Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych

1 marzec

indeKS

geneza

podziemie

armia krajowa

Cytaty

kalendarium

mapa

video

galeria

zbrodnie

Znane postacie

o nich się mówi

materiały

Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych ma być wyrazem hołdu dla żołnierzy drugiej konspiracji za świadectwo męstwa, niezłomnej postawy patriotycznej i przywiązania do tradycji niepodległościowych, za krew przelaną w obronie Ojczyzny

Ustawa

W hołdzie „Żołnierzom Wyklętym” — bohaterom antykomunistycznego podziemia, którzy w obronie niepodległego bytu Państwa Polskiego, walcząc o prawo do samostanowienia i urzeczywistnienie dążeń demokratycznych społeczeństwa polskiego,

Dnia pamięci żołnierzy wyklętych

data

1

marca

Data 1 marca nie jest przypadkowa. Tego dnia w 1951 w mokotowskim więzieniu komuniści strzałem w tył głowy zamordowali przywódców IV Zarządu Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość – Łukasza Cieplińskiego i jego towarzyszy walki. Tworzyli oni ostatnie kierownictwo ostatniej ogólnopolskiej konspiracji kontynuującej od 1945 roku dzieło Armii Krajowej.

Pierwsze stanowisko zakłada, że działacze podziemia to ludzie zdeprawowani wojną, nieprzystosowani, antysemici, niekiedy wręcz bandyci, drugie zaś traktuje ich jako nieugiętych bojowników, ostatnich obrońców narodowych wartości, przysłowiowych „rycerzy bez skazy”, których działania z definicji nie podlegają krytyce.

+info

W 1945 r. w granicach ówczesnej Polski działało około 350 oddziałów podziemia niepodległościowego. W ich szeregach walczyło od 13 000 do 17 000 żołnierzy.

Wokół polskiego podziemia działającego po tzw. wyzwoleniu narosło wiele mitów. Mówiono o nim wiele półprawd, wielokrotnie poddawano zafałszowaniu. Komunistyczna propaganda nazywała członków podziemia niepodległościowego faszystami, zdrajcami, reakcjonistami, sprzedawczykami, w najlepszym razie – ludźmi zagubionymi.

Polskie Podziemie

+info

+info

+info

krajowa

armia

Organem dowodzenia AK była Komenda Główna oraz sztab. Funkcję Komendanta

W 1944 r. cały kraj został podzielony na trzy obszary: Południowo-Wschodni, Warszawski, Zachodni. Oprócz tego bezpośrednio Komendzie Głównej AK podlegały wyodrębnione samodzielne okręgi.

Armia Krajowa miała zjednoczyć na płaszczyźnie ponadpartyjnej wszystkie organizacje zbrojne istniejące

Funkcję Komendanta Głównego pełnili kolejno: gen. Stefan Rowecki „Rakoń”, „Grabica”, „Grot” (14 luty 1942 r. – 30 czerwiec 1943 r.); gen. Tadeusz Komorowski „Korczak”, „Znicz”, „Bór” (17 lipiec 1943 r. – 2 październik 1944 r.) oraz gen. Leopold Okulicki „Kobra”, „Niedźwiadek”, „Termit”, który w okresie od 2 października do 26 grudnia 1944 r. pełnił obowiązki Komendanta,

a od 26 grudnia 1944 r. do 19 stycznia 1945 r. sprawował jego funkcję.

Działalność AK dostosowana była do dwóch wyraźnie określonych etapów walki z okupantem: walki bieżącej i powstania powszechnego. W zakresie walki bieżącej Komenda Główna AK prowadziła: wywiad, dywersję, akcje odwetowe i ochronne, likwidacje agentów itp. Kwestia powstania powszechnego była uzależniona od sytuacji międzynarodowej.

Działalność AK dostosowana była do dwóch wyraźnie określonych etapów walki z okupantem: walki bieżącej i powstania powszechnego. W zakresie walki bieżącej Komenda Główna AK prowadziła: wywiad, dywersję, akcje odwetowe i ochronne, likwidacje agentów itp. Kwestia powstania powszechnego była uzależniona od sytuacji międzynarodowej.

Cytaty

Danuta Siedzikówna

„Jest mi smutno, że muszę umierać. Powiedzcie mojej babci, że zachowałam się jak trzeba...”

Antoni Olechnowicz

"Wszystkich Was przepraszam, że ściągnąłem nieszczęście na Was, Kochani. Wspomnijcie mnie czasem. Całuję Was mocno

Łukasz ciepliński

"Staję przed zarzutem zdrady narodu polskiego, a przecież już w młodości życie moje Polsce ofiarowałem i dla niej chciałem pracować. Dla mnie sprawa polska była największą świętością."

Życie poświęcić warto jest tylko dla jednej idei, idei wolności!

Kpt. Zdzisław Broński „Uskok”

1 VIII – wybuch powstania warszawskiego.

2 X – kapitulacja powstania warszawskiego.

Listopad – w Grodzisku utworzono Narodowe Zjednoczenie Wojskowe. W jego skład weszły Narodowa Organizacja Wojskowa, Narodowe Siły Zbrojne oraz lokalne struktury AK.

kalendarium

najważniejsze wydarzenia

Maj – kpt. Stanisław Sojczyński „Warszyc” utworzył lokalną organizację Konspiracyjne Wojsko Polskie (Łódzkie, część woj. śląskiego

1 VII – doszło do samorozwiązania RJN. Wystosowała ona Deklarację Jedności Narodowej i Testament Polski Walczącej.

10–25 VII – oddziały ACz, NKWD, LWP i UB przeprowadziły szeroko zakrojoną akcję pacyfikacyjną w Puszczy Augustowskiej skierowaną przeciwko oddziałom polskiego podziemia. Aresztowano ponad 7 tys. osób. 600 wywieziono w nieznanym kierunku

1944

1945

mapa

Obwody AK Augustów i Suwałki przed rozpoczęciem akcji "Burza" w 1944 r. liczyły łącznie prawie 5000 żołnierzy. 12 maja 1944 r. inspektor suwalski AK mjr Franciszek Szabunia "Zemsta" i dowódca sowieckiego oddziału operującego na tym terenie

Podziemie

dane w liczbach

VIDEO

"nIEZWYCIĘŻENI. CZAS PRÓBY"

VIDEO

stalinowscy kaci

VIDEO

rotmistrz pilecki

Pilecki zorganizował siatkę konspiracyjną, która przesyłała na Zachód dane

VIDEO

wrocławska bezpieka

Pierwsza struktura organizacyjna WUBP we Wrocławiu składała się z wydziałów, sekcji

+info

Twarze wrocławskiej bezpieki

Przygotowana przez pracowników Oddziału IPN we Wrocławiu książka prezentuje obsadę personalną kierowniczych stanowisk Urzędu Bezpieczeństwa i Służby Bezpieczeństwa we Wrocławiu w latach 1945–1990.

Twarze.wroclawskiej.bezpieki.pdf (ipn.gov.pl)

galeria - odnalezieni

Władysław Borowiec (1916–1948), ps. „Żbik” - pracował jako księgowy od 1 września 1945 w poznańskiej delegaturze Biura Rewindykacji i Odszkodowań Wojennych. Jeszcze we wrześniu 1945 przeniesiony do berlińskiej placówki biura, pełnił tam funkcję księgowego, a następnie intendenta; był również tłumaczem z języka angielskiego.

Henryk Borowy-Borowski (1913–1951), ps. „Trzmiel” - żołnierz Okręgu Wileńskiego AK, w ramach którego służył w grupie wywiadowczej, zorganizowanej do walki z sowietyzacją ziem polskich. Następnie wszedł w skład komendy eksterytorialnego Okręgu Wileńskiego AK, w której pełnił funkcję kierownika komórki kontrwywiadowczej.

Józef Łukaszewicz (1929–1949), ps. „Walek”, „Kruk”- Służył w oddziale Zygmunta Rześkiewicza „Grota”, „Parabelki”, a następnie Zygmunta Jezierskiego „Orła”, które przeprowadziły kilka akcji bojowych przeciw grupom UB i KBW na terenie powiatu Mińsk Mazowiecki. Zatrzymany 4 czerwca 1948 r. w Grodzisku. Skazany na karę śmierci. Zamordowany 14 maja 1949 r.

Wacław Walicki (1903–1949), ps. „111”, „Druh Michał”, „Pan Michał”, „Tesarro”- oficer Komendy Okręgu Wileńskiego Armii Krajowej. W konspiracji ZWZ/AK od 1939 r. jako oficer wywiadu Dzielnicy „D” konspiracyjnego Garnizonu m. Wilna, następnie oficer informacyjny sztabu Inspektoratu „A” i zgrupowania partyzanckiego ppłk. Antoniego Olechnowicza „Pohoreckiego”. W ramach działalności Ośrodka Mobilizacyjnego Okręgu Wileńskiego AK stworzył i kierował własną siatką konspiracyjną, składającą się z wileńskiej młodzieży. Aresztowany 23 czerwca 1948 roku. Wyrok śmierci wykonano 22 grudnia 1949 r.

Ryszard Widelski (1913–1949), ps. „Irydion”, „Wiara”, „Wiesia”, „Władysław”, „Żbik” - Pełnił w strukturach AK funkcję dowódcy plutonu w Obwodzie Praga. Żołnierz Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość od grudnia 1945 r. Od połowy 1946 roku kierował siatką wywiadowczą Obszaru Centralnego, a następnie IV Zarządu Głównego WiN w Warszawie o kryptonimie „Syrena”, „Wisła”.

Zygfryd Kuliński (1924–1950), ps. „Albin” - żołnierz Ruchu Oporu Armii Krajowej i Narodowego Zjednoczenia Wojskowego. Służył w oddziale por. Franciszka Majewskiego „Słonego”. Przydzielony do oddziału Wiktora Stryjewskiego „Cacki”, w latach 1946–1949 brał udział w wielu akcjach przeciwko placówkom UB i MO. Zatrzymany 8 lutego 1949 r. Skazany na karę śmierci. Zamordowany 29 marca 1950 r.

Józef Franczak ps. „Lalek” - jest powszechnie uznawany za ostatniego członka i partyzanta polskiego podziemia niepodległościowego i antykomunistycznego, który poległ w walce z grupą operacyjną ZOMO/SB w październiku 1963, po 24 latach w zbrojnej konspiracji.

Zygmunt Edward Szendzielarz, ps. „Łupaszko”, „Łupaszka” - major kawalerii Wojska Polskiego i Armii Krajowej. Dowódca 5 Wileńskiej Brygady AK.

GALLERia - kaci

Julia Brystygierowa - doktor filozofii, członek KPZU/KPP, PPR i PZPR, funkcjonariuszka aparatu bezpieczeństwa Polski Ludowej, dyrektor departamentu V i III MBP, redaktor w Państwowym Instytucie Wydawniczym, pełnomocnik tajnego Centralnego Biura Komunistów Polski przy Komitecie Centralnym WKP.

Stefan Michnik - kapitan Ludowego Wojska Polskiego, sędzia i adwokat, działacz komunistyczny, informator i rezydent Informacji Wojskowej. Odpowiedzialny za sądowe zbrodnie komunistyczne.

Józef Światło - wysoki funkcjonariusz Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego, m.in. wicedyrektor Departamentu X MBP. Obawiając się czystek po aresztowaniu Ławrientija Berii w 1953, uciekł na Zachód podczas podróży służbowej do Berlina Wschodniego

+info

Obława Augustowska

W lipcu 1945 r. oddziały Armii Czerwonej przy pomocy Wojska Polskiego oraz funkcjonariuszy i współpracowników Urzędu Bezpieczeństwa przeprowadziły szeroko zakrojoną akcję pacyfikacyjną na terenie Puszczy Augustowskiej i jej okolic, określanej mianem Obławy Augustowskiej. Ze strony sowieckiej w operacji uczestniczyły jednostki 50. armii

Nie znamy dokładnie ani daty początkowej, ani końcowej operacji - najczęściej umieszcza się ją między 12 a 28 lipca. W sumie zatrzymano kilka tysięcy osób, część z nich więziono i poddawano brutalnemu śledztwu. Ok. 600 osób nigdy nie powróciło do domów i do dziś nie są znane ich losy. Najprawdopodobniej wszyscy zostali pozbawieni życia na podstawie tej samej decyzji i należy ich uznać za ofiary Obławy Augustowskiej.

Podziemie zbrojne na Lubelszczyźnie

Działania Sowietów i akcja obronna Polaków były umiejscowione na tle przełomowych wydarzeń: aresztowania Komendanta Okręgu Lublin Kazimierza Tumidajskiego w sierpniu 1944 r., powołania Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej, procesu 16 przywódców Polskiego Państwa Podziemnego w Moskwie w czerwcu

+info

Lubelszczyzna była miejscem szczególnej koncentracji oddziałów partyzanckich zarówno w okresie okupacji niemieckiej, jak

i w latach narodzin systemu władzy komunistycznej w Polsce.

+info

Śląski katyń

„Gdziekolwiek polegliśmy, polegliśmy za ojczyznę a nie mieliśmy w niej symbolicznego grobu.”

W nocy z 25 na 26 września 1946 roku grupa kilkudziesięciu żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych należących do oddziału kpt. Henryka Flamego, ps. Bartek została podstępem zwabiona, a następnie z premedytacją brutalnie zamordowana przez funkcjonariuszy UB

26 września 2020 roku na polanie „Hubertus” pomiędzy wsiami Barut a Dąbrówka (gmina Wielowieś), odbyły się obchody rocznicy zbrodni dokonanej we wrześniu 1946 roku przez NKWD i UB na żołnierzach Narodowych Sił Zbrojnych kpt. Henryka Flamego, ps. Bartek.

Na polanie "Hubertus" spotkali się przedstawiciele władz państwowych, samorządowcy, służby mundurowe, a także kombatanci oraz członkowie Stowarzyszenia Pamięci Armii Krajowej. W uroczystości uczestniczył Wojskowy Komendant Uzupełnień w Gliwicach ppłk Mirosław Stefanów.

O nich teraz mówimy

Rotmistrz Witold Pilecki

oficer rezerwy Wojska Polskiego, współzałożyciel Tajnej Armii Polskiej, dobrowolny więzień KL Auschwitz, oficer Komendy Głównej Armii Krajowej i „NIE", więzień polityczny okresu stalinowskiego, ofiara mordu sądowego.

naczelnik II rejonu IV Okręgu Trockiego oraz dowódca drużyny Milicji Ludowej Pasa Neutralnego, sierżant Korpusu Ochrony Pogranicza, partyzant

Danuta Siedzikówna „Inka”

Wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego

Feliks Selmanowicz „Zagończyk”

kszysztof szwagrzyk

Prowadzi poszukiwania osób zamordowanych

publikacje książkowe

Generał August Emil Fieldorf „Nil”

Inka

Zachowałam się jak trzeba...

Rotmistrz Witold Pilecki - Joanna Wieliczka-Szarkowa

http://www.polska-zbrojna.pl/home/articleinmagazineshow/8000?t=SLASKI-KATYN

Bibliografia

Dziękuję za uwagę