Quo vadis

Między sacrum a profanum

Quo vadis

9. POWIEŚć HISTORYCZNA

8. duchowy przywódca

7. dramatycznie przemieniony

6. arbiter elegantiarum

5. szaleniec u władzy

4. kobiece piękno

3. W KRĘGU MIŁOŚCI

2. na ulicach i w zaułkach starożytnego rzymu

1. WPROWADZENIE do lektury

indeks

Rzym pierwszych wieków w powieści Henryka Sienkiewicza Quo vadis

WPROWADZENIE DO LEKTURY

01

8 utwory powstałe w czasach Sienkiewicza dotyczące tej tematyki

7 pożar Pułtuska obserwowany przez Sienkiewicza w 1875 r.

6 J.I. Kraszewski: Rzym za Nerona

5 spacery po Rzymie

4 kapliczka Domine quo vadis na Via Appia Antica

3 zamiłowanie do świata starożytnego

2 lektura Roczników Tacyta po łacinie

1 dokładne studia historyczne

INSPIRACJE AUTORA QUO VADIS

Filozofia antyczna: stoicyzm epikureizm

Bogowie starożytnego Rzymu

czasy rzymskie

narodziny Jezusa z Nazaretu

68 r. n.e.

śmierć Nerona

64 r. n.e.

pożar Rzymu; prześladowania chrześcijan

54 r. n.e.

objęcie władzy przez Nerona

30-33 r. n.e.

śmierć Jezusa

8-4 r. p.n.e.

narodziny Jezusa z Nazaretu

oś czasu

EPIZODYCZNI

DRUGOPLANOWI

PIERWSZOPLANOWI

Mające znaczenie jako element tła utworu; wnoszą bogactwo i różnorodność elementów środowiskowych, rysów obyczajowych, koloryt historyczny.

Ściśle związani z postaciami głównymi, jednak w przebiegu fabuły odgrywają dużo mniejszą rolę.

Stanowią ośrodek zainteresowania autora; ich losy, działania, przeżycia wysuwają się na pierwszy plan świata przedstawionego.

BOHATEROWIE

+ info

+ info

+ info

Marek WinicjuszLigia (Kallina)UrsusEuniceChilon ChilonidesGlaukus

NeronPetroniuszśw. Piotr i św. PawełPoppea SabinaPomponia GrecynaAulus PlaucjuszTygellinSenekaAkte

postacie fikcyjne

postacie historyczne

vs

LigiaUrsusPomponia GrecynaGlaukusKryspusśw. Piotr i św. Paweł

NeronPetroniuszAktePoppea SabinaTygellinSeneka

chrześcijanie

przedstawiciele rzymu

vs

+ info

NA ULICACH I W ZAUŁKACH STAROŻYTNEGO RZYMU

02

Forum Romanum

katakumby

Via Appia

pałac Nerona

Od zdarzeń i wątków do akcji i fabuły

w kręgu miłości

03

• FABUŁA - to pojęcie szersze niż akcja. Jest to układ zdarzeń, które składają się na koleje życiowe postaci; są to wszystkie wspomniane wydarzenia, np. przywołanie współczesności na końcu powieści (I tak minął Nero (...), a bazylika Piotra panuje dotąd z wyżyn watykańskich miastu i światu).

• Oprócz wątku głównego możemy wyróżnić WĄTKI POBOCZNE.

AKCJA, FABUŁA, wątek

• Wątki tworzą akcję. AKCJA ma charakter dynamiczny. Jest to ciąg wydarzeń w układzie przyczynowo-skutkowym, rozwijających się chronologicznie i zmierzających do określonego celu.

• WĄTEK GŁÓWNY to wątek miłosny, czyli dzieje Winicjusza i Ligii.

• Ligia, właśc. Kallina, zakładniczka z barbarzyńskiego plemienia, córka króla Ligów.

• Młoda dziewczyna o subtelnej, delikatnej urodzie.

• Bystra, odważna, energiczna, skromna, delikatna, pełna miłości i oddania, cierpliwa, szlachetna, wytrwala. Postać "bez skazy" - szlachetna i prawa.

• Marek Winicjusz, patrycjusz - obywatel Rzymu, potomek znaczącego rodu.

• Młody, piękny, atletycznie zbudowany.

• Patriota, dumny, egoistyczny, ma gorący temperament, niepokorny, niecierpliwy, niedojrzały, porywczy. Bohater dynamiczny - po przemianie pokorny, wyrozumiały, dobry.

Postacie kobiece w powieści Quo vadis

KOBIECE PIĘKNO

04

Kobieta piękna warta jest zawsze tyle złota, ile waży, ale kobieta, która przy tym kocha, nie ma wprost ceny.

POSTACIE KOBIECE W qUO VADIS

Rozpoznaj bohaterki na fotosach z filmu. Zastanów się, do kogo odnoszą się te słowa:"bóstwo cypryjskie""prawdziwa ozdoba uczty""widziadło piękne, ale złe""wprost nimfa"

Charakterystyka Nerona

SZALENIEC U WŁADZY

05

Cechy Nerona

Bio

Pożar Rzymu

Biografia

Mowa oskarżycielska

Cytaty

Neron

"Jakiż wielki artysta ginie!"

Bohater historyczny

ARBITER ELEGANTIARUM - petroniusz

06

Petroniusz do Winicjusza

Świat stoi na oszustwie, a życie jest złudzeniem.

kwestia wypowiedziana przez Petroniusza

Życie jest śmiechu warte, więc się śmieję.

Arystokrata ducha

Bio

Dzień z życia Petroniusza

Biografia

Scenariusz uczty

Cytaty

Petroniusz

„Sposobów na niego nie wiem, wpływom niczyim nie podlega. Być może, że przy całym swym zepsuciu więcej on jeszcze wart od tych łotrów, którymi Nero dziś się otacza. Ale dowodzić mu, że popełnił zły uczynek, jest to tylko czas tracić; Petroniusz dawno zatracił ten zmysł, który złe od dobrego odróżnia. Dowiedź mu, że jego postępek jest szpetny, wówczas zawstydzi się”

Bohater historyczny

chilon chilonides -DRAMATYCZNIE PRZEMIENIONY

07

Narodowość:Wiek:Wykształcenie:Profesja:

+ info

greckaśredniwiedza filozoficznawłóczęga - filozof, lekarz, wróżbita i mędrzec, szpieg, oszust

CHILON CHILONIDES

Dramatyczna przemiana

3.

Charakterystyka bohatera

2.

Opowieść o dziejach Greka

1.

chilon - bohater dynamiczny

Pierwsi chrześcijanie na kartach powieści Quo vadis Henryka Sienkiewicza

DUCHOWY PRZYWÓDCA

08

+ info

Szymon Piotr, apostoł, uważany za pierwszego papieża, rybak znad jeziora Genezaret, uczeń Jezusa, pierwszy spośród apostołów, za panowania Nerona przebywał w Rzymie, gdzie poniósł męczeńską śmierć. Św. Piotr, którego losy splótł Sienkiewicz z losami postaci fikcyjnych, ukazany został jako przywódca duchowy, biskup, pasterz Kościoła, który towarzyszy swoim wiernym w ważnych dla nich chwilach, zarówno szczęśliwych, jak i tragicznych. Gromadzi wokół siebie tłumy, udziela sakramentów, naucza.

święty PIOTR

• STYL ŻYCIA: ubóstwo, pracowitość, pokora (gł. ubodzy mieszkańcy, niewolnicy),
• TRAKTOWANIE BLIŹNICH: miłość bliźniego (przyjaciół i nieprzyjaciół), przebaczenie,
• WIARA: monoteizm, wiara w Jezusa Chrystusa,
• WARTOŚCI: altruizm, poświęcenie, skromność, odwaga, uczciwość,
• STANOWISKO WOBEC ŻYCIA WIECZNEGO: życie wieczne po śmierci w szczęściu.

• wygodne życie w bogactwie, przyjemności, przepych (gł. bogaci obywatele miast),
• obojętność wobec bliźnich, okrucieństwo i przedmiotowe traktowanie niewolników,
• politeizm, czczenie wybranych bóstw i tolerowanie innych,
• odwaga, chciwość, pycha, zawiść, brak zasad moralnych,
• przekonanie, że śmierć kończy istnienie lub wiara w Hades.

POGANIE

CHRZEŚCIJANIE

vs

KONTRAST

Henryk Siemiradzki: Pochodnie Nerona

Poznaj gatunek epicki

powieść historyczna

09

powieść historyczna

• przedstawia odległe dzieje (czas akcji - I w., czas życia pisarza - XIX w.),

• jest oparta na faktach historycznych,

• pojawiają się w niej postacie i wydarzenia historyczne obok fikcyjnych (fabularnie połączonych ze sobą),

• oddany jest w niej koloryt epoki (autor odtworzył struktuę społeczeństwa, opisał miejsca, przedmioty, stroje, obyczaje, sposób myślenia ludzi, wplótł w narrację i wypowiedzi postaci wiele słów łacińskich).

koniec