Z czego składają się wypowiedzenia?

Przygotowała Małgorzata Zawichrowska

Z czego składają się wypowiedzenia?

W rzece przybyło wody.W klasie ubyło uczniów.

Emilka, Ola i Paweł chodzą do jednej klasy.

Chodzę na basen. ( forma osobowa czasownika – ja - to podmiot domyślny)

Natalia śpiewa.

Podmiot logiczny

Podmiot domyślny

Podmiot szeregowy

Podmiot gramatyczny

Podmiot

Podmiot logiczny

To taki podmiot, który wyrażony jest rzeczownikiem lub zaimkiem w dopełniaczu i odpowiada na pytanie: kogo? czego? Występuje w zdaniach, które mówią najczęściej o braku, nadmiarze, przybywaniu lub ubywaniu czegoś,na przykład: Zabrakło mi pieniędzy.Nie ma pieczywa.Przybyło chorych.

Nowa wiadomość

Stanisław ( co zrobił?) usnął o piątej nad ranem.

orzeczenie czasownikowe

Orzeczenie

Nowa wiadomość

Mój brat jest czarodziejem

orzeczenie imienne

• W uroczystości uczestniczyli Ala, Ola i Piotr.
• Jurorzy po długiej naradzie ogłosili werdykt.
• Bardzo cieszyli się ze zwycięstwa.
• Zwycięscy nie było na ogłoszeniu wyników.
• Ula zostanie lekarzem.

Wypisz w zeszycie z podanych zdań podmioty i orzeczenia

Okolicznik

Dopełnienie

Przydawka

Określenia w zdaniu

czego? z czego? ile?

jaki? który? czyj?

• przymiotna: słodki deser,• rzeczowna: komedia „Jaś Fasola”, • dopełniaczowa: kaganiec psa, • przyimkowa: torba na zakupy

Przydawka

➢ jest określeniem najczęściej czasownika, ➢ uzupełnia treści czasownika o dodatkowe ważne informacje, np. Marta pisze ( co?) list. Przyjaźnię się ( z kim?) z bratem Anki. ➢ odpowiada na pytania przypadków zależnych, tzn. wszystkich przypadków oprócz mianownika i wołacza, ➢ najczęściej jest wyrażone rzeczownikiem, np. Lubię Piotra. ➢ rzadziej czasownikiem w bezokoliczniku, np. Lubię spacerować.

Dopełnienie

• okolicznik czasu (kiedy?, od kiedy? do kiedy?) – Spotkamy się jutro. • okolicznik miejsca (gdzie?, skąd?, dokąd?, którędy?) – Spotkanie odbędzie się w parku. • okolicznik sposobu (jak?, w jaki sposób?) – Przygotujmy się starannie. • okolicznik celu (po co?, w jakim celu?) Zrobimy to dla satysfakcji. • okolicznik przyczyny (dlaczego?, z jakiej przyczyny?) – Kipiałem ze złości. • okolicznik warunku (pod jakim warunkiem?) – Dostanę awans, jeśli skończę projekt. • okolicznik przyzwolenia (mimo czego?, mimo co?) – Wygrałem mimo trudności. • okolicznik stopnia i miary (jak bardzo?) – Impreza bardzo się podobała.

Okolicznik

Dziękuję!