Autyzm

Olga Rostkowska - Wachowicz

Prezentacja dotyczy podstawowych informacji o zaburzeniach ze spectrum autyzmu.

Autyzm

Czym jest autyzm?

• Autyzm to odmienny od typowego sposób rozwoju człowieka, objawiający się różnicami w sposobie komunikacji, nawiązywania relacji, wyrażania emocji, uczenia się oraz różnorodnym schematem zachowań. Każda osoba z autyzmem jest indywidualnością, a wymienione cechy mogą występować w różnym natężeniu.

Co to znaczy spectrum autyzmu?

W przypadku autyzmu mówi się o spektrum zaburzeń, ponieważ nie istnieje jeden wzorzec poziomu funkcjonowania charakteryzujący osoby z autyzmem. Oznacza to, że autyzm może przyjmować zupełnie inną postać, od łagodnych objawów, po bardzo nasilone, utrudniające funkcjonowanie w każdej sferze życia.

Autyzm towarzyszy osobie przez całe życie, jednak dzięki odpowiedniej opiece i właściwie dobranej terapii można w znaczącym stopniu poprawić jej funkcjonowanie.

Czy można wyleczyć autyzm?

Pierwsze sygnały autyzmu mogą pojawić się przed 3 rokiem życia. Zdarza się jednak, że już w okresie niemowlęcym rodzice zauważają, że ich dziecko rozwija się inaczej.

Objawy autyzmu dotyczą w dużej mierze sfery komunikacji. Dziecko może mieć problemy z nawiązywaniem kontaktów oraz zwykłą rozmową z innymi. Pierwszym z sygnałów, na które rodzic powinien zwrócić uwagę, jest brak gaworzenia. Poza brakiem początków mowy, może być to także uboga mimika i rzadkie okazywanie emocji.

Zaburzenia mowy i komunikowania się

Obejrzyj

Jak osoby z autyzmem mogą postrzegać świat?

Klik

Trudności w nawiązywaniu kontaktu z dzieckiem

Przejawy zaburzeń ze spektrum autyzmu mogą być widoczne podczas prób zaangażowania dziecka w zabawę lub inne wspólne aktywności, zarówno przez rodziców, jak i rówieśników. Może być to brak reakcji dziecka na podawaną zabawkę lub pokazywany przedmiot. Należy zwrócić szczególną uwagę na reakcję dziecka po próbie nawiązania kontaktu uśmiechem lub wypowiedzeniem jego imienia. Powtarzający się brak odpowiedzi na te komunikaty, można uznać za niepokojący.

Rutynowe czynności. Zabawa dziecka z autyzmem często przebiega w ten sam sposób, tą samą zabawką przez wiele godzin – podejrzenia może więc wzbudzić sytuacja, gdy dziecko dobrze czuje się wykonując rutynowe czynności przez dłuższy czas. Wpatrywanie się w jeden punkt przez długi czas. Może to być wielogodzinne patrzenie się na wskazówki zegara, pranie w pralce czy wycieraczki samochodu. Nieprzywiązywanie się do osób, które cyklicznie pojawiają się w domu. Na pierwszy rzut oka wygląda to, jakby dziecko ignorowało przyjazd babci czy cioci, ale w rzeczywistości może to być sygnał zaburzeń.

Inne sygnały

Dziecko nie lubi dotyku lub wręcz nie pozwala się dotykać. Zachowania stereotypowe, np. machanie rękami bez przyczyny lub kręcenie się w kółko przez dłuższy czas. Są one dość specyficzne i rodzice są w stanie zauważyć czy jest to chwilowa zabawa, czy cyklicznie powracająca, nieuzasadniona czynność. Autostymulacja. Są to zachowania mające na celu dostarczenie sobie doznań sensorycznych. Podczas autostymulacji dziecko koncentruje na nich maksimum swojej uwagi i zazwyczaj nie jest w stanie skupić się na przetwarzaniu innych bodźców z otoczenia. Życie w schemacie. Osoby z autyzmem bardzo często opracowują swoje schematy zachowań, które pozwalają im odnaleźć się w typowych czynnościach, jak np. nalewanie do szklanki tej samej ilości napoju czy ubieranie się zawsze w tej samej kolejności. Schematy te często przypominają rytuały, które wiążą się z codziennymi sytuacjami, takimi jak wyjście do sklepu, droga do szkoły czy nawet zadawania tego samego pytania.

BĄDŹ CIERPLIWYBĄDŹ TOLERANCYJNY BĄDŹ WYROZUMIAŁY ORAZ PAMIĘTAJ, ŻEPOCZUCIE HUMORU JEST KLUCZOWE!

Jak pomóc osobie z autyzmem?

Co robić a czego nie robić :)

Dostrzegaj, co dobre. Chwal.

Zamiast mówić, czego nie robić przekazuj informacje o tym, co robić.

Osoby z autyzmem mogą próbować w różny sposób skomunikować się z tobą np. ciągnąć za rękę. Pamiętaj, że prawdopodobnie w taki sposób osoby z autyzmem usiłują porozumieć się, najlepiej jak potrafią.

Mów konkretnie czego oczekujesz. Korzystaj z gestów, pokazuj. Upewnij się, że osoba wie, że to do niej mówisz.

Jeśli nie wiesz - zapytaj :)

Pamiętaj o nadwrażliwości sensorycznej. Hałas czy mocne światło, mogą znacznie utrudniać kontakt.

Pamiętaj, że reakcje osoby z autyzmem mogą być nieadekwatne. Wykaż zrozumienie.

Uprzedzaj o zmianach, które nastąpią.

Co robić a czego nie robić :)

Wykorzystano materiały dostępne na stronach internetowych: www.jim.org , www.domrainmana.pl oraz www.niegrzecznedzieci.org.pl

Pamiętajmy, że autyzm wpływa na całe życie. Dlatego tak ważna jest akceptacja i zrozumienie.