Przedrostki i przyrostki o kłopotliwej piswoni

Izabela Wyciszkiewicz

Przedrostki i przyrostki o kłopotliwej pisowni

Zapisz w zeszycie jak najwiecej czasowników pochodnych od słowa pisać. Podkreśl w nich przedrostki i wyjaśnij, jak wpłynęły one na znaczenie czasowników.rozpisać, opisać, wypisać, odpisać, zapisać, podpisać, nadpisać, popisać, przepisać, wpisać, spisać, napisać

Na rozgrzewkę

ćwiczenie 1

Wiele czasowników powstało przez dodanie do innego czasownika odpowiedniego przedrostka. Do najpopularniejszych przedrostków czasownikowych należą: do-, na-, nad-, ob-, o-, od-, po-, pod-, prze-, przy-, roz-, u-, w-, wy-, z-, za-.Przykłady: dorobić, narobić, nadrobić, obrobić, odrobić, porobić, podrobić, przerobić, rozrobić, urobić, wrobić, wyrobić, zrobić, zarobić

ćwiczenie 4

ćwiczenie 3

ćwiczenie 2

Przedrostek z- przed niektórymi tematami słowotwórczymi przyjmuje postac s- lub ś-.

Zgodnie z wymową zapisujemy także przedrostek wz- (wez-, ws-, wes-).Przykłady:wzruszyć, wezbrać – z przed literami oznaczajacymi głoski dźwięcznewspominać, wesprzeć – s przed literami oznaczającymi głoski bezdźwięczne

Przedrostki bez-, nad-, ob-, od-, pod-, przed-, roz-, w- zapisujemy zawsze tak samo – nawet jeśliostatnia litera jest w nich wymawiana bezdźwięcznie.Przykłady: odkurzać (nie: otkurzać), wkładać (nie: fkładać)

Niektóre przyrostki mają podobną wymowę, lecz różną pisownię. Dotyczy to m.in. formantów -dztwo i -ctwo oraz -dzki i -cki.• Przyrostki -dzki i -dztwo piszemy wtedy, gdy w zakończeniu wyrazu podstawowego wystepuje d, dz lub dz (dzi).Przykłady: inwalidzki - inwalida, doradztwo - doradzać, podbeskidzki - Podbeskidzie• Jeśli w zakończeniu wyrazu podstawowego wystepuje t, c, ć (ci), cz lub k, właściwymi przyrostkami są -cki i -ctwo.Przykłady: studencki - student, katowicki - Katowice, notecki - Noteć, szperactwo - szperacz

ćwiczenie 5

Innym formantem o kłopotliwej pisowni jest przyrostek -stwo, przed którym w części wyrazów stawia się w.• Literę w piszemy przed przyrostkiem -stwo wtedy, gdy wyrazem podstawowym jest rzeczownik lub czasownik, w którego zakończeniu występuje w.Przykłady: zawodowstwo - zawodowiec (rzeczownik z w), rybołówstwo - ryby łowić (czasownik z w). • Gdy w wyrazie podstawowym nie występuje litera w lub gdy ten wyraz jest przymiotnikiem nawet z w, wówczas przed -stwo nie piszemy w.Przykłady:szefostwo - szef (rzeczownik bez w), lenistwo - leniwy (przymiotnik z w)

ćwiczenie 9

ćwiczenie 6

ćwiczenie 8

ćwiczenie 7

Ćwiczenia

I. Wyciszkiewicz

Dziękuję za uwagę :)