MARIA KONOPNICKA - POETYCKA I LUDZKA WRAŻLIWOŚĆ

Najwybitniejsza poetka okresu realizmu, nowelistka, pisarka dla dzieci, krytyczka, publicystka, tłumaczka. Urodziła się 23 maja 1842 roku w Suwałkach, zmarła 8 października 1910 roku we Lwowie. Jej teksty wzbudzały kontrowersje, wywoływały polemiki, bywały ostro krytykowane, a przecież w swoich czasach była Konopnicka szalenie popularna i czytana przez wszystkich. Pisała nie tylko wiersze, lecz i poematy, nowele, szkice, obrazki, teksty publicystyczno-reportażowe, prace krytycznoliterackie. Tłumaczyła. W jej utworach można jednak odnaleźć i śmiałość tematyki, i subtelność analizy psychologicznej, bogactwo oryginalnych form narracyjnych, nowatorstwo i wysoki kunszt pisarski. A wiersze Konopnickiej będące pokłosiem jej pobytu we Włoszech i Francji należą bez wątpienia do najlepszych osiągnięć poezji współczesnej.

maria konopnicka

POetycKA I LUDZKA WRażliwość

MARIA KONOPNICKA

01

POEZJA

"CAPRI"

CO NAM DAJE PODRÓŻOWANIE?

PODRÓŻOWANIE

02

DLACZEGO NIE LUBIMY PODRÓŻOWAĆ?

PODRÓŻOWANIE

03

PODRÓŻE ROMANTYCZNE I POZYTYWISTYCZNE

04

MARIA KONOPNICKA "CAPRI"

BŁĘKITNE OKO OCEANU I LUDZKA NĘDZA

05

CAPRI Z PERSPEKTYWY PODMIOTU LIRYCZNEGO

06

"GIOTTO"

MADONNA UBOGICH W POEZJI CZASÓW NIEPOETYCKICH

07

chaty, łąki z rosą, przydrożne mogiły, step, czarny bór, ugory porośnięte chwastami, pola, płoty

aniołów, tronu, gwiazd nad głową, gołębicy, czyli Ducha Św., prorockich ksiąg, rajskich zaświatów

Maryja stoi zamyślona, zasłuchana

błękitna szata lniana

bardzo szczupła sylwetka

ciemna twarz pełna tęsknoty

smutna

CO JEST ZAPADAJĄCE SIĘ?

CZEGO BRAKUJE?

OTOCZENIE

WYGLĄD

MADONNA Z WIERSZA "GIOTTO"

08

"ROTA"

Legendy związane z powstaniem państwa

Symbole narodowe

Pieśni patriotyczne

Cechy patrioty

Wzorce literackie

Postacie historyczne

CO PATRIOTA WIEDZIEĆ POWINIEN?

09

„…”Rotą” Konopnickiej zmartwychwstawa Polska dzisiejsza. Należy się jej za to od narodu pomnik”. Kazimierz Przerwa- Tetmajer

TWÓRCY "ROTY"

10

Znaczenie tytułu

Geneza utworu

Podmiot liryczny

Nawiązania historyczne i literackie

Środki poetyckie

Przesłanie utworu

rota-formuła składanej uroczyście przysięgi

oburzenie nasilającą się germanizacją, pragnienie wsparcia rodaków walczących o polskość (strajk we Wrześni, Drzymała) powstanie utworu -1908 r. pierwsze wykonanie-1910 r.

podmiot liryczny- zbiorowy: Polacy (pójdziem, polski my naród, nasz ród)

- germanizacja i walka z nią, - długie tradycje polskości – dziedzictwo piastowskie, - zwycięska walka z Krzyżakami, - przywiązanie Polaków do religii, - złoty róg z „Wesela” Stanisława Wyspiańskiego.

- metafory: np. Pójdziem, gdy zabrzmi złoty róg, - epitety: orężny hufiec, szczep Piastowy, - wykrzyknienia: Nie damy pogrześć mowy!, - powtórzenia: Nie damy, - refren: Tak nam dopomóż Bóg! - rymy: dominacja rymów męskich, np. ród-lud, żył-pył

Przysięga wierności ojczyźnie, rozbudzanie dumy z polskości, zapowiedź zwycięskiej walki o odzyskanie niepodległości, wezwanie do walki o Polskę, podkreślenie znaczenia podstawowych wartości: Bóg, honor, ojczyzna.

BÓG-JĘZYK-OJCZYZNA

11

PROZA

"MENDEL GDAŃSKI"

Rozwiąż quiz- więcej informacji o kulturze żydowskiej poznasz w dalszej części lekcji

WYPISZ:

MOJE SKOJARZENIA Z ŻYDAMI I JUDAIZMEM

KTO TO JEST ŻYD?

12

NARODZINY NOWOCZESNEGO ANTYSEMITYZMU

13

ANTYSEMITYZM NA ZIEMIACH POLSKICH

14

1916

1906

1901

1867

1862

1897

1881

1869

1860

1830/1831

1826

1821

1808

1804

KALENDARIUM

15

SWOI CZY OBCY?

16

MENDEL I JEGO MIASTO

17

sąsiedztwo / bycie sąsiadami / zaufanie / współpraca / bycie potzebnym / użyteczność / wzajemny szacunek / sympatia / życzliwość

MIESZKAŃCY ULICZKI

MENDEL GDAŃSKI

SPOKOJNA ULICZKA

18

OD PLOTKI DO POGROMU

19

KLIKNIJ W DRZEWKO

DECYZJE MENDLA

DRZEWKO DECYZYJNE

20

KONTEKST

KŁOPOTLIWE SĄSIEDZTWO? - "CUD PURYMOWY"

21

Napisz, jaki był stosunek do Żydów poszczególnych członków rodziny Kochanowskich przed wiadomością o spadku i po niej.

Uzupełnij informacje

Holzman

Heniuś Kochanowski

Jadwiga Kochanowska

Jan Kochanowski

BOHATEROWIE FILMU

22

CZY SYTUACJA MENDLA JEST AKTUALNA I DZIŚ?

23

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ!