Opowiadanie

OPOWIADANIE

na egzaminie ósmoklasisty

QUOTES

"Lorem ipsum dolor sit amet, consecter adipiscing elit, sed diam nonummy nibh euismod tincidunt" "Duis aute irure dolor in reprehenderit in voluptate velit esse cillum dolore eu fugiat nulla pariatur" "Excepteur sint occaecat cupidatat non proident, sunt in culpa qui officia deserunt mollit anim esse cillum dolore eu fugiat nulla pariatur"

oprac. Katarzyna Majchrowicz

Przeanalizuj polecenie i zrealizuj wszystkie jego elementy.

1.

Przykładowe polecenie: Napisz opowiadanie o spotkaniu z bohaterem wybranej lektury obowiązkowej, który podczas spotkania nauczył Cię czegoś ważnego. Wypracowanie powinno dowodzić, że dobrze znasz wybraną lekturę obowiązkową.

Kliknij w oczy i sprawdź, na co zwrócić uwagę podczas analizy tematu.

Musisz napisać opowiadanie twórcze, a zatem Twoja praca nie może mieć innej formy, np. być streszczeniem lektury.

Masz napisać o SWOIM spotkaniu z bohaterem lektury obowiązkowej (a nie np. o spotkaniu dwóch bohaterów lektur). Taki temat wymusza zastosowanie NARRACJI 1-osobowej.

Bohater, którego spotykasz ma Cię czegoś ważniego nauczyć! Pamiętaj o tym, budując fabułę opowiadania.

Musisz pochwalić się znajomością lektury, do której nawiązujesz (nie tylko nazwisko bohatera). Umieść akcję w czasach lub miejscu, w których żyje spotkany przez Ciebie bohater, przywołaj wydarzenia z jego życia lub inne postacie z tej lektury.

Zastosuj funkcjonalną narrację

2.

W zależności od tematu opowiadania możesz zastosować NARRACJĘ PIERWSZOOSOBOWĄ lub TRZECIOOSOBOWĄ.

Napisz opowiadanie o odwiedzinach lisa na planecie Małego Księcia, podczas których lis przekonuje się, czy chłopiec wykorzystał wiedzę zdobytą podczas podróży.Napisz opowiadanie o spotkaniu dwóch bohaterów literackich, którzy przeżyli wspólnie jakąś przygodę.

Pamiętaj, by konsekwentnie trzymać się narracji, którą wybrałeś!!!

W tego typu tematach możesz sam zdecydować, czy wybierasz narrację pierwszoosobową (możesz wcielić się w lisa) czy trzecioosobową (patrzysz na świat z góry, jesteś wszechwiedzącym obserwatorem, który opisuje spotkanie Lisa i Małego Księcia).

QUOTES

"Lorem ipsum dolor sit amet, consecter adipiscing elit, sed diam nonummy nibh euismod tincidunt" "Duis aute irure dolor in reprehenderit in voluptate velit esse cillum dolore eu fugiat nulla pariatur" "Excepteur sint occaecat cupidatat non proident, sunt in culpa qui officia deserunt mollit anim esse cillum dolore eu fugiat nulla pariatur"

Pamiętaj o logicznym układzie zdarzeń

3.

Polega on na relacjonowaniu zdarzeń na zasadzie następstwa przyczynowo-skutkowego lub chronologicznie.Możesz też zastosować układ odwrócony - retrospekcję, czyli odtwarzać zdarzenia z przeszłości - bohater wspomina swą przeszłość, cofając się do chwil, kiedy był np. młodzieńcem.

UWAŻAJ NA CZASY!

Staraj się nie mieszać czasów, ponieważ wynikają z tego różnego rodzaju błędy! Pisz: - tylko w czasie przeszłym (w dramatycznym momencie akcji możesz zmienić go na teraźniejszy) lub - tylko w czasie teraźniejszym (opcja trudna).

Wprowadź elementy twórcze

4.

W swoim opowiadaniu musisz zastosować6 z 10 elementów twórczych.

CZAS WYDARZEŃ

4a.

• Może być bardzo dokładnie określony, np. 30 stycznia 1983 r.(Opium w rosole).
• Przybliżony, np. "mam już ponad 1800 braci" (Opowieść wigilijna).
• Nieokreślony (np. czas fantastyczny w niektórych utworach fantasy).

Czas akcji to określenie już jednego elementu spośród takich jak rok, miesiąc, dzień, godzina. Określeniem czasu są i takie przykłady: *Po obfitym obiedzie udał się do... *Kiedy miał pięć lat... *Po wylądowaniu na piątej planecie...

MIEJSCE WYDARZEŃ

4b.

• Może być bardzo dokładnie oznaczone, np. Londyn, starożytny Rzym.

• Przybliżone, np. gdzieś na Saharze, na północy Polski.

• Bliżej nieokreślone, np. "Dziwny widok roztoczył się przed oczyma Ziemian, gdy wysiedli ze statku kosmicznego na tej planecie w odległej galaktyce..." (Wybawcy R. Topor).

OPIS

4c.

Opis dotyczy tych składników świata przedstawionego, które nie odnoszą się do zdarzeń. Są to przede wszystkim: *wygląd postaci (twarz, postawa, ubiór) *tło wydarzeń (np. opis przyrody, miasta, wnętrza)*opis przedmiotu*opis przeżyć wewnętrznych lub sytuacji

Przykładowy opis

Czym charakteryzuje się opis?

Opis charakteryzuje się nagromadzeniem rzeczowników i przymiotników (wyrazów określających). W opowiadaniu opis nie musi być długi - wystarczą dwa zdania.

CHARAKTERYSTYKA

4d.

BEZPOŚREDNIĄ, kiedy narrator i/lub bohater bezpośrednio nazywa cechy jakiejś postaci (opcja ławiejsza).

POŚREDNIĄ, kiedy narrator i/lub bohater opisuje jakieś zachowania, wypowiedzi bohatera, na podstawie których dowiadujemy się czegoś o jego charakterze, nawykach, upodobaniach itp. (opcja trudniejsza)

W opowiadaniu możemy zastosować charakaterystykę:

Przykład

Przykład

Na koniec wyrzucił mężczyzn z kantoru, obrzuciwszy ich wcześniej inwektywami.

Był to stary, zgryźliwy skąpiec, przed którym uciekały nawet psy.

4e.

DIALOG

Trzy poziomy trudności wprowadzania dialogu: Poziom podstawowy (najłatwiejszy)

Poziom ponadpodstawowy (trudniejszy)

Poziom masters (najtrudniejszy)

To zapis rozmowy bohaterów występujących w opowiadaniu.

Klikaj w obiekty latające, aby przeczytać przykłady!

4f.

MONOLOG

Monolog w opowiadaniu można wprowadzić na dwa sposoby: * jako monolog wewnętrzny, czyli myśli bohatera - opcja łatwiejsza, * jako monolog wypowiedziany, czyli słowa skierowane do rozmówcy (rozmówców), który jednak niczego nie odpowiada (gdyby odpowiedział, nie byłby to już monolog) - opcja trudniejsza.

Kliknij w żarówkę, aby sprawdzić, jak zapisać monolog w opowiadaniu.

„Teraz póki się wilki nie odezwą, to będzie cicho” — pomyślał Zbyszko. Teraz póki się wilki nie odezwą, to będzie cicho — pomyślał Zbyszko. WAŻNA JEST KONSEKWENCJA W ZAPISIE!

RETROSPEKCJA

4g.

RETROSPEKCJA – przywołanie wcześniejszych wydarzeń przez bohatera lub bohaterów. Mogą zostać przywołane w rozmowie bądź w formie monologu wewnętrznego bohatera.

Warto przywołać w nim jakieś wydarzenia z utworu, do którego nawiązujesz w opowiadaniu. Pochwalisz się w ten sposób znajomością treści lektury.

4h.

PUNKT KULMINACYJNYZWROT AKCJIPUENTA

PUNKT KULMINACYJNY - moment w fabule, kiedy jest największe natężenie emocji. ZWROT AKCJI - moment, w którym coś gwałtownie się zmienia.PUENTA – zaskakujące sformułowanie podkreślające sens wypowiedzi lub utworu literackiego umieszczone na końcu.

Funkcjonalne wykorzystaj lekturę obowiązkową i pamiętaj o poprawności rzeczowej

Na egzaminie opowiadanie twórcze będzie zawsze związane z treścią lektury obowiązkowej. To oznacza, że musisz wykazać się dobrą znajomością utworu.

5.

Ważne, by nie streszczać utworu, tylko wykorzystać go w sposób twórczy, możesz umieścić bohaterów lektury np. w nowej sytuacji, zmienić bieg wydarzeń (w zależności od tematu).

Pamiętaj jednak, że musisz zachować realia charakterystyczne dla utworu - to oznacza, że np. nie możesz wyposażyć bohaterów w zachowania dla nich nietypowe lub w cechy, ktorych nie posiadają w książce. Uważaj też na błędy rzeczowe - nie pomyl imion bohaterów czy innych faktów.

6.

PORADY DLA PISZĄCYCH

1. Twoja praca powinna liczyć co najmniej 200 słów.2. Podziel opowiadanie na funkcjonalne akapity (przynajmniej trzy - wstęp, rozwinięcie i zakończenie, ale może być ich więcej).3. Twoje opowiadanie nie może być w całości dialogiem. Wprowadź partie narracyjne, po to, by zastosować minimum 6 elementów twórczych.4. Zapisz poprawnie dialog (od myślników!)5. Dbaj o poprawność językową, ortograficzną i interpunkcyjną.

ZAPAMIĘTAJ

CZAS NA ĆWICZENIA

1. W załączonym pod kluczem opowiadaniu odszukaj co najmniej 6 z 10 charakterystycznych dla tej formy wypowiedzi pisemnej elementów. Zaznacz je na różne kolory zakreślaczem (opisz je w legendzie).2. Sprawdź, czy lektura obowiązkowa została twórczo wykorzystana w opowiadaniu - odszukaj w tekście nawiązania do niej.

7.

CZAS NA ĆWICZENIA

1. Przeczytaj opowiadanie załączone pod piórkiem (temat z egzaminu próbnego GWO 2020). 2. Uzupełnij jego treść o elementy podane w nawiasach (opis, dialog, retrospekcja).3. Sprawdź, jakie inne elementy twórcze zostały wprowadzone do opowiadania. Znajdź je i nazwij.

8.

DZIĘKUJĘ :-)