Leonardo da Vinci

Autoportret (ok. r. 1510-r. 1515)

ur. 15 kwietnia 1452 w Anchiano, zm. 2 maja 1519 w Clos Lucé

włoski malarz, rzeźbiarz, architekt, inżynier, a także odkrywca, matematyk, anatom, wynalazca, geolog, filozof, muzyk, pisarz

Leonardo da Vinci

Człowiek renesansu

Okresy w życiu i twórczości

1 Dzieciństwo2 Nauki u Verrocchia3 I okres florencki4 I okres mediolański5 II okres florencki6 II okres mediolański7 Okres rzymski i ostatnie lata życia

Dom rodzinny Leonarda da Vinci

Leonardo da Vinci urodził się 15 kwietnia 1452 r. Był nieślubnym dzieckiem przyszłego florenckiego prawnika i księgowego Piera da Vinci i dziewczyny o imieniu Caterina lub Catarina. Leonardo da Vinci został ochrzczony 16 kwietnia w kościele Świętego Krzyża w Vinci.Wiadomo, że pierwsze 5 lat swojego życia Leonardo da Vinci spędził w osadzie Anchiano w domu swojej matki, a od 1457 roku zamieszkał w miasteczku Vinci, w domu swojego ojca, w którym mieszkali jeszcze jego dziadkowie i wuj Francesco. W 1466 r. ojciec zabrał Leonarda do Florencji, gdzie prowadził kancelarię adwokacką. Miał dwanaścioro przyrodniego rodzeństwa i z żadnym nie utrzymywał bliższych kontaktów. Otrzymał nieformalne wykształcenie w takich dziedzinach jak język łaciński, geometria i matematyka.

kliknąć po przeczytaniu

Dzieciństwo

W parafii kościoła Sant’ Ambrogio we Florencji mieściła się pracownia mistrza Leonarda, Andrei del Verrocchia

Leonardo zaczął pobierać nauki prawdopodobnie dzięki kontaktom zawodowym ojca. Ser Piero znał cenionego malarza i rzeźbiarza, Andreę del Verrocchia, któremu zaprezentował kilka prac syna. Ten bezzwłocznie przyjął go do swojej pracowni. Młodzieniec poznawał sztukę nie tylko w pracowni, ale także na ulicach, w kościołach i w mieście. Pracownia Verrocchia mieściła się w parafii kościoła Sant Ambrogio we Florencji. Przed przyjęciem Leonarda do pracowni Verrocchio spisał z jego ojcem umowę. Zobowiązywał się w niej nauczyć adepta zasad perspektywy i rysowania postaci. Młody Leonardo nauczył się tam odlewania w brązie, pracy w glinie i marmurze, a także malarstwa.

kliknąć po przeczytaniu

Nauki u Verrocchia

Chrzest Chrystusa (r.1473-r. 1475)

Współcześni Leonardowi opisywali artystę jako pięknego mężczyznę o ujmującym charakterze, zawsze starannie ubranego.

Ciekawostka

1 lipca 1472 został członkiem florenckiego bractwa malarzy o nazwie Bractwo św. Łukasza uzyskując status niezależnego artysty-malarza. W tym okresie interesował się głównie malarstwem. Razem z Verrocchiem namalował obraz "Chrzest Chrystusa". W 1478 Leonardo założył własną pracownię. Z I okresu florenckiego pochodzi duża liczba rysunków technicznych przedstawiających najróżniejsze mechanizmy, najczęściej wojenne. Leonardo wykazywał także zainteresowanie przyrodą. Dziwiąc swoim zachowaniem otoczenie, z sympatii do zwierząt prowadził wegetariański tryb życia. Miał też w zwyczaju kupowanie ptaków tylko po to, aby je uwolnić. Po kilkumiesięcznej pracy nad "Pokłonem Trzech Króli" zdecydował o przeprowadzce. Tuż przed wyjazdem wykonał listę prac stworzonych we Florencji.

kliknąć po przeczytaniu

I okres florencki

Madonna w grocie – I wersja (r.1483-r.1490)

"Dama z gronostajem" (r.1488-r.1490)

W 1482 Leonardo zamknął warsztat we Florencji i udał się do Mediolanu wraz ze swoimi pomocnikami Tommasem di Giovanni Masinim i Atalantem Migliorottim. Okres ten rozpoczął się wraz z pracą na dworze Sforzów, dla Ludwika Sforzy. Przedstawił się jako doskonały wynalazca machin wojennych, budowniczy mostów i urządzeń fortyfikacyjnych, mimo iż jego doświadczenie w tej dziedzinie było nikłe. Dodał, że w okresie pokoju może tworzyć obrazy bądź wykonywać rzeźby na poziomie dorównującym innym artystom. Został przyjęty jednak głównie dzięki dobrym manierom, talentowi muzycznemu i umiejętności organizacji przyjęć. W tamtym okresie powstał portret Cecylii Gallerani, Dama z gronostajem oraz obraz Madonna w grocie. W latach 1495–1498 Leonardo tworzył malowidło ścienne Ostatnia Wieczerza w refektarzu klasztoru przy kościele Santa Maria delle Grazie.Razem z matematykiem Lucą Piaciolim studiował geometrię i w 1498 wykonywał ilustracje do jego książki o teorii proporcji zatytułowanej: O boskiej proporcji.

kliknąć po przeczytaniu

I okres mediolański

Madonna w grocie – I wersja (r.1483-r.1490)

"Dama z gronostajem" (r.1488-r.1490)

W 1482 Leonardo zamknął warsztat we Florencji i udał się do Mediolanu wraz ze swoimi pomocnikami Tommasem di Giovanni Masinim i Atalantem Migliorottim. Okres ten rozpoczął się wraz z pracą na dworze Sforzów, dla Ludwika Sforzy. Przedstawił się jako doskonały wynalazca machin wojennych, budowniczy mostów i urządzeń fortyfikacyjnych, mimo iż jego doświadczenie w tej dziedzinie było nikłe. Dodał, że w okresie pokoju może tworzyć obrazy bądź wykonywać rzeźby na poziomie dorównującym innym artystom. Został przyjęty jednak głównie dzięki dobrym manierom, talentowi muzycznemu i umiejętności organizacji przyjęć. W tamtym okresie powstał portret Cecylii Gallerani, Dama z gronostajem oraz obraz Madonna w grocie. W latach 1495–1498 Leonardo tworzył malowidło ścienne Ostatnia Wieczerza w refektarzu klasztoru przy kościele Santa Maria delle Grazie.Razem z matematykiem Lucą Piaciolim studiował geometrię i w 1498 wykonywał ilustracje do jego książki o teorii proporcji zatytułowanej: O boskiej proporcji.

kliknąć po przeczytaniu

I okres mediolański

Ruiny willi Hadriana w Tivoli

Ze względu na najazd Francuzów na Lombardię w 1499 Leonardo przeniósł się do Mantui. W połowie marca 1500 przybył do Wenecji, gdzie spotkał się z artystami, Giovannim Bellinim i Giorgionem. Zajmował się planami zabezpieczenia wschodniej granicy Republiki Weneckiej przed najazdem tureckim. Sporządził dla weneckiego senatu raport w sprawie możliwości ufortyfikowania rzeki Isonzo. W latach 1500-1501 prowadził konsultacje inżynierskie. Następnie udał się do Rzymu, zwiedził zamek św. Anioła oraz ruiny willi Hdariana w Tivoli. W tym czasie sporządził serię szkiców antycznych budynków i rzeźb.W 1502 pracował dla księcia Romanii, Cezara Borgi, jako architekt i inżynier wojskowy. W okresie tym dużo podróżował.W latach 1502-1503 prowadził prace projektowe i kartograficzne.Z tego okresu pochodzi także ''Mona Lisa''

kliknąć po przeczytaniu

II okres florencki

"Mona Lisa" (znana również jako "Gioconda”) (r.1503-r.1507)

W 1506 r. przeniósł się do Mediolanu, gdzie został przyjaźnie powitany przez namiestnika Karola Amboise. Leonardo był honorowym gościem na zamku. W lutym tworzył pierwsze projekty kościoła Santa Maria della Fontana. Latem 1507 roku Ambrogio i Leonardo przystąpili do ukończenia Madonny wśród skał. Krótko po tym wydarzeniu Leonardo poznał Francesca Melzi, który stał się początkowo jego uczniem, a następnie kompanem do ostatnich dni jego życia. Następnie Leonardo przeprowadził się do pracowni przy Via Varga. Wykonywał wówczas zadania artystyczne, ale niewiele wiadomo o jego twórczości z tego okresu. Prowadził nadal prace nad ''Mona Lisą'' a także badania anatomiczne i sekcję zwłok. Coraz bardziej interesował się tajemnicami ludzkiego ciała, pasjonowała go też geologia. W celach badawczych wiele podróżował. W międzyczasie oddawał się studiom nad hydrologią, optyką, geometrią, geologią oraz zagadnieniem wzroku. Zajmował się także przygotowywaniem dekoracji na przedstawienia teatralne, festyny i inne widowiska.Na początku 1513 r. Leonardo przybył do Mediolanu. Latem artysta otrzymał zaproszenie do Rzymu i ofertę ponownej współpracy z rodem Medicich.

kliknąć po przeczytaniu

II okres mediolański

zamek Cloux

W okresie tym Leonardo coraz rzadziej zajmował się malarstwem. Przeprowadzał eksperymenty, do których z dystansem odnosili się mu współcześni. Zajmował się zagadnieniami grawitacji i kwadratury koła oraz badaniem skamielin, a także zjawisk burzy, wiatru i potopu.Współcześni postrzegali go jako nieprzystającego do ich epoki. Artysta przechodził osobisty kryzys w wyniku odkrycia, że są rzeczy, których nie jest w stanie dokonać, czy też pojąć.W sierpniu 1516 dokonał pomiarów w bazylice San Paolo Fouri le Maura i wyruszył do Francji.Ostatnie lata życia Leonardo zpędził we Francji, gdzie mieszkał w posiadłości Clos Lucé, w pobliżu królewskiej rezydencji w zamku Amboise, którą król oddał do dyspozycji artysty.Artysta tworzył już raczej okazyjnie projekty kostiumów bądź szkice architektoniczne, gdyż jego prawa ręka była sparaliżowana w wyniku przebytego udaru mózgu. Leonardo zmarł 2 maja 1519 r. w zamku Cloux.

kliknąć po przeczytaniu

Okres rzymski i ostatnie lata życia

"Dama z gronostajem"

"Mona Lisa" (znana również jako "Gioconda”)

"Człowiek witruwiański" – studium proporcji ludzkiego ciała

"Ostatnia wieczerza"

Wielkie dzieła

Źródła

https://pl.wikipedia.org/wiki/Clos_Luc%C3%A9

https://pl.wikipedia.org/wiki/Leonardo_da_Vinci#Nauki_u_Verrocchia

http://wloskicafe.blogspot.com/2012/05/dom-rodzinny-leonarda-da-vinci-otwarty.html

Juliusz Duda 6a

Dziękuję za uwagę