EUSKERA EROSKI Misión Tix y Loy

Bizimodu osasungarri eta arduratsuaren alde

Tix eta Loyren

-¿Nola jokatzen da?-

Tix eta Loyren misioa

HASIERAKOA

Tix

Edda

Kun

Loy

-Pertsonaiak-

Kaixo! Tix naiz.

Asko gustatzen zait kirola eta denetarik jatea.

Beti ari naiz jolas eta errezeta berrien bila.

Egunero egiten duzu ariketa fisikoa?

Kaixo! Zein ongi zu ezagutu izana! Nire izena Loy da.

Landareak eta animaliak maite ditut.

Ingurumena zaintzea oso garrantzitsua dela uste dut!

Ados zaude nirekin?

Edda naiz. Pozten naiz zu ezagutzeaz!

Niri buruz pixka bat gehiago jakin dezazun,

esango dizut izugarri gustatzen zaidala nire lagunei laguntzea.

Misio hau hasteko irrikan nago!

Kaixo, lagun! Kun dut izena.

Gauza berriak ikastea gustatzen zait, horregatik eman dut izena misio honetan.

Ikaragarria izango dela dirudi!

1. Maila

IKERTU

-Kapsula-

Libreta honetan nire ideiak idatziko ditut. Erronkan, egin klik libretaren gainean laguntza behar baduzu.

Aukeratu askarirako aukerarik osasungarriena

GOSARIA

HAMAIKETAKOA

BAZKARIA

ASKARIA

AFARIA

Bazenekien egunean 5 otordu egitea gomendatzen dela?

Arratsalde erdiko janaria falta da eta... gozokiak ez dira aukerarik onena!

Bazkaria

Afaria

Hamaiketakoa

Gosaria

Askaria

hurrengoa

SAIATU BERRIRO

ERANTZUN

Fruta eta barazkien artean egunean 5 errazio jatea gomendatzen da.

BARAZKIA

BARAZKIA

Zenbat errazio jan behar ditugu egunero frutaren eta barazkien artean?

Frutekin eta barazkiekin osatutako hatzak zenbatu. Hori da zure pista!

hurrengoa

ERANTZUN

SAIATU BERRIRO

ERANTZUN OKERRA

Aukeratu edaririk osasungarriena.

Zein da aukerarik osasungarriena?

Azukre edo produktu erantsirik ez duen edaria aukeratuko nuke.

HURRENGOA

ERANTZU0N ZUZENA

SAIATU BERRIRO

ERANTZUN

Elikagai talde ezberdinak daude.

ESNEKIAK

BARAZKIAK

LEKALEAK

GOZOKIAK

HARAGIA ETA ARRAINA

Elikagai taldeak ezagutzen dituzu?

Begiratu animalia-jatorriko elikagaiei…

Esnekiak

Gazta, jogurta, esnea….

Barazkiak

Frutak

Lekaleak

hurrengoa

Zerealak, pasta eta arroz integralak

Haragiak, arrainak eta arrautzak

ERANTZUN

SAIATU BERRIRO

ERANTZUN

Lehen harribitxia lortu duzu

HURRENGOA

ZORIONAK

HURRENGOA

-Kapsula-

2. ERRONKA

AHUAKATEA

OLIBA-OLIOA

ALBAHAKA

-Supermerkatua-

EROSKETA-ORGA BAT HARTU

Gari-tortilla

Gari-tortilla

Mozzarella

SAIATU BERRIRO

ERANTZUN OKERRA

Gari-tortilla

ZUZENA!

Gari-tortilla

Gari-tortilla

SAIATU BERRIRO

ERANTZUN OKERRA

Gari-tortilla

ZUZENA!

Gari-tortilla

Gari-tortilla

SAIATU BERRIRO

ERANTZUN OKERRA

Gari-tortilla

Gari-tortilla

ZUZENA!

Gari-tortilla

Aukeratu egiazko esaldia.

SAIATU BERRIRO

Gari-tortilla

ERANTZUN OKERRA

SUKALDATZERA JOAN

OSO ONGI!

Gari-tortilla

-Sukaldatu dezagun-

hurrengoa

Bigarren harribitxia lortu duzu

HURRENGOA

ZORIONAK

HURRENGOA

-Kapsula-

3. ERRONKA

Iraunkortasunaren erruleta

Tokiko produktua

ERANTZUN

Tokiko produktuak erostea ona da zuretzat, besteentzat eta planetarentzat.

SAIATU

Sasoiko produktua

Udaberria

Uda

ERANTZUN

SAIATU

Elikagaiak alferrik galtzea

SAIATU

ERANTZUN

Urtero milioika tona janari galtzen da munduan, eta laguntzeko modu bat da oraindik egoera onean dauden elikagaiak etxean aprobetxatzea, aurrerago kontsumitu ahal izateko.

"3 R" ak

ERANTZUN

Papera eta kartoia

hurrengoa

SAIATU

Hirugarren harribitxia lortu duzu

HURRENGOA

ZORIONAK

-Kapsula-

NOLA JOLASTU

4. ERRONAK

Bide osasuntsua

-Jarraibideak-

-Jarraibideak-

-Jarraibideak-

-Jarraibideak-

-Jarraibideak-

• Aukeratu zein pertsonaiarekin jokatuko duzun eta eraman irteera-marrara.
• Sakatu dadoa behin, botatzeko, eta itxaron emaitza ikusi arte.
• Mugitu pertsonaia dadoaren zenbakiak erakusten duen adina lauki.
• Aurkitu laukiaren proba eta ebatzi.
• Ikur horia galdera baten erantzuna da. Ez begiratu erantzun arte.
• Bota berriro dadoa aurrera egiteko.
• Lortu gailurrera iristea eta egin klik bertan!

HIDRATAZIOA

Gogora ekarri eta erantzun ozenki:

Zenbat ur edan duzu gaur?

Zenbat ur geratzen zaizu edateko,

egunean 7 edalontzira iristeko?

HIDRATAZIOA

Pentsatu ur gehiago edateko aholku on bat.

Esaiozu lankide bati edo zure familiako bati.

HIDRATACIÓN

Mira lo que dicen Tix y Loy. ¿Cuál de los dos se equivoca?

TIX: "Lo importante es beber líquidos

durante el día. Sea cual sea."

LOY: "Nuestra bebida principal es el agua."

ERANTZUNA

Tix oker dago.

"Egia da, egun osoan edan behar dugu…

Baina ez edozein likido! Saihestu edari azukredunak.

Ura da beti aukerarik onena.

JARDUERA FISIKOA

Jarri zutik eta egin ariketa hau:

Egin jauzi 5 aldiz, ahal duzun altuena.

JARDUERA FISIKOA

Gainditu erronka ariketa hauek eginez.
Ona da zure bihotzarentzat!

Ibili 5 pauso lerro baten gainean oreka eginez (irudimenezkoa edo lurrean markatzen duzuna)

Aurrera egin 10 pauso hanka herrenera

JARDUERA FISIKOA

Jakingo al zenuke osasunarentzat ona den

jarduera fisiko bat esaten?

Hemen duzu inspirazio pixka bat.

Baina ez du balio ideia hauek esatea.

JARDUERA FISIKOA

Egia al da Loyk dioena?

LOY: "Eguneroko jarduera fisikoak gure giharrak indartzen ditu, bihotza barne. Mugitzeak osasun indartsua mantentzen laguntzen digu "

ERANTZUNA

Bai, egia da!

HIGIENE

Esaldiak ozenki ordenatu,

Tixek hortzak ongi garbitzen jakin dezan:

Ahoa garbitu

Hortzetako pasta jarri

Hortzetako haria erabili

Igurtzi 2-3 minutuz

ERANTZUNA

1. Hortzetako pasta jarri

2. Igurtzi 2-3 minutuz

3. Ahoa garbitu

4. Hortzetako haria erabili

HIGIENE

Ea erantzun hauek dakizkizun.

Ez badakizu, galdetu zure inguruko norbaiti

edo elkarrekin ikertu.

Noiz garbitu behar ditugu hortzak?

Noiz gomendatzen da dentistarengana joatea?

HIGIENEA

Etorkizunerako erronka.

Jarri gustoko duzun 2 edo 3 minutuko abesti bat eta erabili hortzak garbitzen zenbat denbora eman behar duzun jakiteko.

HIGIENEA

Proba hau gainditzeko, praktikatu eskuak behar bezala nola garbitu.

Lehendabizi, irudiari begiratuz praktikatu. Gero, egin urratsak irudiari begiratu gabe.

ATSEDENA

Hemen dituzu lotara joateko

eta jaikitzeko Tixen ordutegiak.

Zer hobetu daiteke bere lo-ohituretatik?

ERANTZUNA

Tix egunero ordu ezberdin batean joaten da lotara.

Egun batzuetan berandu oheratzen da eta ziur nekatuta jaikitzen dela.

ATSEDENA ETA ELIKADURA

Astelehenean, Loy oso berandu oheratu zen eta denborarik gabe jaiki zen.

Zer egiteko ez zuen denborarik izan Loyk?

Begira zer gertatu zen gero...

Badakizu zer ahaztu zitzaion?

ERANTZUNA

Gosaltzea ahaztu zitzaion!

Gero gose handia zuen eta ezin zen kontzentratu.

ATSEDENA

Lo egin aurretik batere ongi ez doan jarduera hantzeman:

ERANTZUNA

Ez da komeni lotara joan aurretik mugikorra, tableta edo telebista erabiltzea.

ERANTZUNA

Garbitu hortzak gutxienez otordu bakoitzaren ondoren.

Joan dentistarengana gutxienez urtean behin.

Bigarren harribitxia lortu duzu

HURRENGOA

ZORONIAK

-Kapsula-

- Misio beteta -

LASTER ARTE!

Edda

Loy

Tix

Kun

-Pertsonaiak-

Kaixo! Tix naiz.

Asko gustatzen zait kirola eta denetarik jatea.

Beti ari naiz jolas eta errezeta berrien bila.

Egunero egiten duzu ariketa fisikoa?

Kaixo! Zein ongi ezagutzen zaitudala! Nire izena Loy da.

Landareak eta animaliak maite ditut.

Ingurumena zaintzea oso garrantzitsua dela uste dut! Ados zaude nirekin?

Edda naiz. Pozten naiz zu ezagutzeaz!

Niri buruz pixka bat gehiago jakin dezazun,

esango dizut izugarri gustatzen zaidala nire lagunei laguntzea.

Misio hau hasteko irrikan nago!

Kaixo, lagun! Kun dut izena.

Gauza berriak ikastea gustatzen zait,

horregatik eman dut izena misio honetan.

Ikaragarria izango dela dirudi!

2. Maila

-Kapsula-

Libreta honetan nire ideiak idatziko ditut. Erronkan, egin klik libretaren gainean laguntza behar baduzu.

Gehiago

Nahiz eta koloretxo asko izan...

Litxarreriak elikagai ultraprozesatuak dira, eta ez dira gomendatzen!

Badakizu zein den aukera osasungarriagoa?

SAIATU BERRIRO

ERANTZUN

Gehiago

Irakurri esaldi hauek:Lee estas frases:

"Gatzaren gehiegizko kontsumoa gaixotasun batzuen prebalentzia handiagoarekin lotzen da"

"Gure inguruan egunean 10 gramo gatz inguru kontsumitzen dira, gomendatzen denaren bikoitza!"

Zer fruitu lehor hartzea erabakiko duzu?

SAIATU BERRIRO

ERANTZUN

Gehiago

Adi!

Helduek zein haurrek gomendatzen dena baino haragi gorri eta haragi prozesatu kantitate handiagoak kontsumitzen dituzte.

Haur eta nerabeen kasuan, gomendioak bikoizten ditu kontsumoak!

Elikadurari Buruzko Inkesta Nazionala (ENALIA, 2015)

SAIATU BERRIRO

ERANTZUN

Arroz zuria

Arroz integrala

Gehiago

Badakizu zer den integrala?

Zereal integralak ale osoa dutenak dira, hau da, kanpoko geruzak kendu gabe daudenak. Almidoietan, zuntzetan, bitaminetan eta bestelako nutrienteetan aberatsak diren elikagaiak dira, batez ere alearen kanpoaldeko geruzetan kontzentratzen direnak.

SAIATU BERRIRO

ERANTZUN

Oliba-olio birjinarekin

Gurinarekin edo saltsekin

Gehiago

Bai lekale entsalada gozoa!

Zerekin onduko duzu?

Mmmm… Nik bakarrik esango dizut oliba-olio birjina jateak ondorio onuragarriak dituela osasunean.

SAIATU BERRIRO

ERANTZUN

Gehiago

Datu bat emango dizut, erabakia hartzen laguntzeko.

Urak ez du azukrerik, edulkoratzailerik edo alkoholik. Beste edari batzuetan, urarekiko onurarik ez dakarten substantziak aurki ditzakegu. Azukre gehiegi edukitzea kaltegarria da.

SAIATU BERRIRO

ERANTZUN

Gehiago

Niri askoz gehiago gustatzen zaidan jarduera bat dago!

Mediterraneoko klima ona aprobetxatu behar da aire zabaleko jarduerak egiteko, ezta?

SAIATU BERRIRO

ERANTZUN

Gehiago

hurrengoa

FRUTAS

NUTRIENTES: Aportan vitaminas, minerales y también fibra y agua.

CONSUMO DIARIO: ¡¡Come 3 raciones de frutas al día!!

CEREALES INTEGRALES Y PATATAS

CONSUMO DIARIO: Los cereales integrales y patatas deben estar presentes en algunas comidas del día (comida y cena).

CARNE, PESCADO, HUEVOS

NUTRIENTES: Los huevos, pescado, legumbres y carne nos aportan PROTEÍNAS.

CONSUMO RECOMENDADO: Es bueno comerlos dos veces al día, durante la comida y cena, variando entre ellos.

RACIONES RECOMENDADAS: Carne 3 o 4 veces por semana; huevos, 3 o 4 veces por semana; pescado 2 o 3 veces por semana.

LEGUMBRES

NUTRIENTES: Las legumbres son una fuente de PROTEÍNAS y CARBOHIDRATOS.

CONSUMO RECOMENDADO: 3 o 4 veces por semana en las comidas principales.

FRUTOS SECOS Y ACEITE DE OLIVA

NUTRIENTES: Aportan GRASAS SALUDABLES y VITAMINAS.

CONSUMO RECOMENDADO: Frutos secos 3 veces al día; aceite de oliva virgen para aliñar y cocinar.

LÁCTEOS

NUTRIENTES: Los lácteos aportan PROTEÍNAS Y CALCIO.

CONSUMO DIARIO: Es bueno comerlos de 1-3 veces al día.

ALIMENTOS ULTRAPROCESADOS

NUTRIENTES: Aportan AZÚCARES y la SAL, así como otras sustancias para mejorar sus cualidades o conservación.
CONSUMO RECOMENDADO: Su consumo debe ser ocasional, ya que los otros grupos de alimentos
nos aportan todos los nutrientes necesarios.

VERDURAS

NUTRIENTES: Aportan vitaminas, minerales y también fibra y agua.

CONSUMO DIARIO: ¡¡Come 2 raciones de verduras al día!!

Lehen harribitxia lortu duzu

hurrengoa

ZORIONAK

-Kapsula-

BARATXURIA

PIPERRAK

GURINA

BAKAILAOA

PEPINILLOAK

Erosketa-zerrenda

OLIBA-OLIOA

-Supermerkatua-

apalean

SAIATU BERRIRO

ERANTZUN

ZUZENA!

ETIKETAK ALDERATU

ETIKETATZEA

OSAGAIAK

PRODUKTUAREN IZENA

NUTRI-SCORE

NUTRIZIO-INFORMAZIOA

PRODUKTUAREN IZENA

OSAGAIAK

NUTRIZIO-INFORMAZIOA

NUTRI-SCORE

SAIATU BERRIRO

ERANTZUN

ZUZENA!

SAIATU BERRIRO

ERANTZUN

ZUZENA!

SAIATU BERRIRO

ERANTZUN

ZUZENA!

Arrantza jasangarria dela adierazten

SAIATU BERRIRO

ERANTZUN

SUKALDATZERA JOAN

OSO ONGI!

-Sukaldatu dezagun-

hurrengoa

Bigarren harribitxia lortu duzu

HURRENGOA

ZORIONAK

HURRENGOA

-Kapsula-

Iraunkortasunaren erruleta

Tokiko produktua

ERANTZUN ZUZENA

Tokiko produktuak erostea ona da zuretzat, besteentzat eta planetarentzat.

SAIATU

Sasoiko produktua

Sandia, mahatsak eta marrubiak

ERANTZUN ZUZENA

SAIATU

Elikagaiak alferrik galtzea

SAIATU

ERANTZUN ZUZENA

"3 R" ak

BERRERABILI

HAUSNARTU

HURRENGOA

Beira

Organikoa

ERANTZUN ZUZENA

Murriztu: saiatu hondakin gutxiago sortzen.

SAIATU

Has conseguido la tercera gema

HURRENGOA

ZORIONAK

-Kapsula-

NOLA JOLASTU

4. ERRONKA

Bide Osasuntsua

-Jarraibideak-

-Jarraibideak-

-Jarraibideak-

-Jarraibideak-

-Jarraibideak-

• Aukeratu zein pertsonaiarekin jokatuko duzun eta eraman irteera-marrara.
• Sakatu dadoa behin, botatzeko, eta itxaron emaitza ikusi arte.
• Mugitu pertsonaia dadoaren zenbakiak erakusten duen adina lauki.
• Aurkitu laukiaren proba eta ebatzi.
• Ikur horia galdera baten erantzuna da. Ez begiratu erantzun arte.
• Bota berriro dadoa aurrera egiteko.
• Lortu gailurrera iristea eta egin klik bertan!

HIDRATAZIOA

Gogora ekarri eta erantzun ozenki:

Zein da zure ohiko edaria otorduetan?

HIDRATACIÓN

Jarri + edo - zeinu matematikoa esaldi hauek osatzeko:

Zuku eta edari azukretsuak ura baino edan behar dira.

Bero egiten duenean, garrantzitsua da ur edatea.

HIDRATACIÓN

Bazenekien gure gorputza batzuetan egarri dela eta guk oraindik ez dugula antzeman?

Pentsatu ur gehiago edateaz gogoratzeko modu bat, eta esaiozu lankide bati edo zure familiako norbaiti.

JARDUERA FISIKOA

Jarri zutik eta egin ariketa hau:

Egin jauzi 10 aldiz, ahal duzun altuena.

AJARDUERA FISIKOA

Gainditu erronka ariketa hauek eginez.

Aurrera egin 15 pauso hanka herrenera

JARDUERA FISIKOA

Jarri zure abesti gustukoena (edo abestu) eta mugitu gorputz osoa dantzan ari zaren bitartean.

Zailtasun gehiago nahi?

Saiatu mugimendu handiak egiten, dantzatzean mugitzen ez dituzun gorputz-atalekin.

JARDUERA FISIKOAACTIVIDAD FÍSICA

Giharrak, bihotza barne, sendotzen eta osasun sendoari eusten laguntzen diguten hiru jarduera izan itzazu gogoan.

ERANTZUNA

Korrika egin

Jolastu

Salto egin

Kirola egin

Eskailerak igo

Gela garbitu

Erraztatu

...

Eta mugimendu fisikoa barne hartzen duen edozein jarduera!¡

HIGIENEA

Gogora ekarri eta erantzun:

Zenbat minutuz garbitzen dituzu hortzak, egiten duzun bakoitzean?

ERANTZUNA

Zure erantzuna bi minutu baino gutxiagokoa bada, garrantzitsua da garbitze-denbora handitzea.

HIGIENEA

ASTEAN zenbat aldiz gomendatzen da hortzak garbitzea?

Pista:

Egunean 3 aldiz

x

asteko egun kopurua

HIGIENEA

Etorkizunerako erronka.

Jarri gustoko duzun 2 edo 3 minutuko abesti bat eta erabili hortzak garbitzen zenbat denbora eman behar duzun jakiteko.

Ikusiko duzu zer dibertigarria!

HIGIENEA

Proba hau gainditzeko, eskuak ondo nola garbitu landu.

Landu lehenik irudiari begiratzen. Ondoren, egin urratsak irudiari begiratu gabe.

Pauso guztiak begiratu gabe ezagutzen dituzunean, proba gaindituta izango duzu!

DESCANSO

Hemen dituzu lotara joateko eta jaikitzeko Tixen ordutegiak.

Zer hobetu daiteke bere lo-ohituretatik?

ERANTZUNA

TTix egunero ordu ezberdin batean joaten da lotara. AEgun batzuetan berandu oheratzen da eta ziur nekatuta jaikitzen dela.

ATSEDENA

Azaldu ozenki zer gertatzen zaizun hurrengo egunean lo gutxi egiten duzunean.

Gero, begiratu botoi horian nahikoa lo ez egitearen ondorio negatiboak.

ERANTZUNA

Behar adina lo egiten ez dugunean, sintoma hauek izan ditzakegu:

• Umore txarra.
• Adoregabetasuna: jolasteko gogorik ez izatea.
• Oroimen-arazoak: kosta egiten da gauzak gogoratzea.
• Ulertzeko arazoak.
• Buruko mina.
• Gaixotasunekiko joera handiagoa: lo faltak immunitate-sistema ahultzen du.
• Hazkuntza motela.

ATSEDENA

Aukeratu gure atsedena hobetzen laguntzen duten jarduerak:

A) Jarduera kitzikagarriak: tabletarekin jolastu, salto egin...

B) Jarduera lasaigarriak: ipuinak irakurri, nanak entzun...

ERANTZUNA

Ez da komeni ohera joan aurretik jarduera kitzikagarriak egitea (adibidez, mugikorra, tableta edo telebista erabiltzea).

Zaindu zure atsedena!

ERANTZUNA

Hortzak egunean hiru aldiz garbitzen badituzu, astean 21 aldiz garbituko dituzu.

RESPUESTA

La respuesta correcta es:

Hay que beber - zumos y bebidas azucaradas que agua.

Cuando hace calor es importante
beber + agua.

ERANTZUNA

Zure erantzuna ura izan ez bada, gogoratu: aukerarik onena da!

Bigarren harribitxia lortu duzu

HURRENGOA

ZORIONAK

-Kapsula-

- Misioa beteta-

LASTER ARTE!

Kun

Tix

Loy

Edda

-Pertsonaiak-

Kaixo! Tix naiz.

Asko gustatzen zait kirola eta denetarik jatea.

Beti ari naiz jolas eta errezeta berrien bila.

Egunero egiten duzu ariketa fisikoa?

Kaixo! Zein ongi ezagutzen zaitudala! Nire izena Loy da.

Landareak eta animaliak maite ditut.

Ingurumena zaintzea oso garrantzitsua dela uste dut!

Ados zaude nirekin?

Edda naiz. Pozten naiz zu ezagutzeaz!

Niri buruz pixka bat gehiago jakin dezazun,

esango dizut izugarri gustatzen zaidala nire lagunei laguntzea.

Misio hau hasteko irrikan nago!

Kaixo, lagun! Kun dut izena.

Gauza berriak ikastea gustatzen zait, horregatik eman dut izena misio honetan.

Ikaragarria izango dela dirudi!

3. Maila

-Kapsula-

1. ERRONKA

Elikadura osasungarria

hurrengoa

Plater osasungarriak eguneko otordu bat nola antolatu adierazten digu.

PLATER OSASUNGARRIA

Mantenugaiak gorputzak funtzio guztiak betetzeko baliatzen dituen elikagaien atala dira.

5 mota daude:

• Karbohidratoak: energia ematen digute.
• Proteinak: eraikitzaileak dira, gure giharrak, organoak eta abar osatzen laguntzen digute.
• Koipeak: hauek ere energia ematen digute, baina gorputzak motelago erabiltzen ditu.
• Bitaminak eta mineralak: gure organismoan mota guztietako funtzioetan parte hartzen dute (metabolismoa erregulatzen dute, larruazala edo ilea bezalako ehunen eraketa, hezurren hazkundea...)

ZEREAL INTEGRALAK ETA PATATAK

Plateraren % 25

Mantenugai hauek dituzte:

Karbohidratoak

FRUTA ETA BARAZKIAK

Plateraren % 50

Mantenugai hauek dituzte:

Bitaminak

Mineralak

Zuntza

Ura

ARRAINA, HEGAZTIAK, HARAGIA, ARRAUTZAK, LEKALEAK

Plateraren % 25

Mantenugai hauek dituzte:

Proteinak

OLIO OSASUNGARRIAK

Kozinatzeko eta ontzeko hobe oliba-olia.

Mantenugai hauek dituzte:

Koipe osasungarriak

URA

Edari nagusi gisa.

Mantenugai hauek dituzte:

Mineralak

ACEITES SALUDABLES

Para cocinar y aliñar, mejor aceite de oliva.

Aportan:

Grasas saludables

AGUA

Como bebida principal.

Aportan:

Minerales

HURRENGOA

ELIKAGAI TALDEAK

FRUITU LEHORRAK ETA OLIBA-OILOA

ELIKAGAI ULTRAPROZESATUAK

FRUTAS

Las frutas aportan vitaminas, minerales y también fibra y agua.

¡¡Come 3 raciones de frutas al día!!

LEGUMBRES

Las legumbres aportan PROTEINAS y HIDRATOS DE CARBONO.

Comer legumbres habitualmente (3 o 4 veces por semana) ayuda a tu salud.

LÁCTEOS

Los lácteos aportan PROTEINAS y GRASAS.
Recuerda elegir los lácteos naturales, no azucarados.

CONSUMO DIARIO: Es bueno comerlos de 1-3 veces al día.

ALIMENTOS ULTRAPROCESADOS

Los alimentos ultraprocesados contienen muchos AZÚCARES, SAL y GRASAS POCO SALUDABLES.

Cuanto menos comamos mejor.

FRUTAS

MANTENUGAIAK: bitaminak, mineralak eta zuntza eta ura ere ematen dituzte.

EGUNEKO KONTSUMOA: egunean 3 fruta errazio jan!!

HARAGIA, ARRAINA, ARRAUTZAK

LMANTENUGAIAK: arrautzek, arrainak, lekaleek eta haragiak PROTEINAK ematen dizkigute.

GOMENDATUTAKO KONTSUMOA: ona da egunean bitan jatea, bazkaritan eta afaritan, elkarren artean aldatuz.

ERRAZIO GOMENDATUAK: haragia astean 3-4 aldiz; arrautzak, astean 3-4 aldiz; arraina astean 2-3 aldiz.

BARAZKIAK

MANTENUGAIAK: bitaminak, mineralak eta zuntza eta ura ere ematen dituzte.

EGUNEKO KONTSUMOA: egunean 2 barazki errazio jan!!

FRUITU LEHORRAK ETA OLIBA-OILOA

MANTENUGAIAK: KOIPE OSASUNGARRIAK eta BITAMINAK ematen dituzte.

ERRAZIO GOMENDATUAK: fruitu lehorrak egunean 3 aldiz; oliba-olio birjina ondu eta kozinatzeko.

ZEREAL INTEGRALAK ETA PATATAK

LEKALEAK

MANTENUGAIAK: Lekaleak PROTEINA eta KARBOHIDRATO iturri dira.

ERRAZIO GOMENDATUAK: astean 3-4 aldiz otordu nagusietan.

ELIKAGAI ULTRAPROZESATUAK

MANTENUGAIAK: AZUKREAK eta GATZA ematen dituzte, baita beste substantzia batzuk ere, haien ezaugarriak edo kontserbazioa hobetzeko.

ERRAZIO GOMENDATUAK: Noizean behin hartu behar dira, beste elikagai taldeek

beharrezko mantenugai guztiak ematen dizkigutelako.

ESNEKIAK

MANTENUGAIAK: esnekiek PROTEINAK eta KALTZIOA ematen dituzte.
EGUNEKO KONTSUMOA: ona da egunean 1-3 aldiz jatea.

Zein taldetakoa da elikagai hau?

1. GALDERA, 5ETIK

1

ZEREALAK

ESNEKIAK

HARAGIA, ARRAINA, ARRAUTZAK

2

3

ZEREAL integralak MANTENUGAI GARRANTZITSU BATEN ITURRI DIRA

1

KOIPEAK

KARBOHIDRATOAK

PROTEINAK

2

3

2. GALDERA, 5ETIK

LEKALEEK, gainera, karbohidratoak ematen dituzte...

1

KOIPEAK

AZUKREAK

PROTEINAK

2

3

3. GALDERA, 5ETIK

Zer elikagai-taldek hartzen du toki gehien plater osasungarrian?

1

ZEREALAK ETA PATATAK

FRUTAK ETA BARAZKIAK

HARAGIAK ETA ARRAINAK

2

3

4. GALDERA, 5ETIK

EDARI ultraprozesatuek neurri handiegian dituzte ondorengo ekarpanek…

1

AZUKREAK

BITAMINAK

MINERALAK

2

3

5. GALDERA, 5ETIK

HURRENGOA

ZORONIAK!

ESKERRIK ASKO JOKATZEAGATIK

© 2020 NUTRICIÓN GAMES

999999

NEW HIGH SCORE

GAME OVER

© 2020 NUTRICIÓN GAMES

1

MEZU BAT JASO DUZU

IREKI

EDERKI!, ERRONKA GAINDITU DUZU!

Gehiago

Lehen harribitxia lortu duzu

HURRENGOA

ZORIONAK

HURRENGOA

-Kapsula-

PEPINILLOAK

BAKAILAOA

PIPERRAK

BARATXURIA

GURINA

Erosketa-zerrenda

OLIBA-OLIOA

-Supermerkatua-

apalean

SAIATU BERRIRO

ERANTZUN

ZUZENA!

ETIKETAK ALDERATU

ETIKETATZEA

OSAGAIAK

PRODUKTUAREN IZENA

NUTRI-SCORE

NUTRIZIO-INFORMAZIOA

PRODUKTUAREN IZENA

OSAGAIAK

NUTRIZIO-INFORMAZIOA

NUTRI-SCORE

SAIATU BERRIRO

ERANTZUN

ZUZENA!

SAIATU BERRIRO

ERANTZUN

ZUZENA!

SAIATU BERRIRO

ERANTZUN

ZUZENA!

Arrantza jasangarria dela adierazten

SAIATU BERRIRO

ERANTZUN

SUKALDATZERA JOAN

OSO ONGI!

-Sukaldatu dezagun-

hurrengoa

Bigarren harribitxia lortu duzu

HURRENGOA

ZORIONAK

hurrengoa

Garrantzitsua da ordenari jarraitzea erosketan: hotzik gabeko produktuak, hoztuak eta izoztuak

-Kapsula-

ERRONKA HASI

3. ERRONKA

Tokiko produktua

ERANTZUN

100 km-tik beherako erradioan ekoiztu eta kontsumitzen diren tokiko produktuak.

0 km edo tokiko produktu batek honako ezaugarri hauek bete behar ditu:

Ekoizpen- eta garraio-prozesua ingurumena ahalik eta gehien zainduz egiten da.

SAIATU

Sasoiko produktua

Sandia, mahatsak eta marrubiak

ERANTZUN

ERANTZUN

Elikagaiak alferrik galtzea

Frutak eta barazkiak

SAIATU

Guztien % 45, gutxienez, frutak eta barazkiak dira.

ERANTZUN

"3 R" ar

Objektu bat berriz erabiltzea bigarren bizitza erabilgarri bat emateko.

Erabilera bakarrerako materialen kopurua murriztea.

Balio ez duen material batetik ahal den guztia erreskatatzea, produktu berri bat fabrikatzeko.

HURRENGOA

Beira

Organikoa

ERANTZUN ZUZENA

Murriztu: saiatu hondakin gutxiago sortzen.

SAIATU

Hirugarren harribitxia lortu duzu

HURRENGOA

ZORIONAK

-Kapsula-

NOLA JOLASTU

4. ERRONKA

-Jarraibideak -

-Jarraibideak-

-Jarraibideak-

-Jarraibideak-

-Jarraibideak-

• Aukeratu zein pertsonaiarekin jokatuko duzun eta eraman irteera-marrara.
• Sakatu dadoa behin, botatzeko, eta itxaron emaitza ikusi arte.
• Mugitu pertsonaia dadoaren zenbakiak erakusten duen adina lauki.
• Aurkitu laukiaren proba eta ebatzi.
• Ikur horia galdera baten erantzuna da. Ez begiratu erantzun arte.
• Bota berriro dadoa aurrera egiteko.
• Lortu gailurrera iristea eta egin klik bertan!

HIDRATAzioa

Begira zer dioen lagun batek Loyri eta pentsatu zer erantzungo zeniokeen zuk.

"Asko gustatzen zaizkit freskagarriak eta asko edaten dut, ia beti otorduetan."

HIDRATAZIOA

Jarri + edo - zeinu matematikoa esaldi hauek osatzeko:

Egarri banaiz, ur edan behar dut.

Jarduera fisikoren bat egiten dudanean, garrantzitsua da hidratatzea. .

HIDRATAZIOA

Bazenekien elikagai batzuek ur asko ematen dutela?

Bilatu adibide batzuk!

JARDUERA FISIKOA

Jarri zutik eta egin ariketa hau:

Egin jauzi 10 aldiz, ahal duzun altuena.

JARDUERA FISIKOA

Ezagutzen al dituzu arrisku kardiobaskularreko bi faktore?

Ea deduzitzen dituzun...

E_ R_ _ T _ _ A

G I _ E _ T _ _ U _ _

JARDUERA FISIKOA

Jarri zure abesti gustukoena (edo abestu) eta mugitu gorputz osoa dantzan ari zaren bitartean.

Zailtasun gehiago nahi?

Saiatu mugimendu handiak egiten, dantzatzean mugitzen ez dituzun gorputz-atalekin.

JARDUERA FISIKOA

Gainditu erronka hau mugimendu hau minutu batez eginez!

HIGIENEA

Higiene ona mantentzeko eta gorputzeko zikinkeria eta germenak kentzeko, zer neurri hartzen dituzu?

Aztertu zure higiene-ohiturak eta saiatu horiekin errima bat egiten.

ERANTZUNA

Honako errutina hauek sar ditzakezu: otorduen ondoren hortzak garbitzea eta maiz eskuak garbitzea, jarduera fisikoa egin ondoren dutxatzea...

Oso ongi!

HIGIENEA

Egin dezagun proba zure pentsamendu matematikoa:

ASTEAN zenbat aldiz gomendatzen da hortzak garbitzea?

Pista:

Egunean 3 aldiz

x

asteko egun kopurua

Ondoren, begiratu botoi horiari beste efektu negatiborik lortzeko.

HIGIENEA

Etorkizunerako erronka.

Jarri gustoko duzun 2 edo 3 minutuko abesti bat eta erabili hortzak garbitzen zenbat denbora eman behar duzun jakiteko.

HIGIENEA

Eskuak askotan garbitzen ditugu, baina ez beti behar bezala.

Begiratu arretaz irudi honi eta antzeman ea zerbait hobetu behar den zure esku-garbiketan.

ATSEDENA

Galdetu zeure buruari zure lo-ohiturei buruz.

Zenbat ordu behar dituzu lo egin hurrengo egunean energiaz esnatzeko?

Atseden hartuta esnatzen zara egun gehienetan?

Zer hobetu dezakezula uste duzu?

ATSEDENA

Aukeratu ondo ez deskantsatzeak dakartzan hiru ondorio:

- Konzentrazio falta

- Suminkortasuna

- Logura

- Energia asko

- Umore ona

Gero, begiratu botoi horian beste efektu negatibo batzuk.

ERANTZUNA

Behar adina lo egiten ez dugunean, sintoma hauek izan ditzakegu:

• Suminkortasuna: umore txarra.
• Adoregabetasuna: jolasteko gogorik ez izatea.
• Oroimen-arazoak: kosta egiten da gauzak gogoratzea.
• Eskola-errendimendua murriztea: nota txarrak, ulertzeko arazoak, memoria falta.
• Buruko mina.
• Istripu txikiak erreflexuak murriztearen ondorioz.
• Gaixotasunekiko joera handiagoa: lo faltak immunitate-sistema ahultzen du.
• Hazkuntza motela.

DESCANSO

Pentsatu zer jarduera egiten dituzun lotara joan aurretik.

Egokienak direla uste duzu?

Azaldu zergatik.

ERANTZUNA

Ez da komeni ohera joan aurretik jarduera kitzikagarriak egitea (adibidez, mugikorra, tableta edo telebista erabiltzea).

ERANTZUNA

Hortzak egunean hiru aldiz garbitzen badituzu, astean 21 aldiz egingo duzu.

ERANTZUNA

Hau da erantzun zuzena:

Egarri banaiz, ur + edan behar dut.

Jarduera fisikoren bat egiten dudanean, garrantzitsua da hidratatzea. + .

ERANTZUNA

Zure erantzuna honakoa izan liteke: "Ura da aukerarik onena! Edari ultraprozesatuek azukre asko dituzte. "

ERANTZUNA

ERRETZEA ETA GIZENTASUNA zure bihotzaren osasunerako bi arrisku-faktore dira.

RESPUESTA

Ur asko duten elikagaien adibide batzuk frutak eta barazkiak dira.

Adibidez:

Sandía

Anana

Meloia

Pepinoa

Tomatea

...

Bigarren harribitxia lortu duzu

ZORIONAK

-Kapsula-

- Misioa beteta -

LASTER ARTE!