Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych

1 MarcaNarodowy Dzień Pamięci "Żołnierzy Wyklętych"

Next

"

Ponieważ historia o nich głucho milczy, został na zawsze w dobrym śniegu żółtawy mocz i ten trop wilczy. Zbigniew Herbert

"

01 Gen. bryg. Leopold Okulicki "Niedźwiadek"-fragment ostatniego rozkazu dla oficerów i żołnierzy Armii Krajowej, 19 stycznia 1945 r.

[...] Postępująca szybko ofensywa sowiecka doprowadzić może do zajęcia w krótkim czasie całej Polski przez Armię Czerwoną. Nie jest to jednak zwycięstwo słusznej sprawy, o którą walczymy od roku 1939.[...] Obecne zwycięstwo sowieckie nie kończy wojny. [...] Dalszą swą pracę i działalność prowadźcie w duchu odzyskania pełnej niepodległości Państwa i ochrony ludności polskiej przed zagładą. [...] W tym działaniu każdy z Was musi być dla siebie dowódcą. W przekonaniu, że rozkaz ten spełnicie, że zostaniecie na zawsze wierni tylko Polsce oraz by Wam ułatwić dalszą pracę – z upoważnienia Pana Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zwalniam Was z przysięgi i rozwiązuję szeregi AK.W imeiniu służby dziękuję Wam za dotychczasową ofiarowaną pracę.

Żołnierze wyklęci

02 "Żołnierze wyklęci"

byli żołnierzami polskiego powojennego podziemia niepodległościowego i antykomunistycznego, którzy stawiali opór sowietyzacji Polski i podporządkowaniu jej ZSRR. Walcząc z siłami nowego agresora, musieli zmierzyć się z ogromną, wymierzoną w nich propagandą Polski Ludowej, która nazywała ich „bandami reakcyjnego podziemia”. Z kolei osoby działające w antykomunistycznych organizacjach i oddziałach zbrojnych, które znalazły się w kartotekach aparatu bezpieczeństwa, określono mianem „wrogów ludu”Uczestników ruchu partyzanckiego określa się też jako „żołnierzy drugiej konspiracji” lub „Żołnierzy Niezłomnych”. Sformułowanie „Żołnierze Wyklęci” powstało w 1993 roku – po raz pierwszy użyto go w tytule wystawy „Żołnierze Wyklęci – antykomunistyczne podziemie zbrojne po 1944 r.Fenomen powojennej konspiracji niepodległościowej polega m.in. na tym, że była ona – aż do powstania Solidarności – najliczniejszą formą zorganizowanego oporu społeczeństwa polskiego wobec narzuconej władzy. Żołnierze Wyklęci dzięki swojej działalności przyczynili się do opóźnienia kolejnych etapów utrwalania systemu komunistycznego, pozostając dla wielu środowisk wzorem postawy obywatelskiej.

poznajmy ich sylwetki

"Oświęcim to była igraszka"

03 Witold Pilecki

• Witold Pilecki (1901-1948);
• polski żołnierz, rotmistrz kawalerii;
• był uczestnikiem kampanii wrześniowej 1939 roku i współorganizatorem podziemnej Tajnej Organizacji Wojskowej;
• brał udział w powstaniu warszawskim, dowodził jednym z oddziałów zgrupowania Chrobry II
• został aresztowany 8 maja 1947 roku. Poddano go torturom i postawiono przed sądem między innymi pod zarzutem przygotowywania zamachu na życie wysokich funkcjonariuszy bezpieki.
• został skazany na karę śmierci i stracony 25 maja 1948 roku.

"Powiedzcie mojej babci, że zachowałam się jak trzeba"

04 Danuta Siedzikówna "Inka"

• Danuta Siedzikówna (1928 - 1946)
• była sanitariuszką wspólpracująca z AK;
• po zakończeniu II Wojny Światowej kontynuowała działalność podziemną. Została wysłana do Gdańska po zaopatrzenie medyczne i tam w 20 lipca 1946, została aresztowana przez UB.
• komuniści rozstrzelali ją w zemście za nieuchwytnego "Łupaszkę". Była pierwszą zatrzymaną osobą z jego oddziału. Przeszła brutalne śledztwo. Oskarżono ją m.in. o dobijanie rannych i wydawanie rozkazów rozstrzeliwania funkcjonariuszy UBP. Podczas śledztwa nie wydała swego dowódcy. W chwili śmierci miała tylko 17 lat. Ostatnie jej słowa to:"Niech żyje Polska, niech żyje "Łupaszka" Ciało "Inki" zostało odnazlezione i pochowane w 2016 roku.

"Nie jesteśmy żadną "bandą", jak nas nazywają zdrajcy i wyrodni synowie naszej Ojczyzny. My jesteśmy z miast i wiosek polskich. Niejeden z Waszych ojców i braci jest z nami." (apel do żołnierzy wojska "ludowego", 1946 r.)

05 Mjr. Zygmunt Szendzielarz "Łupaszko"

• Zygmunt Szendzielarz (1910-1951)
• We wrześniu 1939 r. stanął do walki w obronie ojczyzny, dowodząc 2. szwadronem swojego macierzystego pułku, wchodzącego w skład Wileńskiej Brygady Kawalerii.
• Chciał widzieć Polskę wolną i czystą jak łza. Nigdy nie przegrał żadnej bitwy.
• 2 listopada skazany na wielokrotną karę śmierci
• Wywołany na wykonanie wyroku, poszedł sprężystym krokiem, z podniesioną głową.
• Zamordowany 08.02.1951 w więzieniu w Warszawskim mokotowie.

06 Józef Kuraś "Ogień"

• Józef Kuraś (1915-1947)
• porócznki WP, partyzant na Podhalu w czasie II wojny światowej
• 21.02.1947 "Ogień" wraz z towarzyszącą mu grupą podkomendnych został otoczony przez grupę operacyjną bezpieki w Ostrwosku koło Nowego Targu
• "Ogień" po zaciętej walce i nieudanej próbie wydostania się z okężenia próbował popełnić samobójstwo.
• Zmarł 22 lutego 1947 roku

"Ja nie mogłem żyć inaczej"

07 Łukasz Ciepliński "Pług"

• Łukasz Ciepliński (1913-1951)
• W nocy z 7 na 8 października 1944 r. dowodził nieudaną akcją rozbicia więzienia na zamku w Rzeszowie, gdzie NKWD więziło ok. 300 żołnierzy AK.
• W marcu 1945 r. przeszedł do kadrowej organizacji wojskowej "NIE", a następnie Delegatury Sił Zbrojnych na Kraj.
• Od września do grudnia 1945 kierował okręgiem krakowskim, a później obszarem południowym Zrzeszenia "Wolność i Niezawisłość".
• "Odbiorą mi tylko życie, a to nie najważniejsze. Cieszę się, że będę zamordowany, jako katolik za wiarę świętą, jako Polak za Polskę niepodległą i szczęśliwą. Jako człowiek za prawdę i sprawiedliwość"-pisał z komunistycznej celi śmierci.
• Zamordowany 1 marca, obchodzimy jako Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych.

"Pamiętaj, żebyś nie prosiła ich o łaskę...!"

08 Gen. August Fieldorf "Nil"

• Augustyn Fieldorf (1895-1953)
• Bojownik o niepodległość Polski, generał brygady WP, organizator i dowódca Kedywu, Armii Karjaowej,
• Losy generała, podobnie jak wielu innych, którzy z narażeniem życia walczyli o wolność Polski, są wyjątkowo tragiczne. Przykład "Nila", który został aresztowany po ogłoszeniu amnestii i ujawnieniu się pokazuje z czym musieli zmagać się żołnierze antykomunistycznego podziemia. Proces gen. Fieldorfa był parodią. W uzasadnieniu wyroku napisano m.in.: "Biorąc pod uwagę olbrzymi ciężar zbrodni, sąd uznał za niezbędne całkowite wyeliminowanie oskarżonego ze społeczeństwa, orzekając karę śmierci".
• 16 kwietnia 1952 skazany na śmierć
• Zamordowany 24 lutego 1953 roku w Mokotowskim więzieniu

Hieronim Dekutowski

09 Hieronim Dekutowski "Zapora"

• Major, żołnierz Poslkich Sił Zbrojnych, cichociemny, legendarny dowódca oddziałów partyzanckich AK.
• 16.09.1947 schwytany przez UB, przecodził okrutne śledztwo.
• 7 marca 1949 zamordowany w warszawskim więzieniu wraz 6-ma jego byłymi żołnierzami

Wiktor Stryjewski

10 Wiktor Stryjewski "Cacko"

• Wiktor Stryjewski (1916-1951)
• Został ujęty 8 lutego 1949 roku po walce z 262-osobową grupą operacyjną KBW, UB i MO we wsi Gałki na Mazowszu.
• „Cacko”, poddany półtorarocznemu ciężkiemu śledztwu w katowni bezpieki przy ul. Rakowieckiej, skazany na trzydziestoośmiokrotną karę śmierci przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie – jeden z najkrwawszych trybunałów śmierci w stalinowskiej Polsce
• 18.01.1951- został zamordowany w więzieniu mokotowskim w Warszawie.

To tylko kilka postaci. Liczbę członków wszystkich organizacji i grup konspiracyjnych szacuje się na 120–180 tysięcy osób. Ostatni partyzant ukrywajacy się zginął w walce w 1963 roku, był nim Józef Franczak "Lalek".

"Sens walki powinien być mierzony nie jej szansami na zwycięstwo, lecz wartościami, w obronie których walka została podjęta".

O losach "Żołnierzy Wyklętych"na Podhalu

Tu ginęli Żołnierze Wyklęci - warszawskim śladem Bohaterów

Żołnierze WyklęciPolimaty