Dzień Języka Ojczystego

Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego

Elżbieta Pluta-Gradzik,uczniowie klasy IV, VI, VII, VIII

Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego to święto ustanowione w czasie 30. Sesji Konferencji Generalnej UNESCO 17 listopada 1999 roku i obchodzone corocznie 21 lutego.Święto upamiętnia wydarzenia w mieście Dhace (obecnie stolica Bangladeszu), gdzie w 1952 roku pięciu studentów uniwersytetu zginęło podczas pokojowej demonstracji, w trakcie której domagali się nadania językowi bengalskiemu statusu jednego z dwóch języków urzędowych w Bengalu Wschodnim, należącym wówczas do Pakistanu. Oficjalnie rząd Pakistanu ogłosił bengalski językiem urzędowym w 1956 roku, po wielu latach sporów, a 21 lutego to obecnie święto narodowe w Bangladeszu.Poza upamiętnieniem wymienionych wydarzeń, głównym przesłaniem międzynarodowego Dnia Języka Ojczystego jest promocja wielojęzyczności oraz zwrócenie uwagi na chronienie różnorodności językowej, bezpośrednio związanej z problemem wymierania języków i kultur.

Czy chcielibyście, aby nasz język przestał istnieć ? Wymarcie języka to również śmierć narodu i ojczyzny.

Czy język może umrzeć?

Jak wymiera język? Dziś na świecie istnieje ponad 6 tysięcy żywych języków, choć w okresie największego zróżnicowania ludzkość używała około 13 tysięcy języków! Między XV a końcem XX wieku wymarła prawie połowa języków świata. Wśród 6 tysięcy języków używanych współcześnie większość to języki niszowe, którymi posługuje się od kilku do kilkunastu tysięcy osób. Mniej więcej 80 procent ludności świata porozumiewa się na co dzień w 80 językach dominujących, wśród których prym wiedzie chiński (dialekt mandaryński – ok. 1170 mln użytkowników), angielski (1135 mln), hiszpański (450 mln), hindi (400 mln) i arabski (350 mln). W ciągu ostatnich 70 lat zaprzestano używania ponad 200 języków, a proces ten przyspieszył na przełomie XX i XXI wieku na tyle, że do końca tego stulecia może zniknąć niemal połowa używanych języków. Unikatowe dziedzictwo lingwistyczne, kulturowe i antropologiczne zniknie z powierzchni Ziemi na zawsze.

A może język i ojczyzna są Ci bliższe niż myślisz?

Wyobraź sobie, że musisz wyjechać z Polski daleko i na długo. Za kim lub za czym będziesz najbardziej tęsknić?

Uczniowie klasy VI już odpowiedzieli.

Jan Lisowski

Karolina Opara

Oliwier Skawiński

Piotr Postawa

Łukasz Wróbel

Oskar Puchała

Mateusz Woźniak

Myślisz podobnie?

Dbaj o swoją ojczyznę i język narodowy!

Polub język ojczysty!

1

2

Poczuj moc języka, szanuj go!!!

Warto pięlegnować język ojczysty, ponieważ...

3

4

Język ojczysty jest elementem naszej tożsamości, określa nas.

Podczas zaborów i wojen światowych wielu Polaków musiało walczyć, aby swobodnie posługiwać językiem narodowym.

W czasach globalizacji język polski może stracić swoją wyjątkowość i suwerenność.

Język polski jest językiem naszych przodków, jest nam najbliższy od najmłodszych lat.

A Ty jak dokończysz to zdanie? Uczennice klasy VIII podały następujace argumenty.

Warto pięlegnować i szanować język ojczysty, ponieważ...

Karolina Adamik

Warto pielęgnować i szanować język ojczysty, ponieważ… • Jest to język, którym posługujemy się na co dzień, jeżeli nie będziemy o niego wystarczająco dbać, z czasem może umrzeć, a stanowi ważny symbol naszej ojczyzny. • Dziś polską mową ojczystą posługuje się ok. 44 mln ludzi na świecie. W czasie wojny było to zabronione. Nasi przodkowie walczyli, a nawet oddawali życie w obronie ojczyzny oraz języka ojczystego. Musimy docenić ich starania i nie pozwolić, aby język polski poszedł w zapomnienie. • Język polski jest uznawany za jeden z trudniejszych języków świata. My Polacy mając możliwość porozumiewania się właśnie w tym języku, powinniśmy być z tego dumni i dodatkowo go pielęgnować. Martyna Srokosz

Warto pielęgnować i szanować język ojczysty, gdyż jest to nasze dziedzictwo, o które nasi rodacy dzielnie walczyli. Polacy walczyli o niepodległość, własny kraj i możliwość swobodnej rozmowy w języku polskim, powinniśmy to uszanować i być dumni z naszego języka ojczystego. Język polski jest także częścią naszej narodowości, czyli jest częścią nas, dlatego powinniśmy szanować nasz język ojczysty, tak jak szanujemy siebie i własną godność. Dominika Grzywińska

Aleksandra Momot

Uważam, że warto pielęgnować nasz język ojczysty, ponieważ posługujemy się nim od dzieciństwa.Ma on również swoją historię i piękne słownictwo.

Nikola Zyskowska

Jak dbać o język?

10 przykazań współczsnego Polaka

Nie zabijaj polskich liter !

1

2

Dokonuj odpowiednich wyborów !

3

Nie będziesz mieć słów cudzych przed swoimi!

4

Nie będziesz używać wulgaryzmów nadaremno!

5

Szanuj reguły ortograficzne i interpunkcyjne!

6

7

Pamiętaj, abyś urozmaicał swoje słownictwo!

8

Szanuj literaturę i kulturę polską!

9

1

0

Pamiętaj o prawidłowej formie

Zamiast po angielsku mówmy po polsku, nasz język też jest piękny! Sorry- przepraszamParty- imprezaEvent- wydarzenieFun- zabawaShopping- robić zakupy jako czasownik i zakupy jako rzeczownik

Nie ograniczaj swojego języka! Wulgaryzmy to agresja, obniżają one poziom kultury w społeczeństwie! Poza tym, przeklinanie w miejscach publicznych jest zakazane. Art. 141. Kto w miejscu publicznym umieszcza nieprzyzwoite ogłoszenie, napis lub rysunek albo używa słów nieprzyzwoitych, podlega karze ograniczenia wolności, grzywny do 1 500 złotych albo karze nagany. Kodeks wykroczeń

Patrzenie na błędy razi jak patrzenie prosto w słońce! Pisz poprawnie! jedna jaskułka wiosny nie czyni (poprawnie: jaskółka),trening czyni mistża (poprawnie: mistrza),śmieh to zdrowie → poprawnie: śmiechkupić tą książkę → poprawnie: tę,iść drogom → poprawnie: drogą,orzeźwiajoncy → poprawnie orzeźwiający,klijent → poprawnie: klient;wycieczka do wrocławia → poprawnie: Wrocławia,napewno → poprawnie: na pewno,wogóle → poprawnie: w ogóle,jak by → poprawnie: jakby; niema róży bez kolców → poprawnie: nie ma...,kość nie zgody → poprawnie: niezgody,nie rób drugiemu co tobie nie miłe → poprawnie: niemiłe;

Prawidłowa interpunkcja może uratować życie!

Gdy bierzesz książkę do ręki , pamiętaj to dla Ciebie nie tylko rozrywka. Czytanie rozwija pod wieloma względami: 1. Wzbogaca słownictwo. 2. Wpływa na poprawność językową. 3. Poszerza horyzonty. 4. Uczy krytycznego myślenia. 5.Kształtuje poglądy. 6. Uwrażliwia na otaczający świat i drugiego człowieka. 7. Poprawia pamięć. 8. Inspiruje. 9. Rozwija wyobraźnię. 10. Poprawia skupienie i koncentrację. 11. Poszerza wiedzę.

Literatura i kultura polska jest tak samo wartościowa jak innych narodów. Można powtórzyć za Mikołajem Rejem " A niechaj narodowie wżdy postronni znają, iż Polacy nie gęsi, iż swój język mają".

Język nie gryzie!!!

Jest ciekawy, zaskakujacy, można się z nim dobrze bawić.

Spróbuj to powiedzieć...

ŁAMAŃCE JĘZYKOWE

Powodzenia

Czy rak trzyma w szczypcach strzęp szczawiu czy trzy części trzciny. Konstantynopolitanczykowianeczka. Wyrewolwerowany rewolwerowiec wyrewolwerował swój nie wyrewolwerowany rewolwer. Szczwanego czepka szczwany czepek zaszczepił na szczypicę. Jola lojalna, Jola nielojalna. Stół z powyłamywanymi nogami. I wespół w zespół by żądz moc móc zmóc. Leży Jerzy na wieży i nie wierzy, że w tej wieży jest sto jeży i pięćdziesiąt jeżozwierzy. W czasie suszy szosa sucha. Pchnij w tę łódź jeża lub ośm skrzyń fig.

Znasz dowcip o Jasiu? Jasio ma problem z przecinkami – zupełnie nie wie, gdzie je stawiać. Po powrocie ze szkoły oznajmia mamie: – Znowu pała z dyktanda… – Niemożliwe! – mówi mama. – Pokaż zeszyt! Matka czyta, co napisał syn: „Do chaty wszedł myśliwy na głowie, miał czapkę na nogach, nowe buty, z cholewkami w zębach, papieros w oczach, świeciła mu radość”.

Pamiętaj o przecinkach, interpunkcja ratuje życie.

Zabić, nie ułaskawić!Zabić nie, ułaskawić!

Rozstrzelać, nie wolno wypuścić!Rozstrzelać nie wolno, wypuścić!

Operować nie można, czekać!Operować, nie można czekać!

Ortofgrafię też można oswoić!

Wyrazy z trudnościami ortograficznymi mogą tworzyć intrygujące opowieści.

Wystarczy obrazek i 20 wyrazów, aby stworzyć ciekawe historyjki.

1. Żelazko 2. Ryż 3. Wróżka 4. Nóż 5. Filiżanki 6. Różdżka 7. Bakłażan 8. Warzywa 9. zboże 10. Żaba 11. Żaglówka 12. Księżyc 13. Drzewo 14. Rowerzysta 15. Wieża 16. Żołędzie 17. Zjeżdżać 18. Łyżka 19. Wzgórze 20. Morze

IV klasa dała przykład, jak z ortografią walczyć mamy.

Dawno, dawno temu, za górami, za lasami i morzami, na malowniczym wzgórzu, położona była piękna kraina, zwana ,, Księżycową Krainą’’. Nazywano ją tak, ponieważ od pewnego czasu nie pojawiało się tam słońce, tylko cały czas panowała ciemność. Przyczyną tego zdarzenia było to, że gdy tylko miał nadchodzić ranek, magiczny rowerzysta zatrzymywał księżyc, by nie doszło do wschodu słońca. Tak naprawdę, magiczny rowerzysta był okrutnym i złośliwym czarnoksiężnikiem. Gdy tylko po raz kolejny udało mu się zatrzymać księżyc, to zjeżdżał rowerem po chmurach i obłokach z powrotem do krainy. Czasami też udawał pirata, żeglującego swoją piękną żaglówką po morzach, wtedy dopływał do horyzontu, aby rzucić czar na słońce, robił to po to, ponieważ myślał, że nigdy się nie zestarzeje. W krainie mieszkała również wróżka Róża wraz ze swoją ukochaną żabką Rechotką i magicznym żelazkiem Puf-puf. Wróżka bardzo pragnęła, aby jak dawnej w krainie znów zaświeciło słońce. Podejmowała wiele prób przywrócenia dnia, przyrządzała eliksiry, napary, nawet rzucała czar na czarnoksiężnika, jednak mag był dla niej zbyt potężny. Pewnego dnia wróżka wstała o 8.01 i krzyknęła:

- Olaboga, zaspałam!!! - chociaż zawsze wstawała o 8.00. Wróżka Róża szybko się ubrała i kiedy siedziała przy śniadaniu, nagle do głowy wpadł jej pomysł, aby spróbować zrobić wyjątkowy eliksir, dzięki któremu może uda się przywrócić porządek w krainie. Pomyślała sobie, że powie czarnoksiężnikowi o eliksirze na wieczną młodość, a że było to jego największe marzenie, to uznała, że może skończy się to wreszcie sukcesem. Szybko weszła na górę, żeby włączyć zaspane jeszcze żelazko Puf-puf i w tym momencie wpadła na pomysł napisania zaproszenia, w te pędy zbiegła na dół, aby wszystko zorganizować. W tym czasie do wróżki przyszła żabka Rechotka, kiedy Róża ją zobaczyła powiedziała do niej:

Autor: Anna Anastazja Felix Ilustracje: Anna Anastazja Felix Projekt okładki: Anna Anastazja Felix

– Dzień dobry droga żabko, masz bardzo ważną misję, przynieś mi dwa bakłażany, zboże, kore z drzewa dębu, łzy morza oraz ryż. – A, i jeszcze żołędzie- przypomniała sobie wróżka. Żaba nie wahając się ani chwili, poszła po składniki. Gdy już wszystko przyniosła, wróżka powiedziała: – Dziękuje ci żabko, mam nadzieję, że tym razem nam się uda. - Masz tu Rechotko zaproszenie dla czarnoksiężnika, proszę zanieś mu je. Żabka potaknęła głową i poszła wręczyć zaproszenie, które wcześniej przygotowała wróżka. Róża zabrała się do pracy i powiedziała: - Mam niewiele czasu, muszę się spieszyć, na szczęście wszystkie potrzebne warzywa i resztę składników już mam. Rozłożyła na swoim stoliku talerzyk, na niego postawiła filiżankę, do filiżanki wlała wcześniej przygotowany napar z ziół, dwa pokrojone nożem bakłażany, żołędzie, zboże, dwie łzy morza, jedno ziarnko magicznego ryżu oraz korę z drzewa dębu. Wszystko to chciała wymieszać łyżką, jednak okazało się, że łyżka do tego eliksiru po prostu się nie nadaje. Wróżka Róża przez chwilę w siebie zwątpiła, ale stwierdziła, że pomiesza eliksir swoją różdżką i wtedy się udało. Po chwili przypomniało jej się, że miała jeszcze wyprasować swoją sukienkę, a jej magiczne żelazko jest wciąż podłączone do prądu. Róża szybko popędziła, aby je wyłączyć, lecz już było za późno, ponieważ magiczne żelazko obraziło się i wskoczyło na wieżę domku, nie chcąc z niej zejść. Wróżka zmartwiona zapytała:

– Czemu tu wszedłeś? – Bo mnie już nie lubisz, nie jestem ci do niczego potrzebny!- z żalem wykrzyczało żelazko Puf-puf. – Nieprawda, bardzo jesteś mi potrzebny i przepraszam że zapomniałam cię odłączyć z prądu, tyle mam dziś na głowie. – powiedziała z troską w głosie wróżka. - Dobrze, nie gniewam się już Różyczko, jestem do twojej dyspozycji. Wróżka poprosiła, aby żelazko wyprasowało jej ulubioną sukienkę, którą zamierzała ubrać na spotkanie z czarnoksiężnikiem, a ucieszone żelazko wykonało zadanie z radością.

W tym czasie wróżka wróciła do pracowni i zakończyła proces tworzenia eliksiru, po czym powiedziała: – Już gotowy, mam nadzieję, że tym razem się uda. Żabko, żelazko trzymajcie za mnie kciuki! – Dobrze, postaramy się, lecz nie mamy kciuków. Ha, ha - z uśmiechem odpowiedziało żelazko Puf-puf. – No tak, faktycznie - odpowiedziała zestresowana wróżka i udała się na brzeg morza, gdzie była umówiona z czarnoksiężnikiem. Wypowiedziała zaklęcie i podała eliksir Czarnoksiężnikowi, mówiąc: – Witaj czarnoksiężniku, mam tu eliksir wiecznej młodości, jak go wypijesz, to zawsze będziesz piękny i młody. Czarnoksiężnik zaciekawiony wziął filiżankę w dłoń i wypił do samego dna, nagle zniknął a wraz z nim jego rower i żaglówka. Po chwili, zza horyzontu pojawiły się pierwsze promienie słońca, wszyscy się bardzo ucieszyli, a wieść o tym wydarzeniu szybko się rozniosła. Dzięki wróżce Róży, magicznemu żelazku Puf-puf i żabce Rechotce do krainy zwaną ,, Księżycową Krainą’’ przybyło wiele magicznych istot, które później się tam osiedliły. Wszystko wróciło do normy, znów w dzień panowało słońce, a w nocy księżyc. Na cześć tego wydarzenia, zorganizowano huczny bal, na który zostali zaproszeni wszyscy mieszkańcy oraz dobre wróżki z okolicznych krain.

Wykonała: Emilia Kulej kl. IV Tytuł: Zakochana Wróżka. Pewnej nocy, gdy księżyc pięknie świecił na niebie, na szczycie wysokiej wieży wróżka Zosia szykowała zaczarowaną kolację dla swego wybranka. Był nim Eustachy - zwykły, niemagiczny człowiek, który ujął ją swą odwagą, nieśmiałością i poczuciem humoru. Zakochała się w nim po uszy. Do spotkania przygotowywała się bardzo długo. Odwiedziła nawet magiczne wzgórze, na którym rosło czarodziejskie drzewo, którego żołędzie były składnikiem eliksiru miłości. Drzewo niechętnie dzieliło się swoimi owocami, ale gdy poczuło prawdziwość uczucia Zosi do Eustachego, pozwoliło zabrać jej dwa żołędzie. Na kolację przygotowała potrawkę z ryżu i warzyw. Ponieważ była niedoświadczoną kucharką, bakłażana przysmażała żelazkiem. Do eliksiru użyła dwóch żołędzi, fasoli, zboża, które rosło nieopodal jej domu oraz światła księżyca. Za pomocą różdżki i magicznego zaklęcia wszystkie filiżanki, talerze, łyżki, noże i widelce odtańczyły walca, po czym pięknie ułożyły się na stole. Czary pomogły również w posprzątaniu wieży i przebraniu się Zosi w piękną suknię.

Gdy zegar wybił północ, zobaczyła z okna balkonu swego ukochanego rowerzystę, zjeżdżającego wąską dróżką wprost pod drzwi jej wieży. Pięknie go przywitała i zaprosiła na posiłek. Eustachy nie mógł oderwać oczu od Zosi. Wyglądała jak gwiazda zdjęta prosto z nieba. Po zjedzeniu smacznej kolacji udali się na spacer brzegiem morza, po którym spokojnie płynęła żaglówka.

Spacerując, wsłuchiwali się w rechot żabki. Usiedli na wzgórzu pod magicznym drzewem. Zosia patrzyła w gwiazdy, a Eustachy na nią. Zamknął oczy i chciał ją pocałować, ale to żabka Monika dostała pięknego całusa, gdyż właśnie w tej chwili podskoczyła w górę. Eustachy popatrzył na żabkę i wytarł sobie usta. Odwrócił zarumienioną twarz w stronę morza. Zosia uznała to za dobry moment i wręczyła mu kubek z napojem. Już miała wlewać eliksir, gdy kubek zaczął bulgotać. Eustachy wyrwał Zosi flakon z eliksirem z ręki i rzucił do stawu. Zaraz po tym z sadzawki wyleciał w górę różowy pył i obsypał cały świat. Na pamiątkę tego zdarzenia dzień ten został nazwany „Dniem Zakochanych”. Po owym nocnym spotkaniu wróżka Zosia i Eustachy już zawsze byli razem. Często razem gotowali i uwielbiali nocne spacery brzegiem morza. Żabka Monika już nigdy nie wyściubiła noska ze swojej sadzawki. Zosia natomiast dowiedziała się, że na miłość trzeba poczekać, a nie ją czarować.

Klaudia Bińczyk

Aleksandra Gomułka

Igor lisowski DĘBOWA DOLINA Za górami za lasami, między drzewami dębowymi znajdowała się chatka wróżki Doli. Była ona piękną wróżką o długich blond włosach, chociaż czasami niezdarną. Lubiła gotować i wymyślać różne dziwne dania. Jej najlepszym daniem był ryż z warzywami i bakłażanem. Jednak, gdy nie zawsze jej wszystko wychodziło, używała swej magicznej różdżki. Wypowiadała słowa ,,czary mary, hokus pokus”, ale to też jej się nie udawało i wszystko, co zaczarowała zamieniało się w żabę. Dobrze, że niedaleko była woda. Jej mąż nie był zadowolony i dużo czasu spędzał za domem, jeżdżąc na rowerze. Zajmował się wszystkim, by nie spędzać czasu w chatce, która była mała, ciasna z wysoką wieżą i był w niej straszny bałagan. Nawet zboże rosło koło domu. Wszędzie na jej stole leżały noże, filiżanki, bo wróżka nie lubiła pić ze zwykłej szklanki i żelazko, którego szukała już pół roku. Mąż wiedział, że gotowanie jej nie wychodzi, ale ona się tym nie przejmowała. Pewnego dnia mąż zabrał ją nad morze. Nie chciała, ale w końcu poszła. To był miły czas spędzony razem. Pływali żaglówkami, zjeżdżali do wody, aby popływać. Na koniec wybrali się na wzgórze, gdzie rosło wysokie drzewo. Był to dąb, a pod nim dużo żołędzi. Nie było im wygodnie, ale to im nie przeszkadzało. Rozłożyli się i podziwiali księżyc.

Po powrocie do chatki wróżka Doli powiedziała mężowi ,że pomysł z wycieczką był dobry . Złapała łyżkę i przygotowała takie danie, że nie potrzebna była już jej różdżka, której wcześniej używała bardzo często. Od tamtej pory wróżka spędza dużo czasu z mężem, gotuje bardzo dobre dania i najważniejsze w chatce jest porządek.

Trudne wyrazy, ale dużo zabawy!

Wiecie, co się kryje za tymi słowami?

PALINDROMYHOMONIMY

Palindromy - wyrazy, które czytane i pisane wspak znaczą to samo.

kobyła ma mały bok

a tu mam mamuta

Zakopane na pokaz

jak łysy łkaj!

Rys. Maria K.

Homonimy - wyrazy o tej samej pisowni, ale różnym znaczeniu.

pokój na świeciepokój - pomieszczenie w domu

para zakochanychpara wodna

zamek - budowlazamek - w drzwiach

żuraw -ptakżuraw - dźwig

Pączek - ciastkoPączek - nierozwinięty kwiat

Inna odsłona języka.Lektury szkolne - na wesoło. Cytaty z "Zemsty" A.Fredryw memach stworzonych przez klasę VII.

Amelia Stępień

Maja Nabiałczyk

Piotr Kuzior

Maja Nabiałczyk

Antoni Halkiewicz

Antoni Halkiewicz

Maciej Ociepa

Tomasz Surma

Antoni Halkiewicz

Czas na sprawdzenie się!Udanej zabawy!

Źródła:informacje o powstaniu świętafilmy ze strony Kampanii społeczno-edukacyjnej „Ojczysty – dodaj do ulubionych”http://www.jezykojczysty.pl/https://www.ortograf.pl/zasady-pisowni/bledy-ortograficznehttps://polszczyzna.pl/najczestsze-bledy-interpunkcyjne/łamańce językowehttps://bajki-zasypianki.pl/lamance-jezykowe/

https://www.ekokalendarz.pl/dzien-jezyka-ojczystego/

śmieszne błędy z przecinkamihttps://tekstowni.pl/zemsta-przecinka/

https://pl.pinterest.com/pin/463659724130911188/

http://www.palindromy.pl/pal_kr.php

https://dyktanda.pl/homonimy

https://aniakania.com/2015/09/02/przeklenstwa-wulgaryzmy-slowa-ktorymi-zamykasz-swoje-mozliwosci/

https://alicjamakota.pl/dlaczego-warto-czytac-ksiazki/

https://learningapps.org/

https://wordwall.net/pl

https://unsplash.com/

Gry interaktywnwe

Obrazy

https://pixabay.com/pl/

Dziękuję za uwagę

Pamiętaj! “Gra­nice mo­jego języ­ka są gra­nica­mi mo­jego świata.” Ludwig Wittgenstein