Want to make creations as awesome as this one?

Transcript

Potwory w mitologii greckiej

Spis treści

1. Centaur

2. Cerber

3. Chimera

4. Echidna

5. Hydra

6. Minotaur

7. Pegaz

8. Syreny

Centaur - pół koń, pół człowiek

01 Centaury

Centaury - pół ludzie, pół konie;w mitologii greckiej przedstawiani jako energiczni, pełni życia, ale przede wszystkim bardzo kapryśni. Tworzyli swego rodzaju plemiona: czasem gościnne, jednak częściej przepędzały wędrowców swoim hałaśliwym zachowaniem.

Centaury były szczególnymi stworami. od głowy do pasa wyglądały jak ludzie, a dolna część ich ciała była końska.[...] Były szybkimi i niebezpiecznymi wojownikami, często wrogo nastawionymi do ludzi. Jana Eislerova, "Mity greckie"

Centaury były też znane z tego, że przez pewien czas były częstymi gośćmi na imprezach boga wina -- Dionizosa. Wiernie dotrzymywały mu towarzystwa przez długi okres, jednak wszystko, co dobre, kiedyś się kończy.

Centaur

Charon - jeden ze sławniejszych centaurów, wychowywał małego Zeusa, a potem pojawiał się wielokrotnie jakże inny od swoich pobratymców - spokojny, rozważny oraz niezmiernie mądry.Kiedy Herakles skończył swoje 12 prac, znalazł sobie kobietę - Dejanirę, którą kochał niemal od pierwszego wejrzenia. Niestety, wkrótce została mu ona skradziona przez centaura zwanego Nessosem, który próbował uciec z nią daleko, ale został ugodzony zatrutą strzałą. Udało mu się jeszcze przekonać Dejanirę, aby zabrała trochę jego krwi.

Pies z podziemi

02 Cerber

Ogromny czarny pies o trzech głowach, strzegący wejścia do krainy zmarłych. Hezjod (epik grecki) przedstawiał go jako bestię „o spiżowym głosie i pięćdziesięciu głowach”. Częściej wspomina się o trzech, dwóch, a nawet i tylko jednej głowie.

Potworne psisko o trzech paszczach, już z daleka słychać jego szczekanie, które chrapliwym zgiełkiem napełnia mroczne pustkowia.[...] Dla wchodzących jest bardzo uprzejmy, ale niech ktoś spróbuje oszukać jego czujność i uciekać z powrotem na ziemię, to wtedy jest straszny. Rzuca się na swoją ofiarę, przewraca ją, tłamsi łapami, szarpie i wlecze w najgłębsze czeluście piekieł. Jan Parandowski, "Mitologia"

Cerber

Znamy go na pewno z mitu o Orfeuszu i Eurydyce. chociaż występuje tam tylko przez chwilę. Orfeusz czaruje go swoją muzyką, po czym spokojnie przechodzi obok niego, idąc do podziemi po ukochaną Eurydykę. Postać Cerbera występuje również w micie o Eneaszu. Eneasz - syn króla Anchizesa i bogini piękności - Wenus po zakończeniu wojny trojańskiej tuła się po świecie. Pewnego razu prosi wieszczkę Sybillę, aby pomogła mu się dostać do krainy śmierci, gdyż duch ojca woła go, mówiąc, że pragnie mu przekazać pewną tajemnicę. Wieszczka uśpiła Cerbera ciastkiem z makiem i miodem. Według późniejszej tradycji potwór atakował również przychodzących do świata podziemi zmarłych, dlatego przy pochówku dodawano im placek na miodzie. Inny przykład: Herakles wykonuje jedną ze swoich prac, a mianowicie musi dostarczyć swojemu wujowi potwornego psiego strażnika. Wydaje się to niewykonalne, jednak kolejny raz potwór pozwala się przechytrzyć. Heros wynosi go ze sobą z podziemi.

03 Chimera

Straszliwy potwór zrodzony z Tyfona i Echidny. Jest wiele wersji mówiących, jak wygląda, jednak najsłynniejsza jest ta: Została poskromniona przez Bellerofonta na skrzydlatym koniu - Pegazie na rozkaz Jobetasa - króla Licji.

Z przodu lwem była, od tyłu wężem, a kozą pośrodku, strasznie zionącą potężnym, płomiennym ogniem zagłady. Homer, "Iliada"

Chimera

04 Echidna

Istota o ciele w połowie kobiety, a w połowie węża. Miała czarne, przerażająco puste oczy. Według Hezjoda żyła razem z Tyfonem w jaskini w kraju Arimów. Była matką wielu sławnych potworów.

Ona też inny zrodziła stwór, niepokonany, ogromny,niepodobny ni ludziom, ni nieśmiertelnym bogom, w grocie wydrążonej – boską gwałtowną Echidnę, wpół bystrooką dziewczynę młodą, o pięknych policzkach wpół ogromnego węża, wielkiego i potężnego, w cętki, okrutnego – w głębinach ziemi przeświętej. Hezjod, "Teogonia"

Jej potworne Dzieci: -Chimera -Sfinks -Cerber -Skyla -Gorgony -Hydra lernejska

Echidna

Gdy Herakles uprowadził woły Geriona, odwiedził także Scytię, kraj wtedy wciąż bezludny. Zasnął tam, a kiedy spał, jego konie zniknęły. Kiedy się obudził, wyruszył na ich poszukiwanie i zawędrował do kraju Hylaja. Znalazł tam w jaskini potworną Echidnę, którą spytał, czy wie, gdzie są jego konie. Echidna odpowiedziała, że ma je ona sama, ale nie odda ich, jeśli Herakles nie odbędzie z nią stosunku. Heros zgodził się, ale Echidna zwlekała z oddaniem mu koni, bo pragnęła jak najdłużej zatrzymać go przy sobie. Kiedy w końcu je zwróciła, a on odchodził, oświadczyła, że ma z nim trzech synów. Spytała, co ma z nimi zrobić – osiedlić ich w bezludnej dotąd Scytii czy odesłać. Herakles pozostawił jej swój pas ze złotą czarą i jeden z łuków, każąc osiedlić tego, kto będzie umiał ich używać, odesłać zaś tego, kto nie będzie tego potrafił. Gdy chłopcy dorośli, Echidna nadała im imiona: Agatyrsos, Gelonos i Skytes. Jedynie Skytes potrafił używać łuku i pasa Heraklesa, osiadł więc w Scytii i został jej pierwszym królem, od którego wywodzą się wszyscy inni – odtąd królowie Scytów noszą czarę u pasa.

05 Hydra

W mitologii greckiej potwór wyobrażany najczęściej jako wielogłowy (różne źródła podają różną liczbę łbów) wąż wodny, córka Tyfona i Echidny. Zamieszkiwała bagna w okolicy Lerny w Argolidzie.

Herakles i Jolaos walczący z Hydrą lernejską

Pokonanie jej było drugą z dwunastu prac Heraklesa. Heros natrudził się, bo na miejsce odciętej głowy odrastały dwie bądź trzy nowe, w końcu wypalił rany, zapobiegając regeneracji, a nieśmiertelną, środkową głowę zakopał. Użył następnie krwi lub żółci potwora do zatrucia swych strzał. Mit interpretowano rozmaicie, uznając Hydrę za rzeczywistego węża opisanego fantazyjnie przez poetę, kolegium kapłanek wody, trudny do osuszenia ciek wodny łuczników bądź innych wojowników.

Minotaur - przerażający

06 Minotaur

Postać z mitologii greckiej, zazwyczaj przedstawiana jako człowiek z głową byka, jednak czasem w postaci istoty z torsem i głową człowieka, od pasa w dół zaś z ciałem byka. Został zrodzony ze związku Pazyfae, żony Minosa i byka zesłanego przez Posejdona. Minos obiecał złożyć zwierzę w ofierze, jednak tej obietnicy nie dotrzymał. Posejdon zemścił się, sprawiając, że Pazyfae zapałała do byka miłością.

Tezeusz i Minotaur

Groźny Minotaur został zamknięty przez króla Krety - Minosa w zaprojektowanym przez Dedala labiryncie, który znajdował się pod pałacem w Knossos.

Minotaur żył we wspaniałym gmachu, zwanym labiryntem. było tam tyle pokoi, przejść, sieni, schodów i krużganków, ktokolwiek wszedł, drogi powrotnej znaleźć nie mógł Jan Parandowski, "Mitologia"

Minos pokonał Ateńczyków i zażądał, żeby co 9 lat (wg innej wersji – co roku), siedmiu młodzieńców i siedem panien było przysyłanych w ofierze Minotaurowi. Za trzecią ofiarą zgłosił się królewicz Tezeusz, który miał za zadanie zabić potwora. Pomogła mu córka Minosa, Ariadna, zauroczona odwagą młodzieńca, która za pomocą kłębka nici ułatwiła mu powrót z labiryntu, a magiczny miecz pozwolił zabić Minotaura. W ten sposób Tezeusz wyprowadził Ateńczyków żywych z labiryntu.

Pegaz - skrzydlaty koń

07. Pegaz

W mitologii greckiej skrzydlaty koń zrodzony z krwi Meduzy, która trysnęła, gdy Perseusz odciął jej głowę.

Pegaz

Pegaz zamieszkiwał okolice źródła Pirene na Akrokoryncie. Odnalazł go tam Bellerofont, który przy użyciu złotego wędzidła, otrzymanego od Ateny, zdołał okiełznać rumaka. Przy jego pomocy heros pokonał Chimerę, planując następnie wznieść się na jego grzbiecie na szczyt Olimpu. W drodze na szczyt Bellerofont został jednak zrzucony z grzbietu skrzydlatego rumaka przez Zeusa. Na szczyt dotarł jedynie Pegaz. Od tego momentu służył on Zeusowi, który po śmierci przeniósł go na nieboskłon, tworząc gwiazdozbiór Pegaza. Uderzenie kopyta tego konia miało otworzyć na górze Helikon, jednej z siedzib muz, źródło Hippokrene. Stanowi on symbol natchnienia poetyckiego i plastycznego. Pegaz wspierał bohatera imieniem Bellerofont w jego obu walkach przeciwko Chimerom oraz Amazonkom. Istnieją różne opowieści, w których to Bellerofont odnalazł Pegaza. Najbardziej popularna mówi, że Polyeidos powiedział bohaterowi, aby ten zanocował w świątyni Ateny. W nocy odwiedziła go bogini i ofiarowała mu złotą uzdę. O poranku, gdy dalej dzierżył uzdę, napotkał Pegaza pijącego wodę z Pieriańskiego Źródła. Kiedy koń zobaczył uzdę, zbliżył się do Bellerofonta i pozwolił mu się dosiąść. Bellerofont pokonał Chimerę na grzbiecie Pegaza. Później próbował dolecieć na Pegazie na szczyt góry Olimp, po to, by zobaczyć bogów. Jednakże Zeus, niezadowolony z poczynań mitologicznego śmiałka sprawił, że Bellerofont spadł z grzbietu Pegaza i nigdy nie dotarł na szczyt góry.

Syrena -piękna, choć niebezpieczna

08. Syreny

Pół kobieta-pół ptak. Potwór, które wabił swoim śpiewem żeglarzy, a potem ich zjadał. Później, podobnie jak w mitologii rzymskiej, nimfa morska wyobrażana jako ryba z głową kobiety lub pod postacią pół kobiety-pół ptaka. Według niektórych mitów Syreny były okeanidami, które Afrodyta zamieniła w potwory.

Syreny

Syreny mieszkały na wyspie znajdującej się między wyspą Kirke a Scyllą i Charybdą. Siedziały na łące i śpiewały. Na wybrzeżu znajdowało się mnóstwo kości tych, którzy usłyszeli ich śpiew i wyszli na ląd. Odyseusz, przepływając statkiem w ich pobliżu, za radą Kirke kazał przywiązać się do masztu, po wcześniejszym zalepieniu uszu woskiem swoim towarzyszom. Chciał usłyszeć ich śpiew i przeżyć. Wydał bezwzględny rozkaz, aby go nie rozwiązano, mimo błagań. Syreny zamieszkiwały małe wyspy na Morzu Śródziemnym (w pobliżu jońskiego miasta Fokaja), skąd wabiły urzekającym śpiewem żeglarzy i zabijały ich. Inne wersje mówią, że były to córki Zeusa, które towarzyszyły zmarłym w drodze do Hadesu. Troszczyły się o ich dusze i opłakiwały je, dlatego ich wizerunki umieszczano na nagrobkach. Według innych podań mieszkały w niebie. Niebiańskie Syreny były spokrewnione z Muzami. Śpiewały i grały na instrumentach.

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ!

Anna Sulewska 1 ti

ŹRÓDŁA

Książki: 1. Grzegorz Kasdepke, ,,Mity dla dzieci. 20 najpopularniejszych mitów greckich”, Wydawnictwo Literatura, Łódź 2014 2. Jana Eislerova, ,,Mity greckie’’, Wydawnictwo Bellona S.A., Warszawa, 2012 3. Jan Parandowski, ,,Mitologia. Wierzenia i podania Greków i Rzymian’’ , Wydawnictwo Plus, Londyn 1992

Strony internetowe: 1. https://en.wikipedia.org/wiki/Centaur 2. https://mitygreckie.fandom.com/pl/wiki/Centaur 3. https://pl.wikipedia.org/wiki/Cerber 4. https://en.wikipedia.org/wiki/Chimera_(mythology) 5. https://mitologia.fandom.com/pl/wiki/Gorgony 6. https://en.wikipedia.org/wiki/Echidna_(mythology) 7. https://en.wikipedia.org/wiki/Minotaur 8. https://en.wikipedia.org/wiki/Pegasus 9. https://en.wikipedia.org/wiki/Siren_(mythology)

Spis ilustracji

1 Centaur https://sandplay.pl/wp-content/uploads/2019/06/chiron-vase-250x250.jpg 2 Cerber https://mityczne.pl/wp-content/uploads/2017/05/Canino.png 3 Chimera of Arezzo https://images-na.ssl-images-amazon.com/images/I/61fJ8c3g5ML._AC_SX522_.jpg 4 Echidna - furia alata https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/8a/Echidna_-_Furia_alata_%286795077537%29.jpg 5 Herakles i Jolaos walczący z hydrą lernejską https://media.istockphoto.com/illustrations/hercules-killing-the-lernean-hydra-by-frans-floris-engraved-in-a-illustration-id1061798068 6 Theseus And The Minotaur Poster https://fineartamerica.com/featured/theseus-and-the-minotaur-matthew-kocvara.html?product=poster 7 Pegaz https://lh3.googleusercontent.com/proxy/HFS2n63wDc5DOOOq_mmQ1eE9BA2MJK97Bu7GPs5QztLN95cCGv1oKQDMopuWnuzDZVWkbd6_sIWVLQmx0OBNrK11aTVNFREBjJnyA5JlmAAfr6iUS1Pxne5y 8 Syreny https://3.bp.blogspot.com/_5bNP-o0Lr0s/TJ3YabDcDMI/AAAAAAAAArc/tPsEySKr11E/s1600/800px-Vasnetsov_Sirin_Alkonost.jpg

PROJEKT eTwinning UCZEŃ, czyli GENIALNY NAUCZYCIEL

AUTOR: ANNA SULEWSKA

POTWORY W MITOLOGII GRECKIEJ

OPIEKUN: ELŻBIETA SUCHOCKA

PAŃSTWOWE LICEUM SZTUK PLASTYCZNYCH IM. ARTURA GROTTERA W SUPRAŚLUROK SZKOLNY 2020/21