Czasy saskie

Czasy saskie

Podsumowanie

Co ważne, o czym nie można zapomnieć.

Czasu saskie

SEIJM NIEMY

Przebywająca w Polsce armia saska była dużym obciążeniem podatkowym dla Polski. Król usiłował zapewnić sobie stałe podatki na potrzeby utrzymania tych sił, co mogłoby w przyszłości uruchomić mechanizmy analogiczne do tych, które pozwoliły wprowadzić absolutyzm we Francji czy Prusach. Przy cichym poparciu Piotra I - przeciwnego wzmocnieniu Wettina - od 1713 r. zawiązywały się antykrólewskie konfederacje, w 1715 r. skupione w „generalność” w Tarnogrodzie. Szlachta oficjalnie wystąpiła przeciw swemu władcy. Anarchia zaczęła przypominać stan wojny domowej. Obie strony – z różnymi wprawdzie intencjami – poprosiły o mediację cara Piotra I. Wojska rosyjskie wkroczyły na Litwę, a warunki ugody między królem a szlachtą zatwierdził w 1717 r. jednodniowy „sejm niemy”. Nie dopuszczono na nim do debaty w obawie, że sejm zostanie zerwany. Gwarantem ugody stał się car. Rozpoczęła się epoka „protektoratu rosyjskiego”. Odtąd Rosja będzie się wtrącać w wewnętrzne sprawy Polski!!!

1717

połtawa

Piotr I wykorzytał zaangażowanie Kaola XII w Rzeczpospolitej i błyskawicznie przygotował swą armię od ataku. Do ogromnej bitwy doszło pod Połtawą, w wyniku któej wojska szwedzkie ponisły sromotną klęskę. Dla Rzeczpospolitej nie oznacząło to zupełnie NIC. Nadal niszczona była przez przemarsze wojsk szwedzkich, co wpływało na sałbą pozycję króla.

1709

wojna północna

Strony konfliktu: Saksonia, Szwecja, Rosja Przyczny: - walka o dominację na Morzu Bałtyckim, - August II chce umocnić swe panowanie w Rzeczpospolitej i zdobyć możliwość dziedziczenia tronu,a w konsekwencji starać się wprowadzenie w Polsce aboslutyzmu Przebieg: Saksonia, Dania i Rosja zawiązały sojusz i zobowiązały się do ataku na ziemie Szwecji. Spodziewano się łatwego sukcesu, gdyż rządy w Sztokholmie objął młodziutki Karol XII (zasiadł na tronie w 1697 roku, w wieku 15 lat, w chwili wybuchu wojny miał lat 18). August II nie docenił jednak przeciwnika. Karol XII najpierw w błyskawicznym ataku i dzięki pomocy floty brytyjskiej wylądował pod Kopenhagą, eliminując pierwszego z koalicjantów. Wojska saskie z terenów nominalnie neutralnej Rzeczypospolitej bez powodzenia usiłowały zdobyć Rygę (luty 1700). Jesienią 1700 r. wojska szwedzkie przetransportowano do Inflant, a ponieważ Sasi tkwili bezczynnie pod Rygą, przerzucono je pod obleganą przez Piotra I Narwę. W pierwszym starciu armia rosyjska została kompletnie rozbita. Pokonany car wycofał się do Rosji. Niepowodzenia w walce wpływają na wewnętrzne sprawy Polski (patrz: "Jedni do Lasa, drudzy do Sasa".

1700

Manifest prymasa Michała Radziejowskiego z połowy lutego 1704 r. przeciwko Augustowi IIPytać się, kto pokój zabrał z Polski? […] Kto rozpoczął wojnę szwedzką? Kto fałszywie zadrwił z Rzeczypospolitej, jeżeli nie król Jego Mość August, wyprowadziwszy ludzi swoich do Litwy, a stamtąd do Inflant szwedzkich […]. Król Jmć […] podbił Inflanty pod pretekstem odzyskania oderwanych od Rzeczpospolitej krajów, i jako je siłą trzymać zamierzał, tak nas i Rzeczpospolitą, z obu stron ścisnąwszy, od Inflant i od Saksonii, zmusić nas chciał do posłuszeństwa […], ale gdy się to nie udało, chciał króla Jmci szwedzkiego nakłonić do traktatu z sobą, obiecując mu to, co będzie oderwane i odłączone od Korony Polskiej.

Augurt II Sas KRÓLEM POLSKI

1697

Śmierć Jana III Sobieskiego w 1696 zapoczątkowała okres bezkrólewia, podczas którego szlachta - po raz ostatni, jak się później okazało – dokonywała wyboru władcy bez asysty obcych wojsk.

1696

Elekcja nowego władcy nie przebiegała spokojnie. Nie był to łatwy wybór. W końci wybór padł na władcę Saksoni (dziś region w Niemiczech) - Augusta z dynastii Wettinów

Najpoważniejszym przeciwnikiem elektora był wówczas książę Franciszek Ludwik Conti, bratanek wybitnego dowódcy Wielkiego Kondeusza i kuzyn króla Francji Ludwika XIV. Francuz zdołał pozyskać sobie co prawda szerokie poparcie w Rzeczypospolitej, z prymasem Michałem Radziejowskim na czele, jednakże elektor cieszył się za to zaufaniem europejskich mocarstw, polskich sąsiadów: Rosji, Austrii i Brandenburgii, którzy bali się wzrostu francuskich wpływów w tym rejonie. W końcu za ich wpływem również papież Innocenty XII wyraził swoje poparcie dla Fryderyka Augusta, którego wsparł 400 tysiącami dukatów.

Początek czasów saskicj

1732

Zarówno Rosja, jak Austria, Prusy nie chciały dopuścić do wzmocnienia władzy Wettinów i nie cicały dopuścić by TRON POLSKI stał się dziedzicznym. To oznaczałoby wzmocnienie władzy w Polsce, a państwa te nie chciały by Polska była silnym państwem. Efektem tych starń było zawarcie traktatu wynegocjowanego przez rosyjskiego dyplomatę Löwenwolda, zwanego też „traktatem trzech czarnych orłów”. Była to smutna zapowiedź przyszłej współpracy państw rozbiorowych – Rosji, Austrii i Prus.

Unia personalna - unia dwóch państw, które łączy osoba władcy. Unia personalna między Rzeczypospolitą a Saksonią na pozór stworzyła silne mocarstwo regionalne. August II wstępował na tron przy aprobacie Austrii, Prus i Rosji

August II Mocny sądził zaś, że dzięki umiejętnemu wzmocnieniu swojej pozycji w Polsce i wykorzystaniu potencjału saskiego stanie się arbitrem w całej Środkowej Europie, zastąpi słabnącą Szwecję, a w przyszłości – być może – nawet sięgnie po koronę cesarską. Owe marzenia o potędze usiłował zrealizować poprzez pozyskanie dla swojego rodu dziedzicznego władztwa ziem, którymi żywotnie zainteresowana była Polska, np. Mołdawii czy Inflant.

Take a screenshot of the results

W tym czasie w kraju dochodziło do walk wewnętrznych, które na Litwie wręcz przybierały formę wojny domowej. Bitwa pod Olkienikami (1700) i pokonanie dominującego rodu magnackiego Sapiehów pokazują stopień anarchizacji życia w kraju. Przeciwnicy króla Augusta II Mocnego wsparci przez wojska szwedzkie, posuwające się bez większych przeszkód na południe w 1704 r., zawiązali w Wielkopolsce konfederację i zdetronizowali króla. Jednocześnie pod bacznym okiem Karola XII wybrano nowego władcę, wojewodę poznańskiego Stanisława Leszczyńskiego, który podpisał traktat sojuszniczy ze Szwecją, oddając jej nie tylko lenno kurlandzkie, ale też praktycznie podporządkowując całe państwo. Jednocześnie August II zaczął odzyskiwać poparcie szlachty, zniechęconej grabieżami Szwedów. Popierająca go konfederacja sandomierska zaczęła tworzyć znaczącą siłę militarną, utrudniającą walkami podjazdowymi sytuację Karolowi XII. Aby przerwać rozbicie wewnętrzne w Polsce – słynny rozłam „od Sasa do Lasa” – król Szwecji wkroczył do Saksonii, zmuszając elektora do zawarcia pokoju w Altranstädt. August II Mocny musiał abdykować w Polsce.