Interactive image

Miejska Biblioteka Publiczna w Chrzanowie Oddział dla Dzieci

Julian Ursyn Niemcewicz, poseł na Sejm Wielki, współautor Konstytucji.

Stanisław Małachowski, czyli marszałek Sejmu Wielkiego. W lewej ręce trzyma symbol swojej władzy laskę marszałkowską, a w prawej w triumfalnym geście unosi tekst Konstytucji 3 Maja.

Król Stanisław August Poniatowski. Aby wyróżnić postać króla na obrazie, Matejko namalował go w płaszczu koronacyjnym, w którym jednak wówczas nie występował. Był w mundurze wojskowym, tak jak podpisał konstytucję na zamku.

Prezydent Warszawy Jan Dekert, wraz z córką kłaniają się królowi. Ciekawostka: Dekert już wtedy nie żył, jednak Matejko umieścił go na obrazie, by ukazać rolę mieszczaństwa oraz przyjęcie przez Sejm Wielki w kwietniu 1791 Prawa o miastach.

Córka prezydenta Warszawy Jana Dekerta, Marianna kłania się królowi Augustowi Stanisławowi Poniatowskiemu.

Obraz Jana Matejki robi piorunujące wrażenie poprzez kunszt malarski, duch wielkich wydarzeń historycznych Rzeczpospolitej oraz wielkie rozmiary 247 × 446 cm ! To wielkie dzieło znajduje się obecnie w zbiorach Zamku Królewskiego w Warszawie i tam można je zobaczyć na żywo.

Rok 1791. Warszawa. Liczna grupa posłów wraz z królem z Zamku Królewskiego podąża do kolegiaty św. Jana w celu ponownego zaprzysiężenia tekstu konstytucji uchwalonej 3 maja 1791 przez Sejm Czteroletni zwany Wielkim. Pochód przemieszcza się ulicą Świętojańską wśród rozentuzjazmowanego tłumu mieszkańców Warszawy. Przejście torują żołnierze prezentujący broń, a w tle rozpościera się fasada Zamku Królewskiego.

Na środku obrazu przedstawiona jest scena, która naprawdę rozegrała się na Zamku Królewskim. Przeciwnik konstytucji, poseł kaliski Jan Suchorzewski próbował nie dopuścić do uchwalenia konstytucji. Według świadków miał on rzucić się pod nogi króla i grozić, że zabije swojego 6-letniego syna nie chcąc, aby żył w niewoli, jaką daje konstytucja. Na obrazie Suchorzewski próbuje zabić syna nożem. Chłopiec wyrywa się ojcu, a rękę Suchorzewskiego, w której trzyma nóż łapie poseł inflancki Stanisław Kublicki. Jeśli przyjrzycie się dokładnie, to zauważycie talię kart, która wysypała się z kieszeni Suchorzewskiego – nawiązuje ona do sposobu przekupienia go przez rosyjskiego ambasadora Stackelberga i przez polskiego hrabię Branickiego. Suchorzewski zaczął wygrywać w karty duże sumy, nie będąc zbyt wytrawnym graczem. W rzeczywistości, podobnie jak inni przeciwnicy konstytucji nie uczestniczył on w pochodzie, który prowadził z Zamku Królewskiego do kolegiaty św. Jana, gdzie odbyła się msza dziękczynna.

Źródła:

• Moja Polska / Katarzyna Sołtyk ; il. Elżbieta Moyski. - Warszawa : Wilg - Grupa Wydawnicza Foksal, 2018.
• Polacy i ich dzieje : przewodnik ilustrowany / Przemysław Wiszewski. - Wrocław : Adamus, 2007.
• Poczet Władców Polski / Tomasz Biber, Anna Leszczyńska, Maciej Leszczyński. - Poznań : Podsiedlik-Raniowski i Spółka, 1999.
• https://zalajkowane.pl/konstytucja-3-maja-ciekawostki-i-informacje/

Konstytucja 3 maja - ciekawostki i informacjeKonstytucja 3 maja, jak sama nazwa wskazuje uchwalona została 3 maja 1791 roku. Za jej autorów uważa się: Ignacego Potockiego, Króla Augusta...Zalajkowane.pl

• https://mojportret.pl/tajemnica-obrazu-jana-matejki-konstytucja-3-maja/

Tajemnica obrazu Jana Matejki "Konstytucja 3 maja" |Fikcja czy prawda? Co tak na prawdę namalował Jan Matejko ? Kim jest mężczyzna noszony na rękach przez tłumy naszych rodaków ? Czy Jan Matejko...Mojportret.pl

Konstytucja 3 Maja była bardzo postępowa jak na tamte czasy. Obalała przestarzałe i niekorzystne zasady ustrojowe i wzmacniała państwo. Stała się symbolem nowoczesnych przemian i dążeń niepodległościowych. Od 1919 roku dzień 3 Maja jest świętem państwowym.

Obraz Jana Matejki powstał w setną rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja. Choć ostateczne prace nad nim zostały zakończone w październiku 1891 r., to już na obchody jubileuszowe można było zaprezentować go publicznie.

Kazimierz Nestor Sapieha, marszałek litewski, jeden z twórców Konstytucji 3 Maja.

Hugo Kołłątaj, podkanclerzy koronny, współautor Konstytucji.

W rzeczywistości król nie wchodził wejściem pokazanym na obrazie, tak naprawdę wszedł osobnym wejściem. Było to związane z bezpieczeństwem, którego przestrzegał.

Pod baldachimem, z wieńcem laurowym w rękach oczekuje na króla Augusta Stanisława Poniatowskiego, księżna kurlandzka Dorota Biron.

Elżbieta z Szydłowieckich Grabowska – przyjaciółka króla Augusta Stanisława Poniatowskiego, matka jego dzieci.