Żołnierze Wyklęci. Żołnierze Niezłomni.

Podstawa prawna

USTAWA z dnia 3 lutego 2011 r. o ustanowieniu Narodowego Dnia Pamięci "Żołnierzy Wyklętych".W hołdzie "Żołnierzom Wyklętym" - bohaterom antykomunistycznego podziemia, którzy w obronie niepodległego bytu Państwa Polskiego, walcząc o prawo do samostanowienia i urzeczywistnienie dążeń demokratycznych społeczeństwa polskiego, z bronią w ręku, jak i w inny sposób, przeciwstawili się sowieckiej agresji i narzuconemu siłą reżimowi komunistycznemu - stanowi się, co następuje: Art. 1. Dzień 1 marca ustanawia się Narodowym Dniem Pamięci "Żołnierzy Wyklętych". Art. 2. Narodowy Dzień Pamięci "Żołnierzy Wyklętych" jest świętem państwowym. Art. 3. Ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Kim byli Żołnierze Wyklęci ?

Po II wojnie światowej z bronią w ręku przeciwstawili się narzuconej siłą władzy komunistycznej. Uczestników ruchu partyzanckiego określa się też jako Żołnierzy Drugiej Konspiracji lub Żołnierzy Niezłomnych. Sformułowanie Żołnierze Wyklęci powstało w 1993 roku, po raz pierwszy użyto go w tytule wystawy Żołnierze Wyklęci - antykomunistyczne podziemie zbrojne po 1944 r.

"Jest mi smutno, że muszę umierać. Powiedzcie mojej babci, że zachowałam się jak trzeba"

Zapomniani Bohaterowie

Uczestniczyła jako sanitariuszka w walkach szwadronu z grupami operacyjnymi UB, MO i KBW. Warto wspomnieć, że podczas akcji bojowych udzielała pomocy sanitarnej nie tylko rannym partyzantom, ale również rannym milicjantom. Po bestialskim śledztwie 3 sierpnia 1946 r. została zamordowana w wieku 17 lat.

Danuta Siedzikówna ps. Inka (1928-1946)

„Starałem się tak żyć, abym w godzinie śmierci mógł się raczej cieszyć niż lękać”

Zapomniani Bohaterowie

Rotmistrz Wojska Polskiego, wybitny działacz Polskiego Podziemia, zasłynął dobrowolnym pobytem w obozie Auschwitz, skąd następnie uciekł. Uczestnik Powstania Warszawskiego, działacz organizacji niepodległościowej "NIE". Oskarżony przez władze komunistyczne o zdradę i po okrutnym śledztwie skazany na karę śmierci.

Rotmistrz Witold Pilecki ( 1901-1948 )

"Czy wiesz dlaczego mnie skazali? - Bo odmówiłem współpracy z nimi. Pamiętaj, żebyś nie prosiła ich o łaskę! Zabraniam tego".

Zapomniani Bohaterowie

Urodzony w Krakowie, był wybitnym żołnierzem, jednym z najważniejszych oficerów Armii Krajowej. Przyjął pseudonim „Nil” na pamiątkę egipskiego etapu drogi z Anglii do okupowanej Polski latem 1940 r. Dowódca Kedywu, AK i organizacji „NIE” walczącej z sowiecką okupacją Polski. Aresztowany w 1950 roku, torurowany pozostał niezłomny. Zamordowany w 1953 r.

Gen. August Emil Fieldorf "Nil" ( 1895-1953 )

Została aresztowana w Warszawie 30 października 1946 roku. Śledztwo w jej sprawie trwało 11 miesięcy. Wyrok - kara śmierci, zamieniono na dożywocie. W 1956 roku na mocy amnestii Stanisława Rachwałowa, po 10 latach więzienia wyszła na wolność. Nazywana „Pileckim w spódnicy”.

Zapomniani Bohaterowie

Rozpoczęła działalność konspiracyjną zimą 1939 r. Dwukrotnie więziona przez Niemców w Krakowie, a następnie w obozach koncentracyjnych: Auschwitz, Ravensbruck, Neuestadt-Glewe. Po wojnie aresztowana w komunistycznych więzieniach. Wróciła do Krakowa w 1946 roku i zaangażowała się w pracę w podziemiu antykomunistycznym. Działała w Związku Walki Zbrojnej, Delegaturze Sił Zbrojnych Na Kraj oraz Zrzeszeniu „Wolność i Niezawisłość”.

Stanisława Rachwałowa (1906-1985)

https://www.pbw.edu.pl/zestawienia-tematyczne

• Drogą honoru Polaka prawdziwego : pułkownik Franciszek Niepokólczycki / Filip Musiał.// Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej. - 2020, nr 3, s. 12-19.

• Żona wyklęta : kobieta, która kochała żołnierza niezłomnego / Anna Śnieżko. - Wydanie I. - Kraków : Znak Horyzont, 2018.

• Skazy na pancerzach : czarne karty epopei Żołnierzy Wyklętych / Piotr Zychowicz. - Wydanie I (dodruk). - Poznań : Dom Wydawniczy Rebis, 2018.

• Ochotnik : o rotmistrzu Witoldzie Pileckim / Marco Patricelli ; przełożył Krzysztof Żaboklicki. - Wydanie drugie. - Kraków : Wydawnictwo Literackie, 2018.

ŻOŁNIERZE WYKLĘCI, ŻOŁNIERZE NIEZŁOMNI. PODZIEMIE ZBROJNE I NIEPODLEGŁOŚCIOWE W LATACH 1944 - 1963. Zestawienie bibliograficzne ze zbiorów Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Krakowie za lata 1989-2020 Wybrane pozycje:

Scenariusze lekcji

Materiały edukacyjne i scenariusze dostępne online

Wiedza dla ciekawych

Filmy i piosenki

Materiały pomocnicze

Dziękujemy za uwagę !