550lecie Stoku Lackiego 1471-2021

Czy kiedyś spacerując po miejscowości w której zamieszkujecie zastanawialiście się nad historią miejsc obok, których przechodzicie? Myślę, że nie raz.
Obejrzyjcie zamieszczone fotografie i ustalcie: skąd, kiedy, przez kogo i w jakim celu te prezentowane obiekty powstały.
Rezultaty swojej pracy przedstawcie w wirtualnym albumie (wykonanym w wybranym przez siebie dowolnym programie np. :PowerPoincie, Google Slides, Sway, Genially...).

Zapraszam do wykonania zadań

INSTRUKCJA

Grupa I

Grupa II

Grupa III

1

2

1

3

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit, sed diam nonummy nibh euismod tincidunt ut laoreet dolore magna aliquam erat

Podzielicie się na 4 grupy 5-osobowe. W każdej grupie wybierzecie lidera, który będzie kierował pracą grupy, sekretarza- który będzie zapisywał ustalenia; technika – który będzie obsługiwał sprzęt pomocniczy (aparat, dyktafon, kompas itp.) i informatyka, który z zebranych materiałów wykona prezentację.

GRUPA II

Grupa historyków:

• Waszym zadaniem będzie zebranie informacji dotyczących powstania obiektów w Stoku Lackim.
• Zaprezentujecie również ludzi, którzy przyczynili się do powstania tego obiektu.
• Ustalicie kogo obiekt upamiętnia i zbierzecie najważniejsze informacje o tej osobie.
• Poszukacie w Internecie, kronikach i wśród mieszkańców, starych fotografii przedstawiających obiekty;
• Ustalcie w rozmowach z dziadkami i rodzicami czy w waszej miejscowości mogą jeszcze żyć ludzie , którzy znają historie powstania tych miejsc.

Co macie wykonać :

Podzielcie się na 3 grupy ( dobierzcie się wg. własnego uznania,zainteresowań predyspozycji ). W każdej grupie wybierzcie lidera, który pokieruje pracą grupy, sekretarza- który zapisze ustalenia; technika – który obsłuży sprzęt pomocniczy (aparat, dyktafon, kompas itp.) i informatyka, który z zebranych materiałów wykona prezentację.

GRUPA NR 2

Grupa historyków:

• Waszym zadaniem będzie zebranie informacji dotyczących powstania obiektów w Stoku Lackim;
• Zaprezentujcie ludzi, którzy przyczynili się do powstania tych obiektów;
• Ustalcie kogo obiekt upamiętnia i zbierzcie najważniejsze informacje o tej osobie;
• Poszukajcie w Internecie (strona internetowa Gminy Siedlce, Szkoły Podstawowej w Stoku Lackim), kronikach i wśród mieszkańców, starych fotografii przedstawiających te obiekty ( książki p.Róży Somla- Dembowskiej będą bardzo przydatne);
• Ustalcie w rozmowach z dziadkami i rodzicami czy w waszej miejscowości mogą jeszcze żyć ludzie , którzy znają historie powstania tych miejsc;
• Sporządźcie prezentację w wybranym przez siebie programie np.: PowerPoint, Google Slides, Sway, Genially;

GRUPA 1

Grupa geografów:

• ustalcie gdzie ten obiekt się znajduje i jak się nazywa;
• sporządźcie mapę z zaznaczonym obiektem;
• wykreślcie drogi dojazdowe; ustalcie środki lokomocji, którymi można dojechać;
• opiszcie ukształtowanie terenu;
• sporządźcie prezentację w wybranym przez siebie programie np.: PowerPoint, Google Slides, Sway, Genially;

GRUPA NR 3

Grupa fotografów

• Wykonajcie zdjęcia obiektu i jego otoczenia. Zdjęcia opiszcie.
• Sporządźcie prezentację w wybranym przez siebie programie np.: PowerPoint, Google Slides, Sway, Genially;

ZDJĘCIE NR 1

ZDJĘCIE NR 2

ZDJĘCIE NR 3

ZDJĘCIE NR 4

ZDJĘCIE NR 1

ZDJĘCIE NR 5

ZDJĘCIE NR 7

ZDJĘCIE NR 6

KRYTERIA OCENY

Za co będziecie oceniani

Każda grupa oceniana oddzielnie.
Za każdy stopień wymagań – 1 p.
Wymagania wykraczające – dodatkowo 1 pkt.
Skala ocen:

• do 1 pkt – dopuszczający (2);
• od 1 do 2 pkt - dostateczny (3);
• od 2 do 3 pkt – dobry (4);
• od 3 do 4 pkt. – bardzo dobry;
• 5 pkt – celujący (6)

Opracowała: Monika Wyszomirska

Praca inspirowana : WebQuest dla klas piątych

zaprojektowany przez Jerzego Borowskiego KOPIEC W MAJÓWCE z cyklu: Wędrówki po gminie

Dzięki udziałowi w tym projekcie udoskonalicie:

• planowanie pracy własnej i grupy;
• zbieranie informacji i ich selekcja pod kątem przydatności;
• komunikowanie się z innymi;
• ćwiczenie cierpliwości;
• umiejętność prezentowania swojego stanowiska;
• krytyczne podejście do swoich umiejętności;
• podejmowanie decyzji;
• prezentowanie wyników;
• • uczenie się i uczenie innych;

EFEKTY PRACY UCZNIÓW

Grupa fotografów

Gryczna Góra

GRYCZNA GÓRA

W 1831 roku Stok Lacki i okolice nawiedziła epidemia cholery.

Na Grycznej Górze został założony cmentarz epidemiologiczny. Zmarłych chowano szybko w bezimiennych mogiłach, w lnianych prześcieradłach , a tych biedniejszych w tym, w czym zastała ich śmierć.

W latach 1850-1860 Stok Lacki i okolice ogarnęła kolejna okrutniejsza fala zarazy, która trwała 10 lat. Zmarłych również chowano na Grycznej Górze. Ślady po epidemiach były widoczne w Stoku Lackim i okolicy w postaci pozostałych po tamtych czasach dwuramiennych krzyży. Taki krzyż stał na Grycznej Górze obok kapliczki. Te krzyże nazywano krzyżami cholerycznymi. Stawiano je, aby oddalić zarazę lub podziękować za jej ustąpienie.

Na Grycznej Górze są też pochowani zmarli w czasie powstania styczniowego.

23 stycznia 1863roku w walkach o znajdujący się w Stoku Lackim magazyn broni. Zginęło według różnych źródeł 5/10 powstańców i 7 żołnierzy carskich.

Na Grycznej Górze było dzikie żwirowisko. Dzieci bawiące się w piasku znajdowały stare guziki, fragmenty różańców, a kopiący piasek znajdowali szczątki ludzkie. Mieszkańcy Stoku Lackiego i okolic wciąż wybierali żwir na budowę podkopując się pod kapliczkę.

W 1975 roku kapliczka runęła. Dzięki interwencji proboszcza parafii Pruszyn nakazano kapliczkę odbudować. Zebrano poniewierające się kości ludzkie i złożono do wspólnej mogiły.

W latach 2000 powstała nowa kaplica.

W 2014 roku na Grycznej Górze przy okazji poświęcenia pól w Stoku Lackim po raz pierwszy została odprawiona Msza święta w intencji zmarłych których szczątki spoczęły tutaj przed laty. Wtedy zrodziła się idea sprawowania dorocznej Mszy św. w tym miejscu.

11Września 2015 roku na Grycznej Górze został odsłonięty kamień upamiętniający te tragiczne wydarzenia. Później na Grycznej Górze postawiono tablicę z nazwiskami wszystkich zmarłych w 1831 i 1855roku .

Wykonała

Aleksandra Kozak

kl. V a

Praca wykonana w oparciu o publikacje internetowe oraz fragmenty książki p. Róży Somla - Dembowskiej pt." Dzieje wsi Stok Lacki od 1471 roku"

Gryczna Góra

opracował : Kacper Krasuski

opracował : Kacper Krasuski

Name Surname

Odkąd sięga pamięć dwóch pokoleń, które odeszły, na Grycznej Górze było dzikie żwirowisko. Z biegiem lat Gryczna Góra zamieniała się powoli w gryczne doły, a kopiący piasek natrafiali na szczątki ludzkie, które poniewierały się w piachu i nikt się tym nie przejmował. Pamiętam, o zgrozo, jak chłopcy bawili się w piłkę nożną posługując się czaszkami. Jeden z ojców, nie pamiętam kto, który przyjechał właśnie po żwir, strasznie ich złajał. Postawił drewniany prowizoryczny krzyż z brzozy i położył te dwie czaszki u jego stóp. Potem ktoś te dwie czaszki zakopał pod krzyżem. Były to czasy komuny. Mieszkańcy Stoku Lackiego wciąż wybierali żwir na budowę, podkopując się pod kapliczkę, bo żwir tam był lepszej jakości. Nie sądzę, że szukali skarbu diabła Boruty, o którym głosiła legenda. W 1855 roku została wzniesiona kapliczka słupowa pod wezwaniem Świętego Rocha po tragicznej śmierci żony Joachima Rostworowskiego, hrabiny Marii Rostworowskiej z Mielżyńskich, stąd legenda, że została tam pochowana. Kapliczka była zbudowana z czerwonej cegły powleczonej tynkiem. Była orientowana, to znaczy stała szczytami do wschodu i zachodu. Starzy ludzie opowiadali, że od strony wsi we wnęce wisiał obraz przedstawiający Świętego Rocha patrona chroniącego od zarazy, a od strony cmentarzyska, czyli wschodniej obraz z wizerunkiem Matki Bożej Częstochowskiej. Pamiętam, że od strony wschodniej z górnej krawędzi wnęki wystawał żelazny pałąk zakończony potrójnym haczykiem do zawieszania lampki oliwnej. Dzieci mówiły, że to ogon diabła. Obok kapliczki stał już nie dwuramienny krzyż. Dwuramienny krzyż obok dawnej kapliczki pamiętała moja babcia urodzona w 1872 roku. Ja oczywiście nie pamiętam, nie pamiętam też kapliczki zdezolowanej, odartej z tynku, jaka zachowała się na kilku zdjęciach z czasów wojny. W 1975 roku kapliczka runęła. Dzięki interwencji późniejszego proboszcza parafii Pruszyn, który dowiedziawszy się o zawaleniu się kapliczki i bezczeszczeniu szczątków ludzkich, nakazał kapliczkę odbudować. Zebrano poniewierające się już nieliczne kości, splantowano górę, kości złożono we wspólnej mogile, na której postawiono podobną, nową kapliczkę ze współczesnego budulca (klinkieru), usytuowaną szczytami na północ i południe, a obok kapliczki wzniesiono drewniany krzyż. Obecna kapliczka na Grycznej Górze powstała w roku 2000 nie dokładnie na miejscu starej kapliczki. W 2015 roku, proboszcz parafii Pruszyn zainicjował nową tradycję odprawiania, na Grycznej Górze 15 sierpnia, mszy polowej w intencji zmarłych w wyniku dwóch fal epidemii cholery w 1831 i 1855 roku mieszkańców parafii Pruszyn tam pochowanych. Msza była koncelebrowana przez księdza proboszcza parafii św. Miłosierdzia w Siedlcach, do której należy Stok Lacki folwark i księdza proboszcza parafii Pruszyn, gospodarza tego terenu z tej racji, że Stok Lacki wieś i Gryczna Góra należą do parafii Pruszyn. Już we wrześniu 2015 roku staraniem ówczesnego starosty , jego sekretarza i radnych oraz mieszkańców Stoku Lackiego został odsłonięty kamień pamiątkowy dla uczczenia pamięci pochowanych tam parafian w 1831 i 1855 roku. Trzytonowy kamień został podarowany na ten cel przez mieszkańca wsi Pieńki Pruszyńskie, a napis sfinansowany przez mieszkańców Stoku Lackiego. Rok później została postawiona tablica pamiątkowa z nazwiskami zmarłych parafian w 1831 i 1855 r. Zrodziła się nowa tradycja i świadomość historyczna o miejscu, gdzie chowano pośpiesznie po kilka, niekiedy po dziesięć osób dziennie, niekoniecznie w trumnach, bez należnej ceremonii, gdyż ze zrozumiałych względów, ksiądz nie mógł uczestniczyć w pochówkach w czasie epidemii. Żródło:"Dzieje wsi Stok Lacki od 1471 roku"- Róża Somla-Dembowska

Pola wokół wzniesienia od dawien dawna obsiewano wyłącznie gryką. Ziemia była tam uboga i piaszczysta, a gryka jest rośliną niewymagającą. Ziemia więc nadawała się do uprawy gryki. Stąd wzięła się nazwa „Gryczna”. O zmroku na Grycznej Górze, fosforyzujące świętojańskie robaczki zataczały kręgi i zygzaki, a jesienią srebrzyste nitki babiego lata delikatnie oplatały dziecięce twarzyczki. Gryczna Góra była miejscem zabaw dzieci. W piasku można było znaleźć skamienieliny maleńkich muszelek, fragmenty różańców, medaliki, guziki, stare rosyjskie monety, koraliki i kolorowe wyślizgane szkiełka. A babcie opowiadały przeróżne legendy na temat Grycznej Góry, zapadniętego kościoła, podziemnych jęków o północy, diabła Boruty i ukrytego tam skarbu, hrabiny pochowanej pod kapliczką, nocnych ogników i strachów. Na Gryczną Górę chodziło się też zbierać kwiaty na bukiety do domowych ołtarzyków. Wówczas góra nie była jeszcze splantowana, nie było tam drzew i chaszczy tylko gołe piaszczyste wzgórze z obkopanym dookoła szczytem sterczącym niby maczuga, a na jego wierzchołku stała kapliczka św. Rocha i krzyż. Był to wspaniały punkt widokowy na Stok Lacki i okolice. Od strony wsi był ogromny dół, a od strony wschodniej na miejscu dawnego cmentarzyska było dzikie żwirowisko z licznymi wyrobiskami gdzie poniewierały się ludzkie kości. Roślinność była uboga, a rosły tam chabry i maki, dziewanna, prawoślaz, lwie paszcze, kąkol, trupie łepki, rumianki i mydlinki. Typowa roślinność rosnąca na jałowej piaszczystej ziemi. Stąd przysłowie ,,Tam, gdzie rośnie dziewanna, tam bez posagu panna”. Rosły też rośliny „zdatne" do wicia wianków na oktawę Bożego Ciała: rozchodnik, macierzanka, grzmotek. Źródło: "Dzieje wsi STOK LACKI od 1471 roku"- Róża Somla-Dembowska

opracował : Kacper Krasuski

Author's Name

Opracował Kacper Krasuski

Żródło :STOK LACKI- FOLWARK I WIEŚ (internet)

Opracował Kacper Krasuski

Młyn przy ulicy Siedleckiej


Młyn należał niegdyś do Aleksandra Grzebisza i jego żony Teodory, a potem do ich syna Lucjana Grzebisza.
Projekt urządzenia młyna motorowego na siedlisku Aleksandra Grzebisza przy szosie Łosickiej w Stoku Lackim w już istniejącym parterowym budynku został wykonany 24 sierpnia 1924 r.,
a zatwierdzony 24 lutego 1925 r. Budynek ten wówczas był parterowy z poddaszem. Piętra zostały dobudowane w późniejszym czasie. Roboty miały być prowadzone pod odpowiedzialnością prawną budowniczego powiatu Siedleckiego. Podczas budowy zatwierdzony plan musiał stale znajdować się na miejscu robót i być okazywany na każde żądanie władz policyjno-budowlanych.

Kapliczka Św. Floriana

Ta zabytkowa perełka wsi, jest pod wezwaniem świętego Floriana- patrona strażaków. Drewniana figura świętego Floriana, gaszącego ogień miała chronić od pożarów.

Kapliczka powstała za czasów Stanisława Rostworowskiego w pierwszej połowie XIX wieku, po pożarze owczarni dworskiej, która znajdowała się po przeciwnej stronie dzisiejszej ulicy Pałacowej. Pożary zdarzały się dość często, a ogień roznosił się szybko, bo była ścisła zabudowa i słomiane dachy.

Źródło: "Dzieje wsi Stok Lacki od 1471roku" - R. Somla - Dembowska

Opracował Kacper Krasuski

Opracował Kacper Krasuski

Pałac Wyszomirskich
Pałac Wyszomirskich w Stoku Lackim-Folwark to zabytkowy neorenesansowy pałac wzniesiony w roku 1875 przez Bolesława Podczaszyńskiego dla Józefa Wyszomirskiego.
Pałac wzniesiono częściowo na sklepionych krzyżowo piwnicach pozostałych po istniejącym poprzednio w tym miejscu drewnianym dworze, należącym w I połowie XIX wieku do Rostworowskich. Z tego też okresu pochodzi zabytkowy park, którego pierwotna powierzchnia wynosiła 4 hektary. W 1858 roku majątek nabyli Wyszomirscy – wówczas to zburzono pozostałości dawnego dworu i podjęto decyzję o zbudowaniu nowego pałacu. Zaangażowany w tym celu został znakomity architekt – Bolesław Podczaszyński, specjalizujący się w projektowaniu dworów i pałaców. Pałac wzniesiono na planie wydłużonego prostokąta z wysuniętym portykiem dźwigającym taras. Elewacje krótszych boków pałacu wzbogacono o wykusze i tympanony. Po śmierci Józefa Wyszomirskiego majątek został zlicytowany, do czego doprowadziły długi, lecz przede wszystkim niezgoda wśród spadkobierców. Założenie parkowo-pałacowe, zmieniając właścicieli, ulegało postępującej dewastacji i rujnacji, na skutek której zostało w końcu przejęte przez siedlecki magistrat. Odtąd budynek pałacu służył celom publicznym. Mieścił się tu m.in. Szpital Zakaźny 1919-1920 i Dom Starców 1927-1928. Po wojnie mieściła się tu Szkoła Podstawowa 1945 1950, a następnie Państwowy Dom Dziecka 1950-1983, zaś teraz Specjalny Ośrodek Społeczno-Wychowawczy w Stoku Lackim. Pałac zachował się w nienaruszonym stanie, natomiast park poważnie ucierpiał, szczególnie w czasie II wojny światowej. Z 4 hektarów parku pozostało zaledwie 1.5 hektara. Jeszcze w latach osiemdziesiątych, zachowany był układ alej parkowych, i wiele wspaniałych jesionów, topoli, akacji, oraz modrzewi.
Zespół pałacowy wpisany jest do rejestru zabytków pod nr. A-343

Opracował : Kacper Krasuski; Źródło: materiały pochodzą z informacji internetowych

Fotografie przedstawiają - " Pałac kiedyś"

Pałac Wyszomirskich aktualnie Specjalny Ośrodek Szkolno - Wychowawczy w Stoku Lackim - Zdjęcia Luty 2021rok.

Opracował :Kacper Krasuski

KAPLICZKA ŚW. NEPOMUCENA

Oleszczuk Antoni

Barokowa, ludowa kapliczka z pierwszej połowy XIX wieku, murowana, kryta dachami siodłowymi z rzeźbą św. Jana Nepomucena. Według tradycji ludowej Nepomucen był świętym, który chronił pola i zasiewy przed powodzią, ale również i suszą. Dlatego figury Jana Nepomucena (nepomuki) można spotkać jeszcze dzisiaj przy drogach w sąsiedztwie mostów, rzek, ale również na placach publicznych i kościelnych oraz na skrzyżowaniach dróg.

Kapliczka znajduje się w Stoku Lackim, przy ul. Majowej 13.

Stok Lacki

Mapa - Stok Lacki

Ulice Stoku Lackiego

Opracował Oleszczuk Antoni

Opracował Oleszczuk Antoni

Źródła: Mapa google – www.google.pl Opis i zdjęcie kaplicy - https://stok.gminasiedlce.pl/o-nas-stok/rys-historyczny-stoku-lackiego-4115/

Opracował Oleszczuk Antoni

Mapy dotarcia z Łosic do Kapliczki Św. Nepomucena

Źródła: Mapa google – www.google.pl Opis i zdjęcie kaplicy - https://stok.gminasiedlce.pl/o-nas-stok/rys-historyczny-stoku-lackiego-4115/

Opracował Oleszczuk Antoni

Mapy dotarcia z Warszawy do Kapliczki Św. Nepomucena

Źródła: Mapa google – www.google.pl Opis i zdjęcie kaplicy - https://stok.gminasiedlce.pl/o-nas-stok/rys-historyczny-stoku-lackiego-4115/