Muzyka XX wieku

Nowoczesne nurty w muzyce współczesnej- aleatoryzm, dodekafonia,ekspresjonizm

Click here to edit this text

Utwory znaczących kompozytorów XX w. wymagają od słuchacza skupienia i dyscypliny. Nowatorstwo, eksperymentatorstwo twórców na pewno wzbudza zaciekawienie, ale może też spotkać się z brakiem zrozumienia (podobnie jak zdarza się z obrazami malarzy XX w. np. Pabla Picassa, Wassilego Kandinsky'ego

Abstrakcjonizm - kierunek w sztukach plastycznych, , który cechuje brak wszelkich odniesień do form lub przedmiotów obserwowanych w rzeczywistości. Czyli obraz nie powinien przywodzić na myśl żadnych rzeczy lub wydarzeń.

Muzyka zawsze flirtowała z malarstwem. Szczególnie pod koniec XIX w. , kiedy to powstał kierunek, którego cechą charakterystyczną było uchwycenie przez malarza wyszukanych, ulotnych momentów, poprzez operowanie światłem i barwą. Był to impresjonizm. Podobny cel obrali niektórzy kompozytorzy. W wielkim uproszczeniu można powiedzieć, że muzycy impresjoniści malują dźwiękami (barwą dźwięku) impresje, czyli chwilowe wrażenia, jakby nieco rozmyte ale bardzo piękne. Głównym przedstawicielem impresjonizmu w muzyce był francuski kompozytor Claude Debussy (1862-1918) i Maurycy Ravel (twórca słynnego bolera).

Ponadto Pośród ogromnej różnorodności kierunków i nurtów muzycznych XX wieku należy wymienić m.in. aleatoryzm – zakładał, że całość kompozycji muzycznej określona jest w zarysie, szczegóły natomiast uzależnione są od przypadku dodekafonia - technika kompozytorska posługująca się zasadą serii. Seria składała się z dwunastu dźwięków. W obrębie jednej serii żaden z dźwięków nie mógł się powtarzać. ekspresjonizm - zadaniem artysty było podobnie jak w impresjonizmie, wyrażenie subiektywnych odczuć artysty, jednak źródłem tych wrażeń miały być zazwyczaj przykre, przygnębiające przeżycia, przesadnie przez twórcę przerysowane

Nowatorstwo niektórych kompozytorów. Pianiści wkładali między struny fortepianu gwoździe, kawałki metalu lub drewna, folię i inne materiały. Do gry używano różne przedmioty np. klakson, sprzęt kuchenny, maszynę do pisania.

Niemiecki kompozytor Karl Haeinz Stockhasen opracował utwór: "Helicopter String Quartet". Każdy z czterech wykonawców wykonuje swoja partię lecąc w osobnym helikopterze, a publiczność zgromadzona na płycie lotniska lub w hangarze, słucha na żywo utworu z głośników.

Amerykański kompozytor John Cage skomponował utwór: 4'33'' Zdradzę wam coś, czego pierwsi słuchacze nie wiedzieli: 4'33'' to czas trwania utworu - 4 minuty 33 sekundy. Wykonawca siada do fortepianu i przez 4 minuty 33 sekundy nie zagra ani jednego dźwięku. Oczywiście utwór ten może wykonywać dowolny instrumentalista lub nawet orkiestra. Wcale nie musicie słuchać utworu. Nagranie ma już ponad 5 i pół miliona wyświetleń Możecie za to wykonać go sami , choćby jako utwór wokalny 4'33''

Zobaczcie w jaki sposób można grać na fortepianie inaczej. Dodam, że gra 5 osób na 1 fortepianie. Można by powiedzieć kwintet (5 wykonawców), ale instrument tylko jeden. Polecam. Warto.

XX w był dla polskiej muzyki szczególnie łaskawy. Obfitował w znane i cenione nazwiska wybitnych polskich kompozytorów. Byli to m.in. Karol Szymanowski Witold Lutosławski Henryk Mikołaj Górecki Wojciech Kilar i zmarły 29 marca 2020 r Krzysztof Penderecki