wszystkich wyznawców oraz posty indywidualne. Posty dotyczące wszystkich wyznawców obowiązują podczas świąt Jom Kipur, w przeddzień świąt Pesach oraz Purim oraz podczas rocznic tragicznych wydarzeń, natomiast posty indywidualne obchodzone są głównie w gronie rodzinnym. Przestrzegać powinny ich dzieci w rocznicę śmierci rodziców oraz młoda para podczas własnego ślubu.

Post w judaizmie

Najważniejszym postem w judaizmie jest Jom Kippur - Dzień Przebłagania. W czasie którego Żydzi modlą się i poszczą, to czas refleksji, przebłagania za grzechy. Post jest bardzon ścisły (powstrzymanie od jedzenia, picia, mycia, pracy, kontaktów seksualnych) i trwa 25 godzin. Jom Kippur to "zasmucenie duszy" w celu odkupienia grzechów roku poprzedniego, jednak tylko tych względem Boga. Żeby uzyskać przebaczenie za krzywdy wyrządzone człowiekowi trzeba się pojednać i zadośćuczynić, tym których skrzywdziło się. Dlatego Święto Przebłagania poprzedza Dziesięć Dni Pokuty, w czasie których należy pojednać się, naprawić krzywdy. Praktycznie cały czas w czasie Jom Kippur Żydzi spędzają w synagogach, zkrótką przerwą popołudniową. Zwyczajowo w Jom Kippur Żydzi upierają się na biało, co symbolizuje czystość i ma przypominać, że grzechy mają być wybielone.

Jom Kippur

Post w islamie

Post, czyli saum, obowiązuje wiernego przez okres całego miesiąca zwanego ramadanem, tj. przez ok. 30 dni według kalendarza muzułmańskiego. Moment rozpoczęcia ramadanu wyznacza ujrzenie nowiu 29. dnia miesiąca szaban (poprzedzającego ramadan) albo, w wypadku niemożności jego dostrzeżenia, uznaje się, iż szaban ma 30 dni. Podobnie koniec ramadanu potwierdzić musi 2 muzułmanów, którzy ujrzą nów – w przypadku, gdy wierni nie są w stanie tego dokonać, uznaje się, iż ramadan ma 30 dni. ​Obowiązek poszczenia w miesiącu ramadan nałożył Allah w drugim roku po hidżra (emigracja Proroka Muhammeda z Mekki do Medyny). Post w miesiącu ramadan jest obowiązkiem i jest jednym z pięciu filarów islamu.

Czas postu muzułmanów

W czasie ramadanu muzułmanie powinni od świtu do zachodu słońca powstrzymywać się od: jedzenia, picia jakichkolwiek napojów, palenia papierosów, stosunków seksualnych. Zatem nie wolno przyjmować niczego przez usta (nawet świadomie przełykać śliny), ani niczego o wartościach odżywczych dla organizmu – np. kroplówki. Dozwolone tylko leki podawane dożylnie lub domięśniowo. Bardzo ważna jest również chęć podjęcia postu.W przypadku wystąpienia choroby, konieczności odbycia dalekiej podróży, można post odbyć w innym terminie. Według muzułmanów Bóg pragnie ułatwić swoim wiernym życie. Pościć nie muszą chorzy umysłowo oraz dzieci.

Ramadan - zasady

W czasie ramadanu muzułmanie mają zdać sobie sprawę, jak trudno żyje się ludziom, którzy z racji swojej złej sytuacji finansowej muszą głodować. Post ma zatem uwrażliwić wiernych na los potrzebujących. Ramadan to okres zwiększonego wykonywania dobrych uczynków, np. rozdawania jałmużny. Po zachodzie słońca, gdy można aż do świtu jeść, nikt nie może chodzić głodny – dla biednych urządzane są poczęstunki, często w namiotach rozstawionych w okolicach meczetów.

Ramadan - zasady

Podczas trwania ramadanu w ciągu dnia następuje spowolnienie życia. Wiele instytucji jest zamkniętych w okolicach południa. Oczywiście zamknięte są przez cały dzień lokale gastronomiczne. Nawet piętra restauracyjne w centrach handlowych świecą pustkami. Miasta są często specjalnie na ten czas przystrajane. Pnie palm okręca się kolorowy lampkami, symbolem ramadanu są również lampiony​.

Czas ramadanu

Na czas ostatnich 10 dni ramadanu przypada tak zwana Noc Przeznaczenia . Najczęściej jest to dzień 27. Noc Przeznaczenia została ustanowiona na pamiątkę objawienia Mahometowi pierwszych wersetów Koranu. Wówczas, według muzułmanów, Bóg określa ludzki los. Stąd wielu z nich spędza ten dzień na gorliwych modłach w meczecie, by wyprosić u Najwyższego jak najlepszą przyszłość. Noc Przeznaczenia jest uważana przez wiernych za najlepszą noc w roku.

Ostatnie 10 dni ramadanu

Koniec postu ukoronowany jest świętem Id al-Fitr, drugim w hierarchii ważności świętem islamu po Święcie Ofiarowania, nazywanym często Małym Świętem. Po wspólnej modlitwie w meczecie wierni udają się w odwiedziny do swoich rodzin i przyjaciół, składają sobie życzenia, obdarowują prezentami, jedzą łakocie itp. Wówczas rozdaje się również jałmużnę ubogim, by oni także mogli w pełni doświadczyć radości tego święta. Jest to także symbol ogólnego pojednania i solidarności między ludźmi.

Koniec ramadanu

Post w buddyzmie

W buddyzmie istnieją różne formy postu . Wiadomo, że Budda praktykował ekstremalne formy postu, które doprowadziły do jego wycieńczenia i słynnie porzucił go przed swoim wielkim przebudzeniem. Niemniej jednak w różnych tradycjach buddyjskich praktykowane są różne formy postu . Tradycyjnie, mnisi buddyjscy przestrzegają zasad prātimokṣa przedstawionych w różnych Vinayach (tekstach przedstawiających dyscyplinę monastyczną), które stanowią, że nie wolno jeść po południowym posiłku. Zamiast tego, teksty buddyjskie wspominają, że jest to okres, który powinien być używany do medytacji lub śpiewania sutr.

Buddyjski post

Buddyści nie praktykują tak surowego czasu postu jak np. muzułmanie. Natomiast w przygotowaniu do medytacji zalecana jest wstrzemięźliwość i mniejsze ilości jedzenia. Jednocześnie uważa się, że całkowite wyrzeczenie się jedzenia i picia oddala od „drogi środka” Buddy, który odrzuca zarówno obżarstwo, jak i pełne powstrzymywanie się od pokarmów. Dniem „postu” można nazwać święto „Vesakh”. W pierwszym dniu pełni Księżyca w maju lub czerwcu buddyści na całym świecie świętują narodziny, oświecenie i śmierć Buddy. Tego dnia wielu ludzi postanawia pościć i ubiera się na biało.

Buddyjski post - zasady

Istnieją różne opcjonalne praktyki ascetyczne:

Różne praktyki postu w buddyzmie

• "praktyka jednego uczestnika” odnosi się do jedzenia tylko jednego posiłku dziennie.
• jedzenie tylko pożywienia zebranego na miskach podczas codziennej zbiórki jałmużny, podczas której mnisi żebrzą o jedzenie
• ścisłyj wegetarianizm
• całkowity post przez okreslony czas (np. tydzień)