11 DE FEBREIRO 2021

MULLERES E NENAS DA

CIENCIA

Donas de Casás

ÍNDICE

1. Mulleres galegas pioneiras na ciencia

2. Mulleres galegas actuais da ciencia

PIONEIRAS

Mulleres científicas galegas

1

CRONOLOXÍA

Celia Brañas 1880

Eugenia Pereira 1895

Manuela Barreiro1877

Ángela Ruíz1895

Isabel Zendal1777

María Wonenburger 1927

Ángeles Alvariño1915

Olimpia Valencia 1898

Antonia Ferrín1914

Inmaculada Paz 1928

Tarsy Carballas 1934

Pilar Fernández1937

Ana Mª Prieto1942

Nada en Coruña en 1771, é considerada pola OMS a primeira muller enfermeira da historia en misións internacionais.

ISABEL ZENDAL

Formou parte da Real Expedición Filantrópicada da Vacuna, dirixida por Xavier De Balmis.Nesa viaxe anhelabase erradicar a viruela.

imaxe de cultura.org

Nada na Viveiro en 1877, muller matriculada na Universidade de Santiago de Compostela.

MANUELA BARREIRO

Primeira muller que consigue o título de Bacharelato en Galicia no Instituto de Segunda Ensiñanza de Lugo (1896)

Primera Licenciada en Farmacia (1900) e séptima en España.

No 1880, en Betanzos naceu esta mestra considerada pioneira no camiño cara á igualdade no acceso das mulleres ao ensino.

CELIA BRAÑAS

Símbolizou o esforzo das mulleres da súa xeración por xogar un papel protagonista na sociedade e, de xeito singular, na cultura científica.

imaxe de cultura.org

Para saber máis

ÁNGELA RUIZ

imaxe:losmundosdebrana

Mestra, pedagoga e inventora española, recoñecida como a precursora do libro electrónico

. Naceu en León, no ano 1895. En 1918 trasladouse a Santa Uxía de Mandía (Ferrol)

En 1949 rexistra a primeira patente baixo o título de "procedemento mecánico, eléctrico e a presión de aire para lectura de libros”

En 1958 publica el Atlas Científico Gramatical.

En 1973, xefa provincial da Federación Politécnica Científica de Inventiva Internacional

EUGENIA PEREIRA

imaxe:periódico La Región

Nada no Carballiño, en 1895Foi unha galega pioneira no eido da farmacia. Unha das primeiras alumnas da facultade de ciencias da USC.

Foi a primeira licenciada galega en obter unha bolsa de estudos no estranxeiro, especializarse en enoloxía e así coñecer en profundidade a vinificación e axudarlle ao seu pai nos viñedos

Pioneira tanto na vida académica como levando a ciencia á industria

Leer máis

OLIMPIA VALENCIA

A discriminación de xénero obrígaa a optar pola xinecoloxía fronte a súa primeira opción, a neumoloxía, xa que estaba mal visto que as mulleres atenderan aos homes

Nada en Baltar (Ourense) no ano 1898

En 1925 converteuse na primeira muller galega en obter a licenciatura en Medicina

imaxe: mujeresconciencia.com

ANTONIA FERRÍN

imaxe: gciencia.com

Naceu en Ourense en 1914

Doutorouse Astronomía en 1963, coa tese "Observaciones de pasos por dos verticales " sendo a primeira tese defendidapor unha muller en España

Licenciouse en 3 carreiras:Química, Farmacia e Matemáticas

En 1940 coñece a conoció a Ramón María Aller, fundador e director do Observatorio Astronómico da USC co que colaboraría por mais de 20 anos

Foi a 1ª profesora mullar na facultade de matemáticas da USCDoutora HONORIS CAUSA pola Universidade de vigoÉ premio Maria Wonenburger 2018

ÁNGELES ALVARIÑO

Primeira muller científica que traballou en campañas oceanográficas levadas a cabo por exploración británicas

Nada en Serantes (Ferrol) en 1916

Precursora na investigación oceanográfica mundial: descubriu doce novas especies de quetognatos, nove de sifonóforos e unha nova especie de medusa

imaxe: mujeresconciencia.com

MARÍA WONENBURGER

fotografía: Fernando Bellas

En 2010 foi a primeira científica investida doutora honoris causa pola universidade da Coruña

Foi nunha das primeiras mulleres -a primeira española- en lograr unha bolsa Fulbright dos EUA.

En Oleiros, no ano 1924 nacía esta gran matemática galega.

A súa carreira non foi doada polos problemas derivados das desigualdades de xénero

Obtivo o título de doutora pola Universidade de Yale, que non lle foi recoñecido en España

Coñecida polos seus desenvolvementos en álxebras de Lie e Teoría de grupos.

Leer máis

olla

Nada en Pontevedra no ano 1928, foi a primeira catedrática da Facultade de Física da Universidad de Santiago de Compostela.

INMACULADA PAZ ANDRADE

Primeira investigadora recoñecida coa Medalla de Ouro da Real Sociedade Española de Físicas

Primeira muller en recibir o PREMIO María Wonderburger2007

Referencia mundial en Microcalorimetría, Termoxénese e Calorimetría Diferencial de Barrido.En 1999 creou o grupo THORpara desarrollar ferramentas informáticas contra os incendios

Pioneira nos estudos da xénese, clasificación e cartografía dos solos da zona húmida e temperada de España e no aproveitamento de materiais orgánicos residuais como fertilizantes.

TARSY CARBALLAS

Pioneira no estudo da erosión producida polo incendios forestais.

imaxe de cultura.org

Foi a primeira muller en ocupar o posto de First Vice-Chairmen of Commission II: (1986-1990).

No 1934, en Taboada (Lugo) naceu esta científica

Primeira muller en formar parte da Junta de Gobierno da International Union of Soil Sciences IUSS, (1980-84)

Primeira muller en ingresar na Real Academia Galega de Farmacia (2003)

Nada en Silleda no ano 1937

PILAR FERNÁNDEZ OTERO

Licenciouse en farmacia na Universidade de Santiago de Compostela. Investigou no campo da bioloxía, e foi unha figura destacada na Biomedicina

imaxe de wikipedia

Primeira muller en ingresar na Academia Galega das Ciencias.

ANA MARÍA PRIETO

imaxe:la voz de galicia

Con 31 anos, marcha para Becerrá. Anos máis tarde, compra un microordenador, para a empresa familiar que foi programando para mecanizar toda a firma

. Naceu en Santiago de Compostela, no ano 1942

Comezou estudando Farmacia, carreira que abandonaría para entrar a traballar "Bull General Electric"

Con 21 anos xa estaba presente en feiras tecnolóxicas

Os 1º ordenadores da historia ¡Medían 40 metros cuadrados!

Está considerada primeira programadora galega. Formase de maneira autodidacta, converténdose en 1963 na primera programadora de Bull. Como programadora escribía en COBOL e na linguaxe máquina.

NA ACTUALIDADE

Mulleres científicas galegas

2

Begoña Vila Costas

Farmacéutica, docente e investigadora, coordinadora do grupo de investigación BioFarma.Premio María Wonenburger Planells (2019)

Mabel Loza García

Catedrática de Farmacia e Tecnoloxía Farmacéutica pola USC.En 1992, Crea o primeiro laboratorio en España no ámbito da nanotecnoloxía farmacéutica.Premio María Wonenburger Planells (2013)

Mª José Alonso

científicas actuais

Astrofísica galega especializada no estudo de galaxias espirais. É a responsable de controlar o telescopio espacial James Webb.Recibiu, a Medalla da NASA para o Logro Público Excepcional, e o Premio María Josefa Wonenburger Planells (2017)

Mar Capeáns

Matemática, Catedrática e investigadora. Vicedecana na Facultade de Matemáticas da USC.Diagnósticada con esclerose múltipe con 23 anos e segue estudando.Destaca polo seu activismo en visibilizar mulleres en perfís de investigación, científico e matemáticos

Elena Vázquez Abal

Doutora inxenieira de Telecomunicacións pola Universidade Politécnica de Madrid, Catedrática do departamento de Teoría da Sinal de Comunicación (TSC) na UVIGO. Dirixiu numerosos proxectos de investigación e teses.Premio María Wonenburger Planells 2014 .

Carmen García Mateo

científicas actuais

Doutora en Física pola USC. Experta no deseño e construcción de detectores de partículas e a xestión de grandes proxectos tecnolóxicos. Científica senior en CERN e primeira muller española en formar parte da plantilla dun gran experimento

Licenciada en Bioloxía Molecular con Premio Extraordinario pola Universidade Autónoma de Madrid. Formouse en Oncoloxía en Nova York e en especializouse na investigación do Melanoma en Michigan. É xefa do Grupo de Melanoma e Decana para Asuntos Científicos no Centro Nacional de Investigacións Oncolóxicas.Entre outros premios, recibiu o premio María Josefa Wonenburger no ano 2009.

Marisol Soengas

Catedrática de oftalmoloxía, neuroloxía, fisioloxía e farmacoloxía.Investiga na neurociencia cognitiva perceptual e oculomotora, movementos dos ollos, percepción e trastornos neurolóxicos. Doutorouse en España e seguiu formándose ao lado de David Hubel (Premio Nobel) en Harvard.No 2011 que recibiu o Premio Prisma ao mellor libro de ciencia do ano e o segundo no 2017

Susana Martinez Conde

científicas actuais

Sonia Villapol

Enxeneira informática de software. Doutora en Computación de Alto Rendemento na UDC, investigadora.Actualmente dirixe Google Women in Engineering en Zurich. Premio Google Student Ambassador (2021 - 2013)

Sabela Ramos

científicas actuais

Neurocientífica e profesora no Dep. Neurocirurxía,en Houston.A súa investigación científica céntrase no estudo de danos cerebrais, bióloga molecular pola USC e doutora en Neurociencias pola UAB. Na actualidade está a investigar na COVID.

Doutora en bioloxía, investiga como as toxinas ás que nos expoñemos afectan aos nosos xenes. Investiga nos marcadores que permitan detectar patróns de envellecemento saudables de xeito precoz.En 2015 foi recoñecida como a Mellor Investigadora Xove de Europa pola Sociedade Europea de Xenómica e MutaXénese Ambiental.

Vanessa Valdigleisa

Enxeñeira Informática na Universidade de Coruña. Traballa na empresa de software de publicidade ADRoll de San Francisco, é una das 12 enxeñeiras con máis proxección en Silicon Valley.A finais de 2017 recibiu un recoñecemento inesperado: foi destacada como unha das enxeñeiras máis inspiradoras para seguir en 2018, Women 2.0.

Miriam Pena Villanueva

científicas actuais

DONAS DE CASÁS

ecoCasás

olladas de futuro