Dzień Języka Ojczystego
agnieszka.barr
Created on February 19, 2021
More creations to inspire you
ASTL
Presentation
VISUAL COMMUNICATION AND STORYTELLING
Presentation
ENGLISH IRREGULAR VERBS
Presentation
GROWTH MINDSET
Presentation
BLENDED LEARNING
Presentation
INTRO INNOVATE
Presentation
SUMMER ZINE 2018
Presentation
Transcript
Międzynarodowy
Dzień Języka Ojczystego
21 lutego 2022 roku
"A niechaj narodowie wżdy postronni znają, iż Polacy nie gęsi, iż swój język mają.."
To cytat z dzieła Mikołaja Reja "Figliki" (XVI w.). Pan Rej wsławił się zasługami dla naszego języka, bo jako pierwszy zaczął pisać swoje dzieła w narodowym języku (a nie po łacinie).
Wyraz gęsi nie jest w sentencji rzeczownikiem, tylko… przymiotnikiem (tzw. przymiotnikiem dzierżawczym – jaki? gęsi)! A zatem poprawne odczytanie powiedzenia Mikołaja Reja powinno być takie, że Polacy mają nie gęsi język, tylko swój, że nie gęgają, tylko mówią po polsku.
Najstarsze zdanie zapisane w języku polskim pochodzi z 1270 roku. Znajduje się ono na karcie 24 Księgi Henrykowskiej.
Brzmi:
,,Daj ać, ja pobruszę, a ty poczywaj", co znaczyło
,,Daj, niech ja pomielę (pokręcę żarna), a ty odpoczywaj".
Swoistym ,,polskim sportem narodowym" jest słowotwórstwo. :) Przykładowo, z czasownika „lecieć” można stworzyć „wylecieć”, „nalecieć”, „ulecieć”, „polecieć”, „przelecieć”, „przylecieć” i wszystkie mają inne znaczenie!
Na całym świecie po polsku mówi około… 50 mln ludzi! Duże polskojęzyczne społeczności znajdziemy m.in. w USA, Kanadzie, Wielkiej Brytanii.
Język polski — obok chińskiego, węgierskiego i fińskiego — to jeden z najtrudniejszych do nauki języków świata. Podobno Tolkien znający bardzo wiele języków, nie nauczył się go, gdyż stwierdził, że jest dla niego za trudny.
Nasze „szeleszczące” litery wprowadzają w zakłopotanie obcokrajowców. Polacy mają do nich wyraźną słabość. Dowodem na to może być zorganizowany w 2010 roku ranking na najpiękniejsze polskie słowo, w którym zwyciężyło… „źdźbło”.
2
Pomarańcza!
Pomarańcz to nazwa koloru.
A mówimy "w rowie" czy "w rowiu"?
Oczywiście "w cudzysłowie".
Włączaj...
Tylko sweter!
Ale: nie mam na sobie... swetra. :)
Puf, puf, puf....
Oczywiście, że wyszedłem!
Durszlak, wyłącznie durszlak!
Oczywiście!
Wszystko można braść.... :/
Niestety...
Tak! Bo "pewność dzieli"! :)
Jasne! "Prawda łączy"...:)
To naprawdę nie jest dobra odpowiedź...
Nie!!!
Tak i tylko tak!
Przeczytaj wierszyki – lepieje – autorstwa naszej Noblistki, Wisławy Szymborskiej:
Lepiej złamać obie nogi,
niż miejscowe zjeść pierogi.
Lepiej mieć życiorys brzydki,
niż tutejsze jadać frytki.
Lepiej mieć horyzont wąski,
niż zamawiać tu zakąski.
Lepiej wynieść się z osiedla,
niż tu przełknąć choćby knedla.
Na czym polega lepiej? Zasada jest prosta. Powinny znaleźć się w nim dwa elementy. W pierwszym wersie – opis czynu lub wydarzenia (koniecznie strasznego i dramatycznego). Ma ono pełnić rolę mniejszego zła przy skonsumowaniu konkretnej potrawy (opisanej w drugim wersie).
Może dasz radę stworzyć swoje lepieje? :) Jeśli tak, od razu się nimi podziel!
Przysłowia są mądrością narodu...
You can write an
HOMONIMY
ARCHAIZMY
PLEONAZMY
NEOLOGIZMY
"Końcówkuję" = rymuję. "Końcówkuję z niepisanowości" - poeta potrafi jedynie wymyślać końcówki (rymy) w wierszu, gdyż brak mu natchnienia.
Potwierdzenie wcześniejszych domysłów - apostrofa do muza. Muza została zestawiona z drugim neologizmem i nazwana "Natchniuzą" - tą, która daje natchnienie. Można dostrzec dokładne rymy, które są meritum wiersza.
Już sam tytuł jest neologizmem. Wzbudza on ciekawość czytelnika, słowo nieznane intryguje.
O co może chodzić?
Białoszewski prawdopodobnie nawiązuje do modlitw, jakie poeci do stuleci wysyłali do muz, z prośbą o natchnienie. "Namuzowywanie" jest ironiczną słowem, opisującym te sytuacje.
"Ości" i "uzo" to właśnie te końcówki wyrazów, do których poeta szuka rymujących się słów, niosących wartościowszą treść. Zwraca się więc z prośbą do wspomnianej wcześniej muzy, by mu je "natreściła".
Wiersz pokazuje nam jak trudna bywa praca poety. Łatwo jest wymyślać rymy, ale trudniej zawrzeć w nich mądrość, przesłanie, treść, która miałaby płynąć z wiersza.
Biblia na języku.
Połącz pary, związek frazeologiczny pochodzący z Biblii z jego znaczeniem.
https://wordwall.net/pl/resource/11328293/bez-nazwy15
Uczniowie klasy IV zmagali się z łamańcami językowymi!
Odkąd upowszechniły się krótkie wiadomości tekstowe (SMS) można zauważyć, że użytkownicy telefonów i internetu dążąc do wymiany jak najkrótszych wiadomości nie tylko używają licznych skrótów ("nwm", "zw", "btw"), ale też często pomijają w swoich wypowiedziach znaki diakrytyczne.
Zadanie do wykonania do wyboru:
- Stwórz chmurę wyrazową z synonimami słowa "fajny".
- Zilustruj (w formie rysunku) jeden z wybranych frazeologizmów.
- Naucz mnie nowego słowa pochodzącego z języka młodzieżowego.
- Zapisz w zeszycie swoje ulubione polskie słowo i uzasadnij swój wybór.
- Stwórz własny neologizm.
Dziękuję za uwagę!
Pani od polaka ;)