Zwyczaje wielkanocne

Wielkanocne zwyczaje

Jajko było symbolem słońca i życia. Wierzono, że ma znaczenie magiczne. Kraszanki, hałunki, malowanki maluje się jednym kolorem. Skrobanki, rysowanki - na jednolitym tle rysuje się wzór, np. szpilką. Pisanki, piski - na jajo nanosi się dekorację z wosku pszczelego, która pozostaje biała na tle kolorowej skorupki. Jajko jest w Polsce tradycyjną potrawą wielkanocną. Powszechnym zwyczajem jest dzielenie się święconym jajkiem i składanie życzeń.

Wielki Tydzień upływa pod znakiem przygotowań i oczekiwania Wielkiej Niedzieli. Przez wieki uczestniczono w ciągu tych dni w nabożeństwach upamiętniających wjazd Chrystusa do Jerozolimy, zapowiadający Jego śmierć i zmartwychwstanie.

Dawniej wierzono , że woda w Wielki Czwartek nabiera niezwykłej mocy- dodaje dziewczynom urody. W tym dniu wchodzono do lodowatej wody. Chociaż łamało w kościach, drętwiały nogi- zanurzano się w wodzie. Później panny biegły do domu sprawdzić w lusterku czy znikły piegi, krosty.

W Wielki Czwartek wieczorem rozpoczyna się Święte Triduum Paschalne. Obchodzone przez różne wyznania chrześcijańskie na pamiątkę ustanowienia sakramentów: kapłaństwa i Eucharystii.

WIELKI CZWARTEK

Post ścisły polega na ograniczeniu się w ciągu dnia wyłącznie do jednego posiłku do syta oraz dwóch niepełnych. Przestrzegać powinni go wszyscy katolicy od 18. roku życia do rozpoczęcia 60. roku życia.

Post ścisły w Wielki Piątek

Wielki Piątek jest jedynym dniem roku kościelnego, w którym nie odprawia się Mszy św. W kościołach wieczorem odprawiana jest Droga Krzyżowa, Liturgia Słowa i Adoracja Krzyża. Na zkończenie uroczystości kapłan przenosi Najświętszy Sakrament z Ciemnicy do Grobu Pańskiego. Kulminacyjną chwilą wielkopiątkowych uroczystości jest Adoracja Krzyża.

Zgodnie z polską tradycją Groby Pańskie w kościołach buduje się w Wielki Piątek.

Tradycja strojenia Grobu Pańskiego w Wielki Piątek wywodzi się ze średniowiecza. W XVIII wieku zwyczaj ten zanikł prawie w całej Europie. Zachował się tylko w Austrii, na Węgrzech, w Polsce i w południowych Niemczech.

SĄ ZNAKIEM POKOJU.

W Polsce wkłada się do koszyczka zamiast gałązki oliwnej.

BOROWINA I MIR

Wielka Niedziela Zmartwychwstania

Wielkanoc rozpoczyna uroczysta msza zwana Rezurekcją (odprawianą także w Wielką Sobotę o północy) (łac. resurectio – zmartwychwstanie), w czasie której śpiewa się uroczyste Te Deum Laudamus, a w procesji obchodzi się kościół trzykrotnie. Rezurekcji towarzyszy dźwięk petard, dzwonów i organów na cześć zmartwychwstałego Chrystusa. Dawniej wierni powracając z kościoła pozdrawiali się słowami „Chrystus zmartwychwstał – prawdziwie zmartwychwstał, Alleluja”. Także w drodze powrotnej gospodarze ścigali się bryczkami i furmankami, ponieważ wierzono, że temu który dotrze do domu jako pierwszy najszybciej wzejdzie zboże. W ten uroczysty i radosny dzień rodziny zasiadają do śniadania wielkanocnego, które poprzedzone jest dzieleniem się jajkiem. Mniej znanym zwyczajem jest zjadanie całej startej laski chrzanu, który zapewniał zdrowie na cały rok.

Poniedziałek Wielkanocny nazywany jest Lanym Poniedziałkiem, Oblewanką, Polewanką lub dniem świętego Lejka. Chłopcy oblewali dziewczyny wodą. Na ładne, lubiane dziewczyny wylewano całe wiadra wody lub wrzucano je do stawów, sadzawek. Im więcej było wody, tym większy honor dla panny. Przemoczona do suchej nitki dziewczyna miała tzw. wzięcie. Jeśli dziewczyna miała suche ubranie, była niepocieszona. Panny przygotowywały okup najczęściej w postaci pisanek. Można było wykupić się też kiełbasą lub mazurkiem.

Pogrzeb żuru i śledzia był obyczajem związanym z dość rygorystycznym przestrzeganiem postu i obchodzonym na Kujawach i Pomorzu. Pożywienie wielkopostne najczęściej ograniczało się do żuru i śledzi. Nie jedzono nie tylko mięs i tłuszczów roślinnych, ale również nabiału i cukru. Kiedy więc wielki post dobiegał końca, tradycją w Wielki Piątek wieczorem lub w Wielką Sobotę rano był tzw. pogrzeb żuru i śledzia. Wynoszeniu z domu śledzia i żuru towarzyszyły żartobliwe przyśpiewki i okrzyki. Śledzia, wyciętego z drewna lub tektury, wiązano na grubym powrozie i na wierzbie wieszano nad drogą. Była to symboliczna kara dla powieszonego za sześciotygodniowy post. Natomiast garnek z żurem zakopywano poza wsią. W krakowskim dodatkowo zakopywano garnek z popiołem, co oznaczało koniec pokuty.

Chleb - w wielu kulturach uznany za fundamentalny składnik żywienia. Tam gdzie chleb, tam bogactwo i pomyślność. W tradycji chrześcijańskiej jest też symbolem ciała Chrystusa.

Ciasta - symbol sprawności i doskonałości

Każdy kraj ma swoje tradycje i zwyczaje FRANCJA. Święta w tym kraju wiążą się ze szukaniem czekoladowych jajek w ogrodzie. Święta Wilekanocne nie są aż tak popularne we Francji, dla wielu ludzi wiąze się ten okres z krótkimi wakacjami. Okres świąteczny można rozpoznać po większym popycie w sklepie na baraninę, z której przygotowywane jest święteczne danie - udziec jagnięcy. NIEMCY. Niemieckie święta równiez wiążą się z poszukiwaneim prezentów w Wielką Niedzielę. Zwyczajem jest dokorowanie domów wewnątrz jak i na zewnątrz drobnymi gałązkami na krótych zawieszane sa kolorowe jajka. WIELKA BRYTANIA. Najważniejszym dniem dla Brytyjczyków jest Wielki Piątek, kiedy to mieszkańcy gromadza się w kościele. Od wieków istnieje zwyczaj kiedy to w dzień śmierci Chrystusa, główa państwa - królowa Elżbieta II obmywa stopy poddanym, i rozdaje im symboliczn e monety. Typowym świątecznym przysmakiem są małe drożdżowe ciastka z owocami na których wierzchu widnieje czerwony krzyż. KRAJE SKANDYNAWSKIE. Święta w tym kraju rozpoczynają się już w Wielki Czwartek. Równiez w tym okresie zaczyna się okres ferii. Mieszkańcy ozdabiają swoje domy wiosennymi kwiatami, dlatego całe ulice toną w żółtych narcyzach. Tradycyjnie w wielkanocny poranek mieszkańcy wstają aby zobaczyć "taniec wschodzącego słońca", który obwieszcza nowinę o Zmartwychwstaniu Pańskim. ROSJA. W Rosji bardzo ważnym i tradycyjnym elementem jest barwienie jaj na kolor czerwony. Symbolizuje to krew Chrystusa Pana. Tradycyjnymi potrawami są: ciasto z rodzynkami oraz potrawa z białego sera.HISZPANIA. W tym kraju przez cały Wielki Tydzień dominują procesje upamiętniające drogę krzyżową Chrystusa. Świecką rozrywką, która poprzedza tydzień przed wielkanocą są organizowane Corridy, czyli walki z bykiem.

Zapraszam do wspólnej zabawy!

Kartka wielkanocna

Zrób kurczaka