konrad

Cykl lekcji

Konrad Wallenrod

Adam Mickiewicz

Aldona - zapomniana bohaterka

Wallenrodyzm, czyli cena spisku

Być lwem czy lisem? - dylemat Konrada

Powieść poetycka po polsku

Rozkład jazdy

Określam czas, miejsce akcji, omawiam fabułę

Omawiam pojęcia: gotycyzm, kostium historyczny (wskazuję historyczne odniesienia)

Wiem, czym jest powieść poetycka

Omawiam kontekst literacki utworu

Cele lekcji

1. Powieść poetycka po polsku

• napisana w Rosji
• wydana w 1828 w Petersburgu

• kreacja zesłańca-niewolnika
• odautorska przedmowa dla cenzury

• przyjaźń z romantykami-buntownikami
• powstanie dekabrystów
• Rosja jednak zbyt silna - świadomość potęgi caratu

powieść historyczna z dziejów litewskich i pruskich"

"Konrad Wallenrod

W ciągu wieków gotyk został upokorzony i pomniejszony jak żaden chyba z wielkich stylów historii sztuki. Był niepojęty, a więc nienawidziony. Krytycy strzelali weń urągliwymi słowami jak żołnierze napoleońscy w twarz sfinksa. Klasukom jężyły się peruki na widok tych szalonych budowli: "Wszędzie pełno okien, rozet, iglic, kamienie zdają się tak powycinane jak kartion; Wszystko jest dziurawe, wszystko wisi w powietrzu". Z. Herbert, Barbarzyńca w ogrodzie

Romantyzm otwiera z chrzęstem zardzewiałe drzwi gotyckiego północnego średniowiecza

Nawiązania w literaturze do świata średniowiecznego gotyku Gotycyzm w "Konradzie Wallenrodzie":

Gotycyzm

Bohaterowie

Lorem ipsum dolor

język powieści

Czas akcji

Przedmowa

Miejsce akcji

Tytuł

Średniowieczny kostium

Synkretyzm

Fragentaryzm

Tajemniczość

Dygresyjność

"Konrad Wallenrod jako powieść poetycka

Krzyżycy, wykrywszy zdradę, chcą zabić Konrada. On jednak popełnia samobójstwo, Aldona również.jose

Śmierć

Konrad zostaje wybrany na wielkieg mistrza. Użył podstępu. Prowadzi działania zbrojne z Litwą w taki sposób, że Zakon ponosi klęskę.

Lorem Ipsum

Konrad wraca na dwór Kiejstuta i tam zakochuje się w jego córce - Aldonie. Bierze z nią ślub.

Małżeństwo z Aldoną

Konrad jako dziecko zostaje uprowadzony przez wojska krzyżackie. Nadają mu imię Walter, nazwisko Alf.

Litwin porwany przez Krzyżaków

Wojska krzyżackie zagrażają Litwie, a tylko jeden Konrad wie, jak pokonać wroga. Przedostaje się do Krzyżaków i podstępem przyjmuje imię jednego z Krzyzaków.

Zemsta na Krzyżakach

Podczas wojny Konrad wraca na Litwę razem z Halbanem, który przypominał mu o jego pochodzeniu.

Powrót na Litwę

Historia Alfa/Konrada

ViDEO

Charakteryzuję Konrada jako bohatera tragicznego

Wiem, na czym polega metoda lwa i lisa

Interpretuję motto

Dylemat Konrada

2. Być lwem, czy lisem?

Niccolo Machiavelli, "Książę"

Macie bowiem wiedzieć, że są dwa sposoby walczenia... trzeba być lisem i lwem

• sprytny
• chytry
• obłudny
• podstępny
• nie budzi zaufania

• odważny
• szlachetny
• prawy
• dumny
• budzi strach

Vs

• sprytny
• chytry
• obłudny
• podstępny
• nie budzi zaufania

• odważny
• szlachetny
• prawy
• dumny
• budzi strach

Vs

Skuteczność metody lwa

Metoda lisa - problem moralny

"Wolnym rycerzom, powiadał, wolno wybierać oręże I na polu otwartym bić się z równymi siłami; Tyś niewolnik, jedyna broń niewolników - podstępy."

Na czym polega tragizm bohatera?

Dlaczego bohater decyduje się na ten krok?

Jaki stosunek ma do niej Konrad?

Kto wprowadza Konrada w tajniki metody?

Konflikt tragiczny

Konrada

Omawiam rolę romantycznego poety w konteście utworu

Charakteryzuję postać Halbana

Wskazuję cechy bohatera wallenrodycznego

Takiego bohatera jeszcze nie znaliście

3. Wallenrodyzm

• Różnice

• Podobieństwa

Vs

Bohaterem bajronicznym?

Konrad Wallenrod

Cechy nowe

- działa na drodze podstepu i zdrady- robi to dla wyższych wartości

Typowe dla bohatera romantycznego

- rozdarcie wewnętrzne-nieszczęśliwa miłość - osamotnienie - samobójstwo

wallenrodyzm

"Wszystko rozerwie nienawiść narodów... Lecz serca kochanków złączą się znowu w pieśniach wajdeloty"

Kim jest?

1. LUDOWY PRZEWODNIK 2.STRAŻNIK PAMIĘCI NARODOWEJ

HALBAN

Funkcje poezji

"Płomień rozgryzie malowane dzieje Skarby mieczowi spustoszą złodzieje Pieśń ujdzie cało."

"Pieśń Wajdeloty' - wyśpiewana w czasie uczty historia Alfa

"Chcę jeszcze zostać, zamknąć twe powieki, I żyć - ażebyśmy sławę twego czynu Zachował światu, rozgłosił na wieki".

"O wieści gminna! ty arko przymierza Między dawnymi i młodszymi laty: W tobie lud składa broń swego rycerza, Swych myśli przędzę i swych uczuć kwiaty".

Funkcje poezji

"Płomień rozgryzie malowane dzieje Skarby mieczowi spustoszą złodzieje Pieśń ujdzie cało."

"Pieśń Wajdeloty' - wyśpiewana w czasie uczty historia Alfa

"Chcę jeszcze zostać, zamknąć twe powieki, I żyć - ażebyśmy sławę twego czynu Zachował światu, rozgłosił na wieki".

"O wieści gminna! ty arko przymierza Między dawnymi i młodszymi laty: W tobie lud składa broń swego rycerza, Swych myśli przędzę i swych uczuć kwiaty".

Dokonuję oceny działań i decyzji bohaterów

Charakteryzuję Aldonę jako bohaterkę dynamiczną

Cele lekcji

4. Aldona - zapomniana bohaterka

Dlaczego poeta takimi słowami kończy utwór? Kto tak naprawdę jest tutaj głównym bohaterem?

"Taka pieśń moja o Aldony losach..."

UDOWODNIJ, ŻE ALDONA TO BOHATERKA DYNAMICZNA

Co się zmieniło, gdy Alf podjął decyzję o odejściu?

Jak się zmieniła pod wpływem Alfa?

Jaka była Aldona zanim poznała Alfa?

Określ zmiany, jakie nasąpiły w zachowaniu bohaterki

"Odwrócisz oczy i z trwogą zapytasz: <<ten straszny upiór jestże do Aldona">>"

ALDONA

Jak myślisz - dlaczego nie chce uciec z Konradem? Jak oceniasz jej decyzję? Czy była słuszna?

"Odwrócisz oczy i z trwogą zapytasz: <<ten straszny upiór jestże do Aldona">>"

ALDONA

Jak myślisz - dlaczego nie chce uciec z Konradem? Jak oceniasz jej decyzję? Czy była słuszna?

Rola mężczyzny

Rola kobiety

Zachowanie ukochanego

Zachowanie ukochanej

romantycznej miłości

Nowy obraz

Akcent orientalny

Znaczenie pieśni

Almanzor a Mickiewicz

Almanzor a Wallenrod

Znów wracamy do biografii Mickiewicza

klucz interpretacyjny

Pieśni Alpuhary

Rola poezji i poety

Zemsta,zdrada

Nieszczęśliwa miłość

Patriotyzm

MOTYWY LITERACKIE