Przed egzaminem cz.2

bibliotekawsteszew@gmail.com

Niezbędnik ósmoklasisty

Szybka powtórka przed egzaminem ósmoklasisty

Formy wypowiedzi pisemnej

▪ Za rozwiązanie zadań można uzyskać maksymalnie 45 punktów, w tym: część 1: czytanie ze zrozumieniem, argumentowanie, znajomość i rozumienie utworów literackich, interpretacja tekstów kultury, znajomość zasad i posługiwaniesię poprawną polszczyzną – 25 pkt (ok. 20 zadań opartych na dwóch tekstach; ok. 50% zadań otwartych) część 2: wypracowanie – 20 pkt. ▪ Temat wypracowania do wyboru spośród dwóch: rozprawka albo opowiadanie ▪ W wypracowaniu uczeń może odnieść się do dowolnej lektury obowiązkowej spełniającejwarunki tematu.

Egzamin z języka polskiego

zawiera podsumowanie przedstawionych treści i zamyka kompozycję tekstu. W tej częsci zaprezentowane są wnioski wynikające z argumentacji, zakończenia wątków fabularnych lub opinie autora dotyczące omawianych zagadnień.

jest najbardziej rozbudowaną częsćią wypowiedzi zawierająca np. argumentację lub większość opisywanych wydarzeń. Powinno mieć przynajmniej taką długość, jak wstęp i zakończenie łącznie.

ZAKOŃCZENIE

ROZWINIĘCIE

WST ĘP

Dłuższe wypowiedzi pisemne, np. rozprawka, opowiadanie czy artykuł, charakteryzują się kompozycją trójdzielną. Oznacza to, że składają się z trzech głownych części: wstępu, rozwinięcia i zakończenia.

wprowadza w temat utworu i inforumuje o zagadnieniach, którymi autor zajmuje się w tekście. Ma na celu nawiązanie kontaktu z czytelnikiem i przygotowanie go do odbioru wypowiedzi. Powinien także zainteresować odbiorcę i zachęcić do dalszej lektury.

Kompozycja wypowiedzi

Ogłoszenie

Charakterystyka

Formy wypowiedzi pisemnej

Wywiad

Życiorys

Recenzja

Sprawozdanie

List

Streszczenie

Notatka

Życzenia

Rozprawka

Gratulacje

Opowiadanie

Opis

Zaproszenie

przykład

CECHY I ZASADY TWORZENIA

Przydatne zwroty i słownictwo

Sketchnotka

Budowa i schemat

Ogłoszeniem nazywa się krótki tekst przekazywany publicznie, np. w prasie, na specjalnej tablicy czy w internecie, zawierający powiadomienie o czymś - np. o zamiarze sprzedaży przedmiotu.

Ogłoszenie

przykład

CECHY I ZASADY TWORZENIA

Przydatne zwroty i słownictwo

Sketchnotka

Budowa i schemat

Pisemna prośba o wzięcie przez adresata udziału w danej uroczystości lub o przybycie we wskazane miejsce to zaproszenie.

Zaproszenie

przykład

CECHY I ZASADY TWORZENIA

Przydatne zwroty i słownictwo

Budowa i schemat

Gratulacje to słowa uznania skierowane do osoby, która odniosła sukces w życiu zawodowym lub prywatnym. Połączone są zazwyczaj z zapewnieniem, że szczerze dzielimy z odbiorcą jego radość i dumę z powodu szczęśliwego wydarzenia. Gratulacjom mogą towarzyszyć życzenia powodzenia na przyszłość.

Gratulacje

przykład

Sketchnotka

CECHY I ZASADY TWORZENIA

Przydatne zwroty i słownictwo

Budowa i schemat

Życzenia to gatunek wypowiedzi użytkowej, okolicznościowej. Składane są z różnych okazji, najczęściej wiążą się z urodzinami, imieninami oraz świętami. Są wyrazem pamięci i serdeczności.

Życzenia

List otwarty

przykład

przykład

przykład

List oficjalny

List nieoficjalny czyli prywatny

CECHY I ZASADY TWORZENIA

Przydatne zwroty i słownictwo

Sketchnotka

Budowa i schemat

Pisemną wypowiedź skierowaną do konkretnej osoby bądź insytucji nazwywamy listem. List może być: -prywatny (skierowany w kontaktach z przyjaciółmi, znajomymi lub członkami rodziny) -oficjalny (kierowany do urzędów, instytucji, firm lub osób je reprezentującym. Ma najczęściej charakter prośby lub podziękowania. Cechuje go zwięzłość i rzeczowość)

List

list motywacyjny

przykład

przykład

przykład

Podanie

CV

CECHY I ZASADY TWORZENIA

Przydatne zwroty i słownictwo

Życiorys

Budowa i schemat

Pismo urzędowe zawierjące informacje m.in. o rodzicach, rodzeństwie, przebiegu nauki, osiągnieciach, składane wraz z innymi dokumentami, np. podaniem, przez osobę starającą się o przyjęcie do szkoły lub pracy.

Życiorys

przykład

przykład

przykład

Notatka w formie tabeli

Notatka w formie wyliczenia w punktach

Notatka w formie schematu

CECHY I ZASADY TWORZENIA

Przydatne zwroty i słownictwo

Sketchnotka

Budowa i schemat

Notatką nazywamy krótki teskt o swobodnej formie. Sporządza się ją po to, aby szybciej i łatwiej zapamiętać najważniejsze informacje, np. wiadomości z lekcji lub treść przeczytanej lektury. Notatka może mieć formę schematu, tabeli, wyliczenia w punktach bądź streszczenia.

Notatka

przykład

CECHY I ZASADY TWORZENIA

Przydatne zwroty i słownictwo

Budowa i schemat

To skrótowe przedstawienie głownych wydarzeń lub najistotniejszych myśli utworu. W streszczeniu nie umieszcza się dialogów, opisów, cytatów ani własnych uwag i ocen.

Streszczenie

Recenzja wystawy

Recenzja koncertu

Recenzja muzyczna

Recenzja spektaklu

Recenzja książki

Recenzja filmu

CECHY I ZASADY TWORZENIA

Przydatne zwroty i słownictwo

Sketchnotka

Budowa i schemat

Recenzja to tekst, który ma na celu krytyczną analizę dzieła (książki, filmu, spektaklu, słuchowiska, koncertu, płyty muzycznej, gry komputerowej itp.). Zawiera opis dzieła oraz opinię na temat jego elementów składowych.

Recenzja

przykład

CECHY I ZASADY TWORZENIA

Przydatne zwroty i słownictwo

Sketchnotka

Budowa i schemat

Sprawozdanie to wierna i dokładna relacja o charakterze informacyjnym pisana z punktu widzenia świadka lub uczestnika zdarzeń. Informacje przedstawiane są w porządku chronologicznym lub tematycznym.

Sprawozdanie

Wywiad panelowy

Zogniskowany wywiad grupowy

Wywiad Pogłębiony (głębinowy)

Wywiad telefoniczny

przykład

Wywiad osobisty

CECHY I ZASADY TWORZENIA

Przydatne zwroty i słownictwo

Sketchnotka

Budowa i schemat

Wywiad jest gatunkiem wypowiedzi dziennikarskiej. To podana do wiadomości publicznej treść rozmowy ze znaną osobą (np. aktorem, sportowcem, politykiem) lub osobą zaangażowaną w jakąś sprawę (np. uczestnikiem wyprawy, świadkiem ważnego zdarzenia, urzędnikiem). Celem wywiadu dla osoby jest przybliżenie sylwetki rozmówcy, jego poglądów, osiągnięć, zaś wywiadu dla sprawy – zgłębienie problemu.

Wywiad

Opis obrazu

Opis rzeżby

Opis miejscakrajobrazu

Opis postaci

Opis przedmiotu

Opis przeżyć wewnętrznych

Opis sytuacji

przykład

Opis wnętrza pomieszczenia

przykład

przykład

przykład

przykład

przykład

przykład

przykład

przykład

Opis budowli

CECHY I ZASADY TWORZENIA

Przydatne zwroty i słownictwo

Budowa i schemat

Opis to przedstawienie wyglądu rzeczy, miejsc lub postaci. Polega na ukazaniu cech charakterystycznych prezentowanego obiektu i wyrażeniu opinii na jego temat. Wyróżniamy m.in. opis predmiotu, postaci, dzieła sztuki i krajobrazu.

Opis

Plan ramowy

przykład

przykład

przykład

przykład

Plan szczegółowy

Plan odtwórczy

Plan twórczy

CECHY I ZASADY TWORZENIA

Przydatne zwroty i słownictwo

Budowa i schemat

Plan wypowiedzi to skrótowy zapis kolejnych zagadnień lub zdarzeń. Może mieć postać krótkich lub ich równoważników, ujętych w punkty. Wyróżnia się dwa rodzaje planów: Twórczy i odtwórczy.

Plan

przykład

przykład

przykład

Opowiadanie z dialogiem

Opowiadanie odtwórcze

Opowiadanie twórcze

CECHY I ZASADY TWORZENIA

Przydatne zwroty i słownictwo

Sketchnotka

Budowa i schemat

Forma wypowiedzi przedstawiająca wydarzenia, które rozwijają się w czasie i tworzą ciąg przyczyn oraz skutków, to opowiadanie. Zdarzenia te mogą być rzeczywiste lub fikcyjne. Są one najczęściej ułożone chronologicznie, czyli zgodnie z ich następstwem czasowym i opisane w czasie przeszłym.

Opowiadanie

Charakterystyka zbiorowa

przykład

przykład

przykład

przykład

Charakterystyka porównawcza

Autocharakterystyka

Charakterystyka indywidualna

CECHY I ZASADY TWORZENIA

Przydatne zwroty i słownictwo

Sketchnotka

Budowa i schemat

Charakterystyka to odmiana opisu, której tematem jest osoba rzeczywista lub postać fikcyjna, np. bohater literacki. Obejmuje nie tylko wygląd, lecz także cechy charakteru i osobowości. Ze względu na opisywany obiekt wyróżnia się następujące jej odmiany: autocharakterystyka, charakterystyka indywidualna, zbiorowa i porównawcza.

Charakterystyka

Rozprawka problemowa

Rozprawka z hipotezą

przykład

przykład

przykład

Rozprawka z tezą

CECHY I ZASADY TWORZENIA

Przydatne zwroty i słownictwo

Sketchnotka

Budowa i schemat

Rozprawka to subiektywna forma wypowiedzi będąca przedstawieniem toku rozumowania, które prowadzi do konkretnych wniosków. Umożliwia rozważenie problemu oraz zaprezentowanie stanowiska w jakiejś sprawie.

Rozprawka

ROZPRAWKA

OPOWIADANIE