Epoka Sędziów. copy

Epoka Sędziów

SZAMGAR

DEBORA

JAIR

GEDEON

JEFTE

SAMSON

SAMUEL

05

01

07

03

06

02

04

Tabela zbierająca informacje o poszczególnych Sędziach, wymienionych w Księdze Sędziów:: SędziaPlemięNajeźdźcaLata walki Lata pokoju OtnielJudyAramejczycy840EhudBeniaminaMoabici1880SzamgarSyn AnataFilistyniDebora i Barak NaftalegoKananejczycy2040GedeonManassesaMadianici740TolaIssachara23JairManassesa22JefteManassesa lub GadaAmmonici186IbsanZabulona7ElonZabulona10AbdonEfraima8SamsonDanaFilistyni4020

Podczas pobytu Izraela w Egipcie, ziemia kanaańska była zamieszkiwana przez 7 narodów. Byli to:Hetyci,Chiwwici, Amoryci,Kanaejczycy,Peryzzyci,Jebusyci i Girgizyci. Wszystkie te ludy oddawały cześć Baalowi i jego żonie Asztarcie. Izraelici po przybyciu z Egiptu zawładnęli całą ziemią kanaańską.Podzielili ją na wspomniane wcześniej 12 części.

Rodzaje wojen jakie prowadził Izrael w czasie epoki Sędziów: 1. walki związane z podbojem Kanaanu (od Lb 21 do Sdz 1), 2. wojny plemienne (Sdz 1-2); 3. walki obronne przeciw napierającym wrogom.

Hebrajskie szofetim, zwykle tłumaczone jako „sędziowie”, ma szersze znaczenie niż to, jakie nadaje się temu słowu w naszym języku. Oznacza bowiem przywódcę, który rządzi danym pokoleniem lub grupą plemion i kieruje w walce.Czyli sędziowie nie zajmowali się wyłącznie rozsądzaniem sporów, „byli to najczęściej przywódcy wojskowi, broniący interesów i wolności poszczególnych pokoleń”. Warto przypomnieć, że Izraelici nie stanowili w tym okresie (XIII w. p.n.e. – XI w. p.n.e.) jednego państwa, ale podzieleni byli na 12 pokoleń, powiązanych ze sobą w różny sposób. Biblia wymienia dwunastu charyzmatycznych przywódców – ostatnim był Samuel. Wraz z jego rządami kończy się okres Sędziów, a rozpoczyna okres monarchii (koniec XI w. p.n.e). My omówimy tylko niektórych z nich.

Szamgar – Jego najbardziej znanym wyczynem było opisane w Księdze Sędziów rozgromienie 600 Filistynów przy pomocy ościenia na woły. Co to jest oścień? Narzędzie rolnicze w postaci kija o długości ok. 2,5 m, używane głównie do kierowania bykami podczas orki. Jeden koniec był zaopatrzony w metalowy szpikulec, którym popędzano zwierzę, natomiast do drugiego przymocowywano łopatkę służącą do czyszczenia lemiesza z błota, gliny, korzeni i cierni.

Debora była przywódczynią, sędzią i prorokinią.W Księdze Sędziów 4-5 można przeczytać całą jej historię. Pewnego dnia Debora otrzymała wyraźne wskazówki od Pana. Miała posłać po męża imieniem Barak i powiedzieć mu, że Pan Bóg nakazał mu wziąć 10 tysięcy mężów i wspiąć się na górę Tabor. Tam Bóg miał pomóc Barakowi i Izraelitom pokonać Syserę, dowódcę armii Kananejskiej, która od lat gnębiła Izraela. Z powodu jego bezwzględnej tyrani, Izraelici wołali do Boga o pomoc i to był Boży plan, by pokonać go raz na zawsze. Sysera miał 900 wozów bojowych, każdy wojownik był okuty żelazem i to nie miało dla Boga znaczenia. Bóg był gotowy i skłonny oddać Izraelowi panowanie nad tym dowódcą i jego wojskami. Jednak Barak nie był gotowy, by sam poprowadzić armię Izraela. Odpowiedział Deborze: „Jeżeli ty pójdziesz ze mną, to pójdę, lecz jeżeli ty nie pójdziesz ze mną, to nie pójdę.” Oczywiście, Debora poszła. Była żarliwa, by wykonać to, co Pan nakazał! W dniu bitwy powiedziała do Baraka: „Ruszaj, gdyż to dzisiaj wyda Pan Syserę w twoje ręce; oto Pan ruszył już przed tobą.” Słowa Debory się spełniły jak czytamy w Księdze Sędziów 4,15 :"Pan poraził przed Barakiem ostrzem miecza Siserę,wszystkie jego rydwany i całe wojsko" . Tamtego dnia Izrael odniósł miażdżące zwycięstwo nad swoim wrogiem. Po tym wydarzeniu w Izraelu przez 40 lat panował pokój.

Gedeon- znany jest ze starotestamentalnej Księgi Sędziów (Sdz 6-8). Według jednej z warstw tej księgi nazywał się Gedeon, według innej - Jerubbaal.Izraelici nie dochowywali wierności Bogu. Musieli za to znosić najazdy Madianitów, Amalekitów i nomadów z pustyń syro-arabskich. Niełatwo przychodziło im ocalić swe zbiory. Wtedy to anioł Pański wezwał w Ofra wieśniaka o imieniu Gedeon do prowadzenia walki z Madianitami. Wieśniak okazał pewne niedowierzanie, ale w drugiej relacji o powołaniu okazał się bardziej zdecydowanym. Zburzył wówczas domowy ołtarz, dedykowany Baalowi, wyciął symboliczną aszerę, postawił ołtarz Jahwe i rozpoczął działania wojenne. Zebrał wojowników z pokoleń Manassesa, Asera, Zabulona i Neftalego. Otrzymawszy znak od Boga, rozbił obóz u źródeł Charod, a potem, po zredukowaniu liczby swych wojowników do trzystu, zadał wrogom druzgocącą klęskę.Po śmierci Gedeona Izrael znowu okazał się niewdzięczny Bogu i powrócił do kultu bożków.

Jair- cieszył się dużym szczęściem i dobrobytem. Miał trzydziestu synów, którzy byli doskonałymi jeźdźcami. Sprawował władzę 22 lata, po czym zmarł w późnej starości. Pogrzebano go z czcią w galadeńskim mieście Kamon.

Jefte był synem Gileada, Izraelity z pokolenia Manassesa, i nierządnicy. Przyrodni bracia wyrzucili go z domu, uciekł więc do krainy Tob, gdzie zebrał wokół siebie grupę nicponi i żył z wypraw zbójeckich. Kiedy Ammonici zagrozili Izraelitom, lud zebrał się i obrał Jeftego na wodza. Sędzia próbował negocjować z wrogiem, wykazując niesłuszność jego roszczeń, co jednak nie przyniosło rezultatu. Jefte, po złożeniu ślubu, wyruszył do walki przeciwko Ammonitom i zadał im klęskę. Panował jako sędzia przez sześć lat, aż do śmierci. Jefte, zanim wyruszył na bitwę przeciwko Ammonitom, przysiągł, że jeśli zwycięży, złoży w ofierze cokolwiek wyjdzie z jego domu, gdy będzie do niego wracał. Na spotkanie wracającemu zwycięsko Jeftemu wyszła córka, jego jedyne dziecko. Jefte, mimo smutku, spełnił swoją przysięgę. Na złożenie ofiary całopalnej wskazują słowa „wypełnił na niej swój ślub” (Sdz 11,39, por. Sdz 11,30-31), oraz wielki ból Jeftego po zdaniu sobie sprawy z konsekwencji swej przysięgi (Sdz 11,35).

Samson-legendarny bohater utarczek z Filistynami.Był obdarzony nadludzką siłą, którą wykorzystywał do walki z wrogami Izraela – Filistynami. Dokonywał czynów niemożliwych dla zwykłych ludzi: zabił lwa gołymi rękami, pokonał armię wroga oślą szczęką i siłą własnych mięśni, wyrwał bramę miasta wraz z odrzwiami, zburzył budynek. Swa siłę utracił , gdy jego kochanka, Dalila, odcięła mu włosy; uwięziony, oślepiony i wyszydzany przez wrogów na uczcie w świątyni Dagona w Gazie; odzyskawszy siły, obalił słupy podtrzymujące strop i zginął razem ze swymi wrogami pod gruzami świątyni.

Samuel. Anna, druga żona Elkana, cierpiała na bezpłodność. Dla izraelskiej kobiety taka sytuacja była bardzo trudna, zwłaszcza dlatego, że bezpłodność rozumiano, jako brak Bożego błogosławieństwa. Mimo to Anna prosiła Boga, by się nad nią ulitował, mówiła: Panie zastępów, jeśli łaskawie wejrzysz na poniżenie służebnicy Twojej i wspomnisz na mnie i nie zapomnisz służebnicy twojej i dasz mi potomka płci męskiej, to oddam go Panu po wszystkie dni jego życia… (1Sm 1, 11). Niedługo potem na świat przyszedł chłopiec. Bibliści szacują, że Anna urodziła Samuela ok. 1100 r. p.n.e. Był jej pierwszym, ale jak się potem okazało, nie ostatnim dzieckiem. Pan wejrzał na Annę; poczęła i urodziła trzech synów i dwie córki (1Sm 2,21) – bo od Boga zawsze dostajemy więcej niż byśmy się spodziewali.Urodzenie syna w zaawansowanym wieku jest w Piśmie Świętym wyrazem Bożego działania. Potwierdza to nie tylko przypadek Anny, ale też Sary (matki Izaaka), Racheli (matki Józefa i Beniamina) czy Elżbiety (matki Jana Chrzciciela). Co więcej, każdy z wyproszonych chłopców ma do spełnienia specjalną rolę w historii Narodu Wybranego.Chłopiec rósł a Anna, patrząc na niego, dziękowała Bogu za cud. Pamiętała też o złożonej obietnicy. Gdy odstawiła dziecko od piersi, przyniosła go do kapłana Helego, ofiarując Bogu: O tego chłopca się modliłam, i spełnił Pan prośbę, którą do Niego zanosiłam. Oto ja oddaję go Panu. Po wszystkie dni, jak długo będzie żył, zostaje oddany na własność Panu (1 Sm 1,27-28). Samuel dorastał służąc Bogu pod bacznym okiem kapłana, a ten nauczył chłopca staranności w służbie liturgicznej, słuchania Boga i odwagi przekazywaniu Jego słowa. W stu procentach wypełnił zadanie, jakie zlecił mu sam Bóg. Mieszkał przy Świątyni – tam też po raz pierwszy, w nocy usłyszał tajemnicze słowa: Samuelu, Samuelu… Najpierw myślał, że to woła go Heli, szybko jednak okazało się, że to głos samego Boga. Od tej pory relacja Samuela z Panem pogłębiała się, coraz częściej miewał widzenia…Samuel namaścił na króla Saula (jego panowanie to lata ok. 1030 p.n.e.-1020 p.n.e). Być może już wtedy spodziewał się, że nic dobrego z tego nie wyniknie. Niemniej starał się budować autorytet nowego władcy i służyć mu swoją lojalnością… Do czasu. Szybko się okazało, że Saul jest marnym królem. Nie władał jako namaszczony przez Boga, ale sam chciał się w miejscu Boga postawić. Władza potrafi z człowiekiem zrobić wiele… Powoli zaczął zarysowywać się konflikt między Saulem a Samuelem. Ten drugi widział, że król nie wypełnia woli Pana… W końcu stało się to, co się stać musiało – Samuel uświadomił Saulowi, że niedługo Pan wybierze nowego władcę. Odtąd Samuel miał już nigdy nie ujrzeć Saula.Samuel miał przed śmiercią wypełnić jeszcze jedno zadanie – namaścić nowego króla. Udał się więc do Betlejem, gdzie znalazł Jessego i poznał jego synów. Ale to już inna historia…

Temat: Starożytni bohaterowie.1. W sytuacji trudnej, niebezpiecznej dla narodu izraelskiego , Bóg powoływał sędziów.