Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych

żOŁNIERZY WYKLĘTYCH

1 MARCA

NARODOWY DZIEŃ PAMIĘCI

DLACZEGO WYKLĘCI?

BOHATEROWIE

ORGANIZACJE

ŁĄCZKA

TESTAMENT ARMIi KRAJOWEJ

dLACZEGO 1 MARCA?

dOWIEDZ SIĘ WIĘCEJ

Pomysł ustanowienia święta w tym terminie wysunął ówczesny prezes Instytutu Pamięci Narodowej Janusz Kurtyka. Tego dnia w 1951 roku w więzieniu mokotowskim wykonano wyrok śmierci na siedmiu członkach IV Zarządu Głównego Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”: Łukaszu Cieplińskim, Mieczysławie Kawalcu, Józefie Batorym, Adamie Lazarowiczu, Franciszku Błażeju, Karolu Chmielu i Józefie Rzepce – będących ostatnimi ogólnopolskimi koordynatorami „Walki o Wolność i Niezawisłość Polski z nową sowiecką okupacją”.

Dlaczego 1 marca?

Mężowie, synowie, ojcowie o których opowiada piosenka to Żołnierze Wyklęci. Nazwano tak żołnierzy polskiego podziemia niepodległościowego, którzy nie zgodzili się by trwającą pięć lat okupację niemiecką zamienić na nadciagający ze wschodu stalinowski reżim.Nie pogodzili się ze zdradom aliantów, którzy oddali Polskę Stalinowi i działali w tak zwanej drugiej konspiracji. W odróżnieniu od tej części społeczeństwa, która uznała władzę ludową narzuconą odgórnie na polecenie Stalina, oni – wyklęci przez komunistyczny system, nie złożyli broni. Ukrywając się w lasach bronili miejscowej ludności przed kradzieżami i gwałtami milicji, urzędu bezpieczeństwa czy NKWD, likwidowali osoby współpracujące z nowym okupantem, wyzwalali z więzień przetrzymywanych przez komunistów Polaków.

Kim byli "wyklęci"?

Zygmunt Szendzielarz

Łukasz ciepliński

Danuta Siedzikówna

Hieronim Dekutowski

August Emil Fieldorf

Witold pilecki

sylwetki wybranych bohaterów

Wśród niezłomnych

Testament Polski walczącej Ostatnie przesłanie Polskiego Państwa Podziemnego

Bohaterowie tacy jak generał Emil August Fieldorf Nil, rotmistrz Witold Pilecki, sanitariuszka Danuta Siedzikówna czyli Inka, major Zygmunt Szyndzielasz – Łupaszka, Hieronim Dekutowski „Zapora”, Łukasz Ciepliński „Pług” - i wielu, wielu innych - byli prześladowani nie tylko za życia. Zamierzeniem komunistów było to, by ofiary pochować w taki sposób, żeby nikt ich nigdy nie znalazł, żeby nikt się o nich nie upomniał. Buta oprawców duża i bezwzględna, ofiary chowano w taki sposób, w jaki cywilizowani ludzie tego nie robią. Ciała wrzucano do jam grobowych twarzą do dołu. Rodziny nie były informowane o miejscu pochówku. Ciała nierzadko zasypywano wapnem, by nie pozostał po nich żaden ślad, wielu potajemnie pogrzebano w zbiorowych mogiłach. Dopiero teraz bohaterom są zwracane ich imiona- dzięki pracom m.in. na Warszawskiej Łączce czy Służewiu wielu z nich doczekało się godnego pochówku i należnych honorów. Wielu jednak nadal spoczywa w bezimiennych grobach, w tym ochotnik do Auschwitz, rotmistrz Pilecki. [Fragment filmu „Kwatera Ł”]

Łączka

• NIE

• NSZ

• WIN

wybrane organizacje

druga konspiracja

W 1943 r. Armia Krajowa stworzyła organizację NIE, której nazwa pochodziła od słowa niepodległość. Jej zadaniem była walka o niezawisłość po wkroczeniu na ziemie polskie Armii Czerwonej. Głównym komendantem NIE został generał Leopold Okulicki. Struktury tej organizacji były silnie rozbudowane w terenie z pułkownikiem Augustem Emilem Fieldorfem na czele. Ponadto dobór członków załogi był surowy i ściśle określony: obowiązywała konspiracja i stałe utrzymywanie kontaktów z AK. Akcja „Burza” i udział w powstaniu warszawskim znacznie osłabiły organizację NIE, bo do niewoli niemieckiej dostało się wielu oficerów. W związku z tym August Emil Fieldorf był zmuszony odbudować ją na nowo, jednak w 1945 r. został aresztowany (podobnie jak Leopold Okólicki) i organizacja została całkowicie rozwiązana.

NIE

Na miejsce NIE powołano Delegaturę Sił Zbrojnych na Kraj. Jej naczelnym wodzem został Władysław Anders, który miał zamiar brać czynny udział w walkach z okupantem sowieckim. Na czele organizacji stanął natomiast pułkownik Jan Rzepecki, który dowodził swoimi oddziałami analogicznie jak w AK. Niestety ta organizacja została już rozwiązana po paru miesiącach.

Na miejsce NIE powołano Delegaturę Sił Zbrojnych na Kraj. Jej naczelnym wodzem został Władysław Anders, który miał zamiar brać czynny udział w walkach z okupantem sowieckim. Na czele organizacji stanął natomiast pułkownik Jan Rzepecki, który dowodził swoimi oddziałami analogicznie jak w AK. Niestety ta organizacja została już rozwiązana po paru miesiącach.

Następnie utworzono Ruch Oporu bez Wojny i Dywersji „Wolność i Niezawisłość”. Organizacja ta zamierzała unikać bezpośredniej konfrontacji z wrogiem, posługując się metodami politycznymi i wpływem jakie wywierała na społeczeństwo. Zrzeszenie WiN żądało od Armii Czerwonej i NKWD opuszczenia naszych terenów i nie zgadzało się na podział terytorialny ustalony w Jałcie. Grupa rozpadła się po aresztowaniu Jana Rzepeckiego i Franciszka Niepokólczyckiego.

Inną organizacją należącą do obozu narodowego były Narodowe Siły Zbrojne działające podczas II wojny światowej i w okresie powojennym. Po Armii Krajowej i Batalionach Chłopskich była to największa formacja polityczno-wojskowa podczas okupacji. Narodowe Siły Zbrojne w czasie okupacji liczyły według różnych danych od 80 tys.do 100 tys. ludzi. Organizacja walczyła z Niemcami (choć od końca 1943 r. nie podejmowała już działań zaczepnych przeciwko nim) i zwalczała partyzantkę komunistyczną (Gwardię Ludową/Armię Ludową i partyzantkę sowiecką, traktując je jako bandyckie) oraz bandy rabunkowe.