Dawne tradycje wielkanocne
zalbumu
Created on March 14, 2021
More creations to inspire you
SLYCE DECK
Personalized
LET’S GO TO LONDON!
Personalized
ENERGY KEY ACHIEVEMENTS
Personalized
HUMAN AND SOCIAL DEVELOPMENT KEY
Personalized
CULTURAL HERITAGE AND ART KEY ACHIEVEMENTS
Personalized
DOWNFALLL OF ARAB RULE IN AL-ANDALUS
Personalized
ABOUT THE EEA GRANTS AND NORWAY
Personalized
Transcript
Wybrane dawne tradycje i wierzenia związane z obchodami Świąt Wielkanocnych
Jezusek Palmowy
Procesja z drewnianą figurką Jezusa na osiołku umieszczoną na podstawie – wózku. Figurę wożono dawniej po kościele i przykościelnym cmentarzu. Procesja odbywała się na pamiątkę tryumfalnego wjazdu Jezusa do Jerozolimy Obecnie jedynie w Tokarni koło Myślenic można zobaczyć w Niedzielę Palmową barwną procesję, podczas której wożona jest figura Jezusa na osiołku w otoczeniu góralskich palm.
Palma wielkanocna
Według dawnych wierzeń miała chronić ludzi i zwierzęta, domy i pola przed wszelkim złem.Bazie oberwane z poświęconej palmy mieszano z ziarnem siewnym, które podkładano pod pierwszą zaoraną skibę.
Pogrzeb żuru i śledzia
W związku ze zbliżającym się końcem Wielkiego Postu, czasie którego w jadłospisie panował żur i śledzie młodzież organizowała w Wielki Piątek lub Wielką Sobotę pogrzeb żuru i śledzia. Drewnianego lub tekturowego śledzia wieszano na sznurze na suchej wierzbie albo innym drzewie. Garnki z żurem wynoszono z domu. Czasami po prostu wylewano zupę przy wtórze śmiechu i zabawy, częściej jednak gar wieszano na drzewie wraz ze śledziami i wykpiwano go jako niepotrzebny. Potem strącano go, a resztki grzebano w ziemi, co miało pozorować pogrzeb żuru i śledzi.
Wielkanocne jajko
Od zawsze na wielkanocnym stole królowało jajko. W ludowych wierzeniach jajko było lekarstwem na chorobę, czary, chroniło przed pożarem zapewniało urodzaj i pomyślność. Taczanie jajka po ciele chorego miało „wlewać” w niego nowe siły.
Na wsiach panował zwyczaj obdarowywania się pisankami. Dostawali je członkowie rodziny, dzieci chrzestne i zaprzyjaźnione osoby. Chłopak wręczał upatrzonej dziewczynie jajko, dając jej tym samym znać, że mu się podoba. Jeżeli dziewczyna przyjęła pisankę i w zamian dała swoją, znaczyło to, że odwzajemnia uczucia
Pisanki
Misterium Męki Pańskiej
Jezus został ukrzyżowany na wzgórzu koło Jerozolimy zwanym Miejscem Czaszki (po aramejski „golgota”, a po łacińsku „calvaria”. Od XV wieku wznoszono w Europie tzw. kalwarie, symbolizujące miejsce gdzie dokonasła się męka Jezusa. W Polsce pierwszą z nich była Kalwaria Zebrzydowska ufundowana w XVII w. przez Mikołaja Zebrzydowskiego. Inne polskie kalwarie to: Góra Kalwaria pod Warszawą, Kalwaria Pacławska koło Przemyśla cz Górka Klasztorna koło Piły.
Poniedziałek Wielkanocny
O świcie gospodarze wychodzili w pole, kropili je wodą święconą, czynili znak krzyża i modląc się wbijali w ziemię krzyżyki z palm, aby wyprosić pomyślność w pracy i uprawach. Na południu Polski ten zwyczaj trwa do dzisiaj.
Śmigus-dyngus
Początkowo Śmigus i Dyngus były odrębnymi zwyczajami. Dyngus i dungusowanie było wymuszaniem datków, przede wszystkim jajek, pod groźbą przymusowej kąpieli. Śmigus głównie polegał na symbolicznym biciu witkami wierzby lub palmami po nogach i oblewaniu się zimną wodą, co symbolizowało wiosenne oczyszczenie z brudu i chorób. Z czasem oba zwyczaje zlały się w jeden i przestano rozróżniać,który na czym polega.
Literatura:
Rok polski : zwyczaje i obrzędy / Renata Hryń-Kuśmierek. - Poznań : Podsiedlik Raniowski i Spółka : „Świat Książki”, cop. 1999