Żołnierze wyklęci

Antoni Heda ,,Szary"

Żołnierze wyklęci

Brawurowa akcja w Kielcach

-*Naciśnij aby wrócić do spisu treści*

- *Naciśnij aby dowiedzieć się więcej informacji*

Wspomnienia "Szarego" - książka

Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”

Odznaczenia mężczyzny

Spis treści

Antoni Heda jako patron- mapa miejsc

,,Niech się Pani pomodli"- pieśń żołnierzy wyklętych

Izba pamięci generała- leśniczówka Klepacze

Pomnik w Starachowicach

Pomnik Antoniego Hedy w Iłży

Miejsca pamięci Antoniego Hedy w moim regionie

Zjednoczyciel organizacji kombatanckich

Niektóre z akcji zbrojnych prowadzonych przez Hedę

Jak Polacy walczyli z okupantem

Dalsza działalność konspiracyjna Szarego

Dzieciństwo i młodość Antoniego

Antoni Heda ,,Szary" - Wprowadzenie

Kim byli żołnierze wyklęci?

Żołnierze Wyklęci byli żołnierzami polskiego powojennego podziemia niepodległościowego i antykomunistycznego, którzy stawiali opór sowietyzacji Polski i podporządkowaniu jej ZSRR. Walcząc z siłami nowego agresora, musieli zmierzyć się z ogromną, wymierzoną w nich propagandą Polski Ludowej, która nazywała ich „bandami reakcyjnego podziemia”. Z kolei osoby działające w antykomunistycznych organizacjach i oddziałach zbrojnych, które znalazły się w kartotekach aparatu bezpieczeństwa, określono mianem „wrogów ludu”

Kim byli żołnierze wyklęci?

Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”

W 2001 roku Sejm Rzeczypospolitej Polskiej podjął uchwałę, w której uznał zasługi organizacji i grup niepodległościowych, które po zakończeniu II wojny światowej zdecydowały się na podjęcie nierównej walki o suwerenność i niepodległość Polski, oddając w ten sposób hołd poległym i pomordowanym oraz wszystkim więzionym i prześladowanym członkom organizacji Wolność i Niezawisłość[3]. Było to pierwsze tej rangi uhonorowanie żołnierzy zbrojnego podziemia antykomunistycznego.

Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” – polskie święto państwowe obchodzone corocznie 1 marca, poświęcone upamiętnieniu żołnierzy antykomunistycznego i niepodległościowego podziemia. Święto nie jest dniem wolnym od pracy.

*Naciśnij na grafikę aby odsłuchać piosenkę*

STEP II

Pieśń partyzancka Niech się pani pomodli, zawiera ponadczasowy tekst z prośbą o modlitwę za antykomunistyczne podziemie. Pieśń Niech się Pani pomodli popularna była zwłaszcza w partyzanckich oddziałach Lubelszczyzny i Podlasia. Co ciekawsze pieśni Niech się pani pomodli była znana również miejscowej ludności, dla której stanowiła ona prośbę od leśnych oddziałów. Kompozytor melodii i autor pieśni Niech się pani pomodli pozostają nieznani. Pieśń Niech się pani pomodli znalazła się w albumie muzyczny zespołu De Press wydanym w 2009 roku, ku podtrzymaniu pamięci Żołnierzy Niezłomnych.

,,Niech sie Pani pomodli"

Antoni Heda ,,Szary"

+Zapraszam na dalszą część historii o naszym bohaterze

Antoni Heda-Szary, właściwie Antoni Heda ps. „Szary” (ur. 11 października 1916 w Małomierzycach k. Iłży, zm. 14 lutego 2008 w Warszawie) – dowódca oddziałów partyzanckich ZWZ i AK, w okresie powojennym formacji niepodległościowych ROAK, DSZ, NIE. Działał głównie na terenie okręgu kieleckiego i radomskiego. Generał brygady Wojska Polskiego.

Wprowadzenie

We wrześniu 1937 został powołany do odbycia służby wojskowej. Ukończył Dywizyjny Kurs Podchorążych Rezerwy 2 DP Leg. przy 4 pułku piechoty Legionów w Kielcach. Służbę zakończył we wrześniu 1938 i powrócił do pracy w Starachowicach.

We wrześniu 1936 otrzymał pracę w Fabryce Zbrojeniowej w Starachowicach w Izbie Pomiarów.

Urodził się w rodzinie rolników Jana i Antoniny z Dziurów. Miał ośmioro rodzeństwa: pięciu braci (Władysław, Stanisław, Jan, Józef, Stefan i dwoje bliźniaków zmarłych podczas porodu) i trzy siostry (Helena, Janina i Maria). W 1923 rozpoczął naukę w czteroklasowej szkole w Małomierzycach, ostatnie klasy szkoły powszechnej ukończył w Rzeczniowie. Od 1931 kształcił się w Kolejowej Szkole Technicznej w Radomiu, którą ukończył w 1936 na wydziale elektryczno-mechanicznym z dodatkowym kursem zbrojeniowym.

Dzieciństwo i młodość Antoniego

Po powrocie podjął działalność konspiracyjną w Związku Walki Zbrojnej (ZWZ), przemianowanego w 1942 na Armię Krajową. Został komendantem Podobwodu Iłża AK (krypt. „Dolina”). Wsławił się wówczas zdobyciem więzienia niemieckiego w Starachowicach i uwolnieniem około 80 przetrzymywanych tam więźniów. Spośród 60, którzy nie chcieli wracać do domów, utworzył oddział. Po tym wyczynie komenda Okręgu Kielecko-Radomskiego AK wyraziła zgodę na przejście Hedy do partyzantki. Walczył w składzie zgrupowania AK Jana Piwnika ps. „Ponury”.Tajna działalność której celem było uniemożliwieniem wrogowi normalnego życia. Były rysowanie grafiti liter V, żółwi, świń, kotwic. wybijali szyby u fotografów którzy na wystawie mieli zdjęcia Niemieckich oficerów.

Dalsza działalność konspiracyjna

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit

19 lipca 1944 – w okolicach Wólki Plebańskiej opanowanie niemieckiego pociągu, zdobycie znacznej ilości amunicji i trotylu, w okresie akcji „Burza” – walki m.in. pod Radoszycami, Trawnikami i Szewcami; oddział A. Hedy wchodził wówczas w skład II batalionu 3 pp Leg. AK pod dowództwem kpt. Stanisława Poręby ps. „Świątek”. 5 sierpnia 1945 – najsłynniejsza akcja bojowa – ok. 250 osobowy oddział AK pod dowództwem kpt. „Szarego” podczas ok. 4 godzinnej operacji rozbił główne ubeckie więzienie w centrum Kielc, przy ul. Zamkowej i uwolnił ok. 354 więźniów z niemal wszystkich cel (zabrakło trotylu do otwarcia 2 cel).

30 października 1943 – udana akcja na terenie Zakładów Zbrojeniowych w Starachowicach, podczas której partyzanci przebrani za Niemców opanowali fabrykę i wynieśli 2 mln zł oraz broń, 1 kwietnia 1944 – zakończone sukcesem całodzienne walki w okolicy Jeleńca z niemiecką obławą; jedno z najwspanialszych zwycięstw partyzanckich w Okręgu AK Kielecko-Radomskim, 5/6 czerwca 1944 – opanowanie miasta Końskie, rozbicie niemieckiego aresztu i uwolnienie ok. 70 osób. Straty własne: 4 zabitych, 2 rannych, niemieckie: 17 zabitych, 8 rannych,

216 sierpnia 1943 – zdobycie bez strat własnych niemieckiego więzienia w Starachowicach i uwolnienie wszystkich ok. 80 aresztowanyc, 15 września 1943 – zdobycie w biały dzień po ponad 3 godzinnym boju ufortyfikowanego kompleksu budynków majątku Pakosław[4], odległego o 5 km od Iłży, obsadzonego plutonem 45 niemieckich frontowych żołnierzy, terroryzujących okoliczną ludność. Zdobycie znacznej ilości broni, amunicji i zaopatrzenia. Straty własne: jeden ranny żołnierz ps. „Szczodry”. 23 września 1943 – udana akcja odwetowa na niemieckich kolonistach we wsi Gozdawa koło Sienna, za represje na okolicznej ludności polskiej,

Spośród wielu akcji zbrojnych, które przeprowadził, można wymienić następujące:

W nocy z 4 na 5 sierpnia 1945 jego oddział w sile 250 osób oswobodził ponad 354 więzionych przez UB w kieleckim więzieniu żołnierzy Armii Krajowej, Batalionów Chłopskich i Narodowych Sił Zbrojnych.Po brawurowej akcji Heda zaprzestał działalności konspiracyjnej. Wyjechał na Wybrzeże gdzie przybrał nazwisko Antoni Wiśniewski. Bezpieka wytropiła go w 1948 roku. Heda trafił do więzienia i otrzymał cztery wyroki śmierci. Uratowała go interwencja byłych oficerów AL, z którymi walczył na Kielecczyźnie. Wyrok zamieniono na dożywocie.

Brawurowa akcja w Kielcach

W III RP pracował na rzecz zjednoczenia organizacji kombatanckich. Swego celu dopiął współtworząc Światową Federację Polskich Kombatantów, której przewodniczył. Antoni Heda odszedł w wieku 91 lat, 14 lutego 2008.

"Szary" wyszedł z więzienia na mocy amnestii w 1956 roku. Zamieszkał w Warszawie, gdzie założył prywatny warsztat. Jednocześnie był wieloletnim doradcą prymasa Stefana Wyszyńskiego. Nie zaprzestał działalności niepodległościowej. Związał się z NSZZ "Solidarność", w ramach której był przewodniczącym Koła Kombatantów AK. W 1981 został internowany w ośrodku Warszawa-Białołęka.

Zjednoczyciel organizacji kombatanckich

Miejsca pamięci Antoniego Hedy w moim regionnie

Iłża leśniczówka Klepacze

Lorem ipsum

Starachowice

Pomnik żołnierzy radzieckich Pomnik znajduje się na skwerze przy ulicy Marszałka Józefa Piłsudskiego. Został odsłonięty 9 czerwca 1946 roku. Pomnik jest wykonany z kamienia ciosanego – piaskowca. W górnej części znajduje się pięcioramienna gwiazda. W podstawie pomnika znajduje się granitowa tablica z napisem w języku rosyjskim. Napis na tablicy – w tłumaczeniu: BOHATEROM POLEGŁYM ZA WYZWOLENIE Z NIEMIECKIEGO JARZMA / MIASTO STARACHOWICE

Pomnik w Starachowicach

Generał brygady Antoni Heda-Szary to syn Ziemi Iłżeckiej, który największe akcje zbrojne prowadził na terenie obecnego województwa świętokrzyskiego. Miejsc pamięci Bohatera i jego słynnych akcji jest bardzo dużo. Rodzinna wieś upamiętniła Antoniego Hedę tablicą pamiątkową na pobudowanym we wsi w 2003r. kościółku, w którym nabożeństwo niedzielne odprawia ksiądz przyjeżdzający z parafii Iłża. Wybraliśmy jednak Iłżę, nasze miasteczko gminne, które dumne jest ze swojego Bohatera. Rodzinna Ziemia pielęgnuje Jego pamięć nie tylko przez stawianie trwałych śladów – pomników, tablic, ale i aktywne przekazywanie jego legendy młodym pokoleniom podczas organizowanych uroczystości i rajdów.

Iłża-Pomnik gen Antoniego Hedy-Szarego i tablice pamiątkowe

Pomnik Antoniego Hedy w Iłży

Leśniczówka w Klepaczach ma ponad 100 lat, wybudowano ją w 1906 roku. Podczas II wojny światowej stacjonowali tam żołnierze z oddziałów partyzanckich Antoniego Hedy. Córka generała - Maria Hamilton przypomina, że miejsce to było dla jej ojca bardzo ważne. Umieścił tam także swoich rodziców, kiedy byli ścigani przez Niemców. Po wojnie do Klepaczów przyjeżdżał na urlopy. W Izbie Pamięci odtworzono wygląd wojennego mieszkania. Są dwa łóżka, umywalka, prosta szafa i elementy umundurowania. Wśród nich, płaszcz generała przekazany przez rodzinę. Oprócz tego są zdjęcia, obrazy i przedmioty z okresu wojny.

Izba pamięci Antoniego Hedy- leśniczówka Klepacze

Antoni Heda „Szary” – patron

Krzyż walecznych

KRZYŻ ORDERU WOJENNEGO VIRTUTI MILITARI

Za zasługi został odznaczony...

Generał Antoni Heda „Szary” zmarł w Warszawie. Uroczystości pogrzebowe odbyły się 21 lutego 2008. Rozpoczęła je żałobna msza w Katedrze Polowej Wojska Polskiego o godzinie 10.30, koncelebrowana przez ks. bp gen. dyw. Tadeusza Płoskiego. W jej trakcie szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego Władysław Stasiak poinformował, że tego dnia prezydent Rzeczypospolitej Polskiej nadał pośmiertnie gen. bryg. w st. spocz. Antoniemu Hedzie-Szaremu, za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej, Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski i w imieniu prezydenta RP przekazał order rodzinie zmarłego. Po mszy trumnę z ciałem generała przewieziono do Podkowy Leśnej. Tu, zgodnie z wolą generała, został pochowany obok swojej żony w grobie rodzinnym na cmentarzu parafialnym. Ceremonię pogrzebową prowadził ks. prałat płk Sławomir Żarski. Tego dnia generała Antoniego Hedę „Szarego” żegnała rodzina, żołnierze z jego oddziału, przyjaciele, licznie przybyłe poczty sztandarowe i delegacje organizacji kombatanckich, harcerzy, szkół, urzędów i instytucji.

Msza żałobna i pogrzeb

Wspomnienia ''Szarego"

Antoni Heda-Szary to legenda podziemnego państwa polskiego w Górach Świętokrzyskich. Do dzisiaj śpiewają o nim pieśni. Historia jego życia toczy się we wspomnieniach od września 1939 roku, poprzez brawurowe akcje partyzanckie w latach okupacji do rozbicia więzienia UB w Kielcach w 1945 roku. Zdradzony, zostaje aresztowany i skazany na wielokrotną karę śmierci. Ułaskawiony, wychodzi na wolność w 1956 roku. Pointa losów „Szarego” w PRL, przewodniczącego „Solidarności” kombatantów, to internowanie w Białołęce na początku stanu wojennego w 1981 roku.

https://images.app.goo.gl/xCmgRWuBgFMi3UXH9

https://images.app.goo.gl/K9mpzqtqUGcbBB7NA

https://images.app.goo.gl/AYWfT1MoJSajKMXX9

https://images.app.goo.gl/duvd9q87tQy3t2Xc9

https://images.app.goo.gl/5EbNEPBTCFheekEt5

https://images.app.goo.gl/PxcitxN8PVEXV6FF7

https://images.app.goo.gl/ekh2DtSuenG6Kjne9

https://images.app.goo.gl/pQD6u2HT8WtKZA2N6

https://images.app.goo.gl/32jBM9yGfaMuwpNX7

https://images.app.goo.gl/iznsPZsN3XsGU25X8

https://images.app.goo.gl/1VRVbfcN7jLXrRM47

https://images.app.goo.gl/ysSbAN8TW2PiUAMy7

https://images.app.goo.gl/Y9fZ9qUPv51GzQq66

https://images.app.goo.gl/RYU6feGLBhwshiZf9

https://images.app.goo.gl/TVGUp41pHmj4nv9U7

https://images.app.goo.gl/RtBdvyUECk7tdsFaA

https://images.app.goo.gl/S2CebAu8Lnz44Sbc9

https://youtu.be/WELt1AUqqDg

https://images.app.goo.gl/HsEvj5tyTrbPybDb6

https://images.app.goo.gl/u1F3a4DNviAcvyyc6

https://images.app.goo.gl/nzwxUcSheQ2QLLNs8

https://www.polskatradycja.pl/piesni/wojskowe/niech-sie-pani-pomodli.html

https://www.taniaksiazka.pl/wspomnienia-szarego-antoni-heda-szary-p-179260.html

https://m.radio.kielce.pl/pl/post-72234

https://zolnierzewhistorii.ipn.gov.pl/zwh/mapy/154p7259,Ilza-Pomnik-gen-Antoniego-Hedy-Szarego-i-tablice-pamiatkowe.html

https://starachowice.eu/dla-mieszkanca/kultura/starachowickie-zabytki/miejsca-pamieci-narodowej/pomniki

https://www.prezydent.pl/kancelaria/zolnierze-wykleci/kim-byli-zolnierze-wykleci/

https://pl.wikipedia.org/wiki/Antoni_Heda

Źródła z których korzystałam

Dziękuję za uwagę