Chronologia

Chronologia

1

2

3

4

5

6

Podstawowe pojęcia: Chronologia – nauka o mierzeniu czasu, kolejności następowania po sobie wydarzeń., zjawisk, a także oznaczenie wydarzenia, zjawiska wg przyjętego podziału czasu. Nazwa pochodzi od greckich słów chronos (czas) i logos (słowo, nauka). Jest to kolejność chronologiczna. Epoka – to okres czasu, który umownie rozpoczęło/zakończyło jakieś wydarzenie lub zjawisko (np. upadek Cesarstwa Zachodniorzymskiego). Zamknięty w określonych ramach czasowych fragment dziejów. Prehistoria - od pojawienia się. człowieka na ziemi (ok. 4mln lat temu) do ok. 4000 r. p.n.e. czyli w momencie wynalezienia pisma Starożytność - od ok. 4000 r. p.n.e. do upadku Cesarstwa Zachodniorzymskiego, czyli 476 r. n.e. Średniowiecze - od 476 r. n.e. do 1492 r. n.e. czyli odkrycia przez Krzysztofa Kolumba Ameryki Nowożytność - od 1492 r. do 1914 r. czyli wybuch I wojny światowej. Czasy współczesne - od 1914 r. do dnia dzisiejszego Era - okres zapoczątkowany jakimś ważnym wydarzeniem (rzeczywistym lub legendarnym), który stanowi podstawę rachuby lat w kalendarzu. W naszej kulturze takim wydarzeniem były narodziny Jezusa Chrystusa. Do czasu narodzin Jezusa Chrystusa mówimy o latach przed naszą erą. Po narodzinach Jezusa Chrystusa mówimy o latach naszej ery. Zwróćcie proszę uwagę na fakt, że nie ma roku 0. Wiedza ta potrzebna Wam będzie do obliczeń wydarzeń przed naszą erą.

Jak obliczyć ile lat minęło od roku np.753 r. p.n.e. do roku 2016? Prawidłowe obliczenie to 753 r. p.n.e.+ 2016 r.- 1 = 2768 lat Jakby było 753 r. n.e. to wtedy 2016 r. – 753 r. = 1263 lat ZAPAMIĘTAJ ! - Jeżeli wydarzenie miało miejsce w naszej erze - od roku bieżącego odejmujemy rok danego wydarzenia - Jeżeli wydarzenie było przed naszą erą - do roku bieżącego dodajemy rok danego wydarzenia i odejmujemy – 1. Ponieważ: Roku 0 jak wiemy nie było, tak wiec trzeba obliczyć tak jak wyżej i odjąć ten jeden rok.

A jak jest z naszą umiejętnością porządkowania wydarzeń w czasie? ZAPAMIĘTAJ ! - W naszej erze - sprawa prosta - im większa liczba tym wydarzenie późniejsze - Przed naszą erą - odwrotnie - im większa liczba tym wcześniejsze wydarzenie ĆWICZENIE: Jeżeli mamy do uporządkowania takie daty: 480 r. p.n.e.; 972 r. 1410 r.; 1914r.; 776 r. p.n.e.; 96 r.; 2012 r. - Daty te porządkujemy chronologicznie, czyli kolejno od wydarzenia najdawniejszego. Wybieramy największą liczbę przed naszą erą - jest to rok 776 p.n.e. później 480 r. p.n.e., następnie 96 r. 1410 r., 2016 r. ( czyli od największej liczby p.n.e. - do największej liczby n.e.)

Która to połowa, którego wieku? Jeżeli dwie ostatnie cyfry to: 00, skreślamy je. Pozostała liczba to wiek. Jeżeli dwie ostatnie cyfry to nie: 00, skreślamy je i dodajemy 1. Wynik dodawania stanowi wiek. Wiemy, że wiek to 100 lat, połowa wieku to 50 lat. (1 – 50 to I połowa. 51 – 100 to II połowa). Jeżeli mamy datę np. 1425 r. n. e, to widzimy, że ostatnie dwie cyfry są w pierwszej połowie wieku. Odwrotną sytuację mamy w 1425 r. p.n. e. Jeżeli wiemy, że lata przed naszą erą maleją zmierzając do naszej ery, to zauważymy, że dwie ostatnie cyfry są w pierwszej połowie wieku. ZAPAMIĘTAJ ! - Wiek zapisujemy cyframi rzymskimi. - Jeżeli musisz określić połowę wieku w dacie przed naszą erą, to zawsze jest odwrotnie niż w dacie naszej ery. Przykład: 490 r. n. e – dwie ostatnie cyfry mówią nam, że jest to II połowa. 490 r. p. n. e - dwie ostatnie cyfry mówią nam, że jest to I połowa.

Jakie lata mieszczą się w wieku? Jeżeli mamy wiek X, to wykonujemy poniższe czynności: X od ………………. do ……………………… W linii do wpisujemy liczbę wieku, czyli 10 (arabskie) i dopisujemy dwa 00. Wiemy już do którego roku trwał wiek X. Od tego odejmujemy liczbę 99 i wychodzi nam rok, od którego trwał ów wiek np. XV w. od 1401 do 1500 Odwrotna sytuacja jest przy wiekach przed naszą erą. XV w. p.n. e od 1500 do 1401