gady

GADY - kręgowce, które opanowały ląd

Gady przez ponad 200 milionów lat były panami lądów, mórz, a przez pewien czas nawet powietrza. Jednak 66 milionów lat temu wyginęły dinozaury i większość przedstawicieli pozostałych grup gadów.

Występowanie

Gady są pierwsza grupą zwierząt, która przystosowała się do życia w pełni na lądzie. Rozród i rozwój gadów przebiega na lądzie. Występują na wszystkich kontynentach oprócz Antarktydy.

Gady są zmiennocieplne. Są zwierzętami wybitnie ciepłolubnymi, zdolnymi do przeżycia nawet w gorącym pustynnym klimacie. W klimacie umiarkowanym żyje niewiele gatunków gadów - mają małe rozmiary i zapadają w stan odrętwienia zimowego.

Gady regulują temperaturę przez wygrzeanie się na słońcu, wchodzenie do wody lub chowanie w szczelinach skał.

Wśród gadów wyróżniamy...

Ciało jaszczurki jest podzielone na głowę, tułów i ogon

str. 104

Budowa gadów

Budowa gadów

Komórki barwnikowe w skórze zapewniają ubarwienie kryptyczne, czyli maskujące przed wzrokiem drapieżników lub ubarwienie ostrzegawcze. Niektóre gatunki mają zdolność do zmiany ubarwienia w zależności od barwy podłoża, na którym się aktualnie znajdują, np. kameleon.

Gady oddychają TYLKO za pomocą gąbczastych płuc. Ich wnętrze podzielone jest na komory, co zwiększa powierzchnię wymiany gazowej.

Oddychanie u gadów

Przystosowanie do życia na lądzie

1. Skóra sucha, zwykle pozbawiona gruczołów, nie przepuszcza wody i gazów. 2. Naskórek wytwarza łuski (u jaszczurek i węży) lub tarczki (u żółwi). 3. Gąbczaste płuca - narząd wymiany gazowej. 4. Powieki chroniące przed uszkodzeniami i zapewniają odpowiednie nawilżenie. 5. Dobrze rozwinięte zmysły smaku, węchu i czucia. 6. Dobrze umięśnione kończyny (oprócz węży). 7. Ostre pazury, które służą do kopania nor w ziemi, rozszarpywania ofiary, poruszania się.

Podsumowanie

Rozmanażanie gadów odbywa się na lądzie. Większość jest jajorodna. Niektóre gatunki są jajożyworodne.U wszystkich występuje zapłodnienie wewnętrzne - zachodzi wewnątrz organizmu samicy.

Rozwój prosty

Błony płodowe umożliwiły rozmnażanie się na lądzie. Zapewniają zarodkowi wzrastanie w środowisku wodnym, ochronę oraz substancje odżywcze. Gady zaliczamy do pierwszych owodniowców.

Krokodyle, w przeciwieństwie do innych gadów, opiekują się potomstwem

Zadania