Tradycje bożonarodzeniowe

Tradycje Bożonarodzeniowe

Kilknij w serduszka na prezentach

w różnych językach

Wesołych Świąt

W Polsce przygotowania do Świąt Bożego Narodzenia zaczynają się już na początku grudnia; stworzenie kalendarza adwentowego, pieczenie pierniczków na choinkę i pierwsze refleksje nad wyborem prezentów. Święta obejmują trzy dni i rozpoczyna je Wigilia dnia 24, 25 i 26 grudnia. Dzień wigilijny bogaty jest w zwyczaje i przesądy. Wierzono, że posiadały one magiczną moc.

Symbole i zwyczaje bożonarodzeniowe

Sianko pod obrusem – ten zwyczaj wywodzi się jeszcze z czasów pogańskich i ma związek z dawnym świętem agrarnym. Jak nakazuje tradycja, siano należy położyć pod obrusem. Symbolizuje to narodzenie Jezusa w ubóstwie. Z tym zadaniem bez problemu poradzi sobie małe dziecko – – pozwól mu wykonać tę symboliczną czynność, a starszakowi wyjaśnij jej znaczenie.

Pierwsza gwiazdka – tradycyjnie wieczerza wigilijna rozpoczyna się wraz z pierwszą gwiazdką na niebie. Jest to symboliczne nawiązanie do Gwiazdy Betlejemskiej, oznaczającej narodziny Jezusa, którą według Biblii na wschodniej stronie nieba ujrzeli Trzej Królowie. Zadanie wypatrzenia na niebie pierwszej gwiazdki powierz dzieciom.

Wspólna modlitwa – kolację wigilijną, w polskiej tradycji postną, rozpoczyna modlitwa i czytanie fragmentu Ewangelii wg św. Mateusza lub Łukasza, dotyczącego narodzin Jezusa.

Dawniej opłatki były wypiekane na plebaniach, w klasztorach, i roznoszone po domach. Opłatek jest pozostałością, śladem eulogii starochrześcijańskich (chleba ofiarnego, który składano na ołtarzu w czasie przygotowania darów eucharystycznych). Zadbaj o to, by dziecko miało swój opłatek, którym zapewne niechętnie będzie się dzieliło – jednak dzięki temu poczuje, że w pełni uczestniczy w spotkaniu.

Opłatek – przełamanie opłatka ze wszystkimi uczestnikami wieczerzy wigilijnej jest jej centralnym punktem. Gest ten symbolizuje wzajemne poświecenie się jednych dla drugich i chęć dzielenia się z bliskimi owocami swojej codziennej pracy. Dzielenie się opłatkiem ma w zamyśle zbliżać i łączyć ludzi.

Dodatkowe nakrycie – na stole gospodyni ustawia dodatkowe nakrycie, jedno więcej niż jest uczestników wieczerzy. Jest ono symbolicznie przeznaczone dla niezapowiedzianego gościa. To także wyraz pamięci o naszych bliskich, którzy są nieobecni, którzy nie mogli dotrzeć na wieczerzę np. zza granicy. Puste nakrycie wyraża także pamięć o członku rodziny, który zmarł.

Świeca wigilijna – ten zwyczaj narodził się w Holandii. W wieczór wigilijny przed wejściem do każdego domu ustawiano płonący lampion, często bogato zdobiony, czasem zamiast niego ustawiano zwykłą świecę. Światło miało być znakiem zaproszenia do rodziny Marii i Józefa, aby Jezus narodził się w każdym domu. Oświecało więc drogę i zapraszało.

Szopka – zwyczaj ustawiania z figurek sceny Bożego Narodzenia zwanej „szopką”, lub chociaż samego żłobka z sianem i leżącą w nim figurką Dzieciątka, sięga XIII. wieku. Pozwala wyobrazić sobie miejsce narodzenia Jezusa.

Potrawy – w zależności od regionu i tradycji rodzinnych, zestaw wigilijnych potraw jest różny, ale zwyczajowo na stole powinny znaleźć się wszystkie płody ziemi, a potraw powinno być dwanaście. Spróbowanie każdej ma zapewnić szczęście przez cały rok. Najpopularniejsze polskie potrawy to czerwony barszczyk z uszkami, zupa grzybowa, karp (ryba) pod różnymi postaciami, kutia, pierogi z kapustą i grzybami, kulebiak, kompot z suszonych owoców. Pamiętaj, że nie wszystkie potrawy są odpowiednie dla dzieci (chociażby te przygotowane z grzybów) oraz kobiet w ciąży.

Choinka – jako „drzewo życia” jest symbolem chrześcijańskim – ubiera się ją w dniu, w którym wspominamy naszych pierwszych rodziców: Adama i Ewę. Przypomina ona ludziom naukę o upadku i odkupieniu rodzaju ludzkiego – Bóg przywraca człowiekowi drogę do drzewa życia, którą utracił, czyli dar nieśmiertelności. Natomiast składanie prezentów (darów) pod choinką, jest naśladowaniem dobroci.

Wspólne kolędowanie – radosne śpiewy, w które zaangażowani są wszyscy uczestnicy wieczerzy wigilijnej. Tradycja już niestety coraz rzadziej praktykowana, a szkoda, ponieważ świąteczne muzykowanie nie tylko wpływa na wzajemne relacje międzyludzkie, ale też pomaga rozwijać w sobie poczucie harmonii i wyrażać emocje

Prezenty w wigilijny wieczór zwane "Gwiazdką" w zależności od regionu naszego kraju, przynosi Mikołaj, Gwiazdor, Gwiazdka, Aniołek, Dzieciątko, Dziadek Mróz lub Śnieżynka. Np.: Mikołaj przynosi prezenty na Mazowszu. Natomiast mieszkańcy Wielkopolski, Pomorza Zachodniego, Kujaw, Ziemi Lubuskiej czy Kaszub dostają prezenty od Gwiazdora. To jeden z kolędników symbolizuje mędrców, którzy nieśli dary dla nowo narodzonego Jezusa. Gwiazdor ma długą brodę, odziany jest w baranicę i futrzaną czapę, niesie też worek z prezentami oraz rózgę, którą może wymierzać kary.

Puzzle kliknij w puzzel

Zagraj w memory

Kliknij w kulę

Natalia Wyrzykowska

Wesołych Świąt