Motywy literackie

Otwórz drzwi!

wejdź do świata

START

ÓSMOKLASITO!

Czwartek

Piątek

Środa

* * *

Motyw domu

Dom traktowany jest jako miejsce zamieszkania,

Motyw domu można też rozszerzyć na małe ojczyzny czy ojczyznę jako dom wspólny

Jan Kochanowski

Dom jako ostoja spokoju, dostatku i jedna

Osoba mówiąca we fraszce jest szczęśliwa, bo ma swoje miejsce na ziemi - dom w ukochanym kraju. Prosi Boga o zdrowie i uczciwe życie.

Adam Mickiewicz

Dom, do którego się wraca, który jest ostoją tradycji

Dom w Soplicowie jest dla Tadeusza wspomnieniem dzieciństwa i miejscem, które go ukształtowało. Bohater jest mocno związany z rodziną

Stefan Żeromski

Dom, który się opuszcza

Powieść przedstawia moment, w którym bohater musi rozstać się z domem rodzinnym i wyjechać

Melchior Wańkowicz

Dom pełen ciepła

Utwór przedstawia obraz domu, w którym panuje atmosfera ciepła i miłości. Relacje w rodzinie opisane są z humorem, a wartości, które są ważne dla rodziny (nauka, tradycje, patriotyzm) przedstawiane są bez patosu i wzniosłości.

Henryk Sienkiewicz

Dom, który się traci

Skawiński stracił dom w wyniku zawieruchy dziejowej. Wielokronie próbował tworzyć go od początku

Miron Białoszewski

Ignacy Krasicki

Karykaturalny obraz domu

Satyra przedstawia dom, który jest tworzony na pokaz.

Motyw szkoły

Szkoła to nie tylko miejsce, w którym uczniowie mają zdobywać wiedzę z konkretnych dziedzin. To także jedna

Rusyfikacja młodzieży polskiej w szkole

..

Stefan Żeromski "Syzyfowe prace"

Szkoła, która zniewala

Nauka na tajnych kompletach - zdobywanie wykształcenia w sytuacji zagrożenia. Młodzi ludzie i nauczyciele narażają życie, uczestnicząc w tajnym nauczaniu.

..

Szkoła w ukryciu

Aleksander Kamiński

Pełne wyzwań, przygód i humorystycznych sytuacji życie szkolne autora reportażu. Będąc nie najlepszym uczniem, stosował różne sposoby, aby przejść z klasy do klasy. Jak na ironię, sam pewnego dnia został nauczycielem.

..

Melchior Wańkowicz "Tędy i owędy"

Różne oblicza szkoły

Nauka w elitarnej akademii i surowe zasady tam panujące. Bycie uczniem takiej szkoły powinno być zaszczytem. Jednak bohaterowie książki nie godzą się na archaiczne zasady panujące w Akademii. Świadomie je łamią, a nawet ośmieszają.

..

Szkoła z tradycjami

Motyw

WPROWADZENIE

Przyjaciel to osoba, z którą łączy nas silna więź emocjonalna. Przyjaciele darzą się wzajemną przyjaźnią i zaufaniem, lubią spędzać ze sobą czas i są gotowi do wzajemnej pomocy w trudnych sytuacjach. Opisy prawdziwych przyjaźni wydają się w literaturze rzadsze niż miłości. Być może jednak wynika to z tego, że przyjaźń jest mniej spektakularna, ale z punktu widzenia więzi społecznych równie istotna.

w literaturze przyjaźń jest tym, co pomaga przetrwać trudne chwile, daje poczucie przynależności do grupy i każe działać zgodnie z jej zasadami, ale często też pojawia się między różnymi od siebie bohaterami, ukazując potrzebę wzajemnego zrozumienia i troski

oparcie w przyjaźni

Spotkania chłopców należących do Stowarzyszenia przyczyniają się do zacieśnienia więzi koleżeńskich. Nierozumiani przez dorosłych, wspierają się w swoich wyborach i działaniach. Knox, Neil, Pitts, Meeks i Todd przekraczają surowe zasady akademii i spotykają się potajemnie w grocie. Czytanie poezji i dyskusje na filozoficzne i życiowe tematy pogłębiają więź łączącą chłopców.

Młodzi bohaterowie jednoczą siły w działaniach przeciw systemowi rusyfikacji. W trudnych sytuacjach są dla siebie wsparciem. Marcin Borowicz Wstawia się za andrzejem radkiem, który został wyrzucony ze szkoły. Ten z kolei jest wsparciem dla marcina, gdy przeżywa on wyjazd biruty.

Stefan Żeromski "Syzyfowe prace"

Nancy Kleinbaum "Stowarzyszenie umarłych poetów"

Przyjaźń i solidarność koleżeńska w trudnych latach okupacji ma szczególny wymiar. Chłopcy organizują odbicie "Rudego", chociaż są świadomi, że ich akcja może być okupiona ofiarami. "Zośka" nie może się otrząsnąć po śmierci "Rudego" i "Alka". W przypadku bohaterów książki sprawdza się powiedzenie o przyjaźni aż po grób. Tylko tutaj ma ono wymiar tragiczny.

Walka powietrzna wymaga szczególnej odpowiedzialności za współtowarzyszy. Polscy piloci sprawdzają się w akcjach bojowych jako żołnierze odważni i skłonni do poświęceń za kolegów.

aleksander kamiński

arkady fiedler "Dywizjon 303"

przyjaźń dziecka z dorosłym

Ernest hemingway "Stary człowiek i morze"

Eric-Emmanuel Schmitt "Oskar i pani róża"

Róża jest przyjaciółką i oparciem dla umierającego Oskara w sytuacji, gdy rodzice nie rozmawiają z chłopcem o jego śmiertelnej chorobie.

Antoine de saint-Exupery "Mały Książę"

odkrywanie przyjaźni

Spotkanie Małego Księcia z Lisem uświadamia mu, czym

Motyw dorastania

Dorastanie w literaturze ukazane jest jako proces świadczący o stopniowym wychodzeniu z beztroskiego, zazwyczaj szczęśliwego i bezrefleksyjnego okresu dzieciństwa, a wkraczaniu w dorosłość. Związane z nim jest odkrywanie przez bohatera swojej indywidualnej tożsamości, nabywanie zdolności do podejmowania trudnych decyzji i dokonywanie ważnych życiowych wyborów, branie odpowiedzialności za swoje emocje

Szczególnym rodzajem dorastania jest konieczność osiągania dojrzałości nagle na skutek wydarzeń historycznych lub tragedii osobistych. Motyw dorastania tak chętnie wykorzystują twórcy literaccy z uwagi na to, że pozwala on pokazać jak kształtuje się postawa, charakter i osobowość człowieka.

Dorastanie do roli mężczyzny

Dorastanie Tadeusza do odpowiedzialnej miłości i walki za ojczyznę. Początkowe zauroczenia Tadeusza Telimeną ustępuje głębszej miłości do Zosi. Młody Soplica rozumie też konieczność walki o wolność ojczyzny, która spoczywa na młodym pokoleniu.

Adam Mickiewicz

Odkrywanie tożsamości narodowej

Marcin Borowicz z uległego ucznia podporządkowanego zaborcy stał się świadomym swej przynależności narodowej człowiekiem. Zaczął uczestniczyć w tajnych spotkaniach uczniów, podczas których czytane były polskie książki i poznawana była historia Polski.

Dorastanie w obliczu wojny

Bohaterowie utworu zmuszeni byli szybciej dorosnąć,

Aleksander Kamiński

Dojrzewanie do uczuć

Mały Książę, zdobywając doświadczenia, dojrzewa

Zdobywanie "życiowej mądrości"

Bohater dorasta, wyciągając wnioski z wydarzeń i porażek. Życie bohatera nie jest pasmem sukcesów. Dzięki sprytowi, pomysłowości,

Przyspieszone dorastanie

Oskar chce jak najwięcej doświadczyć podczas dwunastu dni, które mu pozostały. Pragnie przede wszystkim przeżyć miłość. Zakochał się w Peggy Blue

a

c

b

n

s

Bunt dotyczy zazwyczaj jednostki

Bunt przeciw wartościom

Bunt w imię wolności

Bunt powstańców walczących z "Moskali nawałem". Wolność jest dla broniących reduty wartością nadrzędną. Walczą, chociaż zdają sobie sprawę, że przegrają z ogromną siłą wroga.

Bunt polskich pilotów wobec okupanta niemieckiego. Żołnierze nie mogą walczyć w okupowanej ojczyźnie. Swój bunt wobec okupanta wyrażają walką na frontach sojuszników.

BUNT W IMIĘ WOLNOŚCI

Aleksander Kamiński

BUNT PRZECIW OGRANICZENIOM

Stefan Żeromski

Uczniowie gimnazjum