Makina zehatza

Lokomozioa

Digestioa

Arnasketa

Zirkulazioa

Iraizketa

Nerbiosoa

Ugalketa

Endokrinoa

Makina zehatza

@eboixader

EBALUAZIOA

itzultzailea: @inmaculadaun

EBALUAZIOA

Ebaluazioan, ematen duzun erantzun bakoitzak klabe bat emango dizu.Ebaluazioa amaitzen duzunean, klabea irakasleari eman.

Lokomozio-apar.

Digestio-apar.

Arnas aparatua

Zirkulazio-apar.

Iraitz-aparatua

Nerbio-sistema

Sist. endokrinoa

Ugal-aparatua

Erantzunen orria

Azaleko muskulua, laua, toraxaren goialdean kokatua.

GRAZILA

BIZEPS

ADUKTOREA

TRAPEZIOA

BULARREKO MUSKULU HANDIA

DELTOIDEA

TRIZEPS

KOADRIZEPS

IPURMASAILEKOA

INFRAESPINOSOA

SOLEOA

KOKZIXA

1. KLABEA

1. klabea G letra da

Lokomotorea

Hurrengoa

1. KLABEA

1. klabea Y letra da.

Lokomotorea

HURRENGOA

Zenbat gihar daude zerrendan?

GRAZILA

BIZEPS

ADUKTOREA

BULARREKO MUSKULU HANDIA

TRAPEZIOA

DELTOIDEA

TRIZEPSA

KOADRIZEPSA

IPURMASAILEKOA

INFRAESPINOSOA

SOLEOA

KOKZIXA

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

2. KLABEA

2. klabea X letra da.

Lokomotorea

HURRENGOA

2. KLABEA

2. klabea A letra da

Lokomotorea

HURRENGOA

Sorbaldako muskulu bat da. Kono erdihuts baten forma du, sorbaldaren artikulazioa inguratzen duena eta sorbalda-gerria diafisi humeralarekin lotzen duena.

GRAZILA

BIZEPSA

ADUKTOREA

BULARREKO MUSKULU HANDIA

TRAPEZIOA

DELTOIDEA

TRIZEPSA

KOADRIZEPSA

IPURMASAILEKOA

INFRAESPINOSOA

SOLEIOA

KOKZIXA

3. KLABEA

3. klabea F letra da.

Lokomotorea

HURRENGOA

3. KLABEA

3. klabea V letra da.

Lokomotorea

HURRENGOA

Muskulu hau azalekoa da, baina eskapularen aurka zanpatzen duen faszia gogor batez estalia dago. Eskapularen hobi azpiespinosoaren bi herenetan sortzen da, eta humeroaren tuberositate handienean txertatzen da, muskulu supraespinosoaren atzetik.

GRAZILA

BIZEPSA

ADUKTOREA

BULARREKO MUSKULU HANDIA

TRAPEZIOA

DELTOIDEA

TRIZEPSA

KOADRIZEPSA

IPURMASAILEKOA

INFRAESPINOSO

SOLEIOA

KOKZIXA

4. KLABEA

4. klabea J letra da.

Lokomotorea

HURRENGOA

4. KLABEA

4. klabea P letra da

Lokomotorea

HURRENGOA

Muskulu horietako zenbat daude kraneo edo lepoan?

DORTSALA

SARTORIOA

FRONTALA

BULAR GIHARRA

TRAPEZIOA

PRONATZAILEA

MASETERO

KOADRIZEPSA

ORBIKULARRA

ESTERNOKLEIDO MASTOIDEOA

SOLEOA

TEMPORALA

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

5. KLABEA

5. klabea Q letra da.

Lokomotorea

HURRENGOA

5. KLABEA

5. klabea W letra da.

Lokomotorea

HURRENGOA

Luzera handiko hezurra, "S" italiar formakoa, toraxaren goialdean kokatua. Eskapularekin batera, sorbalda-gerria osatzen dute. Bere luzera osoan haztatu daiteke, eta bularrezurretik eskapularen akromionera hedatzen da, alboko eta atzeko norabide zeiharra jarraituz. Goiko gorputz-adarraren eta toraxaren arteko lotura-bide bakartzat hartzen da.

MASAILEZURRA

METAKARPOA

FEMURRA

TIBIA

PERONEA

FALANGE

KUBITOA

BELAUNEZUR

HUMEROA

TARTSOA

LEPAUZTAIA

BULARREZURRA

6. KLABEA

6. klabea L letra da.

Lokomotorea

HURRENGOA

6. KLABEA

6. klabea K letra da.

Lokomotorea

HURRENGOA

Hezur horietako zenbat daude gorputz-adarretan?

MASAILEZURRA

HUMEROA

TIBIA

BELAUNEZURRA

SAIHETS HEZURRA

TARTSOA

METAKARPOA

ERRADIOA

FEMURRA

FALANGEA

KUBITOA

PERONEA

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

7. KLABEA

7. klabea M letra da.

Lokomotorea

HURRENGOA

7. KLABEA

7. klabea O letra da.

Lokomotorea

HURRENGOA

Hankako hezurren eta metatartsiarren artean dagoen oinaren atzealdea; zazpi hezur ditu, bi ilaratan jarriak, astragaloa eta kareduna lehenengoan, eta eskafoideak (orain navicular deritzona), kuboideak eta hiru ziriak bigarrenean. Oinaren zati bat hartzen dute, eta, horrela, haren kanpoko atalei jarraipena egiten diete

MASAILEZURRA

METAKARPOA

FEMURRA

TIBIA

PERONEA

FALANGEA

KUBITOA

BELAUNEZURRA

HUMEROA

TARTSOA

LEPAUZTAIA

BULARREZURRA

8. KLABEA

8. klabea U letra da.

Lokomotorea

HURRENGOA

8. KLABEA

8. klabea Z letra da.

Lokomotorea

HURRENGOA

Hezur hauetako zenbat daude garezurrean?

MASAILEZURRA

HUMEROA

TIBIA

BELAUNEZURRA

SAIHETS HEZURRA

TARTSOA

METAKARPOA

ERRADIOA

FEMURRA

FALANGEA

KUBITUA

PERONEA

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

9. KLABEA

9. klabea C letra da.

Lokomotorea

HURRENGOA

9. KLABEA

9. klabea S letra da.

Lokomotorea

SIGUIENTE

Besaurrearen alboko edo kanpoko aldean dagoen hezur bat da. Morfologia dela eta, hezur luzea da, prisma formakoa eta pixka bat kurbatua. Goiko muturra edo mutur proximala, biribilagoa, ukondoaren artikulazioarekin lotzen da, eta behekoa edo distala, lauagoa, eskumuturraren artikulazioarekin, erpurutik hurbilen dagoen aldean.

MASAILEZURRA

METAKARPOA

FEMURRA

ERRADIOA

PERONEA

FALANGEA

KUBITUA

BELAUNEZURRA

HUMEROA

TARTSOA

LEPAUZTAIA

BULARREZURRA

10. KLABEA

10. klabea T letra da.

Lokomotorea

10. KLABEA

10. klabea E letra da.

Lokomotorea

EBAZPENA

Klaneko bizilagun batek HUMEROA hautsi du

Arrastratu puntua dagokion lekura

HURRENGOA

Sorbalda ukondoarekin lotzen duen besoaren goiko aldeko hezurra

EBAZPENA

Gure klaneko meatzari batek DELTOIDEA lesionatuta dauka

Arrastratu puntua dagokion lekura

HURRENGOA

Deltoidea sorbaldako muskulu bat da. Erdikono huts baten forma du, sorbaldaren artikulazioa inguratzen duena eta sorbalda-gerria diafisi humeralarekin lotzen duena.

EBAZPENA

Atzo, Maria entrenatzen ari zela, lesio bat izan zuen KUBITUAN

Arrastratu puntua dagokion lekura

HURRENGOA

Ukondoa eskuarekin lotzen duten bi hezurretatik hezur luze eta lodiena

EBAZPENA

Arrastratu puntua dagokion lekura

Gaur goizean, jolastokian jokatuz, Rubenek KOADRIZEPSEAN lesioa egin du.

HURRENGOA

Muskulu kuadrizeps femorala giza gorputz osoko muskulu indartsuena eta handiena da. Gure pisuari eusten dio, eta ibiltzeko, esertzeko eta korrika egiteko aukera ematen digu. Lau muskulu-buru dituelako deitzen zaio kuadrizeps. Femurraren aurreko aldean dago.

EBAZPENA

Arrastratu puntua dagokion lekura

Gaur goizean Pau jaiki denean, min handia zuen ESTERNOCLEIDOMASTOIDEOAN

HURRENGOA

Lepoaren aurreko aldean eta alboko aldean dago, eta buruaren errotazioan, flexioan eta inklinazioan esku hartzen du; itxura luze eta sendokoa da, bularrezurraren heldulekuaren atzeko aldean dago, eta lepauztaiaren barneko herena eta goiko aldean mastoide apofisiaren barne-aurpegian, eta goiko kurba okzipitalean.

EBAZPENA

Arrastratu puntua dagokion lekura

Atzo Rosak kolpe bat izan zuen eta gaur medikuak esan diot pitzadura bat duela PERONEAN.

HURRENGOA

Belauna oinarekin lotzen duten bi hezurretatik kanpoaldean dagoena eta meheagoa dena.

EBAZPENA

Arrastratu puntua dagokion lekura

Klaneko medikuak BIZEPS BRAKIALA garatzeko ariketak gomendatu dizkio Juleni

HURRENGOA

Bizeps brakiala besoaren aurreko aldeko muskulu bat da, humeroaren gainetik dagoena, besoaren mugikortasuna ahalbidetzen duena, eta ukondoa tolesten du beste muskulu batzuekin batera.

EBAZPENA

Arrastratu puntua dagokion lekura

Soniak goiz osoa eman du lanean eta etxera iristean min handia zuen TRAPEZIOAN

HURRENGOA

Muskulu trapezioa lepoaren eta enborraren atzealdean dagoen muskulu bat da. Bere izena, mahai bat konpararazi dion forma lautuari zor dio.

EBAZPENA

Arrastratu puntua dagokion lekura

Atzo arratsaldean, etxera itzultzen ari zela, Ikerrek kolpe bat jaso zuen PELBISEAN.

HURRENGOA

Hezur koxala (aldaka latinez), bikoitia, laua eta belakitsua den hezurrezko pelbisa, forma helikoidala du, hiru enbrioi-hezurrez osatua: Ilion, pubis eta iskion. Bi alde ditu: kanpokoa eta barnekoa; lau ertz: goikoa, behekoa, aurrekoa eta atzekoa, eta lau angelu

EBAZPENA

Arrastratu puntua dagokion lekura

Kutxa bat altxatzen ari zela, Noak lesio bat izan zuen TRIZEPS BRAKIALEAN

HURRENGOA

Besoaren atzealdean dagoen muskulua besaurrearen hedagailu nagusia da ukondoaren artikulazioan, eta, beraz, humeroa ere zabaldu dezake. Sorbaldaren gainean, hedapen-ekintza sinergiko bat egiten du

EBAZPENA

Arrastratu puntua dagokion lekura

Zalditik erortzean, FEMURRA hautsi zuen Noeliak

HURRENGOA

Femurra izterreko hezurra da, beheko gorputz-adarraren bigarren segmentua. Giza gorputzaren eta ugaztun gehienen hezurrik luzeena, indartsuena eta handiena da.

EBAZPENA

Arrastratu puntua dagokion lekura

Ikerrek SARTORIOA hautsi zuen futbolean jokatzean.

HURRENGOA

Sartorio muskulua izterraren aurreko aldeko muskulu bat da, azalekoena, izter osoa diagonalean barrurantz eta beherantz zeharkatzen duen zinta forma du. Gorputzeko muskulurik luzeena da, 55 cm ingurukoa, garaiera ertaina duen heldu batengan.

EBAZPENA

Arrastratu puntua dagokion lekura

Nayra txikia zenean, txirristan hautsi zuen TIBIA

HURRENGOA

Tibia, ornodunetan, belaun azpiko bi hezurretatik indartsuena da. Belauna orkatilako hezurrekin lotzen du. Gorputzeko karga-hezurrik indartsuena bezala ezagutzen da.

EBAZPENA

Arrastratu puntua dagokion lekura

A zer ezustekoa hartu zuen Adamek ERRADIOA hezur bat zela jakin zuenean!

HURRENGOA

Erradioa (radius) besaurrearen alboko edo kanpoko aldean dagoen hezur bat da, kubituarekiko paraleloa. Morfologia dela eta, hezur luzea da, prisma formakoa eta pixka bat kurbatua. Goiko muturra edo mutur proximala, biribilagoa, ukondoaren artikulazioarekin lotzen da, eta behekoa edo distala, lauagoa, eskumuturraren artikulazioarekin, erpurutik hurbilen dagoen aldean.

EBAZPENA

Arrastratu puntua dagokion lekura

BIKIAK, anaiez gain, muskulu batzuk dira. Benetako izena gastroknemio muskulua da, hala ere.

HURRENGOA

Muskulu gastroknemioa, muskulu gastrocnemius ere bikiak ere deitua (bi zatitan banatuta dagoelako), hankaren atzealdean dago eta zangoaren giharrik azalekoena da. Soleo-muskuluaren gainean dago, eta kondilo femoraletatik (goiko zatia) kare-tendoiraino (beheko zatia) hedatzen da. Tamaina handikoa, obala eta lautua da, eta bi buru ditu: "Ertaina" eta "albokoa". Muskulu biartikularra dela esaten da, bere ibilbidean bi artikulazio zeharkatzen baititu, belaunekoa eta orkatilakoa.

Arrastratu puntua dagokion lekura

Raulek kolpe bat jaso zuen MASAILEZURREAN

EBAZPENA

HURRENGOA

Masailezurra (beheko masailezurra ere deitua) hezur bakoitia, laua, erdikoa eta simetrikoa da, ferra-formakoa, masailaren aurrealdean, atzealdean eta behealdean kokatua. Aztertzeko, erdiko zati bat edo gorputz bat eta alboko bi mutur edo goranzko adar ditu, gorputzaren bi alboetan. Aurpegiko hezurrik trinkoena eta nabarmenena da

EBAZPENA

Arrastratu puntua dagokion lekura

Ireneri kutxa bat erori zitzaion TARSOAN

HURRENGOA

Tartsoa, hankako hezurren eta metatartsiarren artean dagoen oinaren atzealdea da; zazpi hezur ditu, oro har tarsiarrak deituak, bi ilaratan jarriak, astragaloa eta kalkaneoa lehenengoan, eta eskafoideak (orain navikarra deritzona), kuboideak eta hiru ziriak bigarrenean. Oinaren zati bat hartzen dute, eta, horrela, haren kanpoko atalei jarraipena egiten diete.

EBAZPENA

Arrastratu puntua dagokion lekura

Atzodanik, Carlosek min du IPURMASAILEKO GIHARREAN

HURRENGOA

Pelbisaren atzealdean dago. Zuntzak beheranzkoak dira. Bi plano ditu, bata azalekoa eta bestea sakona. Behealdean, batez ere, ipurmasail ertaina dago. Forma lodi eta zabala du, erronboidala. Giza gorputzeko muskulu handi eta indartsuenetako bat da

EBAZPENA

Arrastratu puntua dagokion lekura

Makurtzean, Elenari ziztada bat eman dio BIZKARRALDEKO GIHAR ZABALEAN

HURRENGOA

Bizkarreko muskulu zabala enbor osoko muskulu handiena, zabalena eta indartsuena da, eta besoaren atzealdetik dago. Dortsal zabalak trapezioak estalita hasten ditu bere txertaketak, toraxeko azken ornoetako prozesu arantzatsuen erpinean; erdiko lerrotik gandor sakratu ertaineraino jarraitzen da, eta alboetan, gandor ililiakoraino eta beheko lau saihetsetako kanpoko aurpegiraino. Handik, zuntzak, humeroaren hurrengo muturreraino hedatzen dira, non, azkenean, tuberkuluarteko ildaskaren zoruan finkatzen diren. Besoa barrurantz biratzen duen aduktore-muskulu bat da. Bere puntu finkoa besoan hartzen duenean, enborra eta aldi berean azken lau saihetsak igotzen ditu.

EBAZPENA

Arrastratu puntua dagokion lekura

Erortzean, Bittorrek METAKARPIANO hezur bat hautsi du

HASIERA

Metakarpoa eskuaren hezurrak osatzen dituzten hiru zatietako bat da, eta bost hezur metakarpiarrek (Ossa metakarpalia) osatzen dute, meheak eta pixka bat luzatuak direnak eta eskuaren ahur osoa hartzen dutenak.

1. BONBA

Organo honetan mugimendu peristaltikoak gertatzen dira, elikagaiak urdailera iristen laguntzen dutenak

HESTE MEHEA

HESTEGORRIA

HESTE LODIA

PANKREA

Organo honetan mugimendu peristaltikoak gertatzen dira, elikagaiak urdailera iristen laguntzen dutenak

BOOM

Erantzun zuzena HESTEGORRIA da

Prozesu horren bidez, erradialki simetrikoak diren uzkurdura eta erlaxazio batzuk gertatzen dira digestio-hodian zehar, zentzu anterogradoan. Bere funtzioa digestio-aparatuaren bidez elikagaiak mugitzea da. Muskulu-zuntz lauak dira ekintza fisiologiko horren erantzuleak.

Organo honetan mugimendu peristaltikoak gertatzen dira, elikagaiak urdailera iristen laguntzen dutenak

OSO ONDO

Erantzun zuzena HESTEGORRIA da

Prozesu horren bidez, erradialki simetrikoak diren uzkurdura eta erlaxazio batzuk gertatzen dira digestio-hodian zehar, zentzu anterogradoan. Bere funtzioa digestio-aparatuaren bidez elikagaiak mugitzea da. Muskulu-zuntz lauak dira ekintza fisiologiko horren erantzuleak.

2. BONBA

Bereziki organo horretan gertatzen da mantenugaien xurgapena

HESTE MEHEA

HESTEGORRIA

HESTE LODIA

PANKREA

Bereziki organo horretan gertatzen da mantenugaien xurgapena

OSO ONDO

Erantzun zuzena HESTE MEHEA da

Mantenugaien xurgapena hainbat prozesu entzimatikok egiten dute, eta prozesu horiek desberdinak dira kontsumitutako mantenugai bakoitzaren arabera. Mantenugaien xurgapenaren eraginkortasuna handia da helduen dieta batean, hau da, kontsumitutako karbohidratoen, koipeen eta proteinen % 5 baino gutxiago iraizten dira.

Bereziki organo horretan gertatzen da mantenugaien xurgapena

BOOM

Mantenugaien xurgapena hainbat prozesu entzimatikok egiten dute, eta prozesu horiek desberdinak dira kontsumitutako mantenugai bakoitzaren arabera. Mantenugaien xurgapenaren eraginkortasuna handia da helduen dieta batean, hau da, kontsumitutako karbohidratoen, koipeen eta proteinen % 5 baino gutxiago iraizten dira.

Erantzun zuzena HESTE MEHEA da

3. BONBA

Organo honetan urin gastrikoa sortzen da.

AHOA

GIBELA

HESTE LODIA

URDAILA

Organo honetan urin gastrikoa sortzen da.

OSO ONDO

Erantzun zuzena URDAILA da

Urin gastrikoa azaleko zelula epitelial espezializatuen eta urdaileko guruinen jariakinen nahasketa bat da. Konposizio kimikoa: ura, azido klorhidrikoa, potasio kloruroaren arrastoak, sodio kloruroa, bikarbonatoa, entzimak eta mukia. Urin gastrikoaren eraginez, elikadura-boloak gai oretsu bat eratzen du, kimoa, zeina hesteetara igarotzeko prest dagoen.

Organo honetan urin gastrikoa sortzen da.

BOOM

Erantzun zuzena URDAILA da

Urin gastrikoa azaleko zelula epitelial espezializatuen eta urdaileko guruinen jariakinen nahasketa bat da. Konposizio kimikoa: ura, azido klorhidrikoa, potasio kloruroaren arrastoak, sodio kloruroa, bikarbonatoa, entzimak eta mukia. Urin gastrikoaren eraginez, elikadura-boloak gai oretsu bat eratzen du, kimoa, zeina hesteetara igarotzeko prest dagoen.

4. BONBA

Hurrengo organoetatik bat ez da digestio-hodikoa.

HESTEGORRIA

GIBELA

HESTE LODIA

URDAILA

Hurrengo organoetatik bat ez da digestio-hodikoa.

OSO ONDO

Erantzun zuzena GIBELA da

Digestio-hodiari erantsita dagoen guruin exokrinoa da. Bere jariakina duodenora isuriko da.

Hurrengo organoetatik bat ez da digestio-hodikoa.

BOOM

Erantzun zuzena GIBELA da

Digestio-hodiari erantsita dagoen guruin exokrinoa da. Bere jariakina duodenora isuriko da.

5. BONBA

Behazuna jariatzen duen guruina

BEHAZUN XIXKUA

GIBELA

PAROTIDA

PANKREA

Behazuna jariatzen duen guruina

OSO ONDO

Erantzun zuzena GIBELA da

Behazuna jariakin likidoa da, horixka edo oliba berde kolorekoa eta zapore mingotsa duena, ornodun askoren gibelak sortua . Digestio-prozesuetan esku hartzen du gantz-azidoen emultsionatzaile gisa (hau da, digestio-urinek errazago eraso diezaieketen tanta oso txiki bihurtzen dute). Behazun-gatzak, proteinak, kolesterola, hormonak eta ura ditu.Bere jariaketa etengabea da gibelari esker, eta digestio arteko aldietan behazun-xixkuan biltegiratzen da, eta duodenoa askatzen da elikagaiak jan ondoren. Jaten dugunean, behazuna behazun-bidetik heste mehera ateratzen da xixkutik, eta elikagaien koipeekin nahasten da

Behazuna jariatzen duen guruina

BOOM

Erantzun zuzena GIBELA da

Behazuna jariakin likidoa da, horixka edo oliba berde kolorekoa eta zapore mingotsa duena, ornodun askoren gibelak sortua . Digestio-prozesuetan esku hartzen du gantz-azidoen emultsionatzaile gisa (hau da, digestio-urinek errazago eraso diezaieketen tanta oso txiki bihurtzen dute). Behazun-gatzak, proteinak, kolesterola, hormonak eta ura ditu. Bere jariaketa etengabea da gibelari esker, eta digestio arteko aldietan behazun-xixkuan biltegiratzen da, eta duodenoa askatzen da elikagaiak jan ondoren. Jaten dugunean, behazuna behazun-bidetik heste mehera ateratzen da xixkutik, eta elikagaien koipeekin nahasten da

6. BONBA

Zenbat listu-guruin ditugu?

1

2

4

3

Zenbat listu-guruin ditugu?

OSO ONDO

Hiru listu-guruin ditugu: parotida(1), masailpekoa(2) eta mihipekoa(3)

Zenbat listu-guruin ditugu?

BOOM

Hiru listu-guruin ditugu: parotida(1), masailpekoa(2) eta mihipekoa(3)

7. BONBA

Hauetatik, zein EZ da digestio-aparatuko guruin erantsi bat?

PANKREA

URDAILA

PAROTIDA

GIBELA

OSO ONDO

Urdaila digestio-hodiaren zatia da (hortik igarotzen dira elikagaiak). Digestio-hodia honako hauek osatzen dute: ahoa, faringea, hestegorria, urdaila, heste mehea eta heste lodia.

Hauetatik, zein EZ da digestio-aparatuko guruin erantsi bat?

Erantzun zuzena URDAILA zen

Hauetatik, zein EZ da digestio-aparatuko guruin erantsi bat?

BOOM

Urdaila digestio-hodiaren zatia da (hortik igarotzen dira elikagaiak). Digestio-hodia honako hauek osatzen dute: ahoa, faringea, hestegorria, urdaila, heste mehea eta heste lodia.

Erantzun zuzena URDAILA zen

8. BONBA

Zer organo dagokio 12 zenbakiari?

PANKREA

BEHAZUN XIXKUA

URDAILA

GIBELA

Zer organo dagokio 12 zenbakiari?

BOOM

Gizakiengan abdomeneko barrunbean dago, urdailaren atzean. Guruin exokrinoa eta endokrinoa da. Endokrino gisa, hainbat hormona garrantzitsu odolera isurtzen du, horien artean intsulina eta glukagoia. Exokrino gisa urin pankreatikoa isuriko du duodenora.

Erantzun zuzena PANKREA da

OSO ONDO

Gizakiengan abdomeneko barrunbean dago, urdailaren atzean. Guruin exokrinoa eta endokrinoa da. Endokrino gisa, hainbat hormona garrantzitsu odolera isurtzen du, horien artean intsulina eta glukagoia. Exokrino gisa urin pankreatikoa isuriko du duodenora.

Zer organo dagokio 12 zenbakiari?

Erantzun zuzena PANKREA da.

9. BONBA

Zer organotan xurgatzen da ur gehien?

HESTE LODIA

URDAILA

HESTE MEHEA

HESTEGORRIA

OSO ONDO

Mantenugaiak xurgatzeko prozesua, batez ere, heste meheko hormetan gertatzen da, eta oso eraginkorra da. Horman xurgatzen dira ura, alkohola, azukreak, mineralak eta bitamina hidrosolubleak, bai eta proteinak, koipeak eta karbohidratoak digeritzean sortutako produktuak ere.

Zer organotan xurgatzen da ur gehien?

Erantzun zuzena HESTE MEHEA da

Zer organotan xurgatzen da ur gehien?

BOOM

Mantenugaiak xurgatzeko prozesua, batez ere, heste meheko hormetan gertatzen da, eta oso eraginkorra da. Horman xurgatzen dira ura, alkohola, azukreak, mineralak eta bitamina hidrosolubleak, bai eta proteinak, koipeak eta karbohidratoak digeritzean sortutako produktuak ere.

Erantzun zuzena HESTE MEHEA da

10. BONBA

Zer organo dagokio 9. zenbakiari?

LARINGEA

FARINGEA

MIHIPEKO GURUINA

HESTEGORRIA

OSO ONDO

Zer organo dagokio 9. zenbakiari?

Erantzun zuzena FARINGEA da

Ahoa hestegorriarekin lotzen duen mintzadun hodi muskulutsua; gizakiarengan, digestio-hodiaren parte da, eta arnasketari eta fonazioari laguntzen die, sudur-barrunbeekin, Eustakioren tronpekin eta laringearekin lotzen baititu

Zer organo dagokio 9. zenbakiari?

BOOM

Ahoa hestegorriarekin lotzen duen mintzadun hodi muskulutsua; gizakiarengan, digestio-hodiaren parte da, eta arnasketari eta fonazioari laguntzen die, sudur-barrunbeekin, Eustakioren tronpekin eta laringearekin lotzen baititu

Erantzun zuzena FARINGEA da

HASI

Arnas aparatua

Aurkitu luparekin ezkutatuta dauden argibideak denbora amaitu baino lehen eta asmatu azken galdera

01 ARGIBIDEA

LEHEN ARGIBIDEA Airea pasatzen da bertatik

3

¡Arrastatu lupa!

2

1

LEHEN ARGIBIDEA

ARGIBIDEA AURKITU ETA KLIK EGIN BERTAN!

Argibidea galdu duzu...

02 ARGIBIDEA

BIGARREN ARGIBIDEA Enborrean daude

3

¡Arrastatu lupa!

2

1

BIGARREN ARGIBIDEA

Argibidea galdu duzu...

03 ARGIBIDEA

HIRUGARREN ARGIBIDEA 700 milioi inguru ditugu

3

¡Arrastatu lupa!

2

1

HIRUGARREN ARGIBIDEA

Argibidea galdu duzu...

04 ARGIBIDEA

LAUGARREN ARGIBIDEA Zaku itxura dute

3

¡Arrastatu lupa!

2

1

LAUGARREN ARGIBIDEA

Argibidea galdu duzu...

05 ARGIBIDEA

AZKEN ARGIBIDEA Gasen trukea egiten den lekua

3

¡Arrastatu lupa!

2

1

AZKEN ARGIBIDEA

Argibidea galdu duzu...

GALDERA

Arnas aparatuko zein atalez ari gara?

Albeoloa

Sudurra

Bronkioa

Ahoa

Laringea

Faringea

Bronkioloa

Trakea

Birikia

HURRENGOA

OSO ONDO!

Zorionak, asmatu duzu

SAIATU BERRIRO

HUTS EGIN DUZU!

01 ARGIBIDEA

LEHEN ARGIBIDEA Ahots-kordak ditu

3

¡Arrastatu lupa!

2

1

LEHEN ARGIBIDEA

ARGIBIDEA AURKITU ETA KLIK EGIN BERTAN!

Argibidea galdu duzu...

02 ARGIBIDEA

BIGARREN ARGIBIDEA Hasieran epiglotia dago

3

¡Arrastatu lupa!

2

1

BIGARREN ARGIBIDE

Argibidea galdu duzu...

03 ARGIBIDEA

HIRUGARREN ARGIBIDEA Faringearekin nahasten da

3

¡Arrastatu lupa!

2

1

HIRUGARREN ARGIBIDEA

Argibidea galdu duzu...

04 ARGIBIDEA

LAUGARREN ARGIBIDEA Lepoan dago

3

¡Arrastatu lupa!

2

1

LAUGARREN ARGIBIDEA

Argibidea galdu duzu...

05 ARGIBIDEA

AZKEN ARGIBIDEA Faringea eta trakea lotzen ditu

3

¡Arrastatu lupa!

2

1

AZKEN ARGIBIDEA

Argibidea galdu duzu...

GALDERA

Arnas aparatuko zein atalez ari gara?

Albeoloa

Sudurra

Bronkioa

Ahoa

Laringea

Faringea

Bronkioloa

Trakea

Birikia

HURRENGOA

OSO ONDO!

Zorionak, asmatu duzu

SAIATU BERRIRO

HUTS EGIN DUZU!

01 ARGIBIDEA

LEHEN ARGIBIDEA Hodi fibrokartilaginosoa

3

¡Arrastatu lupa!

2

1

LEHEN ARGIBIDEA

ARGIBIDEA AURKITU ETA KLIK EGIN BERTAN!

Argibidea galdu duzu...

02 ARGIBIDEA

BIGARREN ARGIBIDEA Trakea bitan banatzen da

3

¡Arrastatu lupa!

2

1

BIGARREN ARGIBIDEA

Argibidea galdu duzu...

03 ARGIBIDEA

HIRUGARREN ARGIBIDEA Birikietan sartzen dira

3

¡Arrastatu lupa!

2

1

HIRUGARREN ARGIBIDEA

Argibidea galdu duzu...

04 ARGIBIDEA

LAUGARREN ARGIBIDEA Bronkioloetan jarraitzen dute

3

¡Arrastatu lupa!

2

1

LAUGARREN ARGIBIDEA

Argibidea galdu duzu...

05 ARGIBIDEA

AZKEN ARGIBIDEA Bi daude: ezkerra eta eskuina

3

¡Arrastatu lupa!

2

1

AZKEN ARGIBIDEA

Argibidea galdu duzu...

GALDERA

Arnas aparatuko zein atalez ari gara?

Albeoloa

Sudurra

Bronkioa

Ahoa

Laringea

Faringea

Bronkioloa

Trakea

Birikia

HASIERA

OSO ONDO!

Zorionak,asmatu duzu

SAIATU BERRIRO

HUTS EGIN DUZU!

Nerbio sistema

Nerbio-sistema seinale elektrikoak gidatzen espezializatutako zelula multzo antolatu bat da. Animalia guztien nerbio-sistemaren oinarrizko zelula neurona da. Nerbio-sistemak inguruneko estimuluak (kanpoko estimuluak) edo organismo bereko seinaleak (barneko estimuluak) jasotzen ditu, informazioa prozesatzen du eta erantzun desberdinak sortzen ditu egoeraren arabera. Ikuspegi anatomikotik aztertzeko, nerbio-sistema zentralean eta periferikoan banatu da. Funtzioaren ikuspuntutik, somatikoa eta autonomoa bereizten dira.

Neurona

Zentzumenen organoak

Somatiko-Periferikoa

HASIERA

Eraiki Neurona

Itzuli

Eraiki Neurona

Itzuli

Zentzumenen organoak

Organo bakoitzean klikatu

ITZULI

Ikusmena

Ondo kokatu begiaren atal bakoitza

Humore beirakara

Irisa

Kornea

Pupila

Kristalinoa

Erretina

Fobea

Humore urtsua

Esklerotika

Zuzenketa

Ikusmena

Ondo kokatu begiaren atal bakoitza

Humore beirakara

Irisa

Kornea

Pupila

Kristalinoa

Erretina

Fobea

Humore urtsua

Esklerotika

ITZULI

Entzumena: jarri atal bakoitza dagokion lekuan

Kanpo-belarria

Kanpo-entzunbidea

Tinpanoa

Mailua

Ingudea

Estriboa

Hodi erdizirkularrak

Nerbio bestibularra

Entzumen-nerbioa

Koklea

Eustakioren tronpa

Leiho biribila

Barrunbe tinpanikoa

Zuzenketa

ITZULI

usaimena

HASI

galderak

Zer egoeratan daude usaimenaren hartzaileek detektatzen dituzten substantziak?

Gasa

Likidoa

Solidoa

1

Likido eta gasa

Solido eta likidoa

OSO

HURRENGO GALDERA

ONDO!

OH

HURRENGO GALDERA

EZ!

Substantzia gaseosoak bakarrik detektatzen ditu

Pertsona bat hotzeria eta kongestio handia duenean, ezin ditu zaporeak osasuntsu balego bezala hauteman. Zer du kaltetuta?

Gustua

Usaimena

Entzumena

2

Mihia

oso

HURRENGO GALDERA

oNDO!

OH

HURRENGO GALDERA

EZ!

Usaimena, ikusmena eta dastamena zaporearekin erlazionatzen dira

Zenbat usaimen hartzaile ditugu gizakiok, batez beste?

<1.000

10.000

>100.000

3

OSO

HURRENGO GALDERA

ONDO!

Sudur-barrunbearen goialdean, posta zigilu baten tamainako epitelioaren bi gunetan, 10 milioi usaimen hartzaile daude. Hartzaile bakoitzak 20 bat zilio ditu (ileak). Arnasa hartzean, molekulak muki urtsuan disolbatzen dira eta zilioekin bat egiten dute

OH

HURRENGO GALDERA

EZ!

Sudur-barrunbearen goialdean, posta zigilu baten tamainako epitelioaren bi gunetan, 10 milioi usaimen hartzaile daude. Hartzaile bakoitzak 20 bat zilio ditu (ileak). Arnasa hartzean, molekulak muki urtsuan disolbatzen dira eta zilioekin bat egiten dute

Usaimenaren zentzumenak hurrengo atalak ditu: sudur-hobiak, pituitarioa, usaimen-erraboila eta sudur-trenkada. Egitura horrek, oro har, usaimen-funtzioa betetzen du, baina bada zati zehatz bat, usainak interpretatzen dituen garunean dagoena. Hau da:

Pituitaria

Usaimen-erraboila

Burmuina

4

OSO

ITZULI

ONDO!

Usaimen-erraboila ornodunen garuneko eskualdea da, non usainek estimulatutako hartzaileen nerbio-akaberetatik datozen usaimen-inpresioak prozesatzen eta interpretatzen diren.

OH

ITZULI

EZ!

Usaimen-erraboila ornodunen garuneko eskualdea da, non usainek estimulatutako hartzaileen nerbio-akaberetatik datozen usaimen-inpresioak prozesatzen eta interpretatzen diren.

HASI

DASTAMENA

NON KOKATZEN DA DASTAMENA?

1. GALDERA

AMIHIAN

BAHOAN

Aho osoan ez da kokatzen zentzumen hau. Mihiak baino ez ditu zaporeak identifikatzen dituzten zelulak

Aho osoan ez da kokatzen zentzumen hau. Mihiak baino ez ditu zaporeak identifikatzen dituzten zelulak

Nola esaten zaie zaporeak identifikatzen dituzten zelulei?

2. GALDERA

ADastamen papilak

BZaporearen zelulak

EZ!

CZaporearen botoiak

EZ!EZ!

ondo!

Ez duzu asmatu!

Ea hurrengoan...

Zapore mingotsa hautematen duten papilei esaten zaie...

3. galdera

AFUNGIFORMEAK

EZ! Saiatu berriz!

BKALIZIFORMEAK

DHOSTODUNAK

Ea hurrengoan ...!

ONDO!

CFILIFORMEAK

EZ!!

EZ! Saiatu berriz!

Ezin izan duzu zabaldu

Itxita dago sarrera. Probatu beste baten!

Papila fungiformeak: mingainaren aurrealdean eta alboko ertzetan banatuta daude. Zapore gozo, azido eta gaziekiko sentikorrak dira. Bere itxura da ...

4.GALDERA

AKARRATUA

DKOPA

EONDDOA

ondo!

CALDAKORRA

BZIRKULUA

Ez duzu asmatu!

Ea hurrengoan...

Ez da hau.

Ea hurrengoan...

papila filiforme edo konikoek filamentu forma dute eta mihiaren puntan eta alboetako ertzetan daude. antzematen duten zaporea ...

5. GALDERA

AGoxoa

EBat ere ez

FUmami

ondo!

BGazia

CMikatza

DAzidoa

EZ!

EZ!

EZ!

EZ!

EZ!

itzuli

zorionak txapeldun!

Papila fungiformeek (zapore gozo, azido eta gaziak detektatzen dituztenak) eta kaliziformeek (zapore mingotsak detektatzen dituztenak) ez bezala, ez dute gustu-funtziorik, ukimen-hartzaileak baino ez dira eta tenperatura hartzen dute.

UKIMENA

HASI

01. GALDERA

Larruazala organotzat har dezakegu?

EGIA

GEZURRA

02. GALDERA

Meissnerren korpuskuluek detektatzen dute

BEROA

HOTZA

UKIPEN LEUNA

03.GALDERA

Hauetako zein ez da tenperatura-hartzailea?

MEISSNERREN KORPUSKULUAK

KRAUSEREN KORPUSKULUAK

RUFFINIREN KORPUSKULUAK

04. GALDERA

Larruazaleko geruza honen funtzioa bakterioen eta onddoen hazkuntzatik eta eguzkiko izpi ultramore eta erradiazioetatik babestea da. Baita larruazaleko orbanak eta azaleko minbizia saihesteko, besteak beste

DERMISA

EPIDERMISA

HIPODERMISA

05. GALDERA

Larruazaleko zein geruzatan gordetzen da koipea?

EPIDERMISA

DERMISA

HIPODERMISA

Lorem ipsum dolor sit

ZORIONAK!

ITZULI

ELEMENTUAK ARRASTAKA ERAMAN DAGOKION LEKURA

ZUZENKETA

Arnasketa

Mugimendu peristaltikoak

Oina kendu erretzean

Jan

Jatean urin gastrikoa jariatu

Bihotzaren taupadak

Ziztatzean hatza kendu

Listua sortu

Arineketan egin

Begi-ninia itxi

SOMATIKOA

AUTONOMOA

ARRASTRA LOS ELEMENTOS A SU CONJUNTO

ITZULI

Arnasketa

Mugimendu peristaltikoak

Oina kendu erretzean

Jan

Jatean urin gastrikoa jariatu

Bihotzaren taupadak

Ziztatzean hatza kendu

Listua sortu

Arineketan egin

Begi-ninia itxi

SOMATIKOA

AUTONOMOA

Sistema endokrinoa

Hormonak jariatzen dituzten organo eta ehunen multzoak osatzen du. Substantzia horiek odolera askatzen dira eta organismoaren hainbat funtzio erregulatzen ditu. Nerbio sistemarekin antzekotasunak ditu baina nerbio bulkaden ordez odolera isurtzen diren seinale kimikoen bidez (hormonen bidez) funtzionatzen du soilik.Hormonek funtzio asko erregulatzen dituzte organismoetan, besteak beste, hazkunde-abiadura, ehunen funtzioa, metabolismoa, sexu-organoen garapena eta funtzionamendua eta jokabidearen zenbait alderdi.

Guruinak

Hormonak

Kokatu bere lekuan

Guruin pineala

Hipofisia

Timo

Tiroide guruina

Pankrea

Giltzurrun gaineko guruinak

Obulutegia

Barrabila

Zuzenketa

Guruin pineala

Hipofisia

Timo

Pankrea

Giltzurrun gaineko guruina

Obulutegia

Barrabila

Itzuli

Tiroide guruina

Metabolismoa erregulatzen duten hormonak sortzen dituen guruina

Non dago? Eraman zenbaki bakoitza dagokion lekura

Hormona horren defizitak insomnioa eta depresioa eragiten ditu

Hipofisiaren hormonen askapena erregulatzen du, gorputzeko tenperatura mantentzen du eta jokabideak antolatzen ditu

HIPOFISIA ere deitzen da

Portaerarekin eta kognizioarekin lotutako hormona

Zuzenketa

Metabolismoa erregulatzen duten hormonak sortzen dituen guruina

Non dago? Eraman zenbaki bakoitza dagokion lekura

Hormona horren defizitak insomnioa eta depresioa eragiten ditu

Hipofisiaren hormonen askapena erregulatzen du, gorputzeko tenperatura mantentzen du eta jokabideak antolatzen ditu

HIPOFISIA ere deitzen da

Portaerarekin eta kognizioarekin lotutako hormona

Hurrengoa

Odoleko glukosa zeluletara sartzen laguntzen du

Non dago? Eraman zenbaki bakoitza dagokion lekura

Glukosaren ekoizpena handitzen du

Aktibazioaren hormona gisa hartzen da, eta emozio handiak izaten diren egoera biziekin lotzen da

Zuzenketa

Odoleko glukosa zeluletara sartzen laguntzen du

Non dago? Eraman zenbaki bakoitza dagokion lekura

Glukosaren ekoizpena handitzen du

Aktibazioaren hormona gisa hartzen da, eta emozio handiak izaten diren egoera biziekin lotzen da

Hurrengoa

Umetokia zigoto ernaldua jasotzeko prestatzen du

Non dago? Eraman zenbaki bakoitza dagokion lekura

Hormona honek bigarren mailako ezaugarri maskulinoak agertzea eragiten du, hala nola bizarra edo ahotsaren tonua

Esnearen jariaketa estimulatzen duen hormona, bularreko guruinean zuzenki eraginez

Zuzenketa

Umetokia zigoto ernaldua jasotzeko prestatzen du

Non dago? Eraman zenbaki bakoitza dagokion lekura

Hormona honek bigarren mailako ezaugarri maskulinoak agertzea eragiten du, hala nola bizarra edo ahotsaren tonua

Esnearen jariaketa estimulatzen duen hormona, bularreko guruinean zuzenki eraginez

ITZULI

UGAL APARATUA

MASKULINOA

FEMENINOA

Hasiera

PUXIKA

Kokatu organo bakoitza dagokion lekuan

PUBIS HEZURRA

ZAKILA

GORPUTZ LEIZETSUA

ZAKIL MOKOA

PREPUZIOA

URETRAREN IREKIDURA

PROSTATA

KOLONA

ONDESTEA

SEMEN BESIKULA

HODI EIAKULATZAILEA

GURUIN BULBOURETRALA

UZKIA

HODI DEFERENTEA

EPIDIDIMOA

BARRABILA

ESKROTOA

Zuzenketa

PUXIKA

Kokatu organo bakoitza dagokion lekuan

PUBIS HEZURRA

ZAKILA

GORPUTZ LEIZETSUA

ZAKIL MOKOA

PREPUZIOA

URETRAREN IREKIDURA

PROSTATA

KOLONA

ONDESTEA

SEMEN BESIKULA

HODI EIAKULATZAILEA

GURUIN BULBOURETRALA

UZKIA

HODI DEFERENTEA

EPIDIDIMOA

BARRABILA

ESKROTOA

Hurrengoa

Kokatu organo bakoitza dagokion lekuan

Obulutegia

Falopioaren tronpa

Kolona

Umetokia

Puxika

Pubisa

Ezpaina

Klitorisa

Baginako fornixa

Umetokiaren lepoa

Uzkia

Ondestea

Uretra

Bagina

Zuzenketa

Kokatu organo bakoitza dagokion lekuan

Obulutegia

Falopioren tronpa

Kolona

Umetokia

Puxika

Pubisa

Ezpaina

Klitorisa

Baginako fornixa

Umetokiaren lepoa

Uzkia

Ondestea

Uretra

Bagina

ITZULI